Οι αγορές περιφρόνησαν το σχέδιο διάσωσης της Ιρλανδίας, στις 28 Νοεμβρίου, με τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων να φτάνουν και πάλι σε πρωτοφανή ύψη, παρατηρεί σε άρθρο του ο Economist, θέτοντας υπό αμφισβήτηση εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τελικά μπορούν να στηρίξουν την επιβίωση του ευρώ. Και αν διαλυθεί το ευρώ, τότε το ίδιο το οικοδόμημα της ΕΕ θα συστεί.
Η Ευρώπη φαίνεται διχασμένη. Από τη μία μεριά βρίσκονται οι αδύναμες χώρες της ζώνης, οι οποίες τελούν υπό σκληρή λιτότητα, και από την άλλη οι ισχυρές χώρες, και κυρίως η Γερμανία, στην οποία οι πολίτες εκφράζουν σε κάθε ευκαιρία τη δυσαρέσκεια τους για το ότι έχουν επωμιστεί τα βάρη των αδύναμων χωρών. Την ίδια ώρα, σάλος έχει προκληθεί για το αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μπορεί ή θέλει να στηρίξει του “βραδυπορούντες”.
Η οικονομικές ιστορία είναι γεμάτη με γεγονότα καθοριστικά που συνέβησαν μάλιστα με εκπληκτική ταχύτητα: η Βρετανία εγκατέλειψε τον κανόνα του χρυσού το 1931, η Αργεντινή εγκατέλειψε της πρόσδεση της με το δολάριο τον Ιανουάριο του 2002. Όμως, η κατάρρευση του ευρώ θα φέρει μαζί της και ένα χωρίς προηγούμενο τεχνικό, οικονομικό και πολιτικό κόστος.
Μια διάσπαση της ευρωζώνης θα μπορούσε να συμβεί με έναν από τους δύο τρόπους. Ένα ή περισσότερα αδύναμα μέλη (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, ίσως Ισπανία) ενδέχεται να αφήσουν την ζώνη, πιθανώς για να υποτιμήσουν το νέο τους νόμισμα. Από την άλλη πλευρά μπορεί να είναι η Γερμανία αυτή που θα αφήσει το ευρώ, ενώ μπορεί να ακολουθήσουν και η Ολλανδία με την Αυστρία.
Σε κάθε περίπτωση, το κόστος θα είναι τεράστιο. Στην αρχή, οι τεχνικές δυσκολίες της επαναφοράς ενός εθνικού νομίσματος, ο επαναπρογραμματισμός, η κοπή κερμάτων και χαρτονομισμάτων εκτύπωσης θα επιφέρουν τεράστιο κόστος (υπενθυμίζεται εδώ ότι προετοιμασία τριών ετών ήταν απαραίτητη για το ευρώ). Κάθε πιθανότητα ότι μια αδύναμη χώρα είναι έτοιμη να φύγει, θα οδηγήσει σε τρομερές εκροές καταθέσεων, περαιτέρω αποδυνάμωση των προβληματικών τραπεζών. Ακόμη και για τις γερμανικές τράπεζες η προσαρμογή των περιουσιακών τους στοιχείων θα ήταν σημαντικά προς τα κάτω. Τέλος, οι Γερμανοί εξαγωγείς θα υποστούν σημαντικό πλήγμα, καθώς θα βλέπουν το μάρκο διαρκώς να ενισχύεται.
Οι ηγέτες της Ευρώπης είναι αργοί και άτολμοι, δείχνοντας τρομερή απροθυμία να διασώσουν την Ελλάδα και την Ιρλανδία, ώστε να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ τους. Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που θεωρούν ότι η διάλυση του ευρώ θα έχει μεγαλύτερο κόστος από τη διάσωση των αδύναμων χωρών. Γιατί όμως οι ηγέτες της Ευρώπης αδυνατούν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να την αποτρέψουν, αναρωτιέται το οικονομικό περιοδικό.
Μία απάντηση είναι για να πιέσουν τους “άτακτους” να προχωρήσουν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση οι “αδύναμοι” δείχνουν διάθεση να ανατρέψουν τις όποιες καθυστερήσεις και να προχωρήσουν τάχιστα στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται. Οι Ιρλανδοί έχουν ήδη επιβάλει περικοπές, ενώ και η Ελλάδα προχωρά στην εφαρμογή των μέτρων που της έχουν ζητηθεί. Ακόμη και αν εγκαταλείψουν το ευρώ, θα πρέπει να λάβουν τέτοια μέτρα ώστε να ενισχύσουν τις οικονομίες τους. Οι μεταρρυθμίσεις όμως θα ήταν ευκολότερες εάν πλεονασματικές χώρες (πχ. Γερμανία) έκαναν περισσότερα για να ενισχύσει τη δική της εγχώριας ζήτησης τους.
Η οικονομικές ιστορία είναι γεμάτη με γεγονότα καθοριστικά που συνέβησαν μάλιστα με εκπληκτική ταχύτητα: η Βρετανία εγκατέλειψε τον κανόνα του χρυσού το 1931, η Αργεντινή εγκατέλειψε της πρόσδεση της με το δολάριο τον Ιανουάριο του 2002. Όμως, η κατάρρευση του ευρώ θα φέρει μαζί της και ένα χωρίς προηγούμενο τεχνικό, οικονομικό και πολιτικό κόστος.
Μια διάσπαση της ευρωζώνης θα μπορούσε να συμβεί με έναν από τους δύο τρόπους. Ένα ή περισσότερα αδύναμα μέλη (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία, ίσως Ισπανία) ενδέχεται να αφήσουν την ζώνη, πιθανώς για να υποτιμήσουν το νέο τους νόμισμα. Από την άλλη πλευρά μπορεί να είναι η Γερμανία αυτή που θα αφήσει το ευρώ, ενώ μπορεί να ακολουθήσουν και η Ολλανδία με την Αυστρία.
Σε κάθε περίπτωση, το κόστος θα είναι τεράστιο. Στην αρχή, οι τεχνικές δυσκολίες της επαναφοράς ενός εθνικού νομίσματος, ο επαναπρογραμματισμός, η κοπή κερμάτων και χαρτονομισμάτων εκτύπωσης θα επιφέρουν τεράστιο κόστος (υπενθυμίζεται εδώ ότι προετοιμασία τριών ετών ήταν απαραίτητη για το ευρώ). Κάθε πιθανότητα ότι μια αδύναμη χώρα είναι έτοιμη να φύγει, θα οδηγήσει σε τρομερές εκροές καταθέσεων, περαιτέρω αποδυνάμωση των προβληματικών τραπεζών. Ακόμη και για τις γερμανικές τράπεζες η προσαρμογή των περιουσιακών τους στοιχείων θα ήταν σημαντικά προς τα κάτω. Τέλος, οι Γερμανοί εξαγωγείς θα υποστούν σημαντικό πλήγμα, καθώς θα βλέπουν το μάρκο διαρκώς να ενισχύεται.
Οι ηγέτες της Ευρώπης είναι αργοί και άτολμοι, δείχνοντας τρομερή απροθυμία να διασώσουν την Ελλάδα και την Ιρλανδία, ώστε να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ τους. Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που θεωρούν ότι η διάλυση του ευρώ θα έχει μεγαλύτερο κόστος από τη διάσωση των αδύναμων χωρών. Γιατί όμως οι ηγέτες της Ευρώπης αδυνατούν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να την αποτρέψουν, αναρωτιέται το οικονομικό περιοδικό.
Μία απάντηση είναι για να πιέσουν τους “άτακτους” να προχωρήσουν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση οι “αδύναμοι” δείχνουν διάθεση να ανατρέψουν τις όποιες καθυστερήσεις και να προχωρήσουν τάχιστα στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται. Οι Ιρλανδοί έχουν ήδη επιβάλει περικοπές, ενώ και η Ελλάδα προχωρά στην εφαρμογή των μέτρων που της έχουν ζητηθεί. Ακόμη και αν εγκαταλείψουν το ευρώ, θα πρέπει να λάβουν τέτοια μέτρα ώστε να ενισχύσουν τις οικονομίες τους. Οι μεταρρυθμίσεις όμως θα ήταν ευκολότερες εάν πλεονασματικές χώρες (πχ. Γερμανία) έκαναν περισσότερα για να ενισχύσει τη δική της εγχώριας ζήτησης τους.
www.bankingnews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.