Η κρίση γεννά συνεταιρισμούς- Το παράδειγμα της Καρδίτσας

Η παραγωγή οσπρίων και ψυχανθών εν γένει, καθώς και δημητριακών, σουσαμιού, αραχίδας και άλλων ξηρών καρπών είναι μία από τις βασικές δραστηριότητες του Αγροτικού Συνεταιρισμού Οσπρίων και Προϊόντων Διατροφής που δημιουργείται στην Καρδίτσα. Βασική προϋπόθεση είναι, η κύρια παραγωγή να προορίζεται για τις ανάγκες της ανθρώπινης διατροφής.

Η ανάγκη για τη δημιουργία του Συνεταιρισμού δημιουργήθηκε από τη νέα ΚΑΠ, αναφέρει ο Δημήτριος Μάλκας, μέλος της Επιτροπής Πρωτοβουλίας του Αγροτικού Συνεταιρισμού. Σύμφωνα με τον ίδιο, βασικός στόχος της όλης προσπάθειας είναι η προστασία των συμφερόντων των συνεταιριζόμενων.

"Η ελληνική αγορά", σημειώνει ο κ. Μάλκας, "έχει μεγάλο έλλειμμα από ελληνικά ταυτοποιημένα προϊόντα και γι” αυτό η δημιουργία του Συνεταιρισμού είναι απαραίτητη και αναγκαία για την προώθηση των προϊόντων μας". Ο νομός Καρδίτσας, σύμφωνα τον ίδιο, καλλιεργεί περίπου 1.500 στρέμματα όσπρια, με τον συνεταιρισμό να καλύπτει ένα φάσμα περίπου 500 στρεμμάτων με κύριες καλλιέργειες (φασόλια, φακές, ρεβύθια, κουκιά).

Στις κύριες δραστηριότητες του Συνεταιρισμού, ο οποίος θα χρησιμοποιεί την επωνυμία "CO.LEG" για τις συναλλαγές με το εξωτερικό, είναι η επεξεργασία, μεταποίηση και εμπορία των παραπάνω προϊόντων, παραπροϊόντων και παραγώγων αυτών, μέσω της λειτουργίας του ως ομάδας παραγωγών. Επίσης, στις δραστηριότητές του εντάσσονται η σποροπαραγωγή και η εν γένει παραγωγή φυτοπολλαπλασιαστικού υλικού για τα προϊόντα που παράγει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός, καθώς και η επεξεργασία και εμπορία αυτού, σύμφωνα με τις προβλέψεις των νόμων. Θα παρέχει ακόμη τεχνική και επιστημονική βοήθεια στα μέλη μέσω της απασχόλησης επιστημόνων ή συνεργασίας με ειδικούς.

Η σύναψη συνεργασιών με όμοιες συνεταιριστικές δράσεις στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό, η ανταλλαγή γνώσεων αλλά και η παροχή συνεταιριστικής εκπαίδευσης είναι ορισμένες ακόμη από τις δράσεις του Συνεταιρισμού. Στην ίδια προοπτική εντάσσεται και η ίδρυση και λειτουργία αγροτουριστικών μονάδων, η ανάπτυξη του οικοτουρισμού, του κοινωνικού τουρισμού και αγροτουριστικών εργασιών.

Πηγή:www.reporter.gr

Διαβάστε περισσότερα ...

Εφιάλτης στα σύνορα με την Αλβανία

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ

• 
  

Το μικρό καφενείο στο ακριτικό χωριό Κτίσματα Ιωαννίνων, στα ελληνοαλβανικά σύνορα, ήταν γεμάτο, όταν μπήκε ένας άγνωστος. Οι θαμώνες, ηλικιωμένοι οι περισσότεροι, παρακολουθούσαν ποδοσφαιρικό αγώνα στην τηλεόραση και παρότι απορροφημένοι, κάποιοι είπαν στον καφετζή να φέρει ένα ποτήρι τσίπουρο στον επισκέπτη . Εκείνος, αντί για «ευχαριστώ» έβγαλε από τον ντορβά του μια χειροβομβίδα, την ακούμπησε πάνω σ’ ένα τραπέζι και άρχισε να κραυγάζει: «Βγάλτε όλοι τα λεφτά και τα κινητά σας…». Οι πάντες θεώρησαν ότι επρόκειτο περί φάρσας και ο ιδιοκτήτης του καφενείου του ζήτησε να «πάρει δρόμο» και να τους αφήσει ήσυχους. Οταν εκείνος συνέχισε να ουρλιάζει τον πήραν στο κυνηγητό και τον έδιωξαν από το καφενείο. Κατά την καταδίωξη ο άγνωστος απασφάλισε και εκτόξευσε εναντίον τους τη χειροβομβίδα, πλην όμως για καλή τους τύχη δεν εξερράγη.

Ο επίδοξος ληστής κατόπιν εισέβαλε σ’ ένα κοντινό σπίτι όπου απαίτησε από το ζευγάρι των ηλικιωμένων να του δώσουν τα χρήματα. Οταν εκεί η γυναίκα ψύχραιμα του είπε «λεφτά δεν έχουμε, αν θέλεις να σου βάλουμε να φας και να φύγεις», εισέβαλε σε τρίτο σπίτι, όπου χτυπώντας τους με πέτρα σκότωσε έναν υπερήλικα και τη σύζυγό του, πήρε το ημιφορτηγό αυτοκίνητο που ήταν σταθμευμένο στην αυλή και εξαφανίστηκε, για να συλληφθεί την επομένη στα Γιάννενα και να αποδειχθεί ότι επρόκειτο για Αλβανό δραπέτη φυλακών.

Τα Κτίσματα είναι ένα από τα χωριά που ζουν με τον εφιάλτη των επιθέσεων συμμοριών στην ελληνοαλβανική μεθόριο. «Οταν χτυπάει το τηλέφωνο τρέμει η ψυχή μου ότι κάτι κακό έγινε πάλι», λέει στην «Κ» ο διαμερισματικός σύμβουλος του Δήμου Πωγωνίου Β. Μάτσας. Περιστατικά βίας, όπως ληστείες, κλοπές ή και δολοφονίες, καταγράφονται καθημερινά στο ορεινό συνοριακό τόξο από τη Σαγιάδα της Θεσπρωτίας έως και τις Πρέσπες. Οι άνθρωποι περιγράφουν την κατάσταση χειρότερη και από εκείνη της δεκαετίας του ’90. «Τότε έκλεβαν συνήθως διερχόμενοι φουκαράδες για να φάνε. Τώρα έχουμε οργανωμένες συμμορίες…», επισημαίνει ο ίδιος.

Κάθε «γερασμένο χωριό», όπως αποκαλούνται αυτά της μεθορίου λόγω του ότι κατοικούνται πλέον αποκλειστικά από υπερήλικες, έχει να «επιδείξει» τα δικά του κρούσματα επιθέσεων. «Μας κλέβουν συστηματικά τα ζώα. Το καλοκαίρι έκλεψαν 15 άλογα. Ακούμε ότι τα πουλάνε σε Ιταλούς που κάνουν κονσέρβες το κρέας», αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος του κοινοτικού διαμερίσματος Αετομηλίτσας, Γ. Μάρος.

Οι αιματηρές συμπλοκές μεταξύ ανδρών της ΕΛ.ΑΣ. και δραπετών από φυλακές της Αλβανίας στην ορεινή περιοχή της Καστοριάς, όπως και η τραγική κατάληξη του ένοπλου επεισοδίου με έναν αστυνομικό και δύο Αλβανούς νεκρούς προσφάτως στην Πρέσπα, είναι μερικά από τα περιστατικά που ανέδειξαν το οξύτατο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα χωριά της ελληνοαλβανικής μεθορίου. «Υπάρχει σημαντικό έλλειμμα ασφάλειας», συνοψίζει ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Γ. Οικονόμου.

http://www.kathimerini.gr/553972/article/epikairothta/ellada/efialths--sta-synora--me-thn-alvania

Διαβάστε περισσότερα ...

Έρευνα: Επιστροφή στο χωριό επιθυμούν 9 στους 10 γονείς για τα παιδιά τους

 

Τέλος στο όνειρο του χαρτοφύλακα και την επιθυμία "να γίνει το παιδί μου γιατρός", εκφράζουν μέσα από νέα έρευνα 9 στους 10 γονείς. Διαβάστε αναλυτικά τα πορίσματα

 

Αν μέχρι πρόσφατα οι γονείς στην Ελλάδα ονειρεύονταν τα παιδιά τους με κοστούμι και χαρτοφύλακα, πλέον εμφανίζονται έτοιμοι να τα ενθαρρύνουν να επιστρέψουν στο χωριό για να ...πιάσουν την τσάπα, σύμφωνα τουλάχιστον με τα ευρήματα πανελλαδικής έρευνας της Κάπα Research, για λογαριασμό του διαδικτυακού περιοδικού και καναλιού ka- Business.gr.

Βάσει της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Μαΐου, σε δείγμα 1417 ενηλίκων, με αναλογική κατανομή στις 13 περιφέρειες της χώρας, επτά στους δέκα ερωτηθέντες (69,9%) απάντησαν ότι, αν τα παιδιά τους ήθελαν να γίνουν αγρότες, θα τα ενθάρρυναν (29,4%) ή "μάλλον θα τα ενθάρρυναν" (40,5%).
Παράλληλα, σχεδόν εννέα στους δέκα (87,3%) θεωρούν ότι η επιστροφή στο χωριό θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ύπαιθρο, ενώ το 84,2% και το 83% αντίστοιχα, πιστεύει ότι το ίδιο ισχύει για την οικονομία και την απασχόληση. Παράλληλα, το 80,6% θεωρεί ότι ο αγροτικός κλάδος "έχει μέλλον", όπως επισήμανε η δημοσιογράφος Ραλλιώ Λεπίδου, επικεφαλής του ka-business.gr, παρουσιάζοντας την έρευνα σε συνέντευξη Τύπου.
Αρνητική εικόνα για τους αγρότες
Ωστόσο, αν και το επάγγελμα του αγρότη φαντάζει πλέον δελεαστικό για τους κατοίκους των αστικών κέντρων, η άποψη που κυριαρχεί για τους Ελληνες αγρότες φαίνεται ότι δεν είναι ιδιαίτερα θετική, βάσει πάντα της έρευνας.
Απαντώντας στο ερώτημα "Ποιο από τα παρακάτω χαρακτηριστικά θα λέγατε ότι ταιριάζει ή δεν ταιριάζει στους Ελληνες αγρότες", σχεδόν επτά στους δέκα επισήμαναν ότι οι αγρότες έχουν "καταχραστεί τα ευρωπαϊκά πακέτα στήριξης" (70,7%) ή ότι "τα περιμένουν όλα από το κράτος" (68,6%). Παράλληλα, το 74,4% των ερωτηθέντων υποστήριξαν ότι οι αγρότες δεν σέβονται το περιβάλλον.
Στο ερώτημα "σε ποιους κλάδους πιστεύετε ότι υπάρχουν οι περισσότερες προοπτικές απασχόλησης στην επαρχία" (μέχρι τρεις απαντήσεις), το 76,9% "έδειξε" τον αγροτικό τομέα, το 55,9% τον αγροτουρισμό, το 40,6% τον τουρισμό- πολιτισμό και το 35,9% τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
Η έρευνα παρουσιάστηκε σε συνέντευξη τύπου, που δόθηκε σήμερα ενόψει του 4ου Συνεδρίου «Καινοτομία και Ανάπτυξη» που διοργανώνει την Πέμπτη το ka-business.gr, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Μακεδονίας- Θράκης.
“Προοπτική ή ευκαιρία” η επιστροφή στο χωριό λέει το 62,5%
Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα αποτελέσματα της έρευνας, όταν εξειδικεύονται στους αγρότες (7% του δείγματος). Το 37,4% των αγροτών χαρακτηρίζει ως "προοπτική" την επιστροφή στο χωριό και την αγροτική ενασχόληση και το 25,1% τη θεωρεί ευκαιρία. Το 28,9%, όμως, τη βλέπει ως ανάγκη.
“Πώς πιστεύετε ότι οι αγρότες επιβιώνουν σήμερα εν μέσω κρίσης;” Η πλειοψηφία των ίδιων των αγροτών απάντησε σε αυτό το ερώτημα ως εξής: το 44,7% "πολύ δύσκολα, γιατί έχουν χάσει πολλά χρήματα" και το 32,9% "καλύτερα από άλλους κλάδους". Ποσοστό 8,6% δήλωσε πως δεν δικαιώθηκε, που αποφάσισε να ασχοληθεί με τη γεωργία, ενώ το 13,8% περιορίστηκε να απαντήσει ότι "έχει χάσει χρήματα".
Μόλις το 2,2% σκέφτεται να επιστρέψει στην πόλη
Παρά τα προβλήματα, όμως, το 55,3% των αγροτών του δείγματος, βλέπει το μέλλον με αισιοδοξία και μόλις το 2,2% σκέφτεται να επιστρέψει στην πόλη. Τα σημαντικότερα προβλήματα τω αγροτών είναι σήμερα (με βάση το σύνολο των ερωτηθέντων) τα εξής (πολλαπλές απαντήσεις): έλλειψη ενημέρωσης σε θέματα τεχνολογίας και καινοτομίας που αφορούν στον αγροτικό κλάδο (72,5%), αδυναμία προσαρμογής στις νέες συνθήκες (54%), αδυναμία επιλογής της κατάλληλης καλλιέργειας (52,3%) και ασταθές οικονομικό περιβάλλον (39,5%).
Μεγάλα περιθώρια για αύξηση εξαγωγών αγροτικών προϊόντων
Κατά τη συνέντευξη Τύπου, ο υπουργός Μακεδονίας-Θράκης, Θεόδωρος Καράογλου, υπενθύμισε ότι οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων έφτασαν πέρυσι σε αξία τα 4,6 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 10,2%, σε σχέση με το 2012, αλλά υπάρχουν πολύ μεγαλύτερα περιθώρια.
Πρόσθεσε ότι η ποιότητα των ελληνικών αγροτικών προϊόντων αποτελεί πλεονέκτημα, το οποίο όμως πρέπει να αναδειχθεί με κατάλληλες προωθητικές ενέργειες, καθώς -όπως είπε- δεν είναι δυνατόν να διαφημίζουμε την ποιότητα του ελληνικού ελαιολάδου και στη συνέχεια αυτό να πωλείται ως ...ιταλικό.

Πηγή: ΑΠΕ, news247 

Διαβάστε περισσότερα ...

Αδειάζει ...η Αθήνα - Μεγάλη η έξοδος των εκδρομέων του Πάσχα

Με σύμμαχο τον καλό καιρό οι Αθηναίοι αναζητούν άλλους προορισμούς - Ασφυκτιούν οι εθνικές οδοί από οχήματα

Με σύμμαχο τον καλό καιρό κορυφώνεται η έξοδος των εκδρομέων του Πάσχα που εγκαταλείπουν τα αστικά κέντρα και ταξιδεύουν με πλοία, αεροπλάνα και αυτοκίνητα για άλλους προορισμούς.

Αυξημένη κατά 25% είναι η κίνηση στο λιμάνι του Πειραιά σε σχέση με την περυσινή έξοδο του Πάσχα και τα πλοία έχουν πληρότητα 100% για Κυκλάδες, Σάμο και Ικαρία και 90% για άλλους προορισμούς.

Oι εθνικές οδοί ασφυκτιούν από οχήματα, ενώ σε ισχύ έχουν τεθεί από τις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας έκτακτα μέτρα της Τροχαίας.

Στο ρεύμα εξόδου των Εθνικών Οδών απαγορεύεται η κυκλοφορία φορτηγών από τις 6 το πρωί μέχρι τις 4 το απόγευμα τη Μεγάλη Παρασκευή.

Πρόσθετα δρομολόγια πραγματοποιούνται και από τα ΚΤΕΛ.

Απεργιακές κινητοποιήσεις θα ταλαιπωρήσουν, ωστόσο, τους επιβάτες του ΟΣΕ και του Προαστιακού: οι εργαζόμενοι θα πραγματοποιήσουν στάση εργασίας το Μεγάλο Σάββατο από τις 6 το απόγευμα μέχρι τη λήξη της βάρδιας, 24ωρη απεργία την Κυριακή του Πάσχα και νέα στάση εργασίας, από τις 00.00 έως τις 12.00 τη Δευτέρα του Πάσχα.

Οι εκδρομείς έχουν πάντως σύμμαχο τον καλό καιρό και οι άνεμοι στο Αιγαίο και το Ιόνιο δεν ξεπερνούν τα 5 μποφόρ.

http://www.tovima.gr/society/article/?aid=511022

Διαβάστε περισσότερα ...

Ένα παλληκαρόπουλο, απόγονος εαμιτών, υποψήφιος στην Ευρυτανία με τους Ανεξάρτητους Έλληνες

Η υποψηφιότητα για τoν νομό Ευρυτανίας του Ευρυτάνα νέου Μπακόλα Κωνσταντίνου 32 χρ  για τους ανεξάρτητους Έλληνες στην Ευρυτανία ΚΛΕΙΔΩΣΕ !

Με καταγωγή από την Μαυρομάτα και την  Δυτική Φραγκίστα Ευρυτανίας γνωστός για το όνομα των ηρώων προπαππούδων του, δάσκαλοι στην Ευρυτανία κι οι 2, στο ΕΑΜ-Ε.Λ.Α.Σ. Πατήρ-δάσκαλος  Σεραφείμ Μπακόλας και ο αδελφός του Αθανάσιος (Νάσιος) Κων. Μπακόλας  όπου φυλακίστηκαν στην Μακρόνησο το 1947 και εκτελέστηκαν για την συμμετοχή τους στο ΕΑΜ στην Λαμία το 1948 χωρίς να περιμένουν την απόφαση χάριτος όσο και για τον παππού του Κωνσταντίνος Σερ. Μπακόλας δάσκαλος και αυτός στην Δυτική Φραγκίστα Ευρυτανίας τόπος καταγωγής της συζυγου του Μαρίκας Μπακόλα το γένος Κακκάβα, όσο και για το ότι είναι φυσικοί απόγονοι, του Γώγου του Μπακόλα, οπλαρχηγού της επανάστασης του 1821.

 

Σας παραθέτουμε και ένα άρθρο που θα βρείτε στο σχετικό Link  το οποίο έχει την μαρτυρία του Κώστα Γεωργουσόπουλου μαθητής όντας τότε, ήταν παρών στην εκτέλεση των ηρώων Σεραφείμ και Νάσιου Μπακόλα κατά τον εμφύλιο, στην Λαμία! 

 

http://www.xriso-eyrytanias.gr/wp-content/uploads/efimerida/2007/ChrysiotikaNea49.pdf 

http://anexartitoiellines.gr/election_map.php

Καλό εκλογικό αγώνα για την Ευρυτανία μας, 

Κωνσταντίνος Ι. Μπακόλας

ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ

6986160980

ΝΕΟ ΑΙΜΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ ΜΑΣ  ΧΩΡΙΣ ΤΖΑΚΙΑ ΚΑΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΜΠΟΤΑ ΤΗΣ ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΠΑΣΟΚ-ΝΔ! 

 

ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΟΛΛΟΙ

ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ

ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΛΛΗNΕΣ

Διαβάστε περισσότερα ...

Νύχτα τρόμου στη Στυλίδα

Εφιαλτικές στιγμές έζησε, χθες το βράδυ, λίγο μετά τις 10.00, ένα ζευγάρι που είχε πάει για τις ημέρες του Πάσχα στον Αχινό Στυλίδας. Την ώρα της ληστείας το ζευγάρι καθόταν στη βεράντα του σπιτιού, αφού μόλις είχαν φύγει οι καλεσμένοι τους. Ξαφνικά, εμφανίστηκαν μπροστά τους τρεις κουκουλοφόροι, κρατώντας μαχαίρια.

Οι ληστές έβαλαν τα μαχαίρια στο λαιμό της γυναίκας και του άνδρα, λέγοντας σε σπαστά ελληνικά: «Μη φωνάξετε, θα σας σκοτώσουμε. Λεφτά και χρυσαφικά γρήγορα». Ο ένας ληστής άρπαξε τα σκουλαρίκια που φορούσε η γυναίκα και στη συνέχεια, τραβώντας την από τα μαλλιά, την έσυρε μέσα στο σπίτι, ενώ οι δύο άλλοι κρατούσαν ακινητοποιημένο τον άνδρα με το μαχαίρι στο λαιμό.

Η γυναίκα, υπό την απειλή μαχαιριού, έδωσε στο δράστη περίπου 1.000 ευρώ, καθώς επίσης και όλα τα χρυσαφικά που είχε μέσα στη βαλίτσα της, αξίας 20.000 ευρώ

Οι αδίστακτοι ληστές, φεύγοντας, πήραν τα κινητά των θυμάτων, έκοψαν το καλώδιο του σταθερού τηλεφώνου και είπαν στο σοκαρισμένο ζευγάρι να μην καλέσει την Αστυνομία, γιατί θα γυρίσουν και θα τους σκοτώσουν.

Η Αστυνομία χτενίζει την περιοχή για τον εντοπισμό των δραστών, που, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, διέφυγαν πεζοί.

Πηγή: lamiareport.gr

Διαβάστε περισσότερα ...

Οι πολίτες της Καλαμάτας ετοιμάζουν θερμή υποδοχή στον μνημονιακό Σαμαρά

Με… ανοιχτές αγκάλες περιμένουν στην Καλαμάτα τον Α. Σαμαρά, οι πολίτες, μέλη αριστερών οργανώσεων, αναρχικοί και αντεξουσιαστές, για τη στήριξη που έδωσε η ΝΔ στο δεύτερο μνημόνιο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, που λέει πως έχει στη διάθεσή της η αστυνομία, υπάρχει, σ΄ αυτούς τους χώρους, σχετική κινητικότητα και σχέδιο έντασης κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Σαμαρά, το Σάββατο στην Καλαμάτα.

Ο πρόεδρος της ΝΔ θα πάει στην εκλογική του περιφέρεια μαζί με το νέο… απόκτημα της Συγγρού, τον υπουργό υποδομών Μ. Βορίδη, για να παραστούν στα εγκαίνια της νεότευκτης γέφυρας στην περιφερειακή οδό της Καλαμάτας.

Πάντως η όλη ιστορία είναι… λίγο ύποπτη και προβοκατόρικη.

Μήπως στη ΝΔ φοβούμενοι ότι θα υπάρξουν έντονες αντιδράσεις και αποδοκιμασίες από τους πολίτες για τον μνημονιακό Σαμαρά, μέσα στην γενέτειρά του την Καλαμάτα, προετοιμάζουν από τώρα που θα ρίξουν το… ανάθεμα;

http://kentrinews.gr/politiki/858-samaras-kalamata

Διαβάστε περισσότερα ...

Η γεωργία προϋπόθεση επιβίωσης σε συνθήκες κρίσης

Η ανατίναξη του πρωτογενούς τομέα και ο μύθος της αυτάρκειας. 

Του Δημήτρη Κοδέλα

Η οικονομική κρίση έχει ήδη αναδείξει ως μια βασική αιτία της το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθήθηκε στην χώρα τις τελευταίες δεκαετίες και το οποίο οδήγησε στην παραγωγική αποδιάρθρωση, στη βύθιση του πρωτογενή τομέα, στην εκτίναξη του εμπορικού ελλείμματος, στην αύξηση της εξάρτησης από τις αυξανόμενες εισαγωγές. Για τη γεωργία το ζήτημα παίρνει ευρύτερες διαστάσεις, αφού αφορά την ικανότητα διατροφής του πληθυσμού, την αποφυγή τελικά μιας επισιτιστικής κρίσης.
Ειδικά το ζήτημα της διατροφικής αυτάρκειας αναδεικνύεται σε μείζον λόγω: α) της διαρκούς οικονομικής αιμορραγίας της χώρας λόγω του ελλείμματος στο ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων, β) της αδυναμίας διαμόρφωσης οποιασδήποτε ανεξάρτητης πολιτικής, αν δεν αντιμετωπιστεί η αγροδιατροφική εξάρτηση, γ) των έντονων διακυμάνσεων των διεθνών τιμών των τροφίμων1 και στις οποίες αδυνατεί μια χώρα να παρέμβει όταν τα εισάγει. Το ζήτημα αυτό το κατανοεί πλέον o περισσότερος κόσμος, όταν αναρωτιέται πώς μπορεί να υπάρχει άλλη πορεία για τη χώρα, χωρίς να είμαστε παραγωγικοί;

Ελλειμματική γεωργία-«ελλειμματική» αυτάρκεια
Τα στοιχεία για τη γεωργία παρουσιάζουν εικόνα κατάρρευσης. Η παραγωγική αποδιάρθρωση οδήγησε σε ένα συνεχώς διογκούμενο έλλειμμα στο ισοζύγιο αγροτικών προϊόντων το οποίο ξεπέρασε τα 3 δισ. ευρώ το 2008 (Πίνακας 1)2
Ανάμεσα στο 1998 και το 2008 το έλλειμμα του ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων αυξανόταν με ετήσιο ρυθμό 10,9%. Συνολικά τη δεκαπενταετία 1994-2008 το έλλειμμα στα αγροτικά προϊόντα αυξήθηκε κατά 529%. To αγροτικό εισόδημα μόνο την πενταετία 2006-2010 μειώθηκε κατά 13,5% και στο διάστημα 2005-2010 η συνολική αξία φυτικής και ζωικής παραγωγής υπέστη μείωση κατά 28%.3
Σε βασικά διατροφικά είδη η χώρα έγινε ελλειμματική και το έλλειμμα σε αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα έφτασε τα τελευταία 10 χρόνια (2001-2010) αθροιστικά στο τρομακτικό ποσό των 23 δισ. Ευρώ!4
Χρόνια πληγή του αγροτικού ισοζυγίου αποτελούν το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το έλλειμμα των οποίων, για το 2008, έφτασε τα 2,1 δισ. ευρώ. Το 99% των εισαγωγών αυτών των προϊόντων γίνεται από την Ε.Ε., αποκαλύπτοντας ποιος είναι ο κυρίως ωφελημένος από την αποδιάρθρωση της εγχώριας παραγωγής. Το αρνητικό ισοζύγιο όσον αφορά στην κτηνοτροφία εκτινάσσεται, μάλιστα, ακόμα παραπάνω, αν προστεθεί και το έλλειμμα στο ισοζύγιο των ζωοτροφών που έφθασε το 2008 τα 355 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 216 από χώρες της Ε.Ε.
Η πορεία αυτή είχε ως συνέπεια τον περιορισμό της αυτάρκειας σε βασικά προϊόντα και την αύξηση της διατροφικής εξάρτησης της χώρας. Στον πίνακα 2 5 φαίνεται πιο ειδικά η μεταβολή του βαθμού αυτάρκειας σε κρέας.
Ακόμα, όμως, και σε δυναμικούς κλάδους με αυξημένο εξαγωγικό ενδιαφέρον δεν είναι λίγα τα «παράδοξα». Έτσι, εξάγουμε λαχανικά αξίας 106 εκατ. ευρώ, ενώ εισάγουμε λαχανικά αξίας 122 εκατ. ευρώ. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι οι βασικές χώρες εισαγωγής λαχανικών ήταν η Ολλανδία με 29 εκατ. ευρώ, η Γερμανία με 18 εκατ. ευρώ, η Γαλλία με 16 εκατ. Ευρώ, η Ιταλία με 15,1 εκατ. ευρώ και το Βέλγιο με 15 εκατ. ευρώ!6 Συνολικά ο τομέας των φρούτων και λαχανικών, που θεωρείται ατμομηχανή των αγροτικών εξαγωγών καλύπτοντας περίπου το 33% των εξαγωγών, παρουσίασε την περίοδο 2000-2008 αύξηση των εισαγωγών με ετήσιο ρυθμό 24,4%, έναντι ρυθμού αύξησης των εξαγωγών της τάξης του 5,2 %. Στον τομέα του ελαιολάδου και λιπών φυτικής προέλευσης την περίοδο 2000-2008 παρουσιάζεται εντυπωσιακή αύξηση των εισαγωγών με ετήσιο ρυθμό 72,1%, ενώ οι εξαγωγές των αντίστοιχων προϊόντων παρουσίασαν μείωση κατά 5% ετησίως!7 Στα δημητριακά, από πλεόνασμα το 1994 φτάσαμε σε έλλειμμα 350 εκατ. ευρώ το 2008. Ζάχαρη και καπνός τείνουν να εξαφανιστούν... Η ανεξέλεγκτη εισαγωγή αγροτικών προϊόντων στη χώρα αποτυπώνει την πλήρη αποδιοργάνωση του αγροτικού τομέα, ως συνέπεια των συνεχών αντιαγροτικών μεταρρυθμίσεων της ΚΑΠ, της φιλελευθεροποίησης της αγροτικής οικονομίας και της κατάργησης των όποιων περιορισμών στις εισαγωγές.
Η οικονομική αιμορραγία δεν σταματά, όμως, εδώ. Στον τομέα των εισροών (αγροτικά εφόδια, μηχανήματα, λιπάσματα, ζωοτροφές, σπόροι) διαρκώς εδραιώνεται η κυριαρχία των πολυεθνικών. Για να έχουμε εικόνα για τι ακριβώς μεγέθη συζητάμε, οι επενδύσεις μόνο σε μηχανήματα και εξοπλισμό μεταφορών ξεπέρασαν το 2008 τα 20 δισ. ευρώ.8 Η εξάρτηση αφορά και στον τομέα της επιστήμης και τεχνολογίας. Τα εθνικά ερευνητικά ιδρύματα απαξιώνονται χρόνο με το χρόνο, ενώ προβλέπεται η περαιτέρω συρρίκνωσή ή και το κλείσιμό τους. Η όποια έρευνα χρηματοδοτείται πλέον, άρα και ελέγχεται, από εταιρίες.
Συμπερασματικά, η ελληνική γεωργία, και ειδικά οι μικρομεσαίοι αγρότες, βρίσκεται σε πορεία κατάρρευσης, εγκλωβισμένη στις αντιαγροτικές κατευθύνσεις της ΚΑΠ (που εκφράζει τους συμβιβασμούς και τα συμφέροντα των ισχυρών χωρών της Ε.Ε. στον ΠΟΕ), ανοχύρωτη απέναντι στα φθηνά τρόφιμα που παράγονται με υπερεκμετάλλευση της εργατικής δύναμης ή των εξαθλιωμένων αγροτών σε τρίτες χώρες και των υπερ-εντατικοποιημένων μορφών καλλιέργειας, πλήρως εκτεθειμένη στα διεθνή καρτέλ του αγροδιατροφικού τομέα και στη χρηματιστικοποιημένη γεωργία (πρώτες ύλες και τρόφιμα).

Από το χωράφι στο ράφι
Αν στόχος της γεωργίας είναι η κάλυψη των διατροφικών αναγκών του πληθυσμού, τότε το πρόβλημα δεν αφορά μόνο στο ζήτημα της «τυπικής» αυτάρκειας σε τρόφιμα αλλά και το κατά πόσο αυτά μπορούν να φτάσουν στο οικογενειακό τραπέζι.
Είναι γνωστή η ψαλίδα μεταξύ των τιμών παραγωγού και της τιμής που πληρώνει ο καταναλωτής με την παρεμβολή πολλών μεσαζόντων. Ο παραγωγός αμείβεται φθηνά και ο καταναλωτής πληρώνει ακριβά. Αυτή η διαφορά σε συνθήκες κρίσης μπορεί να είναι ολέθρια, τόσο για τον παραγωγό όσο και για τον καταναλωτή. Από τη μια το αυξανόμενο κόστος καλλιέργειας και η χαμηλή ζήτηση οδηγούν σε μείωση των τιμών παραγωγού, με κίνδυνο να ενταθούν οι τάσεις εγκατάλειψης και υποκαλλιέργειας και από την άλλη ο καταναλωτής, με διαλυμένο το εισόδημα, αδυνατεί να προμηθευτεί βασικά διατροφικά αγαθά.
Εδώ έχει σημασία μια ειδική αναφορά στις μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης τροφίμων (super markets, cash and carry) οι οποίες στη χώρα μας παρουσίασαν την περίοδο 1992-2009 αύξηση του μέσου ετήσιου ρυθμού πωλήσεων 13%, με το 75% των συνολικών πωλήσεων να αφορούν τρόφιμα και ποτά. Μάλιστα, οι 5 μεγαλύτερες αλυσίδες του κλάδου καταγράφουν το 45% των συνολικών πωλήσεων, ενώ είναι συνεχή τα κρούσματα αισχροκέρδειας που καλύπτονται με διάφορους τρόπους (εκ των υστέρων πιστωτικά τιμολόγια έκπτωσης κ.ά.).9 Έτσι, η εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων παρουσιάζει έντονα στοιχεία υπερσυγκέντρωσης και ελέγχου της διακίνησης τροφίμων από μια χούφτα εταιρίες.

Τελικά έχουμε διατροφική αυτάρκεια;
Σε ανακοίνωσή της με τίτλο «Αυτάρκεια αγροτικών-διατροφικών προϊόντων» (Γενάρης 1012) η ΠΑΣΕΓΕΣ καταλήγει στο εξής συμπέρασμα: «Το ποσοστό αυτάρκειας της χώρας σε μία σειρά βασικών αγροτικών-διατροφικών προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής για το έτος 2010, ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 94% περίπου». Η συγκεκριμένη είδηση αναπαράχθηκε από πλειάδα Μέσων Ενημέρωσης και μπλογκ, ακόμα και από μέσα και ανθρώπους της Αριστεράς.10
Δυστυχώς, το αισιόδοξο αυτό συμπέρασμα εξάγεται από τους πίνακες που παρατίθενται στην εν λόγω μελέτη, μόνο αν εγκαταλειφθεί κάθε επιστημονική μέθοδος και η κοινή λογική (δείτε το σχετικό γράφημα).
Βασικό στοιχείο αναξιοπιστίας του συμπεράσματος είναι ότι η αυτάρκεια της τάξης του 94% προκύπτει ως μέσος όρος των ποσοστών αυτάρκειας πολλών διαφορετικών (ούτε καν ομοειδών) σε διατροφική αξία και οικογενειακή κατανάλωση αγροτικών προϊόντων. Έτσι, φτάνουμε στο εξής παράλογο: το έλλειμμα σε βόειο κρέας (30% αυτάρκεια) να αντισταθμίζεται από την υπερπαραγωγή βρώσιμης ελιάς (600% αυτάρκεια)!
Ένας πιο ουσιαστικός τρόπος για να αναλύσουμε την αυτάρκεια των προϊόντων θα ήταν να εξετάσουμε την αυτάρκεια κάθε προϊόντος ή ομοειδών προϊόντων (π.χ. κρέας) σε σχέση με τη σημασία τους στη διατροφή και το πόσα χρήματα από τον οικογενειακό προϋπολογισμό δαπανώνται για αυτά.
Μελετώντας τα στοιχεία της ΕΣΥΕ από την έρευνα των οικογενειακών προϋπολογισμών για το έτος 2004/2005 θα παρατηρούσαμε ότι: α) τα είδη διατροφής αποτελούν τη σημαντικότερη δαπάνη των νοικοκυριών, απορροφώντας το 17,4% (306 ευρώ) του μηνιαίου προϋπολογισμού. β) Ανάμεσα στα διάφορα διατροφικά είδη μόνο το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αβγά, στα οποία είμαστε με χαμηλό δείκτη αυτάρκειας, αφορούν το 40,48% (124 ευρώ) των εξόδων για διατροφή με ποσοστά 22,08% και 18,40% αντίστοιχα. Επομένως, τα είδη στα οποία δαπανάται μεγάλο μέρος του λαϊκού εισοδήματος είναι αυτά στα οποία παρουσιάζουμε χαμηλό βαθμό αυτάρκειας και υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές.11

Η παραγωγική ανασυγκρότηση προϋπόθεση ανεξάρτητης πορείας
Η αναγνώριση των δυσκολιών και της ζημιάς που έχει επιφέρει η εδώ και τρεις δεκαετίες αναδιάρθρωση-αποδιάρθρωση της ελληνικής γεωργίας, δεν οδηγεί φυσικά στην αντίληψη της ψωροκώσταινας και του ραγιαδισμού, ούτε σημαίνει ότι είναι αδύνατη μια διαφορετική πορεία. Αντίθετα, οφείλουμε να εντοπίσουμε τον κρίσιμο ρόλο που έχει η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, για να ξεφύγουμε από την εξάρτηση και την απομύζηση.
Ειδικά εάν κάτω από την κινητοποίηση του λαϊκού παράγοντα οδηγηθούμε σε μια πορεία ρήξεων με την τρόικα και το διευθυντήριο των Βρυξελλών, τότε η παραγωγική ανασυγκρότηση με στόχο η οικονομία μας να σταθεί στα πόδια της και να καλυφθούν οι επισιτιστικές ανάγκες του πληθυσμού θα βρεθεί στην ημερήσια διάταξη και θα είναι -πιθανόν- όρος ύπαρξης της όποιας μεταβατικής νέας κατάστασης.

Αλλαγές στην αντιμετώπιση του υποσιτισμού και της πείνας
Το πρόβλημα του υποσιτισμού είναι ήδη εδώ. Τα φαινόμενα παιδιών που λιποθυμούν και των ουρών στα συσσίτια γίνονται πλέον εικόνες «συνηθισμένες». Η ραγδαία φτωχοποίηση μεγάλου τμήματος του πληθυσμού θα γιγαντώσει το πρόβλημα. Η λεηλασία στους μισθούς και η διαρκώς αυξανόμενη ανεργία μετατρέπουν σε δυσπρόσιτα βασικά είδη διατροφής. Ακόμα και προϊόντα στα οποία έχουμε αυτάρκεια δεν μπορούν να φτάσουν σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη.
Επομένως, η αναγκαία ανασυγκρότηση της αγροτικής οικονομίας προϋποθέτει  ένα συνδυασμό πολιτικών με στοιχεία εθνικού σχεδιασμού, προστασίας της εγχώριας παραγωγής και ανάπτυξης (ειδικά της κτηνοτροφίας) με μοχλό τους μικρομεσαίους παραγωγούς, και κεντρικό στόχο την αυτάρκεια αγροτικών προϊόντων και την κάλυψη των διατροφικών αναγκών ολόκληρου του πληθυσμού. Παράλληλα, θα παίξουν σημαντικό ρόλο νέες αναγκαίες δομές στον αγροτικό χώρο με χαρακτηριστικά αποκέντρωσης και τοπικοποίησης, αλλά και μια νέα συλλογική-συνεταιριστική συνείδηση και οργάνωση. Θα απαιτηθεί στράτευση/αξιοποίηση του επιστημονικού δυναμικού της χώρας (που αυτή τη στιγμή βρίσκεται απαξιωμένο) στην παραπάνω κατεύθυνση με ταυτόχρονη αναβάθμιση των ερευνητικών ιδρυμάτων και αξιοποίηση της εμπειρίας και της γνώσης των ανθρώπων του χωραφιού. Θα πρέπει να οικοδομηθεί μια νέα προσέγγιση-σχέση του παραγωγού με το προϊόν που παράγει και με τον καταναλωτή για τον οποίο προορίζεται.
Ενδεικτικά12 κάποιες πιο συγκεκριμένες ενέργειες μπορούν να είναι: * Μείωση του κόστους καλλιέργειας για να μειωθεί το κόστος παραγωγής και οι τιμές των προϊόντων με περιορισμό στις τιμές καυσίμων και ενέργειας. * Κατώτατες τιμές παραγωγού. * Κοστολογικός έλεγχος σε πολυεθνικές αγροτικών εφοδίων, στις μεταποιητικές βιομηχανίες και στις αλυσίδες λιανικής πώλησης. * Εναλλακτικοί, φθηνοί, ήπιοι και όσο το δυνατόν πιο φιλικοί στο περιβάλλον και στον άνθρωπο τρόποι καταπολέμησης ασθενειών και λίπανσης, ώστε να παράγονται ασφαλή τρόφιμα. * Δημιουργία δημόσιας βιομηχανίας φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων καθώς και μεταποιητικών βιομηχανιών με τη συμμετοχή και τον έλεγχο αγροτών και καταναλωτών. * Σχεδιασμός εγχώριας κάλυψης της ζήτησης σε ζωοτροφές. * Στήριξη της κτηνοτροφίας με κίνητρα για την απασχόληση νέων ανθρώπων σε ημιορεινές περιοχές. * Πολιτικές και έργα ορθής διαχείρισης υδάτινων πόρων με κριτήριο τον κοινωνικό και ζωτικό χαρακτήρα του νερού. * Περιορισμός και έλεγχος των μεσαζόντων, ενίσχυση λαϊκών αγορών, ενίσχυση δικτύων άμεσης διασύνδεσης παραγωγού-καταναλωτή. * Δημοτικά προγράμματα αξιοποίησης ακαλλιέργητων εκτάσεων από ομάδες ανέργων. * Άμεσο πρόγραμμα κάλυψης επισιτιστικών αναγκών ευπαθών κοινωνικών ομάδων. * Αγορά προϊόντων από τους συνεταιρισμένους παραγωγούς και διάθεση στις ομάδες αυτές. * Ανάπτυξη και στήριξη των κοινωνικών παντοπωλείων.
Τα παραπάνω μπορούν να εφαρμοστούν, βεβαίως, μόνο με μια πολιτική ρήξεων με την ΚΑΠ, σε συνδυασμό με αλλαγές και στην υπόλοιπη οικονομία (εθνικοποιήσεις, τράπεζες, ενέργεια κ.λπ.) και εντασσόμενες σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική διέξοδο της χώρας.

1. Πρώτες ύλες και τρόφιμα αποτελούν πλέον χρηματιστηριακά προϊόντα. Κερδοσκοπικά κεφάλαια ύστερα από την φούσκα των ακινήτων κινήθηκαν στον τομέα των πρώτων υλών και των τροφίμων εκτοξεύοντας τις τιμές τους. Η αύξηση των τιμών οφείλεται και στον έλεγχο της εμπορίας βασικών τροφίμων από λίγες πολυεθνικές που μπορούν “παίζοντας” με την προσφορά και την ζήτηση και καθορίζοντας την τιμή τους .
2. Πηγή: Eurostat, ΕΣΥΕ. Η πτωτική πορεία από το 2009 και μετά έχει να κάνει αποκλειστικά με τον περιορισμό της κατανάλωσης που πλήττει τις εισαγωγές, λόγω της κρίσης και των μνημονίων λιτότητας.
3. Πηγή: Eurostat, 23.08.2011
4. Επεξεργασία στοιχείων ΕΣΥΕ
5. Πηγή: Eurostat
6. Πηγή: Κώστας Μελάς. Η αγροτική παραγωγή.
7. Πηγή: ΕΣΥΕ
8. Πηγή: Εθνικοί Λογαριασμοί - ΕΛ.ΣΤΑΤ.
9. Πηγή: ICAP, Έρευνα αγοράς των Super Markets, 15/2/2011 -ΠΑΣΕΓΕΣ
10. Ισοσελίδα iskra, Δημήτρης Καζάκης κ.ά.
11. Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ.
12. Στις προτάσεις που κωδικά διατυπώνονται ισχύει κυριολεκτικά το «ενδεικτικά». Είναι μόνο κάποιες από ένα σύνολο πολιτικών και δράσεων που απαιτούνται και οι οποίες χρήζουν περαιτέρω επεξεργασίας.

http://www.edromos.gr/

Διαβάστε περισσότερα ...

Μελαγχολική κουβέντα, παραμονές Χριστουγέννων σε ελληνικό καφενείο

Σήμερα το χωριό ξύπνησε άφεχτα από τους ήχους της καταιγίδας. Σιτζίμια έριχνε για καμιά ώρα, μια βροχή ταραχτικιά, και το σκοτάδι φωτίζονταν πότε πότε από τα αστροπελέκια που πέφτανε στους διπλανούς λόφους και ξέμακρα κατά τη θάλασσα. Δεν κράτησε πολύ το μπουρίνι μα ήτανε τόσο ευεργετικό. Διψούσε η γης μέχρι σήμερα κι όλοι έχουμε σπείρει κουκιά και την περιμέναμε πως και πως τη βροχή του Θεού μπας και σκάσουνε μύτη επιτέλους από το χώμα.

Αυτή την κουβέντα, για τα κουκιά, είχανε οι γέροντες στο κεφενείο της πλατείας σαν μπήκα. Λασπουριά, βλέπετε, τα χωράφια κι οι αγρότες αράξανε στα τραπέζια παρέα με τον καφέ και την τηλεόραση να παίζει με ήχο χαμηλό τις πρωινές ενημερωτικές εκπομπές.

Τα κουκιά δε βγαίνουνε, διαπίστωσε ο μαστρο Μιχάλης που καθότανε κοντά στην οθόνη και άκουγε τα νέα. Τώρα που έβρεξε θα βγουνε, γιατί να μην έβγουνε, έκαμε καλό νερό σήμερα και τώρα που βράχηκε η γης θα τα δεις που θα ξεμυτίσουνε, του φώναξε από το βάθος ο Θωμάς. Βρε για τα κουκιά του κράτους λέω ότι δεν βγαίνουνε όχι τα δικά μας, τα φράγκα δεν φτάνουνε, διευκρίνισε ο Μιχάλης και γέλασε χαχανιστά, δεν ακούς, ο προυπολογισμός έπεσε πάλι όξω τόσα δις.

Ησυχία πλάκωσε ξαφνικά το καφενείο, στήσανε όλοι αυτί μπας και ακούσουνε τίποτα νεώτερο από τον δημοσιογράφο που μιλούσε σαν κομμένη κεφαλή.

Ο μαστρο Νικόλας στέναξε, παλιά οι αθρώποι περιμένανε πως και πως τα Χριστούγεννα, ήτανε χαρούμενοι, σήμερα μαρασμός, είπε κι έριξε ένα στραγάλι στο στόμα του. Κανένας δε μίλησε αλλά τα μάτια τους φέξανε στις θύμησες. Εκείνος αγνόησε παντελώς αυτούς που περιγράφανε τη σύγχρονη κατάντια στο γυαλί κι έπιασε τον μονόλογο για τα παλιά. Ανάμεσα στις κουβέντες του, ρωτούσε πότε πότε τους υπόλοιπους "λέω ψέμματα;" και περίμενε πως βέβαια δεν θα βρεθεί κανείς να τον διαψεύσει.

Βάζαμε τότες ένα βαρέλι μες στη μέση της πλατείας, θυμήθηκε, το γεμίζαμε πέτρες, χώναμε έναν πεύκο μέσα και στολίζαμε το δέντρο. Όλοι οι χωριανοί ήτανε χαρούμενοι, περιμένανε τις σκόλες, όλοι οι φούρνοι του χωριού ανάβανε, το κάθε σπίτι έκανε τα γλυκά του, έσφαζε η κάθε οικογένεια ένα γουρούνι και το τηγανίζανε, το βάζανε σε γυάλες μαζί με το πάχος του και συντηριότανε αυτό για να τρώνε όλο το χρόνο. Τώρα που ειν' αυτά;
Πηγαίναμε τότες έξω στα χωράφια και ήτανε σαν να πηγαίνεις στο γυαλό. Φωνές από παντού, γεμάτα κόσμο τα βουνά, σπέρνανε, σιτάρια κριθάρια παντού, αφού δεν παίρναμε μαζί τα ζα στο χωράφι γιατί δεν είχαμε τόπο να τα δέσομε, όλα σπαρμένα τα 'χαμε, όλα. Κι είχαμε στο σπίτι ένα μεγάλο ράφι και βάζαμε πάνω τα ψωμιά, τρίβαμε σιτάρι και κριθάρι και φτιάχναμε ένα αλεύρι μιγάδι, ζυμώναμε και φουρνίζαμε πολλά ψωμιά.
Ερχόντανε εδώ φορτηγά και φορτώνανε λεμόνια, μαντερίνια, μύγδαλα, κατσικάκια και αρνιά τις σκόλες, το καλοκαίρι κηπευτικά, φεύγανε γεμάτα για την αγορά. Τα πάντα είχαμε, είμασταν πλούσιοι, μόνο λεφτά δεν είχαμε. Τώρα όλα τα παρατήσανε, αγριέψανε τα βουνά, δεν υπάρχει τίποτα πια, μαζευτήκανε όλοι μες στην Αθήνα και περιμένουνε στο τέλος του μήνα να πάρουνε το μισθό για να αγοράσουνε να φάνε. Από πού; Αφού δεν παράγει κανένας.

Άμα πας στην Αθήνα, μίλησε ο μαστρο Μιχάλης, μόλις βγεις από το σπίτι πρέπει να 'χεις το χέρι σου στην τσέπη και να βγάζεις. Εδώ μόλις βγεις από το σπίτι όλο και κάτι θα βάλεις στην τσέπη. Μα κάνα λεμόνι, μα κάνα κουκί, μα κάνα αβγό, καμιά ελιά, τα ξυλαράκια σου για τη σόμπα, γυρίζεις το μεσημέρι στο σπίτι κι είσαι πιο πλούσιος. Δε μας αρέσανε όμως κείνες οι εποχές, θέλαμε πολυτέλειες. Τώρα ζούμε με τα μηχανήματα και ώσπου να φτιάξεις το ένα χαλάει το άλλο, φράγκα να 'χεις να πληρώνεις κι όλα να πηγαίνουνε στις βιομηχανίες και στις τράπεζες, αποφάνθηκε.

Έπεσε πάλι σιωπή, κανένας δε μιλούσε, όλοι αναθυμούνταν και σκεφτότανε το κακό που βρήκε τους ανθρώπους, βρε λεμόνια από την Αργεντίνα φέρνουνε, αν είσαι Χριστιανός, αναφώνησε ο Θωμάς και σηκώθηκε απότομα να φύγει. Σουφρώσανε τα χείλια με την κατάντια της χώρας, πάνε οι παλιές εποχές, αλλάξανε οι άνθρωποι, καταλήξανε όλοι πάμφτωχοι από τον καιρό που γίνανε δέσμιοι του χρήματος κι άμα δεν έχουνε λεφτά στην τσέπη δε μπορούνε ούτε να επιβιώσουνε, άμα πέσουνε στην ανεργία νιώθουνε απόβλητοι, μηδενικά.

Σηκώθηκα να φύγω κι εγώ προβληματισμένος, μου ήρθε στο μυαλό κι εκείνο το μέηλ που μου 'χε στείλει αποβραδίς ένας φίλος απ' την πόλη: Στις αγροτικές κοινωνίες τους γέροντες τους ονομάζανε σοφούς ενώ στις καπιταλιστικές κοινωνίες τους θεωρούνε ναυάγια. Βγήκα από το καφενείο θλιμμένος. Είμαστε άξιοι της μοίρας μας τελικά.

Καλά Χριστούγεννα σε όλους
Γιάννης Μακριδάκης

http://tvxs.gr/

Διαβάστε περισσότερα ...

Η ύπαιθρος (ξανα)ζωντανεύει

Συγγραφέας: 

Γιάννης Ξένος

 Με την ελληνική οικονομία να συμπληρώνει σε λίγες μέρες ένα χρόνο στο γύψο του Μνημονίου, το σύνολο των οικονομικών δεικτών παρουσιάζει αρνητικό πρόσημο. Η ύφεση το 2010 έφτασε το 4,5% (από το μακρινό και τραγικό για τον ελληνισμό 1974 έχει να καταγραφεί τέτοιο ποσοστό), η ανεργία, η επίσημα καταγεγραμμένη, ανήλθε στο 14,2%, ενώ οι προβλέψεις για το 2011 είναι ότι θα κυμανθεί από 16,2% (Τράπεζα της Ελλάδος) έως 22% (Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ). Σε μια σειρά επαγγελματικούς κλάδους, όπως εκείνοι των κατασκευών και της μεταποίησης, οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν 12% και 9%, αντιστοίχως. Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό υπάρχει ένας τομέας της οικονομίας που όχι μόνο αντιστέκεται, αλλά και αναπτύσσεται, μετά από πολλές δεκαετίες: ο αγροτικός.

Ο αγροτικός τομέας, που το 1981 απασχολούσε το 27% του εργατικού δυναμικού, το 1991 έπεσε στο 19% και η πτώση συνεχίστηκε όλα τα επόμενα χρόνια μέχρι το 2008, όπου έφτασε να απασχολεί μόλις το 11% του ενεργού πληθυσμού. Σύμφωνα με στοιχεία από έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, από το τρίτο τρίμηνο του 2008, σιγά σιγά αρχίζει να καταγράφεται μια άνοδος. Αύξηση που συνεχίστηκε το 2009 και το 2010, και έφτασε συνολικά αυτά τα 2,5 χρόνια στο επίπεδο του 7% ή 38.000 θέσεις εργασίας. Τα στοιχεία για το 2010 είναι ακόμα πιο ενθαρρυντικά, μιας και το α΄ εξάμηνο η άνοδος ήταν 6,1%, ενώ το β΄, χωρίς να υπάρχουν ακόμα τελικά στοιχεία, υπολογίζεται σε 10%. Και μιλάμε για ανθρώπους που εντάσσονται στο επάγγελμα με όλες τις απαραίτητες διαδικασίες και δεν προσμετρώνται περιπτώσεις που καταπιάνονται με τις αγροτικές ασχολίες ως δεύτερο επάγγελμα.
Τη μεγαλύτερη αύξηση απασχόλησης παρουσιάζουν περιφέρειες όπως η Κρήτη (24,1%), το Νότιο Αιγαίο (21,8%), η Θεσσαλία (17,5%), η Αττική (14,2%), αλλά και οι υπόλοιπες, εκτός της Πελοποννήσου και των Ιονίων Νήσων, καταγράφουν σημαντική άνοδο. Ως προς την ηλικία των νέων αγροτών, η αύξηση στη νεότερη ηλικιακή κατηγορία (15-44) είναι μικρή στο σύνολο, αλλά εντυπωσιακά ποσοστά εντοπίζονται στις περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (55%) και στην Κρήτη (31%), δηλαδή σε κατεξοχήν περιοχές που ο τουριστικός και κατασκευαστικός κλάδος κυριαρχούσε τα προηγούμενα χρόνια. Η κάμψη που παρατηρείται σε αυτούς τους κλάδους ωθεί τους νέους να γίνουν αγρότες. Η σημαντική άνοδος είναι στη μεσαία ηλικιακή ομάδα των 45-64, όπου υπάρχει αύξηση σε όλες τις περιφέρειες της χώρας και σε πέντε ξεπερνά το 20%. Γι’ αυτή την κατηγορία νέων αγροτών ισχύει ότι πολλοί μεταπήδησαν στον αγροτικό τομέα λόγω της ανεργίας που πλήττει τις κατασκευές, τη μεταποίηση, την κρίση στο εμπόριο κ.ά.
Κάποια άλλα στοιχεία άξια αναφοράς είναι ότι σημαντική αύξηση θέσεων εργασίας καταγράφεται και στον κλάδο των υποστηρικτικών υπηρεσιών (γεωπόνοι, υπάλληλοι συνεταιρισμών κ.ά.) προς τους αγρότες, που σημαίνει ότι αρχίζει να δημιουργείται ένα υποστηρικτικό πλέγμα, που σαφώς θα βοηθήσει τα επόμενα κύματα νέων αγροτών. Να πούμε ότι, ενώ οι νέοι αγρότες που εργάζονται ως μισθωτοί αυξήθηκαν στην τριετία κατά 40%, η κυρίαρχη κατηγορία αγροτών, παραμένει, με τεράστια διαφορά από τις υπόλοιπες, αυτή των αυτοαπασχολούμενων αγροτών που αποτελούν το 60% του αγροτικού κόσμου.
Η αύξηση του αγροτών είναι η πρώτη θετική ένδειξη ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση με δημιουργικό τρόπο. Φυσικά, τα πράγματα για τον αγροτικό κόσμο παραμένουν δύσκολα. Για παράδειγμα, η συμμετοχή του στο ΑΕΠ είναι μόλις 3,5%, ενώ απασχολεί το 12,5% του ενεργού πληθυσμού. Η ψαλίδα τιμών μεταξύ παραγωγού - καταναλωτή τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, αυξήθηκε περισσότερο, αφού οι κερδοσκόποι μεσάζοντες, επικαλούμενοι την κρίση, αγοράζουν τα προϊόντα από τους αγρότες φθηνότερα, τα μεταπωλούν όμως στον καταναλωτή ακριβότερα. Ας δούμε το άνοιγμα της ψαλίδας σε κάποια βασικά είδη: Στο χωριάτικο ψωμί, το άνοιγμα τιμών ανάμεσα στην τιμή του σταριού και το ψωμί τον Δεκέμβριο του ’10 έφτασε το 1543% από 891% τον Νοέμβριο του ’08,  στα μακαρόνια σε 764% από 513%, στο ρύζι σε 658% από 324% και στα λάχανα 536% από 267%. Σε αυτό το σημείο, δηλαδή στο να φτάνουν τα αγροτικά προϊόντα στον καταναλωτή σε χαμηλότερη τιμή, ο αγρότης να τα πουλά σε καλύτερη τιμή και να περιοριστούν οι μεσάζοντες, έχουν πολλά ακόμη να γίνουν. Το θετικό είναι ότι μια μικρή κίνηση αναβίωσης των συνεταιρισμών υπάρχει σε ορισμένες περιοχές και, όπου αυτό γίνεται, βοηθιούνται οι νέοι αγρότες που εγκαθίστανται, ενώ ελπιδοφόρο είναι ότι αρχίζει να αναπτύσσεται και το ηλεκτρονικό εμπόριο μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή.
Η τάση για επιστροφή στην ύπαιθρο και η ενασχόληση με τον αγροτικό τομέα αναμένεται (πρέπει όμως να γίνουν και κάποιες ενέργειες από την πολιτεία προς αυτή την κατεύθυνση) τα επόμενα χρόνια να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο, κάτι απολύτως αναγκαίο για μια χώρα με τεράστιο πρόβλημα συγκέντρωσης πληθυσμού σε μια πόλη, αλλά και που αντιμετωπίζει σημαντικό διατροφικό έλλειμμα. Αυτές οι μερικές δεκάδες χιλιάδες συμπατριώτες μας, που ξαναέπιασαν τη γη τους, αποτελούν ένα παράδειγμα για το ότι την κρίση μπορούμε να την ξεπεράσουμε όχι μεταναστεύοντας στο εξωτερικό ή τρώγοντας ο ένας τον άλλο στην Αθήνα, αλλά υφαίνοντας τον παραγωγικό ιστό της χώρας μας.

http://www.ardin.gr/

Διαβάστε περισσότερα ...