Το διεθνές παιχνίδι με τα CDS των ελληνικών ομολόγων

Η προοπτική της επιμήκυνσης του ελληνικού χρέους ή έστω και ενός μέρους του, προκαλεί πονοκέφαλο στον τραπεζικό κόσμο της χώρας. H άμεση ανησυχία τους είναι το πώς θα αντιδράσουν οι καταθέτες Από εκεί και πέρα, η αγωνία τους αφορά στο τι θα σημάνει αυτή η εξέλιξη στην αγορά των ασφαλίστρων κινδύνου (Credit default Swaps – CDS). Θα πληρώσουν ή όχι;

Αν όχι, όλα καλά. Αν πληρώσουν, όμως, αυτό θα σημαίνει ότι η επιμήκυνση θα έχει εκληφθεί από τις αγορές ως «πιστωτικό γεγονός» (credit event), στην πραγματικότητα, δηλαδή, ότι για τις αγορές η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση πλήρους πιστωτικής ανυποληψίας με όποιες αρνητικές συνέπειες και επιπλοκές αυτό συνεπάγεται. Επιπλέον, στον τραπεζικό κόσμο είναι γνωστό ότι τον περασμένο χρόνο τέτοια εποχή, άνοιξαν «θέσεις» τεράστιου όγκου σε CDS της Ευρωζώνης που λήγουν αυτόν τον μήνα και η αποπληρωμή τους από τις αντισυμβαλλόμενες εταιρείες θα μπορούσε να προκαλέσει έντονες αναταράξεις στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Το μόνο βέβαιο είναι πως στην περίπτωση επιμήκυνσης του ελληνικού χρέους, θα κάνουν χρυσές δουλειές τα μεγάλα νομικά γραφεία της Νέας Υόρκης και του Λονδίνου. Γιατί το αν θα πληρώσουν ή όχι τα CDS δεν το αποφασίζουν οι αντισυμβαλλόμενοι στο συμβόλαιο ούτε οι κυβερνήσεις και οι υπερεθνικές οργανώσεις. Τον πρώτο λόγο έχει η ISDA (International Default Swaps Association), η ένωση των μεγάλων «παικτών» του κλάδου. Σύμφωνα με ό, τι προβλέπεται από τους κανονισμούς της, η απόφαση θα ληφθεί από την αρμόδια επιτροπή (στην περίπτωσή μας η EMEA Determinations Comitee) που αποτελείται από δέκα μέλη από την πλευρά των πωλητών ασφαλίστρων και πέντε από την πλευρά των αγοραστών.

Οι κανόνες της ISDA προβλέπουν ότι τα ασφάλιστρα κινδύνου στα κρατικά ομόλογα πληρώνουν στην πτώχευση, στην αθέτηση πληρωμών και στην αναδιάρθρωση.

Προϋπόθεση εδώ είναι να αλλάξουν με πρωτοβουλία του εκδότη οι βασικοί όροι των ομολόγων, δηλαδή η αξία, το επιτόκιο, η διάρκεια, καθώς και η προτεραιότητα πληρωμής των συγκεκριμένων ομολόγων έναντι κάποιων άλλων. Από εκεί και πέρα, όμως, το αν θα υπάρξει credit event ή όχι είναι ζήτημα νομικής ερμηνείας. Το ζητούμενο για τους κατόχους των CDS –ώστε να πληρωθούν– είναι να καταδειχθεί ότι η όποια ενέργεια κι αν γίνει οφείλεται στην επιδείνωση της πιστοληπτικής ικανότητας και της οικονομικής κατάστασης του εκδότη.

Ετσι, για το αν μια ήπια επιμήκυνση του χρέους σε εθελοντική βάση θα είναι credit event ή όχι, οι απόψεις στους διεθνείς οικονομικούς κύκλους διίστανται. Σύμφωνα με την BNP Paribas, μια προσφορά της ελληνικής κυβέρνησης προς τους πιστωτές για ανταλλαγή ομολόγων με άλλα μειωμένης αξίας, μεγαλύτερης διάρκειας ή μειωμένου επιτοκίου, η οποία θα γίνει αποδεκτή από τους πιστωτές, δεν θα πρέπει να αποτελέσει credit event γιατί δεν υπάρχει μεταβολή των όρων της αυθεντικής υποχρέωσης. Επίσης κατά την Paribas, αν η κυβέρνηση αλλάξει τους όρους των ομολόγων για κάποιους και όχι όλους τους πιστωτές (και αυτοί οι κάποιοι το αποδεχθούν), πάλι αυτό δεν θα πρέπει να αποτελεί credit event, η μεταβολή θα πρέπει να αφορά σε όλους.

Στην πράξη, όλα αυτά μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά αβέβαια. Οι ειδικοί των χρηματαγορών για τις αναδιαρθρώσεις θεωρούν ότι για να είναι εφικτή μια ανταλλαγή ομολόγων σε τέτοια κλίμακα, θα πρέπει να υπάρχουν ρήτρες συλλογικής δράσης που θα δεσμεύουν το σύνολο των πιστωτών στις αποφάσεις της πλειοψηφίας. Τέτοιες ρήτρες δεν έχουν τα ομόλογα που έχουν εκδοθεί με βάση το ελληνικό δίκαιο (το 90%, δηλαδή, του χρέους που βρίσκεται στα χέρια των ιδιωτών). Αν όμως η ελληνική κυβέρνηση θελήσει να τις επιβάλει με νόμο –μια δυνατότητα που διαθέτει, όπως ανέπτυξαν σε πρόσφατη μελέτη τους οι Mitu Gulati (καθηγητής στο Duke) και Lee Buchheit (νομικό γραφείο Cleary Gottlieb) –, τότε υπάρχει πάλι κίνδυνος πυροδότησης των CDS, αφού και αυτό μπορεί να ερμηνευθεί σαν αλλαγή των αρχικών όρων.

alithinapsemata μέσω http://www.steveniko.com/