Γιατί δεν θα χρεοκοπήσουμε

«Σκαλίζοντας» διάφορες απόψεις στο διαδύκτιο ξαναδιαβάσαμε ένα άρθρο που είχε γραφτεί πριν απο την 25η Μαρτίου και που απανταει σε διάφορα ερωτήματα που μας ταλαιπωρούν και που μας φέρνουν μεγάλη αβεβαιότητα για το αύριο.

Να θυμίσουμε το περιβόητο email δήθεν τραπεζικού που μιλούσε για χρεοκοπία της Ελλάδας και επιστροφή στην δραχμή στις 25/4/2011, πράγμα που φυσικά δεν έγινε ποτέ.

Βλέποντας την κατάσταση που επικρατεί στο διεθνές και το εγχώριο σκηνικό τις τελευταίες εβδομάδες, δεν μπορεί παρά να αναρωτιέται

κανείς αν όντως τελικά θα επικρατήσουν όλα τα απαισιόδοξα και καταστροφολογικά σενάρια για την Ελλάδα αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Από την άλλη μεριά, οι εξελίξεις των τελευταίων 12 μηνών, θεωρώ ότι βάζουν τη χώρα μας σε ένα δρόμο που δημιουργεί ελπίδες για καλύτερες συνθήκες εργασίας και ζωής για όλους εμάς που επιλέγουμε να κατοικούμε σε αυτήν.

Για να δούμε λοιπόν ποια είναι τα επιχειρήματα από τα οποία έχουμε να επιλέξουμε για να «μεταφράσουμε» τι θα μπορούσε να γίνει στο μέλλον.

Τα αρνητικά στοιχεία και σενάρια που μας «βομβαρδίζουν» καθημερινά είναι:

• -Το δημόσιο χρέος της χώρας είναι αβάσταχτο για την ελληνική οικονομία οπότε η χρεοκοπία είναι αναπόφευκτη.
• -Η ΕΕ δεν θα δεχθεί να μας βοηθήσει στην αποπληρωμή των χρεών μας, οπότε θα οδηγηθούμε εκτός ευρωζώνης και θα χρεοκοπήσουμε.
• -Τα μέτρα που παίρνει αναγκαστικά η κυβέρνηση λόγω μνημονίου είναι αναποτελεσματικά και δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις ιδιαιτερότητες της Ελλάδας.
• -Οι αλλαγές που έχει περάσει μέχρι τώρα η κυβέρνηση σε νομοθετικό επίπεδο, θα μείνουν στα χαρτιά και δεν θα εφαρμοστούν ποτέ λόγω των λαϊκών αντιδράσεων.
• -Η χώρα μας θα χάσει την εθνική της κυριαρχία και οι ξένοι θα μας κάνουν ότι θέλουν.

Όλα τα παραπάνω ισχύουν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό. Από την άλλη πλευρά όμως θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι:

1. Στο συμβούλιο κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2010 αποφασίστηκε ότι η αποπληρωμή των δανεικών 110 δις που πήρε η Ελλάδα λόγω μνημονίου, θα επιμηκυνθεί έως το 2024.

Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να αποπληρώνει περίπου 9 δις τον χρόνο για να ξεπληρώσει το ποσό.

Αυτά τα χρήματα είναι περίπου ίσα με τα ποσά που εξοικονομεί ήδη η χώρα από την μείωση των δαπανών του προϋπολογισμού με όλα τα μέτρα που έχει πάρει έως τώρα, οπότε μας φτάνουν για να μπορέσουμε να καλύψουμε τις πληρωμές μας.

Ο υπόλοιπος δανεισμός της χώρας, (άλλα 240 δις) που είναι ίσα με το 100% του ΑΕΠ μας, είναι περίπου το ποσό που οφείλαμε και πριν την κρίση.

Αυτό το νούμερο, παρά το ότι είναι μεγάλο, η χώρα μας μπορούσε να εξυπηρετεί κανονικότατα και με τα έσοδα του προϋπολογισμού προ κρίσης. Μπορεί λοιπόν να συνεχίσει να τον εξυπηρετεί και τώρα.

Εαν δε, μπορέσει να εφαρμόσει και τα υπόλοιπα μέτρα που έχει ήδη ψηφίσει, θα βελτιώσει ακόμα περισσότερο την εικόνα των δημόσιων οικονομικών μας.

Κρίσιμο λοιπόν είναι να πάρουμε τη επιμήκυνση της αποπληρωμής των 110 δις. Αυτή η απόφαση όμως έχει ουσιαστικά ήδη παρθεί από τον προηγούμενο Δεκέμβριο! Η συζήτηση αναμοχλεύεται από την Γερμανία και κάποιες άλλες χώρες, καθώς χρησιμοποιείται σαν μοχλός πίεσης προς την Ελλάδα, για να εφαρμόσει όλα τα μέτρα ώστε να μη ξαναφτάσουμε στο ίδιο σημείο.

2. Η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, είναι πάνω από όλα, κρίση εμπιστοσύνης στο μέλλον του ευρώ.

Η ΕΕ πρέπει να δείξει στον κόσμο, ότι αν χρειαστεί να αντιμετωπίσει ξανά ένα πρόβλημα σαν αυτό της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, ή και περισσοτέρων χωρών, θα μπορέσει να ανταπεξέλθει.

Αυτό λύνεται με τη δημιουργία του Μηχανισμού Στήριξης της ΕΕ, που ουσιαστικά είναι ένα μόνιμο ταμείο, ικανό να στηρίξει τις χώρες που τυχόν θα έχουν προβλήματα στο μέλλον.

Πέραν αυτού, το σκεπτικό της ΕΕ είναι ότι θα προτιμήσει να είναι αχρείαστο αυτό το νέο μόνιμο ταμείο.

Γι’αυτό και θέλει να αυξήσει την πίεση σε όλες τις χώρες ώστε να τηρούν τα οικονομικά τους με σωστό και μετρημένο τρόπο.

Εκεί μπαίνει το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας, το οποίο θέλει να «αναγκάσει» τις διάφορες οικονομίες της ευρωζώνης να λειτουργούν με το ίδιο σύστημα.

Αυτές είναι οι δύο μεγάλες αποφάσεις που περιμένουμε στις 25 Μαρτίου. Για να γίνει το πρώτο (ο Μηχανισμός Στήριξης), πρέπει να γίνει και το δεύτερο (το Σύμφωνο Σταθερότητας).

Παρά τις δυσκολίες όμως που υπάρχουν στο να δεχθούν όλα τα κράτη αυτόν τον συνδυασμό, αυτό είναι απολύτως απαραίτητο να γίνει, ώστε να μη διαλυθεί το ευρώ.

3. Αν η Ελλάδα κατέρρεε, ο κόσμος θα έχανε την εμπιστοσύνη του στο ευρώ, αφού το να είναι μια χώρα μέσα σε αυτό δεν θα την είχε προστατεύσει από την χρεοκοπία.

Ο φόβος ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί και σε άλλα κράτη, θα έκανε όλους όσους έχουν αγοράσει ομόλογα χωρών της ευρωζώνης, να τα πουλήσουν ώστε να μη χάσουν τα λεφτά τους.

Αυτό σημαίνει ότι αυτομάτως πολλά κράτη στην ευρωζώνη, θα ερχόταν στην κατάσταση που ήρθε η Ελλάδα τον Μάιο του 2010, όταν δεν έβρισκε κανένα να αγοράσει τα ομόλογα της.

Το ευρώ, σαν νόμισμα που εκφράζει ένα σύνολο από οικονομίες διαφόρων κρατών, θα είχε αμέσως χάσει μεγάλο μέρος της αξίας του, απ’ τη στιγμή που μέρος των οικονομιών που εκφράζει, θα κατέρρεαν.

Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας, αθροίζει περίπου 800 δις ευρώ. Πάνω σε αυτά έχουμε άλλα 800 δις από την Ισπανία και κοντά στο 1 τρις από την Ιταλία!

Αν λοιπόν αύριο, κινδύνευαν ομόλογα αξίας 2,5 τρις ευρώ, η αξία του κοινού νομίσματος θα κατρακυλούσε στο ναδίρ, παρασύροντας τις οικονομίες όλης της ευρωζώνης.

Παράλληλα, από μια ενδεχόμενη κατάρρευση της Ελλάδας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας, από τα 800 δις ευρώ χρέους, θα χανόταν σύμφωνα με εκτιμήσεις τουλάχιστον το 30% της αξίας τους.

Δηλαδή όσοι έχουν αγορασμένα ομόλογα αυτών των χωρών, θα χάνανε αξία τουλάχιστον 240 δις ευρώ! Μια μικρότερη πτώση κατά μόνο 10% στα ομόλογα της Ισπανίας και Ιταλίας, θα σήμαινε χάσιμο επιπλέον άλλων 180 δις ευρώ!

Στην καλύτερη περίπτωση δηλαδή, μιλάμε για χάσιμο πάνω από 400 δις ευρώ για τους δανειστές αυτών των χωρών.

Ποιοι όμως έχουν δανείσει αυτές τις χώρες; Κυρίως τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία των «υγειών» και «δυνατών» οικονομιών της ΕΕ.

Οι γερμανικές, γαλλικές κλπ τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία, κρατάνε περίπου το 60% του δημόσιου χρέους των προβληματικών χωρών. Μιλάμε δηλαδή για απώλεια 240 δις σε αυτές τις χώρες. Αυτό θα σήμαινε, καταρρεύσεις συνταξιοδοτικών ταμείων, τραπεζών, απολύσεις κλπ.

Φυσικά, και στις ίδιες χώρες που θα απειλούταν με την κατάρρευση, η εικόνα θα ήταν το ίδιο άσχημη, και το πρώτο πράγμα που μειώνεται σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η κατανάλωση.

Σε ένα τέτοιο σκηνικό, ακόμα και στις χώρες που σε πρώτη φάση δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα, έχει παρατηρηθεί ότι πέφτει η κατανάλωση, καθώς ο κόσμος γίνεται πιο προσεκτικός ώστε να προστατευτεί από απρόσμενα γεγονότα.

Για μια οικονομία όπως αυτή της Γερμανίας, που στέλνει περίπου το 70% των εξαγωγών της -δηλαδή κοντά στα 800 δις ευρώ- σε χώρες της ΕΕ, μια πτώση των εξαγωγών της κατά 15% θα οδηγούσε σε απώλειες 100 δις ευρώ για την γερμανική οικονομία, στέλνοντας στην ανεργία ορδές γερμανών εργαζομένων!

Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που δημιουργούνται λοιπόν από μια κατάρρευση της Ελλάδας (ή οποιουδήποτε κράτους-μέλους της ευρωζώνης) οδηγούν σε τόσο μεγάλες απώλειες, που οδηγούν τις κυβερνήσεις όλων των κρατών-μελών αναγκαστικά σε σύγκλιση και όχι σε απόκλιση.

Αυτό είναι το μοναδικό συμπέρασμα που βγαίνει αν κοιτάξει κανείς τη δομή του ευρωπαϊκού οικονομικού συστήματος.

Όλες οι δηλώσεις, υπευθύνων, αξιωματούχων, πολιτικών και δημοσιογράφων, είναι απλός «θόρυβος» και δεν αλλάζουν τα παραπάνω δεδομένα.

Από την άλλη μεριά βέβαια, οι δυνατές χώρες τις ευρωζώνης δεν πρόκειται να κάτσουν με σταυρωμένα χέρια και να συνεχίζουν να μας δανείζουν λεφτά, χωρίς να σιγουρευτούν ότι το πρόβλημα που έχουν στα χέρια τους θα αρχίσει να μικραίνει.

Άρα θα συνεχίζουν να πιέζουν και να δείχνουν απόλυτοι και αυταρχικοί, στις διαπραγματεύσεις τους με την Ελλάδα.

Με αυτά τα δεδομένα, διαμορφώνεται το σκηνικό που βλέπουμε στην Ελλάδα και την ευρωζώνη τους τελευταίους μήνες.

Δεν είναι αποτέλεσμα, κάποιας συνωμοσίας, δεν είναι κάτι ξαφνικό ούτε απρόσμενο, και δεν οδηγεί στην κατάρρευση της χώρας μας.

Οδηγεί όμως στην «αναγκαστική» μείωση της σπατάλης του δημοσίου χρήματος, στην «αναγκαστική» μείωση της φοροδιαφυγής και στην «αναγκαστική» αλλαγή του τρόπου με τον οποίο δουλεύουμε, παράγουμε και ξοδεύουμε, ώστε να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί.

Όσο πιο γρήγορα καταλάβει η ελληνική πολιτική ηγεσία, (κυβέρνηση & αντιπολίτευση) ότι τα παραπάνω είναι μονόδρομος, τόσο πιο γρήγορα θα ξεπεράσουμε τα προβλήματα και θα δούμε και την βελτίωση. Όσο συνεχίζουμε να αντιστεκόμαστε στο αυτονόητο, τόσο καθυστερούμε να φτάσουμε σε θετικό αποτέλεσμα…

Η χρεοκοπία της χώρας μας δεν θα συμβεί, επειδή είναι στα χέρια των δανειστών μας, αλλά η βελτίωση της καθημερινότητας μας θα συμβεί μόνο αν εμείς αλλάξουμε (έστω και αναγκαστικά) συνήθειες…

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

Του Μιχάλη Μαθιουλάκη

Πηγή: think2.gr  via   http://www.tsantiri.gr/