Το νέο πολιτικό σκηνικό

ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗ

Η ραγδαία δημοσκοπική μεταβολή αντικατοπτρίζει τη βαθύτατη φθορά του παλαιού πολιτικού προσωπικού της χώρας και το αίτημα για σαρωτική αλλαγή σε θεσμούς, πρόσωπα και πολιτικές.

Οι εκλογές της 6ης Μαΐου εγκαινί­ασαν μια νέα εποχή στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Ο μεταπο­λιτευτικός δικομματισμός των ΠΑΣΟΚ - ΝΔ υπέστη δεινή εκλογική ήττα, η οποία, ωστόσο, ήταν απολύτως προβλέψι­μη. Οι αναγνώστες των «Επικαίρων» είχαν την ευκαιρία τον τελευταίο χρόνο, μέσα από τις έρευνες της VPRC, να παρακολου­θήσουν τις τάσεις του ελληνικού εκλογικού σώματος και να διαβλέψουν ότι το δικομμα­τικό άθροισμα δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να ξεπεράσει το 37% με 38%. Η δυναμική της εκλογικής περιόδου και η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ κατέβασαν ακόμα πιο κάτω το δικομματικό άθροισμα, στα επίπε­δα του 32%, επιβεβαιώνοντας τις τεράστιες αλλαγές που συντελέστηκαν στο ελληνικό κομματικό σύστημα. Μαζί, βεβαίως, με τα κόμματα του (παλαιού) δικομματισμού, δεινή πολιτική ήττα υπέστησαν και όλες εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις που με διάφο­ρους τρόπους συναίνεσαν στις πολιτικές των Μνημονίων μετά το Μάιο του 2010. Η διαιρετική κοινωνική τομή των Μνημονί­ων, «οδικός χάρτης» μιας βίαιης ταξικής αναδιάρθρωσης της ελληνικής κοινωνίας, οδήγησε στην εκλογική αποτυχία κόμματα όπως ο ΛΑΟΣ –ένα χρόνο πριν κατέγραφε σταθερά καλές εκλογικές επιδόσεις–, η ΔΗΣΥ ή η Δράση, ακόμα και σχήματα όπως η Κοινωνική Συμφωνία, η οποία χρεώθηκε εκλογικά και πολιτικά τη συναίνεση προς το πρώτο Μνημόνιο και την πολιτική υποστή­ριξη στον Γιώργο Παπανδρέου.

Η μετεκλογική περίοδος εδώ και δέκα ημέρες έχει την κεκτημένη ταχύτητα του εκλογικού αποτελέσματος. ΠΑΣΟΚ και ΝΔ βρίσκονται στη δίνη μιας μεγάλης εσω­τερικής κρίσης, χωρίς στρατηγική, χωρίς ισχυρές κοινωνικές συμμαχίες και χωρίς αξιόπιστη πολιτική ηγεσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ φαί­νεται καταρχάς να ενισχύει τις θέσεις του και καταγράφεται αυτή τη στιγμή ως η πρώ­τη πολιτική δύναμη της χώρας. Δείγμα της μεγάλης δυναμικής που δείχνει να διατηρεί τη στιγμή αυτή είναι ότι «καταλληλότερος πρωθυπουργός» καταγράφεται στη σημε­ρινή έρευνα ο Αλέξης Τσίπρας, αφήνοντας πίσω του τόσο τον Αντώνη Σαμαρά όσο και τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Αναμφίβολα, αυτή η ραγδαία δημοσκοπική μεταβολή αντικα­τοπτρίζει τη βαθύτατη φθορά του παλαιού πολιτικού προσωπικού της χώρας και το αίτημα για σαρωτική αλλαγή σε θεσμούς, πρόσωπα και πολιτικές.

Τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα βρίσκονται λίγο πολύ στα όρια που τα άφησε η εκλο­γική αναμέτρηση. Κάποια εξ αυτών έχουν περιέλθει ήδη στη δίνη μιας μεγάλης κρίσης ταυτότητας και στρατηγικής, όπως το ΚΚΕ, ο ΛΑΟΣ, οι Οικολόγοι Πράσινοι, η Δημοκρα­τική Συμμαχία. Άλλα θα πρέπει να διαχειρι­στούν το καλό εκλογικό τους αποτέλεσμα, εμβαθύνοντας τα στοιχεία της πολιτικής τους ταυτότητας: Ανεξάρτητοι Ελληνες, ΔΗΜΑΡ, Δημιουργία, Ξανά είναι τρεις νεό­κοποι οργανισμοί που δείχνουν την τάση αλλαγής του συνόλου της δομής του κομ­ματικού συστήματος, είτε στον ευρύτερο χώρο της Κεντροδεξιάς είτε στο χώρο της Κεντροαριστεράς.

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμ­μές δεν είναι ακόμη αποσαφηνισμένο αν η χώρα θα διεξαγάγει νέες εκλογές τον Ιούνιο ή, αντίθετα, αν θα έχει σχηματιστεί κάποια κυβέρνηση. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι το εκλογικό αποτέλεσμα της 6ης Μαΐου έχει παράγει τεράστια απόσταση μεταξύ δημόσιου λαϊκού αισθήματος και πολιτι­κού συστήματος. Ένας απερίγραπτος νο­μικά και πολιτικά εκλογικός νόμος, διατη­ρώντας το αντισυνταγματικό bonus των 50 εδρών ακόμα και σε (πρώτα) κόμματα που βρίσκονται σε απόλυτα μειοψηφική θέση, εδραιώνει συνθήκες ακυβερνησίας αντί να υποβοηθά –όπως πίστευε μέχρι τώρα– τη συγκρότηση σταθερών κυβερνήσεων. Επομένως, σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, οι επόμενες εκλογές πιθανολογείται ότι θα διαγράψουν μια μεγάλη πολιτική, κοινωνι­κή, εκλογική και προγραμματική πόλωση μεταξύ της «Δεξιάς» και της «Αριστεράς». Οι κύριοι εκφραστές των δύο παρατάξεων (ΝΔ (;) και ΣΥΡΙΖΑ) είναι πολύ πιθανόν να αρ­χίσουν να συγκροτούν γύρω τους τους όμο­ρους πολιτικούς χώρους. Από το βαθμό της επιτυχίας τους θα κριθεί τόσο το εκλογικό αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών, όποτε κι αν γίνουν, όσο και η δυνατότητα συγκρό­τησης ισχυρής πολιτικά κυβέρνησης.

http://www.epikaira.gr/epikairo.php?id=42957&categories_id=69.