Μέθοδοι για να δυναμώνει η μνήμη και να μαθαίνουν οι μαθητές καλύτερα

Η έναρξη της σχολικής χρονιάς και η περίοδος των εξετάσεων φέρνουν στο μυαλό το ζήτημα των καλύτερων τρόπων μάθησης και απομνημόνευσης νέων πληροφοριών.

Οι μέθοδοι που προτάθηκαν είναι πολλές και δεν στερούνται φαντασίας. Αρκετές έχουν εμπορικά κίνητρα.

Δεν είναι λίγα τα κάθε μορφής σκευάσματα που διαφημίζονται για ενίσχυση της μνήμης για τα οποία προβάλλονται ισχυρισμοί που συνήθως είναι αυθαίρετοι και χωρίς αποδείξεις.

Παρόλα αυτά υπάρχουν πράγματι διάφορες τεχνικές, απλές και ανέξοδες που εάν χρησιμοποιούνται με έξυπνο τρόπο και επιμέλεια μπορούν να προσφέρουν πολλά στους μαθητές, στους φοιτητές και σε όλους όσοι θέλουν να πετύχουν σε κάποιες εξετάσεις ή να απομνημονεύσουν αποτελεσματικά χρήσιμες πληροφορίες.

Μην περιμένετε την τελευταία στιγμή, να είστε προνοητικοί

Για να μαθαίνετε και να θυμάστε καλύτερα αυτά που μελετήσατε, θα έχετε πολύ καλύτερα αποτελέσματα εάν το κάνετε σταδιακά, με τακτικές περιόδους διαβάσματος και επαναλήψεις. Με τον τρόπο αυτό δίνετε την ευκαιρία στον εγκέφαλο σας να επεξεργαστεί, να ταξινομήσει, να αποθηκεύσει και να ανακαλεί όταν χρειάζεται με το σωστό τρόπο αυτά που με κόπο μελετήσατε.

Το σύνηθες λάθος που πολλοί μαθητές κάνουν είναι ότι περιμένουν την τελευταία στιγμή. Όταν συνειδητοποιήσουν ότι πλέον δεν έχουν χρόνο, τότε πανικόβλητοι αρχίζουν ένα μαραθώνιο διαβάσματος και μάθησης.

Όσοι διαβάζουν και μελετούν προγραμματισμένα, με επιμέλεια και επαναλήψεις θα έχουν συνολικά καλύτερα αποτελέσματα από αυτούς που προσπαθούν να καλύψουν όλη τους την ύλη την τελευταία στιγμή.

Η ξεκούραση, ο ύπνος, η συγκέντρωση, η καλή διατροφή και η αποφυγή περισπασμών

Το διάβασμα και η μάθηση είναι σοβαρές και πολύπλοκες λειτουργίες. Για να πετυχαίνουν χρειάζεται να γίνονται με το σωστό τρόπο.

Ο καλός ύπνος και η υγιεινή διατροφή θα σας δώσουν τα εφόδια για να αντέξετε και να καταβάλετε την ενέργεια και τους κόπους που απαιτούνται. Μην ξεχνάτε ότι το διάβασμα και η μάθηση θέλουν ενέργεια και κόπο.

Η προσοχή και η συγκέντρωση υποφέρουν όταν είστε κουρασμένοι, έχετε έλλειψη ύπνου ή υποβάλλεστε σε παράγοντες που οδηγούν αλλού τις σκέψεις σας.

Θέλουν επίσης προσοχή και συγκέντρωση. Για αυτό απομακρύνετε κάθε παράγοντα που μπορεί να αποσπά την προσοχή σας όπως ραδιόφωνο, μουσική, τηλεόραση ή θορυβώδες περιβάλλον.

Οργανώστε την ύλη που πρέπει να μελετήσετε και να αφομοιώσετε

Βρείτε ένα τρόπο που θεωρείτε λογικό για σας ή που σας βολεύει περισσότερο και αρχίστε νωρίς στην εργασία σας να οργανώνετε την ύλη που πρέπει να καλύψετε. Κάνετε μια γρήγορη ανάγνωση ή επισκόπηση της ύλης σας και χωρίστε την σε διάφορα μέρη και μετά σε υποδιαιρέσεις που να κάνουν για σας νόημα.

Συνήθως συγκεντρώνονται τα όμοια με τα όμοια γιατί έτσι είναι πιο εύκολο να απομνημονευτούν. Φυσικά εσείς θα αποφασίσετε την κατανομή εργασίας με τον τρόπο που σας επιτρέπει καλύτερα να επαναλαμβάνετε το διάβασμα, να παίρνετε σημειώσεις και να απομνημονεύετε καλύτερα.

Ελέγξτε από μόνοι σας τον εαυτό σας

Κλείστε τα βιβλία και τις σημειώσεις σας και δοκιμάστε να απαντήσετε ουσιώδεις ερωτήσεις του αντικειμένου που μελετάτε από μόνοι σας. Στην εργασία αυτή μπορεί να σας βοηθά ως ακροατής και διορθωτής ένα δικό σας άτομο, φίλος ή συγγενής ή κάποιος που εργάζεται μαζί σας.

Μετά ελέγξτε το τι είπατε ή θυμηθήκατε, βρείτε αυτά που ξεχάσατε και κάνετε την δική σας αυτοαξιολόγηση και βαθμολόγηση. Είναι ένας καλός τρόπος μάθησης και απομνημόνευσης. Όσο πιο συχνά το κάνετε τόσο πιο καλά θα αφομοιώνετε την ύλη σας.

Συσχετίστε τα καινούργια που μαθαίνετε με αυτά που ήδη ξέρετε

Οι συσχετισμοί καινούργιων πληροφοριών με γνωσιολογικά σύνολα που ήδη κατέχετε, διευκολύνουν τη μάθηση και απομνημόνευση. Εάν μελετάτε δύσκολα ή άγνωστα για σας πράγματα, πάρτε χρόνο και σκεφτείτε με τι περισσότερο μοιάζουν σε σχέση με αυτά που ήδη γνωρίζετε.

Η δημιουργία στο μυαλό σας συσχετισμών καινούργιων και παλιών πληροφοριών είναι μια μέθοδος που βοηθά την απομνημόνευση και ανάκληση πληροφοριών όταν τις χρειάζεστε.

Στις στιγμές που είστε πιο δυνατοί, πιο ξεκούραστοι και περισσότερο σε φόρμα, μελετάτε τα πιο δύσκολα

Ποτέ μην ξεχνάτε να καθορίζετε τις προτεραιότητες σας σχετικά με το τι τι έχετε να μελετήσετε και αναγνωρίστε τα πιο δύσκολα σημεία. Σε αυτούς τους τομείς πρέπει να εργάζεστε όταν είστε το περισσότερο δυνατοί.

Μερικοί άνθρωποι νιώθουν πολύ δυνατοί το πρωί μετά το ξύπνημα και το πρόγευμα ενώ άλλοι νιώθουν επίσης δυνατοί μετά τον απογευματινό ύπνο. Είναι προτιμότερο να διαβάζετε και να δουλεύετε τους δύσκολους τομείς που χρειάζεται και τις προτεραιότητες σας όταν βρίσκεστε στο μέγιστο των δυνάμεων σας.

Η νοητική απεικόνιση νέων πληροφοριών

Μια τεχνική που βοηθά σημαντικά πολλούς ανθρώπους είναι η τεχνική της νοητικής απεικόνισης των νέων πληροφοριών που θέλουν να αποκτήσουν. Οι γραφικές παραστάσεις, οι εικόνες και οποιαδήποτε μορφή απεικόνισης επιτρέπουν να θυμάστε καλύτερα βασικές ενότητες πληροφόρησης.

Εάν δεν έχετε κάτι έτοιμο ή καλό που να σας ικανοποιεί ως απεικόνιση, κάνετε εσείς δικούς σας σχεδιασμούς ταξινόμησης των πληροφοριών κάθε φορά που αυτό γίνεται. Η διαδικασία αυτή σας εξοικειώνει περισσότερο με την πληροφόρηση και είναι σημαντικά εργαλεία που βοηθούν τον εγκέφαλο σας να απορροφήσει και να ανακαλεί όταν το θέλετε σημαντικές πληροφορίες.

Διδάξτε νέα πράγματα σε άλλους

Θυμάστε αυτό που συχνά λέγεται ότι όταν διδάσκει ένας τότε είναι δύο αυτοί που μαθαίνουν; Για να μπορέσει κάποιος να διδάξει πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά αυτά που θα πει στους άλλους. Ταυτόχρονα όταν τα παραδίδει, αντιλαμβάνεται πόσο καλά κατέχει το θέμα και που έχει ελλείψεις.

Προσπαθείτε με άλλους που συνεργάζεστε για την μάθηση της ίδιας ύλης να οργανωθείτε έτσι ώστε να γίνονται μαθήματα παράδοσης από τον ένα προς τον άλλο. Το όφελος, εάν αυτό γίνει προγραμματισμένα θα είναι πολύ μεγάλο.

Η ποικιλία στον τρόπο και τόπο εργασίας

Οι αλλαγές στους χώρους εργασίας όπου κάποιος μελετά και μαθαίνει την ύλη του, φαίνεται ότι προσφέρουν μεγάλη βοήθεια. Η μέθοδος αυτή σπάζει τη μονοτονία και αυξάνει την αποτελεσματικότητα της εργασίας.

Είναι βέβαια αναγκαίο ο κάθε χώρος που χρησιμοποιείται να έχει ησυχία και να μην υπάρχουν παράγοντες που αποσπούν την προσοχή αυτού που μελετά.

Συμπερασματικά βλέπουμε ότι υπάρχουν εξαιρετικά αποτελεσματικοί τρόποι για να μπορεί κάποιος να μελετά, να απομνημονεύει και να αφομοιώνει πληροφορίες που χρειάζεται για εξετάσεις ή για οποιοδήποτε άλλο σκοπό.

(πηγή: medlook.net), paidevo.gr

…………………………………………………………………………………………

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

15 τρόποι που μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τη μνήμη των παιδιών

Από την Άσπα Μητρακάκη, Ειδική Παιδαγωγός – Κοινωνική Ανθρωπολόγος

Από τα πιο σημαντικά εργαλεία που έχει ένας άνθρωπος κατά τη μαθησιακή διαδικασία είναι η μνήμη του. Η μνήμη μπορεί να καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία ή την αποτυχία ενός παιδιού να είναι ή όχι «ένας καλός μαθητής». Η απομνημόνευση και η ανάκληση των αποθηκευμένων πληροφοριών πολλές φορές είναι το ζητούμενο μέσα στη σχολική τάξη πχ. «πες το μάθημα», ορθογραφία, προπαίδεια και για αυτό είναι πολύ χρήσιμο να εκπαιδεύουμε τη μνήμη τους σε κάθε ευκαιρία.

Ειδικά το παιδί με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και Δυσλεξία όπου η μνήμη του είναι ιδιαίτερα αδύναμη κρίνεται απαραίτητο στα προγράμματα παρέμβασης αλλά και οι γονείς να προσπαθούν πάντα να την ενισχύουν.
15 τρόποι που μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τη μνήμη των παιδιών:

Μάθετε τραγουδάκια, ποιηματάκια. Εκτός από την εξάσκηση στη μνήμη οτιδήποτε έχει ρίμα, ρυθμό και ομοιοκαταληξία είναι ιδανικό για την εξάσκηση του παιδιού στον τονισμό και τη φωνολογία των γραμμάτων.

Ζητάτε να αναγνωρίζει πρόσωπα πχ. φωτογραφίες συγγενών και άλλων προσώπων που ξέρετε ότι γνωρίζει πχ. ηθοποιών, αθλητών, τραγουδιστών κτλ.

Μάθετε του μια απλή διαδοχή οδηγιών και βημάτων και ζητήστε να την επαναλάβει πχ. τα βήματα ενός απλού χορού, τις οδηγίες για να φτιάξει ένα τοστ κτλ.

Ζητήστε μέσα στην ημέρα να σας εξιστορήσει τι έκανε μέχρι εκείνη τη στιγμή πχ. στο σχολείο, φροντιστήριο κτλ.

Κάντε ερωτήσεις για την προηγούμενη ημέρα πχ. τι φόρεσες, τι έφαγες, τι είδες στη τηλεόραση κτλ.

Κάντε ερωτήσεις για κάποιο πρόσφατο σημαντικό γεγονός πχ. ποιοι ήρθαν στο πάρτυ κτλ.

Ζητήστε να σας πει ονόματα πχ. των παιδιών στη τάξη του, συγγενών, φίλων, συναθλητών κτλ.
Κλείνοντας τα μάτια του ενεργοποιήστε τη μνήμη των αισθήσεών του πχ. να αναγνωρίσει κάτι με την αφή, όσφρηση, ακοή.

Μουρμουρίστε ρυθμούς από τραγούδια που ξέρετε ότι γνωρίζει και ζητήστε να τα αναγνωρίσει. Έπειτα βάλτε να κάνει το αντίστροφο για να το αναγνωρίσετε εσείς αυτή τη φορά.

Γράψτε μερικές πολύ γνωστές ημερομηνίες σε ένα χαρτί και ζητήστε να εντοπίσει τα γενέθλια του, τη γιορτή του, τη γιορτή των Χριστουγέννων κτλ.

Παίξτε όσο το δυνατόν περισσότερα παιχνίδια μνήμης. Μπορείτε να βρείτε ποικιλία από επιτραπέζια και διαδικτυακά ανάλογα παιχνίδια.

Ζητήστε να σας πει πληροφορίες για ζώα που ξέρετε ότι γνωρίζει πχ. πώς λέγεται το μικρό τους, πού ζουν, ποια είναι τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους κτλ.

Ζητήστε να σας πει τίτλους από ταινίες που έχει δει πρόσφατα.

Γράψτε διάσπαρτα μερικές λέξεις σε ένα χαρτί (ξεκινήστε από τον ελάχιστο αριθμό και δυσκολέψτε προοδευτικά) και ζητήστε να σας πει όσες θυμάται.

Βγάλτε το έξω στο μπαλκόνι, αυλή και χωρίς να βλέπει ζητήστε να αναγνωρίσει τους ήχους που ακούει πχ. αυτοκίνητο, πουλί, κόρνα κτλ.

Βασικό tip: Στοχεύστε περισσότερο στην εκπαίδευση της βραχύχρονης μνήμης ή αλλιώς μνήμης εργασίας γιατί αυτή είναι που αντιμετωπίζει και τα περισσότερα προβλήματα στα παιδιά με ΕΜΔ. Αυτό το καταφέρνουμε με το να ζητάμε να ανακληθούν οι πρόσφατα αποθηκευμένες πληροφορίες.
Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες έχουν σκοπό να εξασκήσουν τη μνήμη του παιδιού σε όλα τα είδη της δηλ. ακουστική μνήμη, οπτική μνήμη, σημασιολογική μνήμη. Το επιπλέον κέρδος είναι ότι οι περισσότερες από αυτές προσφέρουν ευκαιρίες να εκφραστεί λεκτικά, να περιγράψει, να γίνει συγκεκριμένο, να πλουτίσει το λεξιλόγιο του.

Απευθύνονται: Σε όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, σχολικής ηλικίας και ιδιαίτερα στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες/Δυσλεξία που χρειάζεται να ενισχύσουν τη μνήμη τους. Ως παιχνίδια – ασκήσεις μπορούν να γίνουν απο γονείς, εκπαιδευτικούς και θεραπευτές.

Άσπα Μητρακάκη
Ειδική Παιδαγωγός – Κοινωνική Ανθρωπολόγος
ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολίων/δυσλεξίας
email: amitrakaki@gmail.com
infokids.gr

Link : http://xenesglosses.eu/2012/09/methodoi-gia-na-dynamonei-i-mnimi-kai-na/#ixzz2Sm2mxfSE