Γη της Επαγγελίας με ρίσκο

Το Ποντίκι

Μια νέα αγορά (και με ευκαιρίες αρπαχτής), αυτή του αντιπροσώπου ξένου fund, αναπτύσσεται τελευταία στην Αθήνα

Εάν κάποιος είχε πρόσβαση στις αγγελίες εύρεσης εργασίας που κυκλοφορούν μεταξύ των υψηλόβαθμων οικονομικών στελεχών, θα παρατηρούσε ότι τον τελευταίο καιρό αναπτύσσεται μια νέα αγορά: αυτή του αντιπροσώπου ενός ξένου fund στην Αθήνα.
Για παράδειγμα, πριν από 15 ημέρες το Dromeus Capital έβαλε αγγελία ακριβώς για μια τέτοια θέση. Οι απαιτήσεις πολύ υψηλές (εξοντωτικές μάλλον) για το στέλεχος που θα αναλάβει τη δουλειά, αλλά και οι αποδοχές ανάλογες. Βλέπετε, για τα ξένα funds η Ελλάδα είναι κάτι σαν τη… γη της Επαγγελίας. Το τελευταίο διάστημα, καθώς η κρίση έχει ρίξει τόσο πολύ αξίες και χρηματιστήριο, όλοι βλέπουν άνοδο. Άρα και κέρδη. Το ερώτημα είναι αν όλα τα funds που έχουν ενσκήψει αποσκοπούν στο να κάνουν πραγματικές επενδύσεις – έστω και μεσοπρόθεσμες – στη χώρα μας βοηθώντας την ανάπτυξη της οικονομίας ή αν προσβλέπουν σε χρηματιστηριακές αρπαχτές με μεγάλα περιθώρια κέρδους για τα ίδια, αλλά χωρίς τον παραμικρό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία. Κι αν κρίνουμε από την αγγελία του Dromeus, ο αντιπρόσωπός του στην Αθήνα βγάζει δεν βγάζει ένα εξάμηνο στις συνθήκες εργασίας που περιγράφει η αγγελία. Άρα η δουλειά του πιθανότατα να ολοκληρωθεί σύντομα…
Από τότε που ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντιόταν στη Νέα Υόρκη με κορυφαίους διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων και hedge funds, πριν από τρεις μήνες, γνώριζε ότι τα περισσότερα από αυτά τα κεφάλαια δεν επενδύουν μακροπρόθεσμα, ούτε επιλέγουν μια χώρα και την οικονομία της με προοπτική να στηρίξουν την ανάπτυξή της. Επέλεξε όμως να «παίξει» το χαρτί του ξένου «ενδιαφέροντος», μια και είναι το μόνο που μπορεί να «πουλήσει» μετά τις διαδοχικές αστοχίες στις αποκρατικοποιήσεις.
Η αλήθεια είναι ότι δεκάδες funds έχουν επισκεφθεί την Αθήνα, έχουν «παίξει» Ελλάδα ή «ψάχνονται» και τα ραντεβού δίνουν και παίρνουν την περίοδο αυτή, διαμορφώνοντας μια νέα αγορά που έδωσε «ζωή» και στα μεγάλα ελληνικά χρηματιστηριακά γραφεία και δημιουργώντας τελικά δύο κατηγορίες «επενδυτών»: Αυτούς που ενδιαφέρονται για το εύκολο και γρήγορο κέρδος και αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα και αυτούς που έχουν μελετήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις, είναι αποφασισμένοι να ρίξουν χρήμα για να τις στηρίξουν και οι οποίοι (και πάλι) σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα αποβλέπουν στην απόδοση της επένδυσής τους.

Οι τράπεζες
Μετά το μεγάλου ρίσκου (άρα και πολυδιαφημισμένο) «μπάσιμο» του Νταν Λεμπ στα ελληνικά ομόλογα, που «έβγαλε» σε μερικές εβδομάδες μια απόδοση της τάξης των 500 εκατ. δολαρίων για τους πελάτες του Third Point Capital, πολλοί άρχισαν να «τολμούν» στις τράπεζες. Ήθελε πραγματικά… κουράγιο να βάλει κανείς χρήματα την άνοιξη στις «κουρεμένες» τράπεζες, που ανέμεναν την ανακεφαλαιοποίηση με τους όρους να μην έχουν ξεκαθαρίσει. Όσοι όμως βρήκαν το κουράγιο αυτό, ανταμείφθηκαν. Ανάμεσα σε αυτούς που μπήκαν στις ελληνικές τράπεζες ήταν funds όπως το Βeaupost, το Paulson, το Point State, το Marathon, το York Capital, τo Legatus Capital. Η μέση απόδοση των επενδύσεων εκείνων ήταν 140%, για να μην αναφερθούμε στο 300% της Alpha Bank που ήταν η επιλογή του Beaupost. Στους κερδισμένους και ο Στάνλεϊ Ντρακενμίλερ του Point State Capital, ενός fund με διασυνδέσεις στο «βαθύ» οικονομικό κατεστημένο των ΗΠΑ. Πιο ενδιαφέρουσα η περίπτωση του Τζον Πόλσον, ιδιοκτήτη του Paulson & Co, ο οποίος, ενώ προ μερικών μηνών έβλεπε άτακτη χρεοκοπία και κατάρρευση της Ελλάδας (σ.σ.: είχε δηλώσει πως «η ελληνική χρεοκοπία θα είναι σοκ για το σύστημα μεγαλύτερο και από τη χρεοκοπία της Lehman Brothers), το καλοκαίρι έβαλε χρήματα στις ελληνικές τράπεζες, τις οποίες μάλιστα χαρακτήρισε ευκαιρία…
Φυσικά όλη αυτή η κινητικότητα αποσκοπούσε στο γρήγορο κέρδος του τραπεζικού ράλι. Για τη συνέχεια τα ερωτήματα είναι δύο: Θα συνεχίσουν όλοι αυτοί την επενδυτική τους δραστηριότητα στην Ελλάδα ή θα τα μαζέψουν και θα φύγουν όταν θα κλείσει ο χρηματιστηριακός κύκλος;
Με τις τράπεζες να έχουν ακόμη «ψωμί» και την επικείμενη μετάβαση του Χ.Α. στην κατηγορία των αναδυόμενων αγορών, η κινητικότητα –προς το παρόν – συνεχίζεται. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από μερικές ημέρες έφτασαν στην Αθήνα με αποστολή της UBS εκπρόσωποι άλλων 18 funds για να συναντηθούν με εκπροσώπους ελληνικών επιχειρήσεων. Ανάμεσά τους τα Adelphi, Esemplia, Argonaut, JP Morgan, Lupus Alpha, Neon Liberty, S.W. Mitchell, York, Stone Lion, Pimco, Orange, Gladstone Partners, Henderson, Hermitage, East Capital, Centaurus, Renaissance AM, Q Capital, Sandglass, Moore, Lansdowne, Perry, Millennium Partners και Wellington. Και εδώ όμως το ενδιαφέρον αφορά τις χρηματιστηριακές αποδόσεις των επιχειρήσεων και όχι τόσο μια μεσοπρόθεσμη εμπλοκή.

Ελληνικές ευκαιρίες
Ερώτημα λοιπόν είναι αν τα κεφάλαια που ξεκίνησαν με τοποθετήσεις στις τράπεζες θα συνεχίσουν σε άλλους τομείς. Τα funds που έχουν κάνει αυτό το (κατά περίπτωση μικρότερο ή μεγαλύτερο) βήμα είναι φυσικά πολύ λιγότερα: Oaktree, Blackstone, Baupost και Paulson, και σε μια άλλη κατηγορία το York Capital, το Third Point, το Fairfax και το τσεχικό ΕΜΜΑ Capital (η μετεξέλιξη ενός κλάδου του PPF), που έχουν την πλέον ισχυρή παρουσία στην Ελλάδα. Και σε ρόλο - κλειδί σημαντικοί μακροπρόθεσμοι παίκτες, όπως η Fidelity και η Allianz, από την παρουσία ή επιστροφή των οποίων θα κριθούν πολλά.
Ένας σημαντικός ξένος επενδυτής που αναζητά ευκαιρίες στην Ελλάδα είναι ο ισραηλινής καταγωγής επιχειρηματίας Σεθ Κλάρμαν του Beaupost Group. Ασχολείται με τη χώρα μας περί τα δύο χρόνια, διακριτικά στην αρχή και εντονότερα στη συνέχεια. Μέχρι στιγμής έχει αγοράσει το 6,06% της Πειραιώς, είναι μεγάλος μέτοχος και στην Alpha Bank, ενώ έχει συγκεντρώσει πάνω από το 5% του ΟΠΑΠ. Πρόσφατα αγόρασε και τα στεγαστικά δάνεια της Citibank στην Ελλάδα, ενώ διεκδικεί και τον Aστέρα Bουλιαγμένης στο πλαίσιο του προγράμματος του ΤΑΙΠΕΔ. Οι πληροφορίες φέρνουν τον Κλάρμαν να είναι ανάμεσα στις σοβαρότερες περιπτώσεις νεοεισερχόμενων ξένων επενδυτών, με σκοπό να «μείνει».
Όχι τόσο βέβαιη ως προς τη μεσοπρόθεσμη παραμονή, αλλά σίγουρα πολύ πιο ισχυρή σε σχέση με το παρελθόν, είναι η παρουσία του Paulson & Co. Ο Τζον Πόλσον, ο οποίος έχει υποστηρίξει πως «η ελληνική οικονομία βελτιώνεται, κάτι που θα ωφελήσει τον ελληνικό τραπεζικό τομέα», έκανε πράξη τα λόγια του έχοντας αποκτήσει το 5% της Alpha και το 4% της Πειραιώς. Στο ερώτημα για την επόμενη κίνησή του, πάντως, πειστική απάντηση δεν υπάρχει…
Το Oaktree Capital που διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους 79,8 δισ. δολαρίων έχει επενδύσει στη ναυτιλία μαζί με Έλληνες εφοπλιστές. Στόχος του στην Ελλάδα είναι ο τουρισμός με πρώτη κίνηση το ξενοδοχειακό συγκρότημα Gerakina Beach στη Χαλκιδική.
Το Blackstone Group μπήκε και αυτό στην αγορά των ελληνικών ομολόγων, από την οποία αποκόμισε σημαντικά κέρδη, αλλά δεν έχει εκδηλώσει άλλες κινήσεις. Στην αγορά, πάντως, φημολογείται ότι το ενδιαφέρον του παραμένει ισχυρό περισσότερο για το Χ.Α. και λιγότερο για μακροχρόνιες επενδύσεις.
Αυτός πάντως που προκάλεσε γενικευμένη έκπληξη στις αγορές ήταν ο Μαρκ Μόμπιους, ιδιοκτήτης του Franklin Templeton, ενός από τα μεγαλύτερα funds του κόσμου. Ο Μόμπιους δήλωσε πως εξετάζει 41 ελληνικές εταιρείες ως υποψήφιες για να επενδύσει. Το Franklin Templeton έχει πάρει εδώ και καιρό ήδη το 5% της ΕΧΑΕ και το 10% της αλυσίδας των Jumbo.
Ενέργεια και ακίνητα
Το πού θα επενδύσει ο Μόμπιους (παρά τις φήμες στην πιάτσα) δεν είναι γνωστό. Οι ενδείξεις ωστόσο συγκλίνουν στο ότι από τις έρευνες όσων ξένων οίκων αναλύουν τις ελληνικές επιχειρήσεις, οι μεγάλοι κερδισμένοι θα είναι η ενέργεια, τα ακίνητα και οι κατασκευές, με την υποσημείωση ότι το ενδιαφέρον για τον κλάδο αυτόν δεν αφορά τους εργολήπτες με την «παλιά» έννοια του όρου, αλλά επιχειρήσεις που μπορούν να διεκδικήσουν με αξιώσεις προγράμματα σε διαγωνισμούς αποκρατικοποιήσεων. Αντίστοιχα, ευρωπαϊκά κεφάλαια κινούνται με πιο συντηρητικούς όρους σε συμμαχίες και συνεργασίες με ελληνικές επιχειρήσεις από τις οποίες αναμένουν επιχειρηματική δράση με αποτελέσματα.
Τόσο στην ενέργεια όσο και στα ακίνητα δραστηριοποιείται το Third Point του Ντάνιελ Λεμπ που, παρά την αρχική του… ορμή, άρχισε τελευταία να φρενάρει. Ο Λεμπ, που ίδρυσε το περιβόητο Hellenic Recovery Fund, το οποίο δρομολογεί τις ελληνικές επενδύσεις (ύψους 1 δισ. δολαρίων, είχε ανακοινώσει αρχικά), έχει αποκτήσει πακέτο του OΠAΠ, ενώ διερευνά ορισμένες υπό αποκρατικοποίηση εταιρείες, όπως η ΔEH, το πακέτο των EΛΠE, η EYAΘ και η EYΔAΠ. Με τις δύο τελευταίες να απομακρύνονται και τη ΔΕΗ να παραμένει και αυτή ένας μακρινός στόχος, ο Λεμπ τον περασμένο Μάιο «έβαλε» 50 εκατ. ευρώ στην ελληνική Energean Oil & Gas του Μαθιού Ρήγα (πετρέλαια Πρίνου) και με προοπτική να βάλει άλλα τόσα για νέα projects. Ο Λεμπ προσβλέπει άμεσα στον Αστέρα μέσω της Dolphin Capital του Καμπουρίδη (στην οποία έχει επενδύσει 100 εκατ. σε δύο φάσεις). Στις υπό εξέταση επιχειρήσεις του fund λέγεται επίσης ότι βρίσκεται και η Folli Follie, αλλά και μεγάλα ονόματα, όπως η Bιοχάλκο και ο Tιτάνας, αλλά με την αγορά να αναρωτιέται εάν οι Αμερικάνοι έχουν πραγματικούς επενδυτικούς στόχους.
Αντίθετα, πιο ενδεικτική τέτοια περίπτωση είναι η στρατηγική συνεργασία του Fairfax με τον Μυτιληναίο. Το καναδικό fund απέκτησε αρχικά το 5% του ελληνικού ομίλου (και βρίσκεται σήμερα στο 8% με προοπτική να φτάσει έως το 10%) σε μια κίνηση που έχει προφανώς στρατηγικό χαρακτήρα: ο ελληνικός όμιλος, εκτός από τα ενεργειακά προγράμματα που δρομολογεί σε διεθνές επίπεδο, έχει κατέβει με την Corporacion America στον διαγωνισμό για τα περιφερειακά αεροδρόμια.
Επίσης, εάν κάποιος συνυπολογίσει ότι το Fairfax του Καναδού, ινδικής καταγωγής, Πρεμ Γουάτσα από τον περασμένο Ιούνιο ελέγχει κατά 42% την Eurobank Properties (μετέχοντας στην ΑΜΚ με 144 εκατ. ευρώ), ενώ τοποθέτησε έναν κεντρικό συνεργάτη του Μυτιληναίου (τον Δημήτρη Παπαδόπουλο) εκπρόσωπο της Fairfax στο Δ.Σ. της Eurobank Properties, καταλαβαίνουμε ότι εννοεί σοβαρά τις μπίζνες. Και κυρίως ότι οι μπίζνες του Fairfax στην ευρύτερη ζώνη θα γίνονται μέσω του Μυτιληναίου. Άλλωστε, όπως ακούγεται, έρευνα του Fairfax στον ελληνικό όμιλο κράτησε δύο χρόνια, ενώ τους τελευταίους έξι μήνες οι διμερείς επαφές ήταν διαρκείς, όπως και η προσωπική επικοινωνία του Γουάτσα με τον Μυτιληναίο. Το Fairfax άρχισε πάντως να δρέπει τους καρπούς των επενδύσεων με την ανάληψη του μισού πακέτου των 28 ακινήτων του Δημοσίου που είχε βγει στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ από την Eurobank Properties.
Φυσικά και η είσοδος του York Capital στη ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ δεν είναι άσχετη από τις αναμενόμενες εξελίξεις στα οδικά έργα, ούτε από τις προοπτικές του ομίλου στα ενεργειακά projects. Το York του Νεοϋορκέζου Τζέιμς Ντίναν χρηματοδοτεί τον όμιλο με 100 εκατ. παίρνοντας το 10% και το 3% της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, καλύπτοντας το ομολογιακό της δάνειο και μετέχοντας σε αύξηση κεφαλαίου 21,4 εκατ. ευρώ, σε μια κρίσιμη περίοδο. Ας μην ξεχνάμε ότι πριν από λίγες εβδομάδες ο όμιλος του Γιώργου Περιστέρη είχε συμφωνήσει με την Qatar Petroleum για συμμετοχή των Αράβων με 25% στη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής ΗΡΩΝ ΙΙ της ΓΕΚ, εισπράττοντας 58 εκατ. δολάρια. Πάντως η κίνηση του York ακολουθεί την κλασική οδό, ειδικά αφού είχε προηγηθεί η ναυτιλία, με το αμερικάνικο κεφάλαιο να επενδύει στην Costramare της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου.
Άλλοι τρεις σημαντικοί παίκτες εμφανίστηκαν την περασμένη εβδομάδα στην αγορά ενός μετοχικού πακέτου της ΜΕΤΚΑ, επίσης του ομίλου Μυτιληναίου. Πρόκειται για την Allianz (τον μεγάλο χρηματοασφαλιστικό όμιλο που επενδύει μακροπρόθεσμα), τη Fidelity (που κάποτε ήταν από τους σημαντικούς ξένους μετόχους του ΟΠΑΠ, όταν ο Οργανισμός έδινε μεγάλα μερίσματα) και τη Swedbank Robur (που διαχειρίζεται περίπου 120 funds, και είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος στη χρηματαγορά της Σουηδίας μετά τη σουηδική κυβέρνηση). Τι είδαν όλοι αυτοί στη ΜΕΤΚΑ; Ότι η ελληνική εταιρεία, που την περασμένη εβδομάδα έκλεισε άλλο ένα project κατασκευής εργοστασίου – στην Αλγερία –, θα πρωταγωνιστήσει στα ενεργειακά. Και γι’ αυτό «μπήκαν».
Ενδιαφέρον για το επόμενο διάστημα θα έχουν οι κινήσεις του τσέχικου EMMA Capital του Ιρζι Σμετς. Το fund, που κατέχει την πλειοψηφία της Emma Delta, η οποία έριξε 650 εκατ. ευρώ για τον ΟΠΑΠ, έχει κάνει μια από τις σοβαρότερες και μεγαλύτερες ξένες επενδύσεις. Οι επόμενοι στόχοι της βρίσκονται στις τράπεζες (να σημειωθεί ότι κατά την αύξηση κεφαλαίου διατήρησε το ποσοστό που είχε από την περίοδο του PPF στην Πειραιώς), την ενέργεια και τα τουριστικά ακίνητα.
Από τους σημαντικούς ξένους και το Apollo, το οποίο ενδιαφέρεται να συμμετάσχει καθοριστικά στην αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, μια κίνηση που ενδιαφέρει και το Εaglevale (το fund που διαχειρίζεται ο Μαρκ Μεζβίνσκι, γαμπρός του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον), αλλά και το Fairfax.

http://www.topontiki.gr/article/62303/Gi-tis-Epaggelias-me-risko