Κρίση προσαρμογής ή διαζύγιο;

Του Γ. Καπόπουλου

Οι πρίγκιπες της Σαουδικής Αραβίας, ο επικεφαλής των Μυστικών Υπηρεσιών Μπαντάρ Μπιν Σουλτάν, ο προκάτοχός του πριν από μια δεκαετία Φαϊζάλ Αλ Τούρκι -που είχε στοχοποιηθεί το 2001 για την απευθείας γραμμή επικοινωνίας που είχε με τον Οσάμα Μπιν Λάντεν- και ο υπουργός Εξωτερικών Σαούντ Αλ Φαϊζάλ ξεσπαθώνουν εναντίον της νέας πολιτικής του Ομπάμα στη Συρία και στο Ιράν. Ο πρώτος σε επαφές του με διπλωμάτες, ο δεύτερος με δημόσιες δηλώσεις από την Ουάσιγκτον και ο τρίτος στη συνάντηση που είχε τη Δευτέρα στο Παρίσι με τον Αμερικανό ομόλογό του Κέρι.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters ο επικεφαλής των Υπηρεσιών Πληροφοριών της Σαουδικής Αραβίας σε συνομιλίες του με Ευρωπαίους διπλωμάτες δήλωσε ότι η χώρα του θα κάνει μια σημαντική στροφή στις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ, σε μια χειρονομία διαμαρτυρίας τόσο για την αδράνεια των ΗΠΑ στη Συρία, όσο και για τα ανοίγματα της Ουάσιγκτον προς το Ιράν. Επιπλέον αναφέρθηκε στην άρνηση των ΗΠΑ να συνδράμουν το Ριάντ στην επέμβαση του Σαουδαραβικού Στρατού στο Μπαχρέιν το 2011.

Δεν θέλουμε να εξαρτώμεθα πια από τις ΗΠΑ πρόσθεσε πηγή στο Ριάντ και ο πρίγκιπας Μπαντάρ τόνισε στους διπλωμάτες ότι η συνεργασία με τις ΗΠΑ θα περιοριστεί. Η επικείμενη στροφή πρόσθεσε η ίδια πηγή θα έχει ευρύτατες συνέπειες από τις πωλήσεις πετρελαίου μέχρι και την προμήθεια οπλικών συστημάτων.

Η ομοβροντία κατά των ΗΠΑ έρχεται λίγες ημέρες μετά την άρνηση της Σαουδικής Αραβίας να αποδεχθεί την εκλογή της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αδράνεια του σώματος στην κρίση της Συρίας, μια κίνηση που ερμηνεύθηκε ως δημόσια αποδοκιμασία της Ουάσιγκτον από το Ριάντ. Η επιδείνωση των διμερών σχέσεων καταγράφεται για πρώτη φορά στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών μετά τη σύναψη στρατηγικής συμμαχίας το 1945 και πέραν της οργής του Ριάντ για τις εξελίξεις δείχνουν την αδυναμία του πανίσχυρου Σαουδαραβικού Λόμπι στην Ουάσιγκτον να αποτρέψει τη στροφή των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Ακόμη και την εποχή του πετρελαϊκού εμπάργκο του Αραβικού Συνδέσμου κατά της Δύσης το 1973 δεν είχε καταγραφεί παρόμοια επιθετική κατά των ΗΠΑ ρητορική.

Μένει να δούμε αν οι απειλές θα υλοποιηθούν και κυρίως αν το Ριάντ θα συνεχίσει να στηρίζει εξτρεμιστές φονταμενταλιστές στη Συρία αλλά και σε άλλα σημεία του Αραβομουσουλμανικού Κόσμου, όπως η Λιβύη και η Υποσαχάρια Αφρική.

Η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία είναι οι μεγάλοι χαμένοι από τη στροφή Ομπάμα στη Συρία και το Ιράν. Εύλογα τίθεται το ερώτημα τι θα κάνει η Αγκυρα: Θα σιωπήσει, θα επιχειρήσει να προσαρμοσθεί στη νέα πραγματικότητα ή θα συμπήξει έστω συγκυριακά μέτωπο δυσαρεστημένων με το Ριάντ; Το Ριάντ που διοχετεύει μέσω Τουρκίας περίπου ένα δισ. δολάρια τον μήνα στους εξτρεμιστές ισλαμιστές αντικαθεστωτικούς της Συρίας είναι φανερό ότι μπορεί όχι μόνον να πείσει αλλά και να καταβάλει σημαντικό αντίτιμο για την όποια κατανόηση της Αγκυρας.

Τέλος, με δεδομένη την πλήρη στήριξη της Σαουδικής Αραβίας στο στρατιωτικό καθεστώς της Αιγύπτου και την πρόσφατη δυσαρέσκεια του Καΐρου απέναντι στην Ουάσιγκτον, η στρατιωτική ηγεσία στην Αίγυπτο θα κληθεί να κάνει επώδυνες σε κάθε περίπτωση επιλογές.

Αυτό που θα καταδείξει αν οι απειλές του Ριάντ έχουν αντίκρισμα, θα είναι η βούληση και η δυνατότητα της Σαουδικής Αραβίας να εντείνει τη στήριξη που προσφέρει στους ισλαμιστές αντικαθεστωτικούς στη Συρία, μια επιλογή μετωπικής σύγκρουσης με την κοινή προσέγγιση Ουάσιγκτον-Μόσχας υπέρ μιας συμβιβαστικής λύσης.

Πηγή: ΗΜΕΡΗΣΙΑ το είδαμε στο http://www.inprecor.gr/index.php/archives/243744#sthash.P1zV7nEr.dpuf