Η μάχη των spreads

Oσο περνά ο καιρός, γίνεται αντιληπτό πως η φιλική αναδιάρθρωση χωρίς να είναι γνωστές οι λεπτομέρειες έχει ήδη ξεκινήσει στην πράξη, που σημαίνει ότι η γενική συμφωνία είχε γίνει παρασκηνιακά αρκετά νωρίτερα.

Η στήλη το είχε επισημάνει με αφορμή τη δημόσια τοποθέτηση της Βάσως Παπανδρέου, ενώ τρεις μέρες μετά ακολούθησε η δημόσια τοποθέτηση του Κώστα Σημίτη. Eίχε σημειωθεί τότε πως «η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους “κλείδωσε” προ ημερών, όταν ο τραπεζικός οίκος Lazard, σύμβουλος της κυβέρνησης σε θέματα διαχείρισης χρέους, συμφώνησε τις γενικές γραμμές του σχεδίου της με την ΕΚΤ. Για να κλείσει οριστικά το deal, μένει να συμφωνήσουν και οι Eλληνες τραπεζίτες».

Η δυσκολία των τραπεζιτών να συμφωνήσουν έγκειται στο γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν το κύριο μέρος των κρατικών ομολόγων. Το ίδιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Γι'Α αυτό και ορισμένοι δηλώνουν δημοσίως πως μια αναδιάρθρωση θα ήταν καταστροφική για τις ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία. Εχει βέβαια σημασία ποιο θα είναι ακριβως το περιεχόμενο της αναδιάρθρωσης.

Το θέμα ωστόσο είναι ποιος έχει την ισχύ να αποφασίζει και να επιβάλλει τις αποφάσεις του. Σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς, η εκτόξευση των spreads οφείλεται στην απροθυμία της ΕΚΤ να αγοράζει ομόλογα των κρατών της ευρωπαϊκής περιφέρειας, σε βαθμό που το blog «Alphaville» της ηλεκτρονικής έκδοσης των «Financial Times» να χαρακτηρίζει «νεκρό» το πρόγραμμα στήριξης των περιφερειακών ομολόγων απ' την ΕΚΤ.

Από την άλλη, έγινε γνωστό ότι το Yπουργείο Οικονομικών έδωσε εντολή στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) να αγοράζει απ' τη δευτερογενή αγορά κρατικά χρεόγραφα, χρησιμοποιώντας κεφάλαια από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων. Με απλά λόγια, το κράτος αγοράζει παλιό χρέος με νέο. Υποτίθεται πως με τον τρόπο αυτό κερδίζει από το χαμηλότερο επιτόκιο, αλλά και τη χαμηλότερη τιμή των ομολόγων, καθώς όσοι τα έχουν στην κατοχή τους σπεύδουν να τα ξεφορτωθούν. Πιο συγκεκριμένα, στον διαδικτυακό τόπο «Διαύγεια» αναφέρεται ότι το κράτος έχει δαπανήσει 2,5 δισ. ευρώ που δανείστηκε με μ.ο. επιτοκίου 4% για να αγοράσει χρέος 3 δισ. ευρώ που είχε δανειστεί με επιτόκιο 6%.

Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι αργά και σταθερά το χρέος της Ελλάδας προς ιδιώτες μετατρέπεται σε χρέος προς κράτη. Διότι, δεδομένης της αδυναμίας της χώρας να δανείζεται απ' τις αγορές, η μόνη πηγή δανειοδότησης είναι σήμερα ο προσωρινός ευρωπαϊκός μηχανισμός και αύριο ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης. Με μια κρίσιμη διαφορά όμως. Οι όροι και οι προϋποθέσεις δανεισμού είναι αυστηρότεροι και αγγίζουν τον πυρήνα του ζητήματος, που αποφεύγει να αγγίξει η κυβέρνηση. Τις αποκρατικοποιήσεις ΔΕΚΟ και την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.

Π.Κ. Μαυρίδης

panam@express.gr

express.gr