Κακοί οιωνοί από τη στάση της Γερμανίας

Jean-Marie Colombani


Συναγερμός στην Ευρώπη! Αυτό δεν είναι πρωτάκουστο, θα έλεγε κανείς, αλλά αυτή τη φορά είναι σοβαρό. Και αυτό διότι συγκεντρώνονται προάγγελοι μιας ευρωπαϊκής καταστροφής. Αμετάκλητης; 

Το πρώτο δυσοίωνο σημάδι προήλθε από τους Ιρλανδούς. Οχι διότι προτίμησαν το τάδε από το δείνα κόμμα, αλλά διότι τιμώρησαν μια κυβέρνηση στην οποία θα προσάπταμε ότι δέχτηκε τις προϋποθέσεις που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) για τη σωτηρία της Ιρλανδίας. 

Η δεύτερη πολύ δυσοίωνη ένδειξη ήρθε τις τελευταίες ημέρες, με την υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από τους οίκους αξιολόγησης. Ετσι, σύμφωνα με τους φημισμένους οίκους- για τους οποίους παρ΄ όλα αυτά μας είχαν υποσχεθεί ότι θα ελέγχονταν περισσότερο και θα φέρονταν λιγότερο ανεύθυνα- η Ελλάδα βρίσκεται στην ίδια ζώνη κινδύνου με την... Αίγυπτο! 

Επειτα ήρθε η πτώση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ισπανίας. Δεν παίζει ρόλο που το χρέος της ΕΕ είναι ασήμαντο σε σχέση με το υπέρογκο χρέος των Ηνωμένων Πολιτειών, χωρίς να μιλήσουμε για το έλλειμμα της Βρετανίας. Ομως ΗΠΑ και Βρετανία μοιάζουν να καλύπτονται από ένα είδος ατιμωρησίας από πλευράς των αγορών που έχουν βαλθεί να στοχεύουν το ευρώ και την ευρωζώνη. 

Ολοι γνωρίζουν ότι τα χρέη των ευρωπαϊκών χωρών αποτελούν μείζον ευρωπαϊκό πρόβλημα και θα πρέπει να μειωθούν. Ο αμερικανός οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί, που ανακοίνωσε πρώτος την οικονομική κρίση του 2008, συστήνει εξάλλου την αναδιάρθρωση του χρεών των πιο αδύναμων χωρών, κυρίως της Ιρλανδίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας, με τρόπο που να απομακρύνει αποφασιστικά την πίεση των αγορών. 

Κάτι τέτοιο όμως θα ήταν λιγότερο σοβαρό αν η Ευρώπη παρουσίαζε ένα ενιαίο μέτωπο. Και εδώ υπεισέρχεται το τρίτο δυσοίωνο σημάδι: η κατάσταση και η στάση της Γερμανίας. Στην πραγματικότητα, στη Γερμανία, τόσο στην κοινή γνώμη όσο και στους εργοδότες έχει προκύψει εκ νέου η ιδέα ότι αυτή η χώρα δεν νιώθει άσχημα για την τύχη της Ελλάδας ή της Πορτογαλίας, ένοχες στα μάτια της για παράβαση των κανόνων σωστής δημοσιονομικής διαχείρισης. 

Είδαμε λοιπόν όχι μόνο την Ενωση Εργοδοτών, αλλά και το Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο, τη Βιομηχανική και Βιοτεχνική Ομοσπονδία να συσπειρώνονται για να απαιτήσουν μια μαξιμαλιστική ανάγνωση του «συμφώνου ανταγωνιστικότητας» που θέλουν να εξασφαλίσουν από τους ευρωπαίους εταίρους τους η Γερμανία και η Γαλλία. Το σύμφωνο έχει αναβαπτιστεί σε «σύμφωνο για το ευρώ» και περιλαμβάνει πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές απαιτήσεις που μοιάζουν ελάχιστα κατάλληλες για την κατάσταση των μικρότερων χωρών της ευρωζώνης. Αν επρόκειτο μόνο για αυτό, θα μπορούσαμε να καθησυχάσουμε διαπιστώνοντας ότι επιτέλους πρόκειται να προχωρήσουμε στον δρόμο της δημοσιονομικής εναρμόνισης, ζήτημα που χωλαίνει εξ αρχής στην ευρωζώνη. 
Ας μην ξεγελιόμαστε όμως.

 Πίσω από αυτή τη διακήρυξη των γερμανών εργοδοτών, που υποστηρίζονται από ένα μη αμελητέο μέρος της κοινής γνώμης, κρύβεται απλώς η άρνησή τους να πληρώσει η Γερμανία το χρέος των άλλων χωρών. Συνεπώς θα ήθελαν να φρενάρουν κάθε εξέλιξη που θα έτεινε να εδραιώσει τους μηχανισμούς στήριξης για τις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Ζητούν δηλαδή να μην ενισχύσουμε το μέτωπο σωτηρίας και να απαγορεύσουμε τις κοινές επεμβάσεις για την εξαγορά των χρεών των αδύναμων χωρών. 

Η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ είναι προφανώς πολύ ευαίσθητη στις πιέσεις που δέχεται, στο πλαίσιο του κυβερνητικού της συνασπισμού, από τους φιλελευθέρους, αλλά και από το κυρίαρχο κόμμα, το CDU. Και αυτό στο πλαίσιο της έντονης πτώσης της εκλογικής δύναμης του τελευταίου, όπως φάνηκε κυρίως στην ήττα του στο Αμβούργο, και των επερχόμενων τοπικών εκλογών που προοιωνίζονται το ίδιο κακές για τον κυβερνητικό συνασπισμό. 

Το πρόβλημα είναι ότι δεν βλέπει κανείς πώς θα μπορέσει η Ευρώπη να συνεχίζει να προοδεύει προσυπογράφοντας σε όλες τις προϋποθέσεις που επιβάλλει η σωτηρία των Συντηρητικών στη Γερμανία. Στην Αθήνα συγκλήθηκε πρόσφατα μια σύνοδος των σοσιαλιστικών και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της Ευρώπης, όπου δόθηκε μεγάλη σημασία στα ελλείμματα και στη λιτότητα που επιβάλλουν. Υπήρξε επίσης και μια αλλαγή κατεύθυνσης υπέρ της αναζήτησης μεγαλύτερης ανάπτυξης, η οποία μας κάνει να ελπίζουμε ότι η Αριστερά θα μπορεί πλέον να αντισταθεί καλύτερα στους εθνικιστικούς ανέμους που βρίσκονται σε έξαρση στις χώρες μας. 

Αντιθέτως, η Ανγκελα Μέρκελ ενθαρρύνεται στην αδιαλλαξία της από την άλλη πλευρά της Μάγχης, από τους Συντηρητικούς που αναμοχλεύουν την απειλή της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ, αν η ευρωζώνη επενέβαινε περισσότερο και δομούνταν με τρόπο που να στηρίζει τις χρεωμένες χώρες. Οπως βλέπουμε, θα είναι δύσκολο να εξέλθουμε από μια κατάσταση που μοιάζει με αδιέξοδο. 

Ο κ. Ζαν-Μαρί Κολομπανί είναι ένας από τους εγκυρότερους ευρωπαίους δημοσιογράφους, πρώην διευθυντής της εφημερίδας «Le Μonde»


http://www.tovima.gr/