Ο κοινωνικός αποκλεισμός

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι πλέον απαραίτητοι στον παραγωγικό μηχανισμό, με αποτέλεσμα να αποκλείονται από την κοινωνία – να «απελαύνονται», οριστικά κατά κάποιον τρόπο, από το ίδιο το οικονομικό σύστημα

Μετά το 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο, «το σύστημα» χρειαζόταν ανθρώπους για να μπορέσει να λειτουργήσει. Επομένως, τους ενσωμάτωνε στην παραγωγική διαδικασία, όχι επειδή το ήθελε, αλλά λόγω του ότι είχε ανάγκη αφενός μεν από εργαζομένους, αφετέρου  από καταναλωτές.

Υπήρχαν φυσικά προβλήματα, η ανεργία δεν μηδενίσθηκε ποτέ, αλλά τόσο οι εθνικές οικονομίες, όσο και οι σχέσεις τους με τους ανθρώπους ήταν διαφορετικά «οργανωμένες», συγκριτικά με αυτά που συμβαίνουν σήμερα.

Πολλές λειτουργίες, οι οποίες στο παρελθόν εξασφάλιζαν θέσεις εργασίας, είτε εκτελούνται πλέον από μηχανές, είτε έχουν μεταφερθεί σε άλλες περιοχές του πλανήτη, είτε έχουν πάψει να υπάρχουν. Ακόμη και όταν επιστρέφει λοιπόν η ανάπτυξη σε μία χώρα, δημιουργούνται πολύ λιγότερες νέες θέσεις εργασίας, συγκριτικά με το μέγεθος του πληθυσμού – γεγονός που σημαίνει ότι, ο αριθμός των αποκλεισμένων αυξάνεται σταθερά.

Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η ανεργία σε διάφορες χώρες της Ευρώπης – με την Ελλάδα να κατέχει δυστυχώς τα σκήπτρα.

.

Επίπεδο ανεργίας σε διάφορες χώρες.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Προφανώς οι ανθρώπινες κοινωνίες, έτσι όπως εκφράζονται από τις εκάστοτε πολιτικές τους ηγεσίες, δεν έχουν αποφασίσει ακόμη εάν στόχος τους είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας ή ο περαιτέρω πλουτισμός της οικονομικής ελίτ – εκείνου του 1% δηλαδή του πληθυσμού το οποίο, με τη βοήθεια του χρηματοπιστωτικού κτήνους, καθώς επίσης με τη συμβολή των διεφθαρμένων πολιτικών που το υπηρετούν, «απομυζεί» αχόρταγα τον παγκόσμιο πλούτο, ενισχύοντας συνεχώς τη θέση του.

Φυσικά η κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες – αν και η κατάληξη είναι παντού η ίδια. Στο παράδειγμα των Η.Π.Α., 7 εκατομμύρια πολίτες είναι πιασμένοι στα δίχτυα του «σωφρονιστικού συστήματος» – εκ των οποίων τα δύο εκατομμύρια ευρίσκονται ήδη στις φυλακές, ενώ τα υπόλοιπα πέντε είναι υπό καθεστώς επιτήρησης. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι, έχοντας κατά κάποιον τρόπο «στιγματιστεί», έχοντας σφραγιστεί ανεξίτηλα από το σύστημα στο μέτωπο τους, δεν πρόκειται να εργασθούν, στη μεγαλύτερη πλειοψηφία τους.

Πιθανότατα λοιπόν θα καταλήξουν στη μακροχρόνια ανεργία όπου, σύμφωνα με την εμπειρία, οι πιθανότητες να βρεθεί εργασία μειώνονται ευθέως ανάλογα με το χρόνο που είναι κανείς άνεργος – με αποτέλεσμα να πάψουν κάποια στιγμή να αποτυπώνονται στις επίσημες στατιστικές και να εξαφανίζονται. Ας μην ξεχνάμε ότι και οι ελληνικές φυλακές έχουν πλέον γεμίσει – ενώ όλο και περισσότεροι πολίτες οδηγούνται σε αυτές, κυρίως για φορολογικούς και πολιτικούς λόγους.

Την ίδια στιγμή, ένας συνεχώς μεγαλύτερος αριθμός νέων άνω των τριάντα ετών δεν έχουν εργασθεί ποτέ – ένας αριθμός που συνεχώς θα κλιμακώνεται, ιδίως μετά την αύξηση των συνταξιοδοτικών ορίων. Η αιτία είναι το ότι, οι ηλικιωμένοι θα αποσύρονται όλο και πιο αργά από την «παραγωγή», επειδή το σύστημα θέλει να εξοικονομεί πόρους, περιορίζοντας τις δαπάνες του για συντάξεις και αποζημιώσεις – οπότε όλο και λιγότεροι νέοι θα βρίσκουν απασχόληση.

Μία επόμενη αιτία είναι το ότι, οι συνεχώς χαμηλότερες συντάξεις δεν είναι αρκετές για να εξασφαλίσουν μία αξιοπρεπή διαβίωση – οπότε οι πολίτες συνεχίζουν να εργάζονται, παρά τη μεγάλη ηλικία τους, όσο τους επιτρέπουν οι δυνάμεις τους. Παράλληλα, η «μανία» αύξησης της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας, αντί της μείωσης του χρόνου εργασίας και των ορίων συνταξιοδότησης, καταστρέφει όλο και περισσότερες θέσεις εργασίας – εις βάρος ξανά των νέων.

Ειδικά όσον αφορά τη Γερμανία, η «επιμονή» της να στηρίζει την ανάπτυξη στην ανταγωνιστικότητα και στις εξαγωγές (γράφημα που ακολουθεί), χωρίς παράλληλα να αυξάνει τις εισαγωγές, κυρίως από τις χώρες-εταίρους της, όπως οφείλει, οδηγεί την Ευρωζώνη στα όρια της – αφού εξάγει συνεχώς ανεργία, εισάγοντας όλο και περισσότερες (φθηνές) θέσεις εργασίας από τις άλλες χώρες.

.

Ανάπτυξη Γερμανίας – ΑΕΠ (μαύρη γραμμή), Εξαγωγές (κόκκινο), Εισαγωγές (πράσινο), Εσωτερική κατανάλωση (μπλε).

(*Πατήστε στο διάγραμμα για μεγέθυνση)

Αν και είναι εμφανές λοιπόν ότι, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας, καθώς επίσης η επέκταση των ορίων συνταξιοδότησης, αποτελούν βραχυπρόθεσμες λύσεις, με καταστροφικά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, οικονομικά και κοινωνικά, φαίνεται πως δυστυχώς επιλέγονται από τα κράτη– στην προσπάθεια τους να αποκτήσουν την «ευμένεια» του τραπεζικού θηρίου, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση του δανεισμού, καθώς επίσης των επενδύσεων εκ μέρους του.

Μία τρίτη αιτία της «αποβολής» ανθρώπων από το σύστημα, η οποία ισχύει σε όλες εκείνες τις χώρες που είχαν την ατυχία να τις επισκεφθεί το ΔΝΤ, είναι η μέθοδος, με την οποία εξυγιαίνουν οι μπράβοι των τοκογλύφωντις οικονομίες. Απλούστατα, ρίχνουν όσους περισσότερους ανθρώπους μπορούν στη θάλασσα, από το καράβι που παραπαίει, κλείνοντας το μεγαλύτερο αριθμό των υπολοίπων στα αμπάρια – στην ίδια ακριβώς θέση που είχαν οι κωπηλάτες στις αρχαίες ρωμαϊκές γαλέρες.

Ειδικά όσον αφορά το χρηματοπιστωτικό τέρας, το οποίο αυξάνει την ισχύ του γεωμετρικά, οφείλει κανείς να γνωρίζει ότι, η συνολική «χρηματοοικονομική περιουσία» έχει ξεπεράσει ήδη το ένα τετράκις εκατομμύρια δολάρια – τα 1.000 τρις $ δηλαδή, για να γίνει πιο κατανοητός ο τεράστιος αυτός αριθμός.

Φυσικά τα χρήματα αυτά, τα 1.000 τρις $, δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα – αφού το παγκόσμιο ΑΕΠ είναι της τάξης των 71,7 τρις $ (2012) – γεγονός που σημαίνει πως η «χρηματοπιστωτική περιουσία», τα χρήματα που διακινούνται καλύτερα, είναι περί τις 14 φορές περισσότερα. Αυτό όμως είναι εντελώς αδιάφορο για το «κτήνος»,η μοναδική φροντίδα του οποίου είναι η συνεχής δημιουργία νέων χρηματοπιστωτικών προϊόντων, με κάθε θεμιτό ή αθέμιτο τρόπο. Αυτό επιτυγχάνεται ουσιαστικά με δύο τρόπους:

 .

(α)  Αρχικά πρέπει να εφευρίσκονται και να κατασκευάζονται χρηματοπιστωτικά εργαλεία, με τη βοήθεια των οποίων να διευκολύνεται η διείσδυση του «κτήνους» σε όλες τις υπάρχουσες περιοχές.

(β)  Με τη βοήθεια των συγκεκριμένων εργαλείων, το «χρηματοπιστωτικό κτήνος» εισβάλλει σε όλο και περισσότερους κοινωνικούς τομείς, στους οποίους παλαιότερα δεν είχε καμία πρόσβαση.

 .

Για παράδειγμα, τα ενυπόθηκα δάνεια στην Ελλάδα συσκευάζονταν όλα μαζί και πωλούνταν ως ένα προϊόν στους επενδυτές του εξωτερικού – με τις τράπεζες να χαρακτηρίζουν τη λειτουργία αυτή, με βάση την οποία ο ιδιοκτήτης ενός ακινήτου στην Ελλάδα έρχεται αντιμέτωπος με έναν κερδοσκόπο στη Βρετανία, εάν καθυστερήσει κάποιες δόσεις, «τιτλοποίηση».

Στις Η.Π.Α. βέβαια η κατάσταση είναι πολύ πιο «εξελιγμένη» – αφού η καινούργια μόδα, η σύγχρονη τάση καλύτερα, είναι η μετατροπή των απλήρωτων λογαριασμών των γιατρών σε χρηματοπιστωτικά παράγωγα, τα οποία πωλούνται στους επενδυτές, σε τιμές ανάλογες με το ρίσκο είσπραξης τους.

Ενδιαφέρον είναι επίσης το παράδειγμα σαράντα ιταλικών δήμων, οι οποίοι το περασμένο έτος ανακάλυψαν έντρομοι ότι, το τραπεζικό δάνειο τους δεν ήταν στην πραγματικότητα δάνειο, αλλά ένα παράγωγο προϊόν (όπου «παράγωγο» σημαίνει πως δεν είναι το ίδιο ένα προϊόν, αφού η αξία του καθορίζεται από άλλες αξίες – οι οποίες συχνά συνιστούν αλυσίδες, μέχρι να φτάσει κανείς στην αφετηρία τους). Οι ιταλικοί δήμοι ήταν σε θέση να πληρώνουν τις μηνιαίες δόσεις τους. Εν τούτοις, δεν πήραν τελικά τίποτα, αφού το παράγωγο απέτυχε – χρεοκόπησε κατά κάποιον τρόπο.

Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνονται τα περιουσιακά στοιχεία των 25 μεγαλύτερων τραπεζών του πλανήτη, σε ποσοστά επί του ΑΕΠ των χωρών τους.

.

Τα περιουσιακά στοιχεία των 25 μεγαλύτερων τραπεζών του πλανήτη, σε ποσοστά επί του ΑΕΠ των χωρών τους.
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Ολοκληρώνοντας, η κρίση των ενυπόθηκων δανείων στις Η.Π.Α. ήταν ένα ακόμη θλιβερό παράδειγμα – εντυπωσιακό σε κάθε περίπτωση, όσον αφορά τις δυνατότητες του κτήνους να κινεί ανύπαρκτα χρήματα. Συνολικά 50 εκατομμύρια συμβόλαια, εγγυημένα με ακίνητα, κατέρρευσαν από τη μία ημέρα στην άλλη – με αποτέλεσμα να χρεοκοπήσει μία σειρά από συμμετέχοντες, όπως οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, οι αμερικανικές τράπεζες, οι ευρωπαϊκές, άλλοι επενδυτές κοκ.

Σε κάθε περίπτωση, η εγκληματική λειτουργία του χρηματοπιστωτικού κτήνους στέλνει εκατομμύρια ανθρώπους και εταιρείες στο περιθώριο – ολόκληρα κράτη επίσης, τα οποία υποκύπτουν στις πιέσεις για όλο και πιο υγιείς προϋπολογισμούς, έτσι ώστε να είναι ασφαλής η πληρωμή των τόκων για τον αέρα που τους δανείζουν οι διεθνείς τοκογλύφοι.

Βασίλης Βιλιάρδος

http://www.analyst.gr/