Όταν η πραγματική οικονομία βάζει τέλος στα παραμύθια

Ο ανελέητος «βομβαρδισμός» της κοινωνίας από τα κυβερνητικά τζιμάνια ξεπέρασε πια κάθε όριο Στο Μέγαρο Μαξίμου ζουν τον εφιάλτη πιθανών διαρροών «κυβερνητικών βουλευτών» σε μια από τις τρεις κρίσιμες ψηφοφορίες που έρχονται: νομοσχέδιο ακινήτων, νομοσχέδιο πλειστηριασμών και προϋπολογισμός 2014 μετά συνοδευτικών μέτρων. Οι ισορροπίες είναι εύθραυστες και ας λέει ο πρωθυπουργός ότι «υπάρχουν άνθρωποι που θα στηρίξουν, αν χρειαστεί». Στη Νίκης ο εφιάλτης έχει μεγαλύτερη διάρκεια. Ο Γιάννης Στουρνάρας βλέπει – πέραν της νέας έλευσης της τρόικας την επόμενη εβδομάδα – τη σκληρή διαπραγμάτευση για το χρέος των 320 δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάιο του ’14. Και τον εφιάλτη της πραγματικής οικονομίας; Αυτόν τον βλέπουν καθημερινά οι 11.062.500 (κατά 60.500 λιγότεροι σε σχέση με πέρυσι) κάτοικοι αυτής της χώρας. Ο δικός τους φόβος δεν έχει να κάνει με τις πολιτικές ανησυχίες του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος ή τους δημοσιονομικούς - μακροοικονομικούς σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου. Οι απλοί άνθρωποι ζουν στην «πιάτσα» και γνωρίζουν τις εξαιρετικά λεπτές και εύθραυστες ισορροπίες που διαμορφώνονται. Με πλειστηριασμούς, κατασχέσεις, απολύσεις, φόρους, διαθεσιμότητες, οι ισορροπίες αυτές διαταράσσονται επικίνδυνα. Η πραγματική οικονομία είναι έτοιμη να μας εκδικηθεί. «Βόμβες» στην κτηματαγορά Αβίαστα, ο υπουργός Οικονομικών επιχειρηματολογεί υπέρ της επιβολής του ενιαίου φόρου ακινήτων, ο οποίος, όπως φάνηκε από την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2014, δεν θα αντικαταστήσει απλώς το χαράτσι της ΔΕΗ και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, αλλά θα προσθέσει κι άλλα φορολογικά βάρη ύψους τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ σε σχέση με το 2013 (3,937 δισ. ευρώ συγκριτικά με 2,784 δισ. ευρώ το 2013). Τα ακίνητα για τους Έλληνες είναι ό,τι οι καταθέσεις για τους Κύπριους: η αποταμίευσή τους, η περιουσία τους. Η περιουσία αυτή χτυπιέται βάναυσα στο όνομα της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Το «κοκτέιλ μολότοφ» περιλαμβάνει και άλλα συστατικά πέραν της υπερφορολόγησης: - Κατασχέσεις από όλες τις μπάντες. Το υπουργείο Οικονομικών ξεκίνησε να κατάσχει έναντι των οφειλών απέναντι στην εφορία και έχουν ήδη δρομολογηθεί διαδικασίες για να βγουν στο σφυρί πάνω από 13.000 ακίνητα. Ήδη ο αρμόδιος γενικός γραμματέας εσόδων έχει κοινοποιήσει ηλεκτρονικές επιστολές στους οφειλέτες και απειλεί με ακόμη περισσότερες κατασχέσεις προκειμένου να επιτύχει τους εισπρακτικούς στόχους που του έχουν τεθεί (σ.σ.: πρέπει να μαζευτούν περί τα 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ το 2013, ενώ αντίστοιχος αναμένεται να είναι και ο εισπρακτικός στόχος του 2014). Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και το υπουργείο Εργασίας προκειμένου να τονώσει τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων που βρίσκονται σε φθίνουσα πορεία. - Πλειστηριασμούς. Το αν θα απελευθερωθεί πλήρως ή μερικώς η προστασία των ιδιοκτητών απέναντι στις τράπεζες είναι το μόνο που απομένει να αποφασιστεί, καθώς η μη διατήρηση του υφιστάμενου προστατευτικού καθεστώτος είναι ειλημμένη απόφαση. Συνοδεύεται η απόφαση αυτή με το επιχείρημα ότι πρέπει σταδιακά να αισθανθούν «ασφαλείς» οι τράπεζες στο να χορηγήσουν δάνεια προκειμένου να τονωθεί διά της χορήγησης «φρέσκου χρήματος» η κτηματαγορά (σ.σ.: λες και το κύριο μέλημα των τραπεζών για το 2014 είναι να έχουν στη φαρέτρα τους την απειλή των πλειστηριασμών προκειμένου να δώσουν στεγαστικά με μεγαλύτερη ευκολία). Η πραγματική επίπτωση στην κτηματαγορά από το άνοιγμα της διαδικασίας των πλειστηριασμών δεν θα εξαρτηθεί από το αν θα βγουν στο σφυρί μερικές δεκάδες χιλιάδες ακίνητα (σ.σ.: ούτως ή άλλως δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα εκτελεστούν πλειστηριασμοί, καθώς ούτε τα… κοράκια δεν τοποθετούνται σε αυτή τη φάση). Αυτό θα επηρεάσει κυρίως σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Ούτε το αν θα αναδιανεμηθεί η ιδιοκτησία στην Ελλάδα (κάτι εξαιρετικά πιθανό) είναι το μείζον. Σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας, η μεγάλη ζημιά θα γίνει από τον απόλυτο αποπληθωρισμό της κτηματαγοράς. Την περαιτέρω βίαιη πτώση των τιμών την τρέμουν ακόμη και οι τραπεζίτες. Ήδη, η ύφεση έχει προκαλέσει μειώσεις που φτάνουν – σε αρκετές περιοχές – στο 50%. Τι θα συμβεί αν βγουν μερικές δεκάδες χιλιάδες ακίνητα στην προσφορά και μάλιστα διά της βίας; Οι υποψήφιοι αγοραστές – οι οποίοι και αυτοί θα λειτουργήσουν με μοναδικό γνώμονα το προσωπικό όφελος – θα χτυπήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις τιμές. Ήδη οι μεσίτες αρνούνται να δώσουν στοιχεία για πραγματικές τιμές στην αγορά. Πολύ απλά διότι δεν υπάρχουν: «Όπου τους βρει ο αγοραστής». Και τότε θα τεθεί το αμείλικτο ερώτημα: Γιατί ο δανειολήπτης, που μετά βίας εξυπηρετεί το στεγαστικό των 200.000 ευρώ, να συνεχίσει να πληρώνει, αν συνειδητοποιήσει ότι με 100.000 ευρώ αγοράζει το ίδιο διαμέρισμα στην απέναντι πολυκατοικία; Ήδη, ο ένας στους τέσσερις δεν πληρώνει το στεγαστικό του. Προς το παρόν, δεν πληρώνουν αυτοί που δεν μπορούν. Αν προστεθούν και αυτοί που θα εκτιμήσουν ότι δεν αξίζει να πληρώνουν, το ζήτημα θα αποκτήσει άλλες διαστάσεις. Περαιτέρω αύξηση των «κόκκινων δανείων» θα προκαλέσει ζημιά δισεκατομμυρίων στις τράπεζες και, πιθανώς, την ανάγκη για ένα νέο «πακέτο» στήριξης (το οποίο όλοι γνωρίζουμε ποιος επωμίζεται τελικώς). Μοναδικό παρήγορο (για τις τράπεζες, όχι για τους πολίτες) στοιχείο είναι το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Ο Έλληνας δανειολήπτης, αν χάσει το σπίτι του, δεν ξεμπερδεύει απαραίτητα με την τράπεζα. Αν η αξία του ακινήτου, όπως θα προκύψει από τον πλειστηριασμό, υπολείπεται του δανείου, η τράπεζα μπορεί να κυνηγήσει τον δανειολήπτη και για την υπόλοιπη περιουσία του. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, αυτό δεν συμβαίνει. Δεν πληρώνεις το δάνειο; Χάνεις το ακίνητο και η ιστορία τελειώνει εκεί. «Πλειοψηφία» άνεργοι - συνταξιούχοι «Σε καμία χώρα του κόσμου ο υπουργός δεν μπλοκάρει τις ομαδικές απολύσεις». «Γιατί να μην απολυθούν 15.000 εργαζόμενοι από το Δημόσιο όταν γίνεται σφαγή στον ιδιωτικό τομέα;». «Γιατί να μην μειωθούν τα εφάπαξ και να παίρνει ο συνταξιούχος αυτό για το οποίο έχει πληρώσει;». Διλήμματα - επιχειρήματα, τα οποία έρχονται καθημερινά στο προσκήνιο για να δικαιολογήσουν τα μέτρα που έρχονται: μειώσεις στα εφάπαξ και τις επικουρικές, 15.000 απολύσεις στο Δημόσιο, μερικές δεκάδες χιλιάδες «διαθεσιμότητες» κ.ο.κ. Στα μεμονωμένα αυτά επιχειρήματα θα μπορούσε να βρεθεί (και έχει βρεθεί) αρκετός κόσμος για να συμφωνήσει. Το ζήτημα, όμως, είναι να γίνεται και μια πρόβλεψη των συνεπειών: 1 Άλλο ένα κύμα αθρόων συνταξιοδοτήσεων είναι προ των πυλών. Υπό τον φόβο της μείωσης του εφάπαξ, υπό την απειλή νέων παρεμβάσεων σε συντάξεις και όρια ηλικίας (σ.σ.: διαβεβαιώνει ο Στουρνάρας ότι δεν θα κοπούν, αλλά ο Βρούτσης συγκροτεί επιτροπή για να μελετήσει τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων από την 1.1.2015), όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα, φεύγουν. Και πού είναι το κακό; Στη χώρα που μειώνεται ο πληθυσμός, στη χώρα που αυξάνονται μόνο οι άνεργοι, αυξάνεται και ο αριθμός των συνταξιούχων. Ποιο ασφαλιστικό σύστημα στον κόσμο μπορεί να αντέξει αναλογία συνταξιούχων - εργαζομένων ένα προς ένα; 2  Ακόμη και αν ανακόπτεται η αύξηση της ανεργίας, όπως θέλει να πιστεύει η κυβέρνηση διά της προβλέψεως που αναγράφει στον προϋπολογισμό, πώς θα εξασφαλιστούν εισφορές για να πληρωθούν οι ολοένα και αυξανόμενες (σε αριθμό, όχι σε ύψος) συντάξεις; Τα στοιχεία του ΙΚΑ είναι αποκαρδιωτικά: Οι μισθωτοί (συμπεριλαμβανομένων αυτών που δεν πληρώνονται) είναι μόλις 1,5 εκατομμύριο, εκ των οποίων πάνω από 300.000 μερικώς απασχολούμενοι. Απλά και κυνικά, το ασφαλιστικό περιγράφεται ως ένα σύστημα εισροών - εκροών. Βάζεις ασφαλιστικές εισφορές, παίρνεις συντάξεις. Όταν βάζεις ολοένα και λιγότερες εισροές - εισφορές σε τι ύψος σύνταξης μπορείς να προσβλέπεις; Όταν αυτοί που κάθονται είναι περισσότεροι από αυτούς που δουλεύουν πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η μηχανή; Το χέρι και στις καταθέσεις Έχουμε να το λέμε ότι στην Ελλάδα δεν έγινε «κούρεμα» καταθέσεων. Άσχετα αν τους τελευταίους μήνες, διά της φορολόγησης, το κράτος απορροφά πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ τον μήνα. Δεν έγινε απευθείας «κούρεμα». Απλώς μας βάζουν να τα σηκώνουμε για να τους τα δίνουμε. Και να ήταν μόνον αυτό. Βγαίνουν εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία, δήμοι, τράπεζες και απειλούν με κατασχέσεις καταθέσεων. Η εφορία την υλοποιεί κιόλας την απειλή της έχοντας ήδη προχωρήσει σε περισσότερες από 90.000 «αναλήψεις» από λογαριασμούς οφειλετών. Αυτοί που χρωστούν είναι πλέον τρία εκατομμύρια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της εφορίας. Ο μέσος καταθετικός λογαριασμός στην Ελλάδα έχει υπόλοιπο κάτω των 10.000 ευρώ και οι λεγόμενοι μεγαλοκαταθέτες είναι ελάχιστες εκατοντάδες χιλιάδες. Πόσο απέχουμε από το να σπεύσει ο οφειλέτης - μικροκαταθέτης και να σηκώσει ό,τι του έχει απομείνει για να μην τον προλάβει η εφορία; Τέτοιου είδους πρακτικές από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών, ακόμη και να υλοποιούνται, δεν διαφημίζονται με τον τρόπο που αυτό γίνεται σήμερα. Διότι αντί να υπάρξει εισροή καταθέσεων, όπως επιθυμούν οι τράπεζες, μπορεί να συμβεί και το αντίθετο. Θα βάλουμε τους αγρότες να τηρούν βιβλία και στοιχεία. Θα υπερδιπλασιάσουμε και τον φόρο σε ένα εκατομμύριο επιτηδευματίες για να αυξήσουμε τα φορολογικά έσοδα του 2014. Ταυτόχρονα, δεν θα αποσύρουμε το τέλος επιτηδεύματος, ούτε θα μειώσουμε τις ασφαλιστικές εισφορές. Και περιμένουμε ότι με ένα τόσο ασφυκτικό πλαίσιο δεν θα οξυνθεί το φαινόμενο της μαύρης συναλλαγής. Τη στιγμή, μάλιστα, που καταργήσαμε – και πάλι για να αυξήσουμε δήθεν τα φορολογικά έσοδα – κάθε κίνητρο για συλλογή απόδειξης. Κάθε απόδειξη έχει πάνω της 23% ΦΠΑ, 26% φόρο εισοδήματος και 1-4% εισφορά αλληλεγγύης. Περιουσιολόγια δεν λειτουργούν. Ελεγκτές να βγουν στους δρόμους δεν υπάρχουν αρκετοί, ενώ όσοι εφοριακοί έχουν απομείνει στα γραφεία ασχολούνται ακόμη με την επιστροφή των φόρων του 2013, την απόδοση κλειδαρίθμων, τις απαλλαγές από το χαράτσι της ΔΕΗ και τις καταθέσεις πινακίδων. Αυξάνοντας έναν συντελεστή – στην προκειμένη περίπτωση τον συντελεστή του φόρου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων – το κράτος προσβλέπει σε αύξηση εσόδων από μία πηγή: εν προκειμένω από τη φορολογία εισοδήματος. Αν, όμως, αυτή η αύξηση φέρει και αύξηση των μαύρων συναλλαγών, τα έσοδα χάνονται από δύο πηγές: και από τον φόρο εισοδήματος και από τον ΦΠΑ. Η ιστορία με το πετρέλαιο θέρμανσης το απέδειξε περίτρανα. Αλλά δεν δίδαξε κανέναν. http://www.topontiki.gr/article/62261/Otan-i-pragmatiki-oikonomia-bazei-telos-sta-paramuthia