Και μετά τον Καντάφι ποιος έχει σειρά;

Είναι καταπληκτικό κα ταυτόχρονα φοβερό αυτό που συμβαίνει με τα καθεστώτα διαφόρων αραβικών χωρών. Καταρρέουν ένα-ένα, σαν χάρτινοι πύργοι, από λαϊκές εξεγέρσεις, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, χωρίς να χυθεί πάρα πολύ αίμα. Δεν είναι εύκολο να μιλάει κανείς για λίγους νεκρούς όταν αυτοί είναι εκατοντάδες, αλλά στην Τυνησία και στην Αίγυπτο έπεσαν καθεστώτα δεκαετιών, που πριν από ελάχιστους μήνες κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι θα ανατραπούν. Και υπάρχουν και άλλα που τρίζουν ήδη συθέμελα, όπως στην Υεμένη και το Μπαχρέϊν, ενώ δεν αποκλείεται να έχει ήδη αφήσει την εξουσία στη Λιβύη ο Καντάφι.

Την στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές, η κατάσταση στη Λιβύη είναι συγκεχυμένη. Κανείς δεν είναι βέβαιος αν ο Καντάφι παραμένει στην χώρα ή έχει καταφύγιο αλλού, κανείς δεν γνωρίζει τους ρόλους που παίζουν οι διάφοροι γυιοι του και κανείς δεν είναι σίγουρος ποιος έχει το πάνω χέρι, ούτε για τη στάση του στρατού. Πρέπει να θεωρείται αδύνατον πάντως να παραμείνει στην εξουσία ο συνταγματάρχης. Άλλωστε, τα 42 χρόνια που έμεινε, δεν είναι λίγα, αλλά και η Λιβύη είναι διαφορετικά από τις άλλες χώρες της Βόρειας Αφρικής. Είναι μεγάλη, έχει λίγο πληθυσμό, είναι αρκετές οι φυλές και το θρησκευτικό στοιχείο είναι πιο έντονο στον λαό από την Τυνησία και την Αίγυπτο. Φαίνεται δε τελικά ότι τα θύματα από τις συγκρούσεις θα είναι περισσότερα.

Για άλλη μία φορά πάντως μέσα σε λίγους μήνες, η Δύση αιφνιδιάστηκε και κοιτάζει αμήχανη τα γεγονότα. Δεν μπορεί να εκτιμήσει ποιες θα είναι οι εξελίξεις και εύχεται μόνο να μην επικρατήσουν ακραίοι ισλαμιστές. Προς το παρόν και με την παρέμβαση του στρατού τα πράγματα είναι υπό σχετικό έλεγχο στην Αίγυπτο, αλλά κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ποια θα είναι η επόμενη μέρα, καθώς ούτε εκεί, ούτε στην Τυνησία και την Λιβύη η αλλαγή ήλθε από κινήματα με συγκεκριμένη και ορατή ιδεολογία, ή με κάποιον ηγέτη. Προήλθε από τις μάζες και μένει να διαπιστωθεί πως θα διαμορφωθεί το αύριο.

Μπορούμε ωστόσο να επισημάνουμε ακόμη ότι οι εξεγέρσεις στον αραβικό κόσμο έχουν πάρει την μορφή ντόμινο, οι χώρες που αναφλέγονται είναι μεσογειακές, είναι σημαντικές για την παγκόσμια οικονομία λόγω πετρελαίου και Σουέζ και είναι πολύ κοντά μας. Επομένως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι επιπτώσεις θα είναι σημαντικές σε βάθος χρόνου, ιδιαίτερα να εγκαθιδρυθούν σε αυτές ισλαμικά καθεστώτα κάποια στιγμή. Τότε ίσως θα χρειαστεί να ξαναθυμηθούμε τον όρο «Φρούριο Ευρώπη» με την ελπίδα ότι εμείς, ως Ελλάδα και ως έλληνες θα είμαστε μέσα σε αυτό.

Άγγελος Στάγκος

astagkos@reporter.gr

http://www.reporter.gr/