Ο μύθος της εγγύησης καταθέσεων

Οι υπουργοί οικονομικών της Ευρωζώνης παρομοιάζονται με έναν μεθυσμένο οδηγό ο οποίος, έχοντας χάσει τον έλεγχο του αυτοκινήτου του, λίγο πριν από τη σύγκρουση καλύπτει το πρόσωπο του με τα χέρια του, για να προστατευθεί

.

Τα κεφάλαια του εγγυητικού ταμείου καταθέσεων αποφασίσθηκε να αυξηθούν στο 0,8% των καλυπτόμενων ποσών, με εξαίρεση τη Γαλλία, η οποία δεν συμφώνησε, παραμένοντας στο 0,5% – επειδή θεωρεί ότι, το εγγυητικό ταμείο δεν βοηθάει σε τίποτα, στην περίπτωση που τυχόν συμβεί το μοιραίο. Αυτό το 0,8% σημαίνει ότι, οι εμπορικές τράπεζες θα αυξήσουν τις χρεώσεις τους – ενώ, σε περίπτωση κραχ, το 0,8% μάλλον δεν θα βοηθήσει καθόλου.

Η εφαρμογή της συμφωνίας, με βάση την οποία θα εξασφαλισθεί η εγγύηση των καταθέσεων, θα διαρκέσει περί τους δώδεκα μήνες – γεγονός από το οποίο συμπεραίνεται ότι, τυχόν χρεοκοπία κάποιας ευρωπαϊκής τράπεζας, εντός του επομένου χρονικού διαστήματος (πόσο μάλλον ενός κράτους), θα είχε τις συνέπειες της έκρηξης μίαςβόμβας μεγατόνων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Προφανώς, με κριτήριο το ελάχιστο ποσόν του εγγυητικού ταμείου, καμία χώρα δεν μπορεί να διασώσει την άλλη, σε περίπτωση τραπεζικής κρίσης, αφού δεν μπορεί να σώσει ούτε τον εαυτό της – με τους υπουργούς οικονομικών, οι οποίοι συζητούν το συγκεκριμένο θέμα, να παρομοιάζονται με έναν μεθυσμένο οδηγό, ο οποίος έχει χάσει τον έλεγχο του αυτοκινήτου του και λίγο πριν τη σύγκρουση καλύπτει το πρόσωπο του με τα χέρια του, για να προστατευθεί.

Την ίδια στιγμή, απέτυχε για δεύτερη φορά η πώληση ομολόγων εκ μέρους της ΕΚΤ – μέσω της οποίας οι κεντρικές τράπεζες απορροφούν ρευστότητα από τις αγορές. Αυτό σημαίνει πως αφενός μεν δεν υπάρχει αρκετή ρευστότητα στις αγορές, αφετέρου ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να αυξήσει τη νομισματική βάση – για να μπορέσει να χρηματοδοτήσει τις αγορές ομολόγων του δημοσίου, διατηρώντας χαμηλά τα επιτόκια δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης.

Μόνο 109 επενδυτές αγόρασαν ομόλογα από την ΕΚΤ, αξίας 152 δις € – έναντι 184 δις € που ήθελε να πουλήσει η κεντρική τράπεζα. Επομένως, έμειναν αδιάθετα ομόλογα αξίας 32 δις €, για δεύτερη συνεχόμενη φορά (διάγραμμα).

.

Ομόλογα που έμειναν αδιάθετα (μπλε στήλες) και αριθμός ενδιαφερόμενων επενδυτών / αγοραστών (μαύρη γραμμή).
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Αναλυτικότερα, η ΕΚΤ αγόρασε από το Μάιο του 2010 έως τον Οκτώβριο του 2011 ομόλογα της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, αξίας περίπου 200 δις € – με τη νομισματική βάση (Μ0) να αυξάνεται μόνο κατά το μισό, μέσω της «αποστείρωσης» της αγοράς.

Με τη λέξη «αποστείρωση» περιγράφεται εκείνη η διαδικασία, με τη βοήθεια της οποίας η χρηματοδότηση της αγοράς ομολόγων επιτυγχάνεται με την πώληση ιδίων ομολόγων της κεντρικής τράπεζας, σε εβδομαδιαία βάση, στο 50% περίπου του συνόλου.

Με τον τρόπο αυτό η ΕΚΤ αυξάνει μεν τον ισολογισμό της, αγοράζοντας ομόλογα των χωρών της Ευρωζώνης, χωρίς όμως να αυξάνει υπερβολικά τη νομισματική βάση Μ0 – ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνει κέρδη, εάν το επιτόκιο των ομολόγων δημοσίου που αγοράζει είναι υψηλότερο, από αυτό με το οποίο πουλάει τα δικά της.

Το Νοέμβριο του 2011 η ΕΚΤ είχε αποτύχει ξανά, στη διαδικασία «αποστείρωσης» – με αποτέλεσμα τότε να καταρρεύσει απότομα το ευρώ, καθώς επίσης τα χρηματιστήρια, επειδή οι αγορές φοβήθηκαν πως υπήρχεέλλειψη ρευστότητας στις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Χθες δεν συνέβη κάτι ανάλογο, επειδή οι ευρωπαϊκές τράπεζες, τις προηγούμενες εβδομάδες, είχαν επιστρέψει πιο γρήγορα στη ΕΚΤ τα χρήματα, από τα μακροπρόθεσμα δάνεια που είχαν λάβει (LTRO) – οπότε οι αγορές πείσθηκαν πως είχαν διαθέσιμα χρήματα.

Εν τούτοις, τα πλεονάσματα χρημάτων στις τράπεζες της Ευρωζώνης ευρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών – στα 171,5 δις €, ενώ υπολογίζεται να συρρικνωθούν στα 150 δις €.

Επομένως οι τράπεζες δεν θα μπορούν να διαθέσουν στο μέλλον αρκετά χρήματα, για την αγορά ομολόγων της ΕΚΤ – οπότε η ΕΚΤ θα πρέπει να «τυπώνει» νέα χρήματα, για να αγοράζει ομόλογα των χωρών της Ευρωζώνης, αυξάνοντας τη νομισματική βάση, όπως η Fed. Το πιθανότερο αποτέλεσμα θα είναι τότε η υποτίμηση του ευρώ, καθώς επίσης η πληθωριστική μείωση της αξίας των καταθέσεων, ενάντια στις «εντολές» της Γερμανίας.

Στην περίπτωση αυτή, θα επρόκειτο για μία ευρωπαϊκή ποσοτική χαλάρωση (QE), αντίστοιχη με αυτήν της Fed – η οποία πολύ δύσκολα θα μπορέσει να την σταματήσει, χωρίς να προκληθεί ένα παγκόσμιο κραχ. Βέβαια, οι φόβοι ενός τέτοιου συμβάντος αυξάνονται συνεχώς, αφού η κλιμάκωση της πίστωσης (διάγραμμα που ακολουθεί), έχει ημερομηνία λήξης.

.

Η κλιμάκωση της πίστωσης στις ΗΠΑ (κόκκινη γραμμή) έναντι του ΑΕΠ της χώρας (γαλάζια γραμμή).
(*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

.

Όπως φαίνεται από το διάγραμμα, τα δάνεια έχουν ακολουθήσει μετά το 1970 (έξοδος από τον κανόνα του χρυσού), μία έντονα ανοδική πορεία στις Η.Π.Α., συγκριτικά με το ΑΕΠ. Αυτό δεν συμβαίνει βέβαια μόνο στη συγκεκριμένη χώρα, αλλά σε ολόκληρη τη Δύση – γεγονός που σημαίνει ότι, αργά ή γρήγορα, η φούσκα θα εκραγεί, ενώ όσο πιο πολύ καθυστερεί, τόσο πιο καταστροφική θα είναι.

Analyst.gr Team