Από τον Μπρέζνιεφ στην Μέρκελ

Μετά τη Συνθήκη της Βεστφαλίας του 1648, που τερμάτισε τον τριακονταετή πόλεμο, και ταυτόχρονα κατοχύρωσε την αρχή της εθνικής κυριαρχίας, ουδείς την αμφισβήτησε ευθέως σε ρητορικό επίπεδο, ακόμη και οι ηγέτες -όπως ο Ναπολέων Βοναπάρτης- που θέλησαν να κυριαρχήσουν στην Ευρώπη.

Η πρώτη χωρίς περιφράσεις επίσημη οροθέτηση της εθνικής κυριαρχίας έγινε αμέσως μετά την εισβολή της ΕΣΣΔ και τεσσάρων άλλων συμμάχων της στην Τσεχοσλοβακία τον Αύγουστο του 1968: Ο τότε ηγέτης του ΚΚΣΕ είπε ευθέως ότι εντός του Σοσιαλιστικού Στρατοπέδου η εθνική κυριαρχία παύει να υφίσταται όταν απειλείται η σταθερότητα του «Υπαρκτού Σοσιαλισμού Συνολικά», μία τοποθέτηση που πέρασε στην Ιστορία σαν δόγμα Μπρέζνιεφ.

Η δεύτερη προσπάθεια οροθέτησης της κυριαρχίας έγινε την Ανοιξη του 1999, από τον τότε πρωθυπουργό της Βρετανίας Μπλερ, στην Ουάσιγκτον, στο περιθώριο των πανηγυρισμών για τα πενήντα χρόνια του ΝΑΤΟ και στη σκιά των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία: Οταν παραβιάζονται ανθρώπινα δικαιώματα είναι νόμιμη η παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας είχε αποφανθεί ο ηγέτης του Τρίτου Δρόμου.

Η τρίτη και η σοβαρότερη προσπάθεια νομιμοποίησης της παραβίασης της εθνικής κυριαρχίας έγινε την περασμένη Παρασκευή από την καγκελάριο Μέρκελ, η οποία διαπίστωσε ότι όταν το δημόσιο χρέος μιας χώρας-μέλους της Ευρωζώνης φθάνει σε ποσοστά πάνω από 85%-90% τότε υπάρχει απώλεια εθνικής κυριαρχίας.

Δεν πρόκειται για διαπίστωση οικονομολόγου ή παρατηρητή των εξελίξεων στην Ευρωζώνη, αλλά για την ηγέτη της ισχυρότερης χώρας στη Γηραιά Ηπειρο, δεν πρόκειται για σχόλιο αλλά για σαφές μήνυμα με αποδέκτες την Ισπανία, την Ιταλία αλλά και τη Γαλλία, ότι στην εν εξελίξει ενδοευρωπαϊκή διαπραγμάτευση το Βερολίνο προσέρχεται με προαναγγελθέν πλεόνασμα ισχύος.

Η λογική είναι ωμή και επικίνδυνη σε οριακό σημείο: Η Γερμανία είναι βέβαιη ότι θα είναι η τελευταία και η μόνη που θα μείνει όρθια από το ντόμινο κατάρρευσης της Ευρωζώνης και προαναγγέλλει κυνικά ότι μόνον τότε θα πάρει μέτρα συνολικής θωράκισης της ζώνης του κοινού νομίσματος, με τους δικούς της, όμως, όρους.

Η στιγμή που επέλεξε η καγκελάριος δεν είναι τυχαία: Η Ισπανία είναι εκτός μάχης και ο Ραχόι επιδεινώνει την κατάσταση καθυστερώντας την προσφυγή στον Μόνιμο Μηχανισμό, η Ιταλία βαδίζει πλησίστια σε επιδείνωση της δημοσιονομικής της κατάστασης αλλά και σε πολιτική αβεβαιότητα, καθώς η κυβέρνηση Μόντι έχει ορίζοντα τις εκλογές της Ανοιξης, και τέλος η Γαλλία του Ολάντ αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι πιθανόν να προηγηθεί της Ρώμης ως ο επόμενος αδύνατος κρίκος της κρίσης.

Για ακόμη μία φορά διαπιστώνουμε την απόσταση που χωρίζει τους πραγματικούς συσχετισμούς με τους συμβιβασμούς που διατυπώνονται στη μία ή την άλλη Σύνοδο Κορυφής. Σε τελική ανάλυση, οι αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής και οι δηλώσεις που γίνονται στο περιθώριο της επίσημης διαβούλευσης ή λίγο μετά είναι κάτι σαν τις δημοσκοπήσεις, δηλαδή δεν είναι τίποτε άλλο παρά η φωτογραφία της στιγμής.

Με άλλα λόγια, αν τον Οκτώβριο Ιταλία και Γαλλία ήταν οριακά όρθιες και παρούσες και αν την Ανοιξη είναι εκτός μάχης, τότε και η στάση του Βερολίνου θα είναι διαφορετική: Αν ο Ολάντ μπορεί να θέτει σήμερα βέτο στον επίτροπο που θα ελέγχει τους εθνικούς προϋπολογισμούς και να συνδέει την συγκατάθεσή του με την έκδοση ευρω-ομολόγου, κανείς δεν εγγυάται ότι θα συνεχίσει στην ίδια γραμμή όταν αρχίσει να ανεβαίνει το κόστος δανεισμού της χώρας του.

Κατάλληλη στιγμή
Η στιγμή που επέλεξε η καγκελάριος δεν είναι τυχαία: Η Ισπανία είναι εκτός μάχης και ο Ραχόι επιδεινώνει την κατάσταση καθυστερώντας την προσφυγή στον Μόνιμο Μηχανισμό, η Ιταλία βαδίζει πλησίστια σε επιδείνωση της δημοσιονομικής της κατάστασης αλλά και σε πολιτική αβεβαιότητα, καθώς η κυβέρνηση Μόντι έχει ορίζοντα τις εκλογές της Ανοιξης, και τέλος η Γαλλία του Ολάντ αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι πιθανόν να προηγηθεί της Ρώμης ως ο επόμενος αδύνατος κρίκος της κρίσης

 Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=27689&subid=2&pubid=112945054