Του Κώστα Ράπτη
Τι επιλογές έχει στη διάθεσή του ο Tayyip Erdoğan προκειμένου να δώσει φωνή στο “50%” του τουρκικού πληθυσμού που εγγυάται την παραμονή του στην εξουσία;
Η πρώτη θα ήταν το να κατεβάσει στους δρόμους τον “λαό” του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης – ωστόσο, δεδομένων των συνθηκών (και της κατάστασης πνευμάτων που εκδηλώθηκε στα συνθήματα με τα οποία έγινε δεκτός ο Erdoğan στο Αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης επιστρέφοντας από τη Βόρειο Αφρική) μια τέτοια κίνηση ρισκάρει την αιματοχυσία.
Η δεύτερη θα ήταν η προκήρυξη εκλογών: επιλογή που φαντάζει ως η καταλληλότερη όταν αμφισβητείται η δημοκρατική νομιμοποίηση των ενεργειών της κυβέρνησης και η οποία ήρθε στο προσκήνιο με τις δηλώσεις Erdoğan ότι το κόμμα του αντιδρούσε πάντοτε θεσμικά ακόμη και όταν απειλούνταν με δικαστική απαγόρευση. Ωστόσο η προκήρυξη εκλογών θα διακύβευε όχι την κατάκτηση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, αλλά τους υφιστάμενους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς που επιτρέπουν στον Erdoğan την δρομολόγηση της μεγαλύτερης φιλοδοξίας του, ήτοι της μετατροπής του πολιτεύματος σε προεδρικό μέσω συνταγματικής αναθεώρησης.
Η τρίτη επιλογή, της εκκαθάρισης της κατειλημμένης Πλατείας Taksim από τις δυνάμεις ασφαλείας, θα σήμαινε τη στιγμή αυτή επιστροφή στο σημείο αφετηρίας της αναταραχής και μάλιστα με χειρότερους όρους. Την ώρα που οι διαδηλωτές στην Πλατεία Taksim είναι περισσότεροι από ποτέ και το Πάρκο Gezi έχει μετατραπεί σε έναν χώρο πολυφωνικής αντιαυταρχικής ουτοπίας, η επιλογή της καταστολής παραπέμπεται σε καταλληλότερο χρόνο – με όποιο κόστος συνεπάγεται το ότι η καρδιά της τουριστικής ζωής της Κωνσταντινούπολης εξακολουθεί να είναι αποκλεισμένη και η κεντρική εξουσία συμβολικά καταρρακωμένη.
Για τους λόγους αυτούς, η τακτική Erdoğan είναι “λίγο απ΄ όλα”. Η επίσπευση της συνεδρίασης του ηγετικού συλλογικού οργάνου του κυβερνώντος κόμματος και η μετάθεσή του στην Κωνσταντινούπολη, αντί της Άγκυρας, ήταν η κίνηση που εξασφάλισε ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός παραμένει κοντά στη βάση της εξουσίας του – αποτρέποντας την μόνη πραγματική απειλή ανατροπής του, ήτοι ένα εσωκομματικό πραξικόπημα διοργανωμένο από τους οπαδούς του εξόριστου στις ΗΠΑ ισχυρού ιεροκήρυκα Fethulah Gülen.
Η κεντρική διοικητική επιτροπή του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης απέκλεισε το ενδεχόμενο διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, επιβεβαιώνοντας ότι το επόμενο μεγάλο ορόσημο του πολιτικού ημερολογίου είναι οι δημοτικές εκλογές. Παράλληλα, αποφασίσθηκε η διοργάνωση δύο μεγάλων συγκεντρώσεων του κόμματος στην Άγκυρα στις 15 Ιουνίου και στην Κωνσταντινούπολη στις 16 Ιουνίου.
Ωστόσο, κατά μία έννοια ο Erdoğan ήδη διεξάγει προεκλογική εκστρατεία, όπως μαρτυρούν τα πλήθη που τον υποδέχθηκαν την Κυριακή στο αεροδρόμιο των Αδάνων, στην Μερσίνα (όπου εγκαινίασε αθλητικές εγκαταστάσεις) και κατόπιν πίσω στο αεροδρόμιο της Άγκυρας. “Κάντε υπομονή επτά μήνες” διαμήνυσε ο Τούρκος πρωθυπουργός στους οπαδούς του που φώναζαν “Αλλάχου Άκμπαρ”, εννοώντας το ραντεβού με την κάλπη των δημοτικών εκλογών.
Την ίδια ώρα, το παιχνίδι της κατανομής ρόλων συνεχιζόταν – με τον νομάρχη Κωνσταντινουπόλεως να ζητά συγγνώμη από τους διαδηλωτές, τον δήμαρχο να διαβουλεύεται με την “Πλατφόρμα Αλληλεγγύης” για την ανάπλαση της Πλατείας Taksim, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Bülent Arınç να τονίζει ότι οι διαδηλώσεις αποτέλεσαν μήνυμα αφύπνισης και... τον Erdoğan να κλιμακώνει τη ρητορική της δυσφήμισης των διαφωνούντων ανακαλύπτοντας πίσω από το κίνημα αμφισβήτησής του (μετά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τα υπολείμματα του βαθέος κράτους, τις “περιθωριακές ομάδες” και τις ξένες μυστικές υπηρεσίες) το... λόμπι των επιτοκίων.
Πιστός στην παλαιά εμμονή του με την τοκογλυφία, ο Erdoğan έκανε λόγο για κερδοσκόπους που πλουτίζουν από τον ιδρώτα του λαού και επιδιώκουν να βυθίσουν το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης. Τα αντισημιτικά υπονοούμενα γίνονται αντιληπτά από πολλούς...
(Την Παρασκευή η λίρα βρέθηκε στο χαμηλότερο σημείο από τον Οκτώβριο 2011 απέναντι στο καλάθι ευρώ-δολαρίου, ο γενικός δείκτης υποχώρησε κατά 15% και οι αποδόσεις του διετούς ομολόγου σημείωσαν υψηλό εξαμήνου).
Ποιά τα όρια αυτής της τακτικής; Το πρώτο έχει να κάνει με τις διεθνείς αντιδράσεις, που θέτουν τον Erdoğan υπό διαρκή πίεση και θρυμματίζουν την εικόνα της Τουρκίας ως “εξαγώγιμου μοντέλου”. Το δεύτερο έχει να κάνει με την ολοένα και μεγαλύτερη εξάρτηση των σχεδίων του Erdoğan από τη συνεργασία του ΡΚΚ. Ωστόσο, το μήνυμα που έστειλε την Παρασκευή ο Abdullah Öcalan μέσω των βουλευτών του φιλοκουρδικού κόμματος BDP που τον συνάντησαν στη φυλακή του Ιμραλί (και στους οποίους, προφανώς κατόπιν κυβερνητικής παρέμβασης, δεν συμπεριελήφθη όπως άλλες φορές, ο Sırrı Süreyya Önder, ο οποίος πρωτοστάτησε στις διαμαρτυρίες για το Πάρκο Gezi) ήταν ότι το οργανωμένο κουρδικό κίνημα δεν σκοπεύει να αποξενωθεί από το κίνημα αμφισβήτησης και να παρουσιασθεί ως δεκανίκι του Erdoğan. Ο Öcalan χαιρέτισε τις διαδηλώσεις, όσο και αν τόνισε την ανάγκη επαγρύπνησης απέναντι σε στοιχεία του βαθέος κράτους που θα ήθελαν να το οικειοποιηθούν για την ακύρωση της δρομολογημένης διαδικασίας επίλυσης του Κουρδικού.
Η πρώτη θα ήταν το να κατεβάσει στους δρόμους τον “λαό” του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης – ωστόσο, δεδομένων των συνθηκών (και της κατάστασης πνευμάτων που εκδηλώθηκε στα συνθήματα με τα οποία έγινε δεκτός ο Erdoğan στο Αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης επιστρέφοντας από τη Βόρειο Αφρική) μια τέτοια κίνηση ρισκάρει την αιματοχυσία.
Η δεύτερη θα ήταν η προκήρυξη εκλογών: επιλογή που φαντάζει ως η καταλληλότερη όταν αμφισβητείται η δημοκρατική νομιμοποίηση των ενεργειών της κυβέρνησης και η οποία ήρθε στο προσκήνιο με τις δηλώσεις Erdoğan ότι το κόμμα του αντιδρούσε πάντοτε θεσμικά ακόμη και όταν απειλούνταν με δικαστική απαγόρευση. Ωστόσο η προκήρυξη εκλογών θα διακύβευε όχι την κατάκτηση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, αλλά τους υφιστάμενους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς που επιτρέπουν στον Erdoğan την δρομολόγηση της μεγαλύτερης φιλοδοξίας του, ήτοι της μετατροπής του πολιτεύματος σε προεδρικό μέσω συνταγματικής αναθεώρησης.
Η τρίτη επιλογή, της εκκαθάρισης της κατειλημμένης Πλατείας Taksim από τις δυνάμεις ασφαλείας, θα σήμαινε τη στιγμή αυτή επιστροφή στο σημείο αφετηρίας της αναταραχής και μάλιστα με χειρότερους όρους. Την ώρα που οι διαδηλωτές στην Πλατεία Taksim είναι περισσότεροι από ποτέ και το Πάρκο Gezi έχει μετατραπεί σε έναν χώρο πολυφωνικής αντιαυταρχικής ουτοπίας, η επιλογή της καταστολής παραπέμπεται σε καταλληλότερο χρόνο – με όποιο κόστος συνεπάγεται το ότι η καρδιά της τουριστικής ζωής της Κωνσταντινούπολης εξακολουθεί να είναι αποκλεισμένη και η κεντρική εξουσία συμβολικά καταρρακωμένη.
Για τους λόγους αυτούς, η τακτική Erdoğan είναι “λίγο απ΄ όλα”. Η επίσπευση της συνεδρίασης του ηγετικού συλλογικού οργάνου του κυβερνώντος κόμματος και η μετάθεσή του στην Κωνσταντινούπολη, αντί της Άγκυρας, ήταν η κίνηση που εξασφάλισε ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός παραμένει κοντά στη βάση της εξουσίας του – αποτρέποντας την μόνη πραγματική απειλή ανατροπής του, ήτοι ένα εσωκομματικό πραξικόπημα διοργανωμένο από τους οπαδούς του εξόριστου στις ΗΠΑ ισχυρού ιεροκήρυκα Fethulah Gülen.
Η κεντρική διοικητική επιτροπή του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης απέκλεισε το ενδεχόμενο διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, επιβεβαιώνοντας ότι το επόμενο μεγάλο ορόσημο του πολιτικού ημερολογίου είναι οι δημοτικές εκλογές. Παράλληλα, αποφασίσθηκε η διοργάνωση δύο μεγάλων συγκεντρώσεων του κόμματος στην Άγκυρα στις 15 Ιουνίου και στην Κωνσταντινούπολη στις 16 Ιουνίου.
Ωστόσο, κατά μία έννοια ο Erdoğan ήδη διεξάγει προεκλογική εκστρατεία, όπως μαρτυρούν τα πλήθη που τον υποδέχθηκαν την Κυριακή στο αεροδρόμιο των Αδάνων, στην Μερσίνα (όπου εγκαινίασε αθλητικές εγκαταστάσεις) και κατόπιν πίσω στο αεροδρόμιο της Άγκυρας. “Κάντε υπομονή επτά μήνες” διαμήνυσε ο Τούρκος πρωθυπουργός στους οπαδούς του που φώναζαν “Αλλάχου Άκμπαρ”, εννοώντας το ραντεβού με την κάλπη των δημοτικών εκλογών.
Την ίδια ώρα, το παιχνίδι της κατανομής ρόλων συνεχιζόταν – με τον νομάρχη Κωνσταντινουπόλεως να ζητά συγγνώμη από τους διαδηλωτές, τον δήμαρχο να διαβουλεύεται με την “Πλατφόρμα Αλληλεγγύης” για την ανάπλαση της Πλατείας Taksim, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Bülent Arınç να τονίζει ότι οι διαδηλώσεις αποτέλεσαν μήνυμα αφύπνισης και... τον Erdoğan να κλιμακώνει τη ρητορική της δυσφήμισης των διαφωνούντων ανακαλύπτοντας πίσω από το κίνημα αμφισβήτησής του (μετά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τα υπολείμματα του βαθέος κράτους, τις “περιθωριακές ομάδες” και τις ξένες μυστικές υπηρεσίες) το... λόμπι των επιτοκίων.
Πιστός στην παλαιά εμμονή του με την τοκογλυφία, ο Erdoğan έκανε λόγο για κερδοσκόπους που πλουτίζουν από τον ιδρώτα του λαού και επιδιώκουν να βυθίσουν το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης. Τα αντισημιτικά υπονοούμενα γίνονται αντιληπτά από πολλούς...
(Την Παρασκευή η λίρα βρέθηκε στο χαμηλότερο σημείο από τον Οκτώβριο 2011 απέναντι στο καλάθι ευρώ-δολαρίου, ο γενικός δείκτης υποχώρησε κατά 15% και οι αποδόσεις του διετούς ομολόγου σημείωσαν υψηλό εξαμήνου).
Ποιά τα όρια αυτής της τακτικής; Το πρώτο έχει να κάνει με τις διεθνείς αντιδράσεις, που θέτουν τον Erdoğan υπό διαρκή πίεση και θρυμματίζουν την εικόνα της Τουρκίας ως “εξαγώγιμου μοντέλου”. Το δεύτερο έχει να κάνει με την ολοένα και μεγαλύτερη εξάρτηση των σχεδίων του Erdoğan από τη συνεργασία του ΡΚΚ. Ωστόσο, το μήνυμα που έστειλε την Παρασκευή ο Abdullah Öcalan μέσω των βουλευτών του φιλοκουρδικού κόμματος BDP που τον συνάντησαν στη φυλακή του Ιμραλί (και στους οποίους, προφανώς κατόπιν κυβερνητικής παρέμβασης, δεν συμπεριελήφθη όπως άλλες φορές, ο Sırrı Süreyya Önder, ο οποίος πρωτοστάτησε στις διαμαρτυρίες για το Πάρκο Gezi) ήταν ότι το οργανωμένο κουρδικό κίνημα δεν σκοπεύει να αποξενωθεί από το κίνημα αμφισβήτησης και να παρουσιασθεί ως δεκανίκι του Erdoğan. Ο Öcalan χαιρέτισε τις διαδηλώσεις, όσο και αν τόνισε την ανάγκη επαγρύπνησης απέναντι σε στοιχεία του βαθέος κράτους που θα ήθελαν να το οικειοποιηθούν για την ακύρωση της δρομολογημένης διαδικασίας επίλυσης του Κουρδικού.
Πηγή:www.capital.gr
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.