Υπάρχει σταύρωση χωρίς ανάσταση;

Του ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΜΑΡΑΒΕΓΙΑ Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών nmarav@pspa.uoa.gr

Ενα χρόνο μετά την εφαρμογή του μνημονίου έχουν γίνει αρκετά για τη διάσωση της ελληνικής οικονομίας αλλά μένουν πολύ περισσότερα να γίνουν.

Η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες και η αλλαγή στο ασφαλιστικό σύστημα είναι πολύ σημαντικά επιτεύγματα. Ομως για να πραγματοποιηθούν μειώθηκαν δραστικά οι μισθοί και οι συντάξεις στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, η ανεργία έφτασε στο 15% και η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας στο - 4,5% το 2010, με καθοδική προοπτική (- 4%) το 2011 .

Ο πληθωρισμός δεν υποχωρεί, όπως αναμενόταν, παρά την ύφεση, ενώ οι προοπτικές ανάκαμψης δεν είναι ενθαρρυντικές, αν εξαιρεθεί η αύξηση των εξαγωγών και η μείωση του κόστους της παραγωγής. Αυτά τα δύο στοιχεία, αν υπήρχε ένα περισσότερο θετικό κλίμα για επενδύσεις στη χώρα θα μπορούσαν να παίξουν σημαντικό ρόλο. Ομως, αύξηση επενδύσεων δεν φαίνεται στον ορίζοντα, παρά τις προσπάθειες για προσέλκυση ξένου κεφαλαίου, ενώ η εκταμίευση πόρων του ΕΣΠΑ καρκινοβατεί.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, όπου η ελληνική οικονομία και οι Ελληνες υφίστανται τα «Πάθη του Κυρίου», αναζητείται μια ελπιδοφόρα προοπτική που να οδηγεί στην Ανάσταση. Η Ανάσταση, όμως, δεν πρόκειται να έρθει μόνο με τη συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής, γιατί φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο η χώρα μας να πείσει τις διεθνείς αγορές ότι μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της, όταν λόγω της ύφεσης το χρέος αυξάνεται αντί να μειώνεται.

Χρειάζονται μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές που θα δώσουν μια νέα πνοή (εξορθολογισμός των δαπανών στην υγεία, ευελιξία στην αγορά εργασίας, άνοιγμα των αγορών και των επαγγελμάτων, ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ, αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας κ.λπ.) Οσο καθυστερούν οι διαρθρωτικές αλλαγές τόσο η χώρα θα βυθίζεται στην κρίση και τόσο περισσότερο θα συσσωρεύεται κοινωνική και πολιτική δυσαρέσκεια που είναι εκμεταλλεύσιμη από λαϊκιστικές σειρήνες, χωρίς καμία αίσθηση ευθύνης για την πορεία της χώρας.

Η Ανάσταση ίσως να μην έρθει ούτε με τη συζητούμενη, στο εξωτερικό κυρίως, αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας μας. Αν εξαιρεθεί το «κούρεμα» του χρέους, που μπορεί να είναι μια δύσκολη και μάλλον επιζήμια υπόθεση, η αναδιάρθρωση, στην πιο «βελούδινη» εκδοχή της, δηλαδή η συμφωνημένη με τους πιστωτές μας επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του συνόλου των χρεών μας, για να πραγματοποιηθεί προϋποθέτει ότι η χώρα μας μπορεί να πείσει τις αγορές και τους εταίρους της στην Ε.Ε. ότι θα είναι σε θέση να αποπληρώσει ολόκληρο το χρέος της σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου.

Ομως, είναι δυνατό μετά τα τόσα «μαρτύρια» της ελληνικής οικονομίας να μην έρθει ποτέ η Ανάσταση; Δυστυχώς δεν υπάρχουν θαύματα στο σημερινό κόσμο, ούτε υπάρχουν αυτοματισμοί στο χώρο της οικονομίας. Η Ανάσταση δεν θα έρθει επειδή απλώς η ελληνική οικονομία και μαζί της το μεγαλύτερο μέρος των ελλήνων πολιτών υποφέρουν. Η Ανάσταση θα έρθει μόνο αν εφαρμοσθεί ένα συγκεκριμένο σχέδιο με συναίνεση των βασικών πολιτικών δυνάμεων. Το σχέδιο αυτό, υπερβαίνοντας το μνημόνιο, πρέπει να πείσει και τους έλληνες πολίτες, ότι οι θυσίες τους οδηγούν στη σωτηρία της πατρίδας και στην ανάπτυξη, αλλά και τις διεθνείς αγορές ότι πραγματικά υπάρχει ισχυρή πολιτική δέσμευση, με την ενεργό συμπαράσταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η χώρα μας να αντιμετωπίσει το σύνολο του χρέους της.

http://www.enet.gr