Ευρωσκεπτικισμός μετά τον εκγερμανισμό

Tου Nικου Γ. Ξυδακη


Η απόφαση των 17+9 της Ευρώπης για χρυσό δημοσιονομικό κανόνα και τιμωρίες απειθάρχων δεν κατεύνασε τις αγορές. Ισως γιατί ακόμη και οι αγορές περίμεναν μια πολιτική απόφαση με ιστορικό βάρος, που θα συνέδεε τις ευρωπαϊκές χώρες πολύ πιο στέρεα από έναν δημοσιονομικό κανόνα και θα τους επέτρεπε να ξανοιχτούν στον αιώνα της παγκοσμιοποίησης με ανανεωμένα πολιτικά εργαλεία. Αντιθέτως, η απόφαση των Ευρωπαίων σφραγίζεται από τις εμμονές της γερμανικής καγκελαρίας: την εμμονή στο σκληρό νόμισμα, την εμμονή στη δημοσιονομική ορθοδοξία και σε ιδιότυπο μίγμα ηγεμονισμού - απομονωτισμού.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ψέλλισαν διάφορες ενστάσεις, αλλά εντέλει συντάχθηκαν πίσω από το κοντόθωρο όραμα της τακτικίστριας Μέρκελ, τόσο τακτικίστριας και καιροσκόπου που λαμβάνει μεγάλες αποφάσεις για την Ευρώπη ανάλογα με το εκλογικό κλίμα στα γερμανικά κρατίδια και ανάλογα με τα ανθελληνικά ή αντιμεσογειακά πρωτοσέλιδα της Bild. H κ. Μέρκελ πιθανόν οραματίζεται τη Γερμανία σαν ένα πλούσιο νησί μέσα στην Ευρώπη, που απολαμβάνει όλα τα οφέλη της ασύμμετρης Ευρωζώνης, ως ισχυρή, χωρίς να θέλει να επωμιστεί κανένα κόστος εξισορρόπησης. Οι ασθενέστεροι κρίκοι της ασύμμετρης Ευρώπης σύρονται τώρα πίσω από την τιμωρητική ηγεμονία του Βερολίνου. Για πόσο ακόμη; Η πειθάρχηση στο γερμανικό όραμα δεν φαίνεται ικανή να προστατέψει τους ευρωπαϊκούς λαούς από τη φτώχεια και την ανασφάλεια· στην πρόσφατη σύνοδο δεν ακούστηκαν ούτε καν σαν ευχές λέξεις - κλειδιά για την Ε.Ε., όπως ανάπτυξη, συνοχή, σύγκλιση.
Ο διαφαινόμενος εκγερμανισμός της Ευρώπης είναι πολύ πιθανόν να προκαλέσει το αντίθετό του: κύματα αντιγερμανισμού κατ’ αρχάς, και κύματα ευρωσκεπτικισμού εν συνεχεία. Γιατί ο συκοφαντούμενος και δοκιμαζόμενος Νότος και όλη η ευρωπεριφέρεια να παραμείνουν πιστοί στο δόγμα της βίαιης εσωτερικής υποτίμησης που τους βυθίζει στην ύφεση και την κοινωνική αποσάθρωση; Που δεν τους εξασφαλίζει καν μεσοπρόθεσμη προστασία έναντι των αναδυόμενων γιγάντων του BRIC; Πολύ περισσότερο που οι ιστορικές αποφάσεις για την Ε.Ε. δεν ελέγχονται κατ’ ουδένα τρόπο από τις πολιτικές κοινωνίες των κρατών-μελών. Μόνο οι Σουηδοί επιφυλάχθηκαν να πάρουν έγκριση του κοινοβουλίου τους. Τα δε δημοψηφίσματα έχουν εξοριστεί ακόμη και από τη ρητορική της ευρωηγεσίας.
Σταδιακά βλέπουμε να υποχωρεί από την κορυφή της Ευρώπης η δημοκρατία και το ιστορικό όραμα σύγκλισης και συμπόρευσης και να εντείνονται οι φυγόκεντρες τάσεις και οι ασυμμετρίες. Ο ευρωσκεπτικισμός θα είναι το αμέσως επόμενο στάδιο: Ποιος λαός που υποφέρει θα βάλει ένα ασαφές ιστορικό σχέδιο πάνω από την άμεση ανάγκη να γεμίσει το στομάχι του και να θερμάνει το σπίτι του; Ο αντιευρωπαϊσμός και η απομόνωση θα βρουν εύκαιρο έδαφος. Αλλά μόνο ενωμένοι και συνεκτικοί οι Ευρωπαίοι άνθρωποι μπορούν να περισώσουν στον 21ο αιώνα τις μεγάλες τους κατακτήσεις της δημοκρατίας και του κράτους πρόνοιας.




http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_13/12/2011_1297079