Επιστροφή στις ταπεινές συνήθειες του παρελθόντος

Της Λινας Γιανναρου


Μια γιαγιά παραχώνει κατιτίς στην τσέπη του οδηγού του ΚΤΕΛ, «για τον κόπο σου παιδί μου» (στέλνει ένα δέμα στο εγγόνι στην Αθήνα, λίγο λάδι και πίτες). Εκείνος ευγενικά της το επιστρέφει. Ενας φοιτητής παραβγαίνει στα αυτοκίνητα καβάλα στο ποδήλατό του - ένας γιωταχής φρενάρει απότομα, βγάζει το χέρι έξω απ’ τα αμάξι απειλητικά: «Αν σε πιάσω!». Στην κουπαστή του φέρι μποτ, ο εργάτης παρατηρεί αδιάφορος τη στεριά που απομακρύνεται - για να περάσει η ώρα κάθεται και υπολογίζει πόσα τέτοια πέρα-δώθε μετράει στη ζωή του.
Εάν το μυαλό έτρεξε στο παρελθόν, καλό είναι να επιστρέψει στο σήμερα: οι παραπάνω εικόνες προέρχονται από την Ελλάδα του 2011. Ιδίως στις μετακινήσεις μας (αλλά και αλλού), η γενική κρίση, η οικονομική στενότητα και η ανασφάλεια, διάχυτη σήμερα στους Ελληνες, έχουν οδηγήσει σε επιστροφή παλιών, ξεχασμένων συνηθειών - ή αλλιώς στην επιλογή του παλιού, γνωστού, «δρόμου», έναντι του σύγχρονου, μα πλέον πολύ ακριβού.

Μοιράζονται το κόστος

Δεν είναι τυχαίο ότι οι ναυτεργάτες της γραμμής Ρίου - Αντιρρίου αισθάνονται μέρα με τη μέρα όλο και μεγαλύτερη σιγουριά για τις θέσεις τους. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που αυτές απειλούνταν με γερό «μαχαίρι», λόγω της ολοκλήρωσης του υπερσύγχρονου έργου της γέφυρας. Οπως θα πει στην «Κ» σταθερός επιβάτης, «εντυπωσιακή η γέφυρα, μα η “παντόφλα” (σ. σ.: το φέρι μποτ) είναι εντυπωσιακά φθηνότερη». Το κόστος των διοδίων ξεπερνάει σήμερα τα 12 ευρώ (με τις νέες ανατιμήσεις, η τιμή της απλής διέλευσης για το Ι. Χ. έφτασε τα 12,90 ευρώ, ενώ για τα μικρά φορτηγά τα 19,90 ευρώ), ενώ η διέλευση με το πλοίο κοστίζει 6 ευρώ. Ετσι, ενώ τα πρώτα χρόνια της γέφυρας τα αυτοκίνητα που επέλεγαν την «παντόφλα» δεν έφταναν ούτε τα 50 την ημέρα, σήμερα ξεπερνούν τα 400, με ανοδική μάλιστα τάση. Αξίζει να σημειωθεί, δε, ότι παρά τα εκπτωτικά πακέτα της γέφυρας, πολλοί από εκείνους που ζουν στη μία πλευρά, αλλά εργάζονται απέναντι, ταξιδεύουν με το πλοίο σε μικρές ομάδες μοιραζόμενοι το κόστος. Σταθερή επιλογή όμως είναι και για τους απλούς εκδρομείς λόγω της χαμηλής τιμής. Οπως λένε, «αντί να κάνουμε μια στάση στον δρόμο, κάνουμε στο πλοίο».
Επιστροφή των επιβατών και στα λεωφορεία των ΚΤΕΛ, το μέσο που συνηθίζαμε να επιλέγουμε μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και ελλείψει εναλλακτικής, κυρίως λόγω του... κινηματογραφικού ταξιδιού που πάντα μας επιφύλασσε. Σήμερα όμως που τα περισσότερα από τα υπεραστικά ΚΤΕΛ έχουν πια εκσυγχρονιστεί και δεδομένης της τσουχτερής τιμής των διοδίων αλλά και της βενζίνης, το ταπεινό λεωφορειάκι δεν φαίνεται καθόλου κακή επιλογή. Η αλλαγή φαίνεται και στα εισιτήρια των κατά τόπους ΚΤΕΛ. Στη γραμμή Βόλος - Αθήνα το 2009 μετακινήθηκαν 145.254 επιβάτες, το 2010 150.869 και το πρώτο δίμηνο του 2011 ήδη 21.470 επιβάτες. Αξιοπρόσκετη αύξηση σημειώνεται και στο ΚΤΕΛ Βορείου Ελλάδος, καθώς για διαδρομές όπως Θεσσαλονίκη - Εβρος η διαφορά κόστους σε σχέση με το αυτοκίνητο μπορεί να φτάσει και τα 30 ευρώ. Πάντως, η πρόσφατη αύξηση της τιμής του κομίστρου από 5 - 10% στα υπεραστικά λεωφορεία βάζει φρένο στην περαιτέρω ανάπτυξη του μέσου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το εισιτήριο για τη διαδρομή Αθήνα - Τρίπολη, το οποίο στοίχιζε 13,7 ευρώ, κοστίζει σήμερα 15 ευρώ, το εισιτήριο για Αθήνα - Καλαμάτα αυξήθηκε από τα 19,8 ευρώ στα 22, ενώ το εισιτήριο για τη διαδρομή Αθήνα - Θεσσαλονίκη έφτασε τα 42 από 39 ευρώ που κόστιζε μέχρι τώρα.

«Δεν βγαίνω»

Το αυξημένο κόστος της βενζίνης (1,70 ευρώ πια...) μας καταδυναστεύει και εντός των πόλεων, φέρνοντας και εδώ βαθιές αλλαγές στις συνήθειές μας. «Εμένα που με βλέπεις υπήρχε ποτέ περίπτωση να μετακινούμαι με κάτι άλλο εκτός από αυτοκίνητο, ή έστω ταξί, στις εξόδους μου;» αναφέρει με μια δόση υπερβολής η Αγγελική, 32 ετών, σεφ το επάγγελμα. «Και όμως, τα έβαλα κάτω και κατέληξα ότι δεν “βγαίνω”. Ενα καλό ποδήλατο κοστίζει 200 - 300 ευρώ. Με τις σημερινές τιμές το ποσό μπορεί να αποσβεστεί σε ελάχιστους μήνες, χωρίς να συνυπολογίσουμε τα οφέλη για την υγεία. Σωματική και ψυχική», λέει. Η κατοχή ποδηλάτου δεν είναι πια προνόμιο των κατοίκων των προαστίων, αλλά μία εναλλακτική πρόταση μετακίνησης εντός του πυκνού κέντρου, ακόμα και για τις βραδινές εξόδους μας. Μετά την είσοδο των «σπαστών», μάλιστα, οι πωλήσεις ποδηλάτων έχουν σημειώσει αύξηση 50% σε ένα χρόνο...


http://www.kathimerini.gr/