Η εκτίναξη της τιμής του πετρελαίου σε υψηλά δυόμισι ετών, σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές πρώτων υλών, εντείνει την αβεβαιότητα για τις προοπτικές της διεθνούς ανάκαμψης και φέρνει νέα σύννεφα πάνω από την ήδη επιβαρυμένη ελληνική οικονομία.
Η άνοδος στις τιμές των εμπορευμάτων έχει άμεσο αντίκτυπο στις τιμές καταναλωτή, γι’ αυτό και οι περισσότεροι αναλυτές αναμένουν επιτάχυνση του πληθωρισμού τους επόμενους μήνες. Στην Ευρωζώνη, ο πληθωρισμός αυξήθηκε το Φεβρουάριο στα υψηλότερα επίπεδα από τον Οκτώβριο του 2008, υπερβαίνοντας το στόχο του 2% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε μια εξέλιξη που αναμένεται να επηρεάσει τα επόμενα βήματα νομισματικής πολιτικής (όπως υπονόησε σαφώς την Πέμπτη ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ). Ταυτόχρονα, όμως, από την πλευρά του ο Οργανισμός Γεωργίας & Τροφίμων του ΟΗΕ εκτιμά ότι η κρίση είναι περισσότερο διαχειρίσιμη από την αντίστοιχη του 2008.
Έντονη εξάρτηση
Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες της Ευρώπης με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από το εισαγόμενο πετρέλαιο. Καταναλώνει περί τα 120 εκατ. βαρέλια και γύρω στα 4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, και δαπανά γύρω στα 10-12 δισ. ευρώ το χρόνο για εισαγωγές πετρελαίου, ποσό που αντιστοιχεί στο 5% του ΑΕΠ (το κοίτασμα του Πρίνου παράγει μόνο μερικές χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου ημερησίως).
Εν τω μεταξύ, η τιμή των υγρών καυσίμων στη χώρα μας σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, καθώς βενζίνη και του πετρέλαιο θέρμανσης κινούνται συνεχώς ανοδικά.
Η επιβάρυνση για τους οδηγούς θα είναι συγκριτικά υψηλότερη, αν αναλογιστεί κανείς ότι στα πρατήρια των εθνικών οδών αλλά και στις περισσότερες περιοχές της περιφέρειας η βενζίνη είναι ακριβότερη έως 10 ή 15 λεπτά το λίτρο σε σχέση με τα αστικά κέντρα, καθώς Αττική και Θεσσαλονίκη περιλαμβάνονται στις φθηνότερες περιοχές της επικράτειας.
Η μέση τιμή της αμόλυβδης διαμορφωνόταν την περασμένη Πέμπτη στα 1,653 ευρώ, με τη φθηνότερη τιμή να ξεκινά από 1,548 ευρώ (Αργολίδα) και την ακριβότερη να φτάνει στα 1,837 ευρώ (Κυκλάδες).
Κεφαλονιά, Λασίθι, Ρέθυμνο, Χίος και Σάμος είναι οι ακριβότεροι νομοί, με μέση τιμή που κλιμακώνεται έως 1,773 ευρώ, ενώ Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Ανατολική Αττική, Δράμα και Ημαθία είναι οι φθηνότεροι, με μέση τιμή από 1,618 ευρώ.
Το ντίζελ θέρμανσης κυμαινόταν στα 86,1 λεπτά την Πέμπτη, από 79 λεπτά στην αρχή του χρόνου.
Καθησυχάζει ο Χρυσοχοΐδης
Ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Μ. Χρυσοχοΐδης σχολίασε σχετικά: «Έχουμε 27% αύξηση της τιμής του αργού πετρελαίου από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα και οι σοβαροί αναλυτές λένε ότι ενδεχομένως θα υπάρξει περαιτέρω αύξηση 11% ως το τέλος του χρόνου». Αυτό, όμως, επισήμανε, δεν σημαίνει ότι η βενζίνη θα φτάσει στα 2 ευρώ. «Γιατί σπέρνουμε πανικό στον κόσμο; Υπάρχει ένα πρόβλημα στη Λιβύη, αλλά εμείς εισάγουμε μόνο το 10% του πετρελαίου από εκεί. Όλο το υπόλοιπο έρχεται από το Ιράν, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία. Αν δεν υπάρξει πόλεμος στον Κόλπο, δεν υπάρχει λόγος να μιλάμε για κρίση στην αγορά καυσίμων».
Ωστόσο, στη χώρα μας, με τις αγορές να λειτουργούν υπό καθεστώς χρόνιων στρεβλώσεων, με ολιγοπωλιακές και μονοπωλιακές συμπεριφορές, με την κρίση να μαστίζει την αγορά, με κλειστές τις στρόφιγγες της δανειοδότησης από τις τράπεζες προς για τις επιχειρήσεις, με ισχυρό βαθμό εξάρτησης της οικονομίας από το πετρέλαιο αλλά και το φυσικό αέριο –που όμως η τιμή του είναι συνδεδεμένη με την τιμή του πετρελαίου– αλλά και με δεδομένο ότι η οικονομία μας είναι κυρίως εισαγωγική, η πορεία του πληθωρισμού προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία.
Μειωμένη ζήτηση κατά αυξημένου κόστους
Η κρίση συμβάλλει ώστε μέχρι τώρα οι αυξήσεις στις οποίες προχωρούν οι εταιρείες σε προϊόντα και υπηρεσίες να είναι πολύ περιορισμένες. Εκπρόσωποι μεγάλων ελληνικών εταιρειών και πολυεθνικών ομίλων δηλώνουν στην «F.S.» ότι δεν προχωρούν σε αυξήσεις παρ’ ότι έχουν ανέβει όλα τα κόστη, διότι προσπαθούν να αντισταθμίσουν την άνοδο του κόστους με την αύξηση του τζίρου, καθώς η αγορά δεν επιτρέπει ανατιμήσεις. Βέβαια, τέτοια στάση είναι πιο εύκολο να τηρήσουν οι μεγάλοι, διότι έχουν «λίπος» να κάψουν. Σε μικρότερου μεγέθους επιχειρηματικές δραστηριότητες, που είναι το κυρίως πεδίο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, αναμένεται «σφαγή» το προσεχές διάστημα.
Κι ενώ αυτά συμβαίνουν στη χώρα μας, ο μεταποιητικός τομέας της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε τον προηγούμενο μήνα με τους ταχύτερους ρυθμούς των δέκα τελευταίων ετών. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση των ενεργειακών τιμών και των τιμών πρώτων υλών, οδήγησε στην ταχύτερη αύξηση των τιμών των 14 τελευταίων ετών.
Η αναδυόμενη αυτή πετρελαϊκή κρίση φέρνει ξανά στο προσκήνιο την ανάγκη να γίνουν επενδύσεις για να ενισχυθεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της –επιβεβλημένης ούτως ή άλλως από την Ε.Ε.– αύξησης της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, από την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που τόσο έχει καθυστερήσει, αλλά και από την επιτάχυνση των διαδικασιών για την εξόρυξη των εγχώριων κοιτασμάτων μαύρου χρυσού και φυσικού αερίου.
«Με βάση τα μη επεξεργασμένα και αποσπασματικά στοιχεία που έχουμε συγκεντρώσει μέχρι σήμερα, η Ελλάδα μπορεί να καλύψει μέρος των αναγκών της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο από εγχώρια παραγωγή, η οποία σε μερικά χρόνια μπορεί να φτάσει στο 1/5 έως 1/4 της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου και αερίου» δήλωσε πρόσφατα ο υφυπουργός Ενέργειας κ. Ι. Μανιάτης.
Η άνοδος στις τιμές των εμπορευμάτων έχει άμεσο αντίκτυπο στις τιμές καταναλωτή, γι’ αυτό και οι περισσότεροι αναλυτές αναμένουν επιτάχυνση του πληθωρισμού τους επόμενους μήνες. Στην Ευρωζώνη, ο πληθωρισμός αυξήθηκε το Φεβρουάριο στα υψηλότερα επίπεδα από τον Οκτώβριο του 2008, υπερβαίνοντας το στόχο του 2% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε μια εξέλιξη που αναμένεται να επηρεάσει τα επόμενα βήματα νομισματικής πολιτικής (όπως υπονόησε σαφώς την Πέμπτη ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ). Ταυτόχρονα, όμως, από την πλευρά του ο Οργανισμός Γεωργίας & Τροφίμων του ΟΗΕ εκτιμά ότι η κρίση είναι περισσότερο διαχειρίσιμη από την αντίστοιχη του 2008.
Έντονη εξάρτηση
Ας σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες της Ευρώπης με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από το εισαγόμενο πετρέλαιο. Καταναλώνει περί τα 120 εκατ. βαρέλια και γύρω στα 4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, και δαπανά γύρω στα 10-12 δισ. ευρώ το χρόνο για εισαγωγές πετρελαίου, ποσό που αντιστοιχεί στο 5% του ΑΕΠ (το κοίτασμα του Πρίνου παράγει μόνο μερικές χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου ημερησίως).
Εν τω μεταξύ, η τιμή των υγρών καυσίμων στη χώρα μας σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, καθώς βενζίνη και του πετρέλαιο θέρμανσης κινούνται συνεχώς ανοδικά.
Η επιβάρυνση για τους οδηγούς θα είναι συγκριτικά υψηλότερη, αν αναλογιστεί κανείς ότι στα πρατήρια των εθνικών οδών αλλά και στις περισσότερες περιοχές της περιφέρειας η βενζίνη είναι ακριβότερη έως 10 ή 15 λεπτά το λίτρο σε σχέση με τα αστικά κέντρα, καθώς Αττική και Θεσσαλονίκη περιλαμβάνονται στις φθηνότερες περιοχές της επικράτειας.
Η μέση τιμή της αμόλυβδης διαμορφωνόταν την περασμένη Πέμπτη στα 1,653 ευρώ, με τη φθηνότερη τιμή να ξεκινά από 1,548 ευρώ (Αργολίδα) και την ακριβότερη να φτάνει στα 1,837 ευρώ (Κυκλάδες).
Κεφαλονιά, Λασίθι, Ρέθυμνο, Χίος και Σάμος είναι οι ακριβότεροι νομοί, με μέση τιμή που κλιμακώνεται έως 1,773 ευρώ, ενώ Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Ανατολική Αττική, Δράμα και Ημαθία είναι οι φθηνότεροι, με μέση τιμή από 1,618 ευρώ.
Το ντίζελ θέρμανσης κυμαινόταν στα 86,1 λεπτά την Πέμπτη, από 79 λεπτά στην αρχή του χρόνου.
Καθησυχάζει ο Χρυσοχοΐδης
Ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Μ. Χρυσοχοΐδης σχολίασε σχετικά: «Έχουμε 27% αύξηση της τιμής του αργού πετρελαίου από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα και οι σοβαροί αναλυτές λένε ότι ενδεχομένως θα υπάρξει περαιτέρω αύξηση 11% ως το τέλος του χρόνου». Αυτό, όμως, επισήμανε, δεν σημαίνει ότι η βενζίνη θα φτάσει στα 2 ευρώ. «Γιατί σπέρνουμε πανικό στον κόσμο; Υπάρχει ένα πρόβλημα στη Λιβύη, αλλά εμείς εισάγουμε μόνο το 10% του πετρελαίου από εκεί. Όλο το υπόλοιπο έρχεται από το Ιράν, τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία. Αν δεν υπάρξει πόλεμος στον Κόλπο, δεν υπάρχει λόγος να μιλάμε για κρίση στην αγορά καυσίμων».
Ωστόσο, στη χώρα μας, με τις αγορές να λειτουργούν υπό καθεστώς χρόνιων στρεβλώσεων, με ολιγοπωλιακές και μονοπωλιακές συμπεριφορές, με την κρίση να μαστίζει την αγορά, με κλειστές τις στρόφιγγες της δανειοδότησης από τις τράπεζες προς για τις επιχειρήσεις, με ισχυρό βαθμό εξάρτησης της οικονομίας από το πετρέλαιο αλλά και το φυσικό αέριο –που όμως η τιμή του είναι συνδεδεμένη με την τιμή του πετρελαίου– αλλά και με δεδομένο ότι η οικονομία μας είναι κυρίως εισαγωγική, η πορεία του πληθωρισμού προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία.
Μειωμένη ζήτηση κατά αυξημένου κόστους
Η κρίση συμβάλλει ώστε μέχρι τώρα οι αυξήσεις στις οποίες προχωρούν οι εταιρείες σε προϊόντα και υπηρεσίες να είναι πολύ περιορισμένες. Εκπρόσωποι μεγάλων ελληνικών εταιρειών και πολυεθνικών ομίλων δηλώνουν στην «F.S.» ότι δεν προχωρούν σε αυξήσεις παρ’ ότι έχουν ανέβει όλα τα κόστη, διότι προσπαθούν να αντισταθμίσουν την άνοδο του κόστους με την αύξηση του τζίρου, καθώς η αγορά δεν επιτρέπει ανατιμήσεις. Βέβαια, τέτοια στάση είναι πιο εύκολο να τηρήσουν οι μεγάλοι, διότι έχουν «λίπος» να κάψουν. Σε μικρότερου μεγέθους επιχειρηματικές δραστηριότητες, που είναι το κυρίως πεδίο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, αναμένεται «σφαγή» το προσεχές διάστημα.
Κι ενώ αυτά συμβαίνουν στη χώρα μας, ο μεταποιητικός τομέας της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε τον προηγούμενο μήνα με τους ταχύτερους ρυθμούς των δέκα τελευταίων ετών. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση των ενεργειακών τιμών και των τιμών πρώτων υλών, οδήγησε στην ταχύτερη αύξηση των τιμών των 14 τελευταίων ετών.
Η αναδυόμενη αυτή πετρελαϊκή κρίση φέρνει ξανά στο προσκήνιο την ανάγκη να γίνουν επενδύσεις για να ενισχυθεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της –επιβεβλημένης ούτως ή άλλως από την Ε.Ε.– αύξησης της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, από την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που τόσο έχει καθυστερήσει, αλλά και από την επιτάχυνση των διαδικασιών για την εξόρυξη των εγχώριων κοιτασμάτων μαύρου χρυσού και φυσικού αερίου.
«Με βάση τα μη επεξεργασμένα και αποσπασματικά στοιχεία που έχουμε συγκεντρώσει μέχρι σήμερα, η Ελλάδα μπορεί να καλύψει μέρος των αναγκών της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο από εγχώρια παραγωγή, η οποία σε μερικά χρόνια μπορεί να φτάσει στο 1/5 έως 1/4 της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου και αερίου» δήλωσε πρόσφατα ο υφυπουργός Ενέργειας κ. Ι. Μανιάτης.
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη και την Ελλάδα
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, οι τιμές καταναλωτή στις 17 χώρες-μέλη της ζώνης του ευρώ ενισχύθηκαν 2,4% (σε ετήσια βάση) τον προηγούμενο μήνα, έναντι ανόδου 2,3% τον Ιανουάριο. Οι οικονομολόγοι της Eurostat απέδωσαν την αύξηση του πληθωρισμού στην άνοδο των ενεργειακών τιμών και στις ανατιμήσεις στα τρόφιμα.
Σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, ήδη τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για φέτος τον Ιανουάριο κατά 5,2% έναντι 2,4% τον περυσινό Ιανουάριο.
Θα πρέπει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι η αύξηση του δείκτη «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» ήταν 2,4% λόγω της αύξησης των τιμών στα δημητριακά και παρασκευάσματα, κρέατα, ψάρια, γαλακτοκομικά και αυγά, νωπά λαχανικά και γλυκά - ζαχαρωτά, ενώ 2,5% ήταν η αύξηση της ομάδας «διαρκή αγαθά - είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες», λόγω αύξησης των τιμών κυρίως στα λευκά είδη, τα υαλικά, τα είδη καθαρισμού, τα επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης και στις οικιακές υπηρεσίες. Τα στοιχεία αυτά τα επισημαίνουμε διότι δεν συνάδουν με την τιμοληψία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, βάσει της οποίας το Παρατηρητήριο Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης καταγράφει σε 4 αλυσίδες σούπερ μάρκετ (με ημερομηνίες σύγκρισης τιμών 20 Ιανουαρίου 2010 & 20 Ιανουαρίου 2011) μείωση των τιμών από 6,6% έως 9,36% σε 70 προϊόντα που συνιστούν το μεγάλο καλάθι μιας τετραμελούς οικογένειας.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, οι τιμές καταναλωτή στις 17 χώρες-μέλη της ζώνης του ευρώ ενισχύθηκαν 2,4% (σε ετήσια βάση) τον προηγούμενο μήνα, έναντι ανόδου 2,3% τον Ιανουάριο. Οι οικονομολόγοι της Eurostat απέδωσαν την αύξηση του πληθωρισμού στην άνοδο των ενεργειακών τιμών και στις ανατιμήσεις στα τρόφιμα.
Σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, ήδη τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν αύξηση του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για φέτος τον Ιανουάριο κατά 5,2% έναντι 2,4% τον περυσινό Ιανουάριο.
Θα πρέπει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι η αύξηση του δείκτη «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» ήταν 2,4% λόγω της αύξησης των τιμών στα δημητριακά και παρασκευάσματα, κρέατα, ψάρια, γαλακτοκομικά και αυγά, νωπά λαχανικά και γλυκά - ζαχαρωτά, ενώ 2,5% ήταν η αύξηση της ομάδας «διαρκή αγαθά - είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες», λόγω αύξησης των τιμών κυρίως στα λευκά είδη, τα υαλικά, τα είδη καθαρισμού, τα επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης και στις οικιακές υπηρεσίες. Τα στοιχεία αυτά τα επισημαίνουμε διότι δεν συνάδουν με την τιμοληψία της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, βάσει της οποίας το Παρατηρητήριο Τιμών του υπουργείου Ανάπτυξης καταγράφει σε 4 αλυσίδες σούπερ μάρκετ (με ημερομηνίες σύγκρισης τιμών 20 Ιανουαρίου 2010 & 20 Ιανουαρίου 2011) μείωση των τιμών από 6,6% έως 9,36% σε 70 προϊόντα που συνιστούν το μεγάλο καλάθι μιας τετραμελούς οικογένειας.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.