Χαμηλό βαρομετρικό στις σχέσεις Αθήνας-Ουάσιγκτον

Του Κώστα Ράπτη

Η ελληνική κυβέρνηση λειτουργεί αυτοκαταστροφικά και ξεμένει από συμμάχους οδηγούμενη στην απομόνωση ακόμη και από τις πλευρές που την έχουν στηρίξει.  Εν μία νυκτί, οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις απέκτησαν κάτι από την παγερή ατμόσφαιρα που τις διέκρινε κατά τη μακρινή εποχή του Ronald Reagan και του Ανδρέα Παπανδρέου – με τη διαφορά ότι το σημερινό διεθνές περιβάλλον είναι ολότελα διαφορετικό και η Ελλάδα μια χώρα υπό χρεωκοπία, η οποία συμπεριλάμβανε (τουλάχιστον μέχρι χθες) τις Ηνωμένες Πολιτείες στους λιγοστούς διεθνείς συνηγόρους της στη διαπραγμάτευση με τους πιστωτές.

Και με τη διαφορά επίσης, ότι προτού δημοσιοποιηθεί με τον πιο θεαματικό τρόπο, η αμερικανική δυσφορία είχε διαβιβασθεί διακριτικώς, εγκαίρως και αρμοδίως, όπως μαθαίνουμε αναδρομικά - και είχε αγνοηθεί από το ίδιο το Μέγαρο Μαξίμου.

Η “υπόθεση Ξηρού”, όπως έχει κωδικοποιηθεί, αναμφίβολα επιβαρύνει τη διμερή ατζέντα – σε μία συγκυρία ασφυκτική για την Αθήνα, η οποία δεν αξιολόγησε το γεγονός ότι οι “αντιτρομοκρατικές ευαισθησίες” της Ουάσιγκτον μπορούν να γεννήσουν αντιδράσεις πολύ σφοδρότερες απ΄ ότι ακόμη και θέματα άμεσου γεωπολιτικού ενδιαφέροντος.

Και μόνο η σημειολογία της έκτακτης συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα David Pearce (πλάι στην αναμνηστική πλάκα για τα πέντε μέλη της αμερικανικής αποστολής που έχουν δολοφονηθεί από τη “17 Νοέμβρη”) είναι δίχως προηγούμενο στα πρόσφατα διπλωματικά χρονικά – πόσω μάλλον ο χαρακτηρισμός “βαθύτατα μη φιλική ενέργεια” για το ενδεχόμενο αποφυλάκισης “βίαιων τρομοκρατών και κακοποιών που η θέση τους είναι στη φυλακή, και όχι στην ασφάλεια του σπιτιού τους, με τους φίλους, την οικογένεια και τους συνεργάτες τους”.

Είχε προηγηθεί στις 2 Απριλίου συνομιλία του David Pearce με τον υπουργό Δικαιοσύνης Νίκο Παρασκευόπουλο, αλλά και σχετική ανάρτηση του πρεσβευτή στο Twitter από την Παρασκευή (με “αποδέκτες” τον Πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών!), καθώς και σκληρή ανακοίνωση του State Department το βράδυ της Παρασκευής, που όμως απαντήθηκε με τις διαρροές του Μεγάρου Μαξίμου ότι δεδομένων των συνθηκών του σωφρονιστικού συστήματος η κατ΄οίκον κράτηση με βραχιολάκι δίνει μεγαλύτερο έλεγχο των επαφών του κρατουμένου...

Εκ των υστέρων, δε, προέκυψε ότι ο ίδιος ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών John Kerry επικοινώνησε την περασμένη εβδομάδα τηλεφωνικά για το ζήτημα με τον Αλέξη Τσίπρα – ο οποίος, σύμφωνα με χθεσινές διευκρινίσεις συνεργατών του, ανέφερε ότι ο επίμαχος νόμος δεν είναι “φωτογραφικός” για τον Σ. Ξηρό και ότι “ο μεγάλος κίνδυνος για την Ευρώπη σήμερα προέρχεται κυρίως από την ασύμμετρη τρομοκρατία των τζιχαντιστών”....

Το όλο ζήτημα είχε κάθε δυνατότητα να “εκτροχιάσει” την προγραμματισμένη για το βράδυ της Δευτέρας (ώρα Ελλάδος) συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά με τον Αμερικανό ομόλογό του John Kerry στη Ουάσιγκτον. Και το κλίμα ήταν βαρύ.

Υποδεχόμενος τον Έλληνα υπουργό επικεφαλής του State Department συσχέτισε τα θέματα “των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η οικονομία και, επίσης, των προκλήσεων της τρομοκρατίας και της καταπολέμησής της”. 

“Προβληματιζόμαστε πολύ γιατί αυτοί που διέπραξαν πράξεις τρομοκρατίας και είναι στην φυλακή, πρέπει να παραμείνουν στη φυλακή” τόνισε χαρακτηριστικά, ενώ δεν παρέλειψε να αναφέρει “την ισχυρή συνεργασία ΗΠΑ-Ευρώπης σε σχέση με την υποστήριξη μας στην Ουκρανία” και την “ανάγκη να ενθαρρύνουμε τη Ρωσία με κάθε τρόπο να τηρήσει την συμφωνία του Μινσκ, να συμβάλλει ώστε να φέρουμε την ειρήνη στην περιοχή και, επίσης, να συνεργαστούμε σε πιο μακροπρόθεσμες προκλήσεις όπως η προμήθεια και η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας στην περιοχή”.

Είναι σαφές ότι στο “καλάθι” των διμερών σχέσεων είχαν συγκεντρωθεί πολλές αποκλίσεις.
Η ωριαία συνάντηση Κοτζιά-Kerry φέρεται να επικεντρώθηκε κυρίως στα θέματα της οικονομίας, ενώ ακολούθησε και συνάντηση με την υφυπουργό Victoria Nuland κατεξοχήν χειρίστρια του φακέλου της ουκρανικής κρίσης και της διπλωματίας των αγωγών.

Στις δικές του δηλώσεις, αμέσως μετά, ο Έλληνας υπουργός επανέλαβε το επιχείρημα ότι “η στάση της ελληνικής κυβέρνησης καθορίζεται από το γεγονός ότι υπάρχουν 11 καταδικαστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές” και τόνισε δε ότι κανείς από τους καταδικασθέντες που εμπίπτουν στις διατάξεις του νέου νόμου δεν πρόκειται να αφεθεί ελεύθερος, αλλά θα παραμένουν κρατούμενοι υπό άλλες συνθήκες.

Κληθείς μάλιστα να σχολιάσει την αντίδραση του Αμερικανού πρεσβευτή, ο Νίκος Κοτζιάς εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η μελέτη του νόμου θα έδινε μια διαφορετική απάντηση.

Ωστόσο, η “είδηση” προέκυψε από την αναφορά του υπουργού Εξωτερικών στο ζήτημα του σχεδιαζόμενου αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου από ελληνικού εδάφους, καθώς στο επιχείρημα ότι αυτό έχει ενδιαφέρον για την ελληνική οικονομία, ο John Kerry απάντησε ότι οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την σταθερότητα της Ελλάδας και για τον λόγο αυτό, πολύ σύντομα, θα αποστείλουν τις δικές τους προτάσεις για την ανάπτυξη της χώρας.

Η συνέχεια του πενθήμερου ταξιδιού του Νίκου Κοτζιά και τα μηνύματα που αναμφίβολα θα ακολουθήσουν από αμερικανικής πλευράς μέλλει να δείξει εάν το ζήτημα που άνοιξε αίφνης με την “τροπολογία Ξηρού” μπορεί να εκτονωθεί ή όχι. Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ έχοντας ως υπερδύναμη τη δυνατότητα να κινούνται ταυτοχρόνως σε διαφορετικές  “θερμοκρασίες” επί διαφορετικών κεφαλαίων, κατέστησαν ήδη σαφές ότι η επικοινωνιακή "αξιοποίηση" από την Αθήνα των έως τώρα παρεμβάσεών τους σχετικά με την οικονομική κρίση δεν γίνεται άλλο ανεκτή – ιδίως αν συνοδεύεται από αγνόηση των προτεραιοτήτων της Ουάσιγκτον σε άλλα θέματα αμερικανικού ενδιαφέροντος.

Πηγή:www.capital.gr