Στο επίκεντρο της τριήμερης επίσκεψης του Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα
βρίσκεται μεταξύ άλλων η απότιση φόρου τιμής του Γερμανού προέδρου της
Δημοκρατίας στα 92 θύματα του ολοκαυτώματος των Λυγκιάδων.
Πρόκειται για το μαρτυρικό χωριό στη δυτική πλευρά του όρους Μιτσικέλι, που κατέκαψαν οι ναζί στις 3 Οκτωβρίου 1943 ως αντίποινα για τον θάνατο του αντισυνταγματάρχη της 1ης Ορεινής Μεραρχίας Γιόζεφ Ζάλμινγκερ – ναζί διαβόητου για τα κατορθώματά του στο Ανατολικό Μέτωπο – από τους Έλληνες αντάρτες του ΕΔΕΣ τρεις ημέρες νωρίτερα.
Εκείνη τη μαύρη Κυριακή οι ναζί του 79ου Τάγματος Εφέδρων άρχισαν να συγκεντρώνουν στην πλατεία του μικρού χωριού όλους τους κατοίκους και, με την πρόφαση ότι θα τους έστελναν στα Ιωάννινα, άρχισαν να τους χωρίζουν σε ομάδες των 10-15 ατόμων.
Όταν οι αρχικά ανυποψίαστοι κάτοικοι των Λυγκιάδων αντιλήφθηκαν τι επρόκειτο να συμβεί, ήταν πλέον αργά. Τα ναζιστικά κτήνη του 79ου Τάγματος είχαν ήδη αρχίσει τη σφαγή, δίχως να κάνουν διάκριση σε νέους, ηλικιωμένους, εγκύους και μωρομάνες με τα βρέφη στην αγκαλιά τους. Δεν δίστασαν μάλιστα να τρυπήσουν με την ξιφολόγχη ακόμα και μωρά λίγων μηνών, με τον τελικό απολογισμό των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας να ανέρχεται σε 92 νεκρούς. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονταν 39 παιδιά ηλικίας μεταξύ 6 μηνών και 11 χρόνων.
Έρευνα
Για δεκαετίες το ολοκαύτωμα των Λυγκιάδων, όπως και αμέτρητα άλλα εγκλήματα των ναζί στην κατοχική Ελλάδα, αποσιωπήθηκε όχι μόνο στη γερμανική, αλλά και στην ελληνική κοινή γνώμη. Χρειάστηκε η προσωπική δεκαετής επίμονη έρευνα του Γερμανού καθηγητή της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης Κριστόφ Σμινκ Γκουστάβους, προκειμένου να αποκαλυφθεί η θηριωδία και να αναζητηθούν οι ένοχοι.
Ο 70χρονος καθηγητής, ο οποίος έμαθε νέα ελληνικά μόνο και μόνο για να μπορέσει να αποκαλύψει τις θηριωδίες των ομοϊδεατών του Χίτλερ στην Ήπειρο, μίλησε στο «Ποντίκι» τόσο για την πολυετή έρευνά του, που αποτυπώθηκε σε μια τριλογία βιβλίων με τίτλο «Μνήμες Κατοχής» όσο και για το τι προσδοκά από την επίσκεψη του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα.
«Μετά τόσα χρόνια παρασιώπησης από τις αρχές της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, είναι ώρα να θυμηθούν επιτέλους τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στην κατεχόμενη Ελλάδα. Προσωπικά είχα αρχίσει τη δεκαετία του 1980τις έρευνές μου για τα εγκλήματα πολέμου της Βέρμαχτ στην Ελλάδα. Τότε το θέμα αυτό ήταν εντελώς άγνωστο στην κοινή γνώμη της Γερμανίας. Στα πρώτα ταξίδια μου στην Ήπειρο είχα ακούσει από ντόπιους τα τραγικά γεγονότα του πολέμου και της Κατοχής. Αποφάσισα να μάθω τη γλώσσα για να συγκεντρώσω μαρτυρίες: τα επτά χρόνια στο λύκειο με μαθήματα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με βοήθησαν να μάθω τα νέα ελληνικά» αναφέρει ο Γερμανός καθηγητής.
Κατά τη διάρκεια της επί τόπου έρευνας στα χωριά της Ηπείρου ο Γκουστάβους βρέθηκε αντιμέτωπος με την καχυποψία των επιζώντων, οι οποίοι, σχεδόν σαράντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, απέφευγαν να αναφέρονται στις θηριωδίες των ναζί.
«Πήρα πολλές συνεντεύξεις από γέροντες και γιαγιάδες που μου εμπιστεύτηκαν τις αναμνήσεις τους. Συχνά οι ίδιοι δεν είχαν μιλήσει ούτε με τα παιδιά τους για το θέμα αυτό. Έτσι κατάλαβα πως δεν υπάρχει μόνο η σιωπή των εγκληματιών για τα τόσα δεινά που είχαν προκαλέσει στα κατεχόμενα Βαλκάνια – μια σιωπή για να κρύψουν τις ευθύνες τους. Υπήρχε επίσης η σιωπή των θυμάτων, που έπρεπε να βρουν τρόπους επιβίωσης μετά τις εγκληματικές πράξεις του κατακτητή που είχαν δει.
Αυτά τα θέματα ήταν όμως αποσιωπημένα και από τη γερμανική ιστοριογραφία και γι’ αυτό εντελώς άγνωστα στη γερμανική κοινή γνώμη. Αυτή η κατάσταση άλλαξε στη γερμανική ιστοριογραφία μόνο με τις σπουδαίες έρευνες του Χάγκεν Φλάισερ και του Χέρμαν Φραγκ Μέγερ. Από την πλευρά μου πήρα συνεντεύξεις αποκλειστικά από απλούς, συχνά και αγράμματους, μάρτυρες, γιατί ήθελα ν’ ακούσω τον κοσμάκη, δηλαδή μαρτυρίες από αυτούς που συχνά δεν έχουν φωνή στην Ιστορία και δεν ακούγονται.
Τελικά έχω δημοσιεύσει τις έρευνές μου με τις εκδόσεις Ισνάφι των Ιωαννίνων, στην τριλογία “Μνήμες Κατοχής”, της οποίας ο τρίτος τόμος περιγράφει την τραγωδία του μαρτυρικού χωριού των Λυγκιάδων. Πρόσφατα αυτά τα βιβλία κυκλοφόρησαν και στα γερμανικά. Ελπίζω πως τα βιβλία μου θα μπορέσουν να ευαισθητοποιήσουν και την κοινή γνώμη της Γερμανίας για το ανοιχτό θέμα των γερμανικών οφειλών και επανορθώσεων που ποτέ δεν έγιναν».
Παρά το γεγονός ότι οι μεταπολεμικές γερμανικές κυβερνήσεις φρόντιζαν σε κάθε ευκαιρία να εκφράζουν τον αποτροπιασμό τους για τις θηριωδίες των ναζί, αποφεύγοντας για δεκαετίες να «δηλώνουν περήφανοι για την πατρίδα τους», στο θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων στα θύματα του Ολοκαυτώματος αλλά και στην τιμωρία των πραγματικών δραστών αποδεικνύονταν κάθε άλλο παρά συνεργάσιμες.
«Ειλικρινά δεν έχω πολλές ελπίδες για αλλαγή στάσης εκ μέρους της γερμανικής κυβέρνησης. Μετά την προσφυγή των συγγενών θυμάτων του Διστόμου και τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της Χάγης, η δική μας κυβέρνηση λέει πως αυτό το θέμα έχει λήξει. Αν δεν αναληφθούν σχετικές πρωτοβουλίες από την ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική κοινή γνώμη, η Γερμανία δεν θα αλλάξει στάση.
Ατιμωρησία
Όσον αφορά την ατιμωρησία των υπευθύνων για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, το είδα στην αρχειοθέτηση της εισαγγελικής προανάκρισης της Εισαγγελίας της Βρέμης, την οποία εντόπισα στο κρατικό αρχείο της πόλης μου. Το έχω περιγράψει στον δεύτερο τόμο της τριλογίας μου “Μνήμες Κατοχής”.
Το ίδιο ισχύει για το ολοκαύτωμα των Λυγκιάδων. Τη δεκαετία του 1980 που πρωτοήρθα στους Λυγκιάδες, το χωριό ήταν ακόμα ερειπωμένο: καμία επανόρθωση, καμία αποζημίωση από γερμανικής πλευράς. Το χωριό που βλέπουμε σήμερα επανορθώθηκε αποκλειστικά από τους ίδιους τους χωριανούς και από τους απογόνους τους. Δηλαδή κι εκεί ατιμωρησία των δραστών – αυτήν τη φορά από την Εισαγγελία του Μονάχου. Το έχω περιγράψει λεπτομερώς στον τρίτο τόμο της τριλογίας μου που αφορά την καταστροφή των Λυγκιάδων».
Όσον αφορά το τι προσδοκά από την επίσκεψη του Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα και αν θεωρεί πως αυτή θα συμβάλει στη βελτίωση του κλίματος μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, που κατά γενική ομολογία βρίσκεται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων 20-30 χρονών, ο καθηγητής Γκουστάβους δεν «τρέφει μεγάλες προσδοκίες».
«Διάφορα ΜΜΕ στη Γερμανία κάνουν εδώ και καιρό μία ανεύθυνη προπαγάνδα εναντίον της Ελλάδας: “Οι Pleitegriechen (οι χρεοκοπημένοι Έλληνες)! Να πουληθούν τα νησιά τους!” ή “Ο Γερμανός φορολογούμενος πληρώνει για τη χρεοκοπία των απατεώνων” κ.λπ. Αυτά είναι συνηθισμένα σλόγκαν στις γερμανικές μπυραρίες. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, ο Γερμανός πρόεδρος έχει μεγάλη ευθύνη για όσα θα πει στο μαρτυρικό χωριό Λυγκιάδες.
Χρίστος Παππάς, επιζών και δάσκαλος του χωριού, με τη γυναίκα του και τον πατέρα Χολέβα
Σε άλλες περιπτώσεις βρήκε τις σωστές λέξεις για να χαρακτηρίσει αδικίες και εγκλήματα. Βέβαια, το θέμα δεν είναι μόνο δικό μας: η διαφθορά είναι και ελληνικό βάσανο. Είδαμε κι έναν Έλληνα πρώην υπουργό Άμυνας με χειροπέδες μπροστά τις ελληνικές εισαγγελικές αρχές. Επίσης μάθαμε πως μερικοί πήραν τεράστιες μίζες προκειμένου να αγοράσει η Ελλάδα άρματα μάχης και υποβρύχια από τη γερμανική πολεμική βιομηχανία. Από αυτήν την άποψη, ελπίζω να εκφράσει ο Γερμανός πρόεδρος μηνύματα Ειρήνης και συμφιλίωσης: Ο κόσμος των πολέμων που ζούμε, τα έχει μεγάλη ανάγκη».
Πάγιο αίτημα των συγγενών των θυμάτων οι Επανορθώσεις
«Μια συγγνώμη δεν φθάνει» λέει ένα παλιό σουξέ της λαϊκής Αθήνας. Σαφώς ο Γερμανός πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ, ο οποίος βρίσκεται από χθες στην Ελλάδα στο πλαίσιο τριήμερης επίσημης επίσκεψης, δεν έχει υπ’ όψιν του τον... Γιώργο Μαζωνάκη.
Αντίθετα, γνωρίζει πολύ καλά τόσο τις θηριωδίες των ναζί στην κατοχική Ελλάδα, την τριετία 1941-44, καθώς επίσης και το πάγιο αίτημα των συγγενών των θυμάτων για τις Επανορθώσεις.
Τηρώντας δε απαρέγκλιτα τη στάση των μεταπολεμικών γερμανικών κυβερνήσεων ο Γκάουκ αρκείται σε συγκινητικές δηλώσεις περί «αναγνώρισης των ευθυνών και ταπεινής συγγνώμης» του γερμανικού λαού, για τα εγκλήματα των ναζί. Αρνείται όμως πεισματικά να αναφερθεί στο «καυτό ζήτημα» των πολεμικών αποζημιώσεων, δηλώνοντας «αναρμόδιος».
Στην πραγματικότητα, η ελληνική κυβέρνηση και κατ’ επέκταση η ελληνική κοινωνία δεν πρέπει να προσδοκά τίποτε από την επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου της Δημοκρατίας. Ως αναρμόδιος για όλα τα «ακανθώδη» ζητήματα, όπως π.χ. την εμπλοκή γερμανικών πολυεθνικών εταιρειών στο πάρτι της διαφθοράς που στήθηκε στην Ελλάδα τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 και το γερμανικής εμπνεύσεως μνημόνιο, που έχουν οδηγήσει τις ελληνογερμανικές σχέσεις στο χειρότερο σημείο των τελευταίων είκοσι - τριάντα ετών, ο Γερμανός πρόεδρος το πολύ-πολύ να γονατίσει μπροστά στο μνημείο των 92 κατοίκων του χωριού Λυγκιάδες Ιωαννίνων, που σφαγιάστηκαν από τους ναζί στις 3 Οκτωβρίου 1943 ζητώντας συγγνώμη για τα εγκλήματα των προγόνων του. Πολλοί πάντως είναι υποστηρικτές της άποψης πως ο Γκάουκ καλό θα ήταν να μην επιχειρήσει να μιμηθεί τον Βίλι Μπραντ το 1970 στη Βαρσοβία. Όταν εκείνος ο μέγιστος Γερμανός πολιτικός έπεσε στα γόνατα μπροστά στο Μνημείο των θυμάτων του Ολοκαυτώματος εκφράζοντας τον αποτροπιασμό του για τα ναζιστικά εγκλήματα.
Άλλες εποχές όμως και, κυρίως, άλλα μεγέθη!
Πρόκειται για το μαρτυρικό χωριό στη δυτική πλευρά του όρους Μιτσικέλι, που κατέκαψαν οι ναζί στις 3 Οκτωβρίου 1943 ως αντίποινα για τον θάνατο του αντισυνταγματάρχη της 1ης Ορεινής Μεραρχίας Γιόζεφ Ζάλμινγκερ – ναζί διαβόητου για τα κατορθώματά του στο Ανατολικό Μέτωπο – από τους Έλληνες αντάρτες του ΕΔΕΣ τρεις ημέρες νωρίτερα.
Εκείνη τη μαύρη Κυριακή οι ναζί του 79ου Τάγματος Εφέδρων άρχισαν να συγκεντρώνουν στην πλατεία του μικρού χωριού όλους τους κατοίκους και, με την πρόφαση ότι θα τους έστελναν στα Ιωάννινα, άρχισαν να τους χωρίζουν σε ομάδες των 10-15 ατόμων.
Όταν οι αρχικά ανυποψίαστοι κάτοικοι των Λυγκιάδων αντιλήφθηκαν τι επρόκειτο να συμβεί, ήταν πλέον αργά. Τα ναζιστικά κτήνη του 79ου Τάγματος είχαν ήδη αρχίσει τη σφαγή, δίχως να κάνουν διάκριση σε νέους, ηλικιωμένους, εγκύους και μωρομάνες με τα βρέφη στην αγκαλιά τους. Δεν δίστασαν μάλιστα να τρυπήσουν με την ξιφολόγχη ακόμα και μωρά λίγων μηνών, με τον τελικό απολογισμό των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας να ανέρχεται σε 92 νεκρούς. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονταν 39 παιδιά ηλικίας μεταξύ 6 μηνών και 11 χρόνων.
Έρευνα
Για δεκαετίες το ολοκαύτωμα των Λυγκιάδων, όπως και αμέτρητα άλλα εγκλήματα των ναζί στην κατοχική Ελλάδα, αποσιωπήθηκε όχι μόνο στη γερμανική, αλλά και στην ελληνική κοινή γνώμη. Χρειάστηκε η προσωπική δεκαετής επίμονη έρευνα του Γερμανού καθηγητή της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Βρέμης Κριστόφ Σμινκ Γκουστάβους, προκειμένου να αποκαλυφθεί η θηριωδία και να αναζητηθούν οι ένοχοι.
Ο 70χρονος καθηγητής, ο οποίος έμαθε νέα ελληνικά μόνο και μόνο για να μπορέσει να αποκαλύψει τις θηριωδίες των ομοϊδεατών του Χίτλερ στην Ήπειρο, μίλησε στο «Ποντίκι» τόσο για την πολυετή έρευνά του, που αποτυπώθηκε σε μια τριλογία βιβλίων με τίτλο «Μνήμες Κατοχής» όσο και για το τι προσδοκά από την επίσκεψη του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα.
«Μετά τόσα χρόνια παρασιώπησης από τις αρχές της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας, είναι ώρα να θυμηθούν επιτέλους τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας στην κατεχόμενη Ελλάδα. Προσωπικά είχα αρχίσει τη δεκαετία του 1980τις έρευνές μου για τα εγκλήματα πολέμου της Βέρμαχτ στην Ελλάδα. Τότε το θέμα αυτό ήταν εντελώς άγνωστο στην κοινή γνώμη της Γερμανίας. Στα πρώτα ταξίδια μου στην Ήπειρο είχα ακούσει από ντόπιους τα τραγικά γεγονότα του πολέμου και της Κατοχής. Αποφάσισα να μάθω τη γλώσσα για να συγκεντρώσω μαρτυρίες: τα επτά χρόνια στο λύκειο με μαθήματα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με βοήθησαν να μάθω τα νέα ελληνικά» αναφέρει ο Γερμανός καθηγητής.
Κατά τη διάρκεια της επί τόπου έρευνας στα χωριά της Ηπείρου ο Γκουστάβους βρέθηκε αντιμέτωπος με την καχυποψία των επιζώντων, οι οποίοι, σχεδόν σαράντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, απέφευγαν να αναφέρονται στις θηριωδίες των ναζί.
«Πήρα πολλές συνεντεύξεις από γέροντες και γιαγιάδες που μου εμπιστεύτηκαν τις αναμνήσεις τους. Συχνά οι ίδιοι δεν είχαν μιλήσει ούτε με τα παιδιά τους για το θέμα αυτό. Έτσι κατάλαβα πως δεν υπάρχει μόνο η σιωπή των εγκληματιών για τα τόσα δεινά που είχαν προκαλέσει στα κατεχόμενα Βαλκάνια – μια σιωπή για να κρύψουν τις ευθύνες τους. Υπήρχε επίσης η σιωπή των θυμάτων, που έπρεπε να βρουν τρόπους επιβίωσης μετά τις εγκληματικές πράξεις του κατακτητή που είχαν δει.
Αυτά τα θέματα ήταν όμως αποσιωπημένα και από τη γερμανική ιστοριογραφία και γι’ αυτό εντελώς άγνωστα στη γερμανική κοινή γνώμη. Αυτή η κατάσταση άλλαξε στη γερμανική ιστοριογραφία μόνο με τις σπουδαίες έρευνες του Χάγκεν Φλάισερ και του Χέρμαν Φραγκ Μέγερ. Από την πλευρά μου πήρα συνεντεύξεις αποκλειστικά από απλούς, συχνά και αγράμματους, μάρτυρες, γιατί ήθελα ν’ ακούσω τον κοσμάκη, δηλαδή μαρτυρίες από αυτούς που συχνά δεν έχουν φωνή στην Ιστορία και δεν ακούγονται.
Τελικά έχω δημοσιεύσει τις έρευνές μου με τις εκδόσεις Ισνάφι των Ιωαννίνων, στην τριλογία “Μνήμες Κατοχής”, της οποίας ο τρίτος τόμος περιγράφει την τραγωδία του μαρτυρικού χωριού των Λυγκιάδων. Πρόσφατα αυτά τα βιβλία κυκλοφόρησαν και στα γερμανικά. Ελπίζω πως τα βιβλία μου θα μπορέσουν να ευαισθητοποιήσουν και την κοινή γνώμη της Γερμανίας για το ανοιχτό θέμα των γερμανικών οφειλών και επανορθώσεων που ποτέ δεν έγιναν».
Παρά το γεγονός ότι οι μεταπολεμικές γερμανικές κυβερνήσεις φρόντιζαν σε κάθε ευκαιρία να εκφράζουν τον αποτροπιασμό τους για τις θηριωδίες των ναζί, αποφεύγοντας για δεκαετίες να «δηλώνουν περήφανοι για την πατρίδα τους», στο θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων στα θύματα του Ολοκαυτώματος αλλά και στην τιμωρία των πραγματικών δραστών αποδεικνύονταν κάθε άλλο παρά συνεργάσιμες.
«Ειλικρινά δεν έχω πολλές ελπίδες για αλλαγή στάσης εκ μέρους της γερμανικής κυβέρνησης. Μετά την προσφυγή των συγγενών θυμάτων του Διστόμου και τη σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της Χάγης, η δική μας κυβέρνηση λέει πως αυτό το θέμα έχει λήξει. Αν δεν αναληφθούν σχετικές πρωτοβουλίες από την ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική κοινή γνώμη, η Γερμανία δεν θα αλλάξει στάση.
Ατιμωρησία
Όσον αφορά την ατιμωρησία των υπευθύνων για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, το είδα στην αρχειοθέτηση της εισαγγελικής προανάκρισης της Εισαγγελίας της Βρέμης, την οποία εντόπισα στο κρατικό αρχείο της πόλης μου. Το έχω περιγράψει στον δεύτερο τόμο της τριλογίας μου “Μνήμες Κατοχής”.
Το ίδιο ισχύει για το ολοκαύτωμα των Λυγκιάδων. Τη δεκαετία του 1980 που πρωτοήρθα στους Λυγκιάδες, το χωριό ήταν ακόμα ερειπωμένο: καμία επανόρθωση, καμία αποζημίωση από γερμανικής πλευράς. Το χωριό που βλέπουμε σήμερα επανορθώθηκε αποκλειστικά από τους ίδιους τους χωριανούς και από τους απογόνους τους. Δηλαδή κι εκεί ατιμωρησία των δραστών – αυτήν τη φορά από την Εισαγγελία του Μονάχου. Το έχω περιγράψει λεπτομερώς στον τρίτο τόμο της τριλογίας μου που αφορά την καταστροφή των Λυγκιάδων».
Όσον αφορά το τι προσδοκά από την επίσκεψη του Γιόαχιμ Γκάουκ στην Ελλάδα και αν θεωρεί πως αυτή θα συμβάλει στη βελτίωση του κλίματος μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, που κατά γενική ομολογία βρίσκεται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων 20-30 χρονών, ο καθηγητής Γκουστάβους δεν «τρέφει μεγάλες προσδοκίες».
«Διάφορα ΜΜΕ στη Γερμανία κάνουν εδώ και καιρό μία ανεύθυνη προπαγάνδα εναντίον της Ελλάδας: “Οι Pleitegriechen (οι χρεοκοπημένοι Έλληνες)! Να πουληθούν τα νησιά τους!” ή “Ο Γερμανός φορολογούμενος πληρώνει για τη χρεοκοπία των απατεώνων” κ.λπ. Αυτά είναι συνηθισμένα σλόγκαν στις γερμανικές μπυραρίες. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, ο Γερμανός πρόεδρος έχει μεγάλη ευθύνη για όσα θα πει στο μαρτυρικό χωριό Λυγκιάδες.
Χρίστος Παππάς, επιζών και δάσκαλος του χωριού, με τη γυναίκα του και τον πατέρα Χολέβα
Σε άλλες περιπτώσεις βρήκε τις σωστές λέξεις για να χαρακτηρίσει αδικίες και εγκλήματα. Βέβαια, το θέμα δεν είναι μόνο δικό μας: η διαφθορά είναι και ελληνικό βάσανο. Είδαμε κι έναν Έλληνα πρώην υπουργό Άμυνας με χειροπέδες μπροστά τις ελληνικές εισαγγελικές αρχές. Επίσης μάθαμε πως μερικοί πήραν τεράστιες μίζες προκειμένου να αγοράσει η Ελλάδα άρματα μάχης και υποβρύχια από τη γερμανική πολεμική βιομηχανία. Από αυτήν την άποψη, ελπίζω να εκφράσει ο Γερμανός πρόεδρος μηνύματα Ειρήνης και συμφιλίωσης: Ο κόσμος των πολέμων που ζούμε, τα έχει μεγάλη ανάγκη».
Πάγιο αίτημα των συγγενών των θυμάτων οι Επανορθώσεις
«Μια συγγνώμη δεν φθάνει» λέει ένα παλιό σουξέ της λαϊκής Αθήνας. Σαφώς ο Γερμανός πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ, ο οποίος βρίσκεται από χθες στην Ελλάδα στο πλαίσιο τριήμερης επίσημης επίσκεψης, δεν έχει υπ’ όψιν του τον... Γιώργο Μαζωνάκη.
Αντίθετα, γνωρίζει πολύ καλά τόσο τις θηριωδίες των ναζί στην κατοχική Ελλάδα, την τριετία 1941-44, καθώς επίσης και το πάγιο αίτημα των συγγενών των θυμάτων για τις Επανορθώσεις.
Τηρώντας δε απαρέγκλιτα τη στάση των μεταπολεμικών γερμανικών κυβερνήσεων ο Γκάουκ αρκείται σε συγκινητικές δηλώσεις περί «αναγνώρισης των ευθυνών και ταπεινής συγγνώμης» του γερμανικού λαού, για τα εγκλήματα των ναζί. Αρνείται όμως πεισματικά να αναφερθεί στο «καυτό ζήτημα» των πολεμικών αποζημιώσεων, δηλώνοντας «αναρμόδιος».
Στην πραγματικότητα, η ελληνική κυβέρνηση και κατ’ επέκταση η ελληνική κοινωνία δεν πρέπει να προσδοκά τίποτε από την επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου της Δημοκρατίας. Ως αναρμόδιος για όλα τα «ακανθώδη» ζητήματα, όπως π.χ. την εμπλοκή γερμανικών πολυεθνικών εταιρειών στο πάρτι της διαφθοράς που στήθηκε στην Ελλάδα τις δεκαετίες του 1990 και του 2000 και το γερμανικής εμπνεύσεως μνημόνιο, που έχουν οδηγήσει τις ελληνογερμανικές σχέσεις στο χειρότερο σημείο των τελευταίων είκοσι - τριάντα ετών, ο Γερμανός πρόεδρος το πολύ-πολύ να γονατίσει μπροστά στο μνημείο των 92 κατοίκων του χωριού Λυγκιάδες Ιωαννίνων, που σφαγιάστηκαν από τους ναζί στις 3 Οκτωβρίου 1943 ζητώντας συγγνώμη για τα εγκλήματα των προγόνων του. Πολλοί πάντως είναι υποστηρικτές της άποψης πως ο Γκάουκ καλό θα ήταν να μην επιχειρήσει να μιμηθεί τον Βίλι Μπραντ το 1970 στη Βαρσοβία. Όταν εκείνος ο μέγιστος Γερμανός πολιτικός έπεσε στα γόνατα μπροστά στο Μνημείο των θυμάτων του Ολοκαυτώματος εκφράζοντας τον αποτροπιασμό του για τα ναζιστικά εγκλήματα.
Άλλες εποχές όμως και, κυρίως, άλλα μεγέθη!
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.