Από την αδύναμη στην ισχυρή Γερμανία

Η έντονα πιθανολογούμενη ένταξη της Ιρλανδίας στο μηχανισμό στήριξης που εγκαινίασε η Ελλάδα και η πιθανότητα ως τρίτη χώρα να ακολουθήσει και η Πορτογαλία, μας φέρνουν πιο κοντά στην ουσία του τι πραγματικά παίζεται σήμερα στην Ευρώπη. Κι αυτό που παίζεται, αλλά εμείς αρνούμεθα πεισματικά ακόμα και να το σκεφτούμε, είναι ο γερμανικός ρεβιζιονισμός για το μέλλον της Ευρωζώνης.

Την εποχή που δημιουργήθηκε το Ευρώ, η Γερμανία ήταν μια, από κάθε άποψη, αδύναμη χώρα. Ηταν πολιτικά εντελώς αδύναμη, γιατί είχε μόλις απαλλαγεί από την ξένη κατοχή που είχε επιφέρει ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και είχε μόλις επανενωθεί- αρκεί να θυμηθεί κανείς ότι η γερμανική κυβέρνηση της εποχής δεν τολμούσε ούτε καν να ψελλίσει ότι θα μεταφέρει την έδρα της από τη Βόννη στο Βερολίνο, κάτι που διαβεβαίωνε σε όλους τους τόνους ότι δεν θα συμβεί ποτέ. Επίσης, η Γερμανίας της Βόννης, ήταν στρατιωτικά αδύναμη, χωρίς ουσιαστικές ένοπλες δυνάμεις και αυτό, αν και δεν είναι προφανές, έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία, από την άποψη ότι δεν μετείχε σε πολυεθνικές αποστολές, κάτι που στη συνέχεια ανατράπηκε πλήρως. Τέλος, όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, ήταν και οικονομικά «αδύναμη». Γιατί μπορεί να ήταν η παραγωγική «ατμομηχανή» της Ευρώπης, αλλά, την ίδια στιγμή, ήταν και υποχρεωμένη να χτίσει κυριολεκτικά μια χώρα από την αρχή, την πρώην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Ετσι έγινε άλλωστε και ο φοβερός ευρωπαϊκός πόλεμος των επιτοκίων, που οδήγησε την ιταλική λίρα έξω από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό ισοτιμιών και τη στερλίνα σε δραματική υποτίμηση 11%.

Όμως, η Γερμανία εκείνης της εποχής, του τέλους της Βόννης, που στα γραφεία της κεντρικής της τράπεζας σχεδιάστηκε το ευρώ από το μηδέν (τότε υπήρχε πολύ μεγάλη συζήτηση αν η γερμανική τράπεζα λειτουργεί πρωτίστως ως «γερμανική» ή ως θεματοφύλακας του νέου νομίσματος), ουδεμία σχέση έχει με τη Γερμανία του Βερολίνου, τη Γερμανία του σήμερα. Η Γερμανία του 2010 δεν είναι απλώς μια άλλη χώρα (κυριολεκτικά είναι), αλλά ένας άλλος κόσμος. Είναι πλέον πολιτικά και οικονομικά παντοδύναμη. Την ώρα που το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης υποφέρει από την ύφεση, η Γερμανική οικονομία εξακοντίζεται. Οι Γερμανοί πέτυχαν, εκεί που πολλές άλλες χώρες του ευρώ απέτυχαν. Ο πολιτικός ρόλος του Βερολίνου στα ευρωπαϊκά και τα διεθνή πράγματα έχει μεγιστοποιηθεί, ενώ η στρατιωτική παρουσία της χώρας στα διεθνή μέτωπα είναι, σε μερικές περιπτώσεις, πρωταγωνιστική. Με λίγα λόγια, η Γερμανία του τέλους της δεκαετίας του 2010, δεν χωράει πια στις κατασκευές των αρχών της δεκαετίας του 1990. Απλώς δεν χωράει. Και, γι αυτό, με κάθε τρόπο, απαιτεί οι κατασκευές αυτές να αναθεωρηθούν, κάτι το οποίο έχει ήδη ξεκινήσει από την πολύ πρόσφατη ευρωπαϊκή Κορυφή.

Η ουσία του θέματος λοιπόν είναι ότι, σε αυτή τη νέα κατασκευή, που θα είναι κατάλληλη να υπηρετήσει τη νέα δυνατή Γερμανία, δεν χωρούν «παρίες»: χώρες που δεν μπορούν να ακολουθήσουν τους ρυθμούς της. Ο συνδιασμός του εξαιρετικά σκληρού νομίσματός της και των δημοσιονομικών περιορισμών που απαιτεί από τις χώρες που έχουν το ίδιο νόμισμα με αυτή, είναι πια απλώς εντελώς ανέφικτος. Και φυσικά, η Γερμανία το γνωρίζει. Το ευρώ που ξέραμε, με το ευρώ που διαμορφώνεται μέσα από αυτή τη διαδικασία ρεβιζιονισμού η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, αν και με άδηλη ακόμα την κατάληξή της, είναι στην πραγματικότητα δύο διαφορετικές νομισματικές έννοιες. Επιπλέον, μόλις προχθές, η Γαλλία, προσχώρησε και εκείνη πλήρως σε αυτόν τον γερμανικό αναθεωρητισμό.

Αυτή είναι η πραγματικότητα, που άλλωστε έχει εκφραστεί δημόσια και δια στόματος Ανγκελας Μέρκελ. Και το πρώτο που έχουμε να κάνουμε, είναι να τη συνειδητοποιήσουμε, για να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε, όχι μόνοι, αλλά με τις άλλες χώρες που κινδυνεύουν μαζί μας κάποιες κατευθύνσεις πολιτικής για να ελαχιστοποιήσουμε τους πολύ μεγάλους κραδασμούς που θα φέρει.

gmalouchos@tovima.gr

tovima.gr