Τραπεζικό σύστημα: Από τον ενθουσιασμό στην ανησυχία

Προάγγελος δεινών (στους ισολογισμούς) εμφανίστηκε χθες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γ. Προβόπουλος, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι οι επισφάλειες των τραπεζών αναμένεται να αυξηθούν και φέτος. Μέσα σε αυτό το αρνητικό κλίμα, θα πρέπει να προστεθεί, σημειώνουν τραπεζίτες, η έκτακτη εισφορά που θα κληθούν να καταβάλουν για φέτος και μέχρι τον Μάρτιο, η άνοδος των επιτοκίων στις καταθέσεις, αλλά και η μείωση των καταθέσεων. Και μέσα σε όλα τα άλλα, ας συνυπολιγστεί και η μείωση της αξίας των ακινήτων τους, λόγω της δεδομένης πτώσης της αγοράς ακινήτων.

Ελπίδα, αποτελεί μόνο η ανάκαμψη των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης, χώρες στις οποίες οι ελληνικές τράπεζες έχουν παρουσία εδώ και χρόνια. Ήδη, τον ενθουσιασμό των πρώτων ημερών του 2011 διαδέχεται η ανησυχία και ο προβληματισμός. Οι γενναίες αυξήσεις κεφαλαίου και η βελτίωση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών αναμένεται να αποδειχθούν κατώτερες των περιστάσεων, αν τελικά έρθει ένα haircut στα ελληνικά ομόλογα, υποστηρίζουν τραπεζίτες. Τα stress tests του ερχόμενου Μαϊου θα κρίνουν αν θα χρειαστούν άλλες αυξήσεις κεφαλαίου, ή άλλες κινήσεις για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας.

Ήδη, η Credit Suisse παραμένει «ουδέτερη» για τις ελληνικές τράπεζες, χωρίς να προβαίνει σε καμία αλλαγή στις αναθεωρημένες εκτιμήσεις της 22ας Δεκεμβρίου.

Παρ' όλο που το μακροοικονομικό περιβάλλον παραμένει αρνητικό, δεν είναι χειρότερο των προσδοκιών της τράπεζας. Οι τραπεζικές μετοχές έχουν υποχωρήσει κατά 40% με 60% από τις αρχές του 2010 (με την Τράπεζα Κύπρου μόλις 14%), ενώ καθοδικές είναι και οι πιθανότητες συγχώνευσης. Ο οίκος εκτιμά ότι είναι ακόμα πρόωρο να τηρήσει bullish στάση για τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος μεγαλύτερου από το 25% haircut στα ελληνικά κρατικά ομόλογα, βαθύτερης ύφεσης από την αναμενόμενη, ενώ δεν είναι ακόμα ξεκάθαρη η έξοδος από τον μηχανισμό στήριξης και οι επιπτώσεις της στα περιθώρια καθαρής κερδοφορίας.

Τα αποτελέσματα του 2010, εκτιμούν αναλυτές, αναμένεται να είναι αποκαρδιωτικά και η αρχή έγινε με την Emporiki, οι ζημιές της οποίας άγγιξαν το 1 δισ. ευρώ. Ζημιές αναμένεται να ανακοινώσουν ακόμα οι ΑΤΕ, Τ.Τ, και Geniki. Κέρδη, αλλά αισθητά μειωμένα μέχρι 60 – 65% αναμένεται να ανακοινώσουν περί τα τέλη Μαρτίου οι υπόλοιπες τράπεζες, μειώνοντας τη συνολική εικόνα των ζημιών στα 500 εκατ. ευρώ, εκτιμούν παράγοντες της αγοράς.

Σύμφωνα με τον κ. Προβόπουλο, «εφέτος οι τράπεζες θα κληθούν να αντιμετωπίσουν την αναμενόμενη περαιτέρω επιδείνωση της ποιότητας του χαρτοφυλακίου δανείων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, την ανάγκη για σταδιακή απεξάρτηση από το Ευρωσύστημα, όσον αφορά την άντληση ρευστότητας, τον εξορθολογισμό του υποδείγματος επιχειρησιακής λειτουργίας τους και διαχείρισης του λειτουργικού τους κόστους, καθώς και τη σταδιακή προσαρμογή τους στις απαιτήσεις του νέου διεθνούς ρυθμιστικού πλαισίου.

Η χρηματοδότηση προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, αναμένεται να σημειώσει μηδενικούς ή αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής κατά το 2011. Περιοριστική επίδραση στη δυνατότητα πρόσβασης σε δανεισμό αλλά και τη διάθεση για ανάληψη χρέους από τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά συνεχίζει να ασκεί η εξασθένηση της χρηματοοικονομικής κατάστασης των τελευταίων. Από την άλλη πλευρά, αυξητικά αναμένεται να επηρεάσει τη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα η πρόσφατη παράταση του προγράμματος ενίσχυσης της ρευστότητας της οικονομίας. Το πώς τελικά θα κινηθεί ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης το τρέχον έτος θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα πρόσβασης των ελληνικών τραπεζών στις αγορές χρήματος και κεφαλαίων και από τη βελτίωση της εμπιστοσύνης των αποταμιευτών».

Στ.Κ.Χαρίτος

sxaritos@reporter.gr