ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΑΠΟΔΡΑΣΗ:ΟΡΕΙΝΗ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑ

ΤΑ ΘΡΥΛΙΚΑ ΚΡΑΒΑΡΑ

Εξοχικό σπίτι στην Ορεινή Ναυπακτία

Σύμφωνα με την πιθανότερη εκδοχή η λέξη Κράβαρα είναι σλαβική και σημαίνει βοϊδολίβαδο. Πρόκειται για την περιοχή που βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του Ν.Αιτωλοακαρνανίας, βόρεια του ποταμού Μόρνου και εκατέρωθεν του ποταμού Ευήνου, πολύ κοντά δε σε Ευρυτανία, Φωκίδα και Φθιώτιδα. Ουσιαστικά είναι μια γεωγραφική ενότητα 45 χωριών, που ανέκαθεν ήταν απομονωμένα από τα κοντινά αστικά κέντρα, λόγω και του φυσικού ανάγλυφου: ψηλά βουνά, ποτάμια, χαράδρες, ρέματα, καταρράκτες, τεχνητές λίμνες, άπειρες στροφές, ανεβοκατεβάσματα και στριφογυρίσματα. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε στις νότιες απολήξεις της Πίνδου. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την πλήρη σχεδόν απουσία καλλιεργήσιμων εκτάσεων, την ανυπαρξία του εμπορίου αλλά και το γεγονός ότι οι Κραβαρίτες δεν εξασκούσαν κάποια σπουδαία τέχνη (ούτως ώστε να γίνουν πανελληνίως γωνστοί, όπως λ.χ. οι Ζαγορίσιοι πετράδες) συνετέλεσαν στη δημιουργία ολόκληρου μύθου γύρω από την παροιμιώδη φτώχεια τους. Πολλές φορές γίνονταν αντικείμενο σάτιρας και χλευασμού. Η εικόνα αυτή παγιώθηκε ιδιαίτερα με την κυκλοφορία του περίφημου βιβλίου "Ο Ζητιάνος" του Ανδρέα Καρκαβίτσα, με το οποίο ο λογοτέχνης αναδεικνύει την έφεση ολόκληρων οικογενειών Κραβαριτών στην επαιτεία και την εξαπάτηση. Δεν πρέπει όμως να παραβλέψουμε και το γεγονός ότι πολλοί Κραβαρίτες ήταν σκληροί αγωνιστές δίνοντας ακόμη και τη ζωή τους για την πατρίδα.

Σήμερα πλέον ο τόπος αναπτύσσεται τουριστικά παρά το ότι η απομόνωση συνεχίζεται: χαρακτηριστικό παράδειγμα η διαδρομή Ναύπακτος-Άνω Χώρα (58 χλμ.) που διαρκεί 1 ώρα και 30 λεπτά λόγω των εκατοντάδων στροφών. Τα περισσότερα χωριά ερημώνουν το χειμώνα αλλά το καλοκαίρι ζωντανεύουν. Προσοχή: τελευταίος ανεφοδιασμός με καύσιμα στη Ναύπακτο.

Ναύπακτος : το παλιό λιμάνι

Αφήνουμε τη Ναύπακτο με κατεύθυνση ανατολική προς Ιτέα. Πολύ γρήγορα, 2-3 χλμ. από την έξοδο της πόλης, περνάμε την πεντάτοξη γέφυρα του Μόρνου. Σε λίγο βρίσκουμε σχετικές πινακίδες και στρίβουμε αριστερά για Καστράκι, Γρηγορίτικα, Πευκάκι, Φιλοθέη. Μέχρι τη Φιλοθέη έχουμε ήδη ανηφορίσει αρκετά αλλά πρέπει πάλι να πάρουμε τον κατήφορο για να ξαναπεράσουμε το Μόρνο, αυτήν τη φορά στη θέση "Χάνι Ρέρεσης" (εδώ η κα Νίτσα τα ψήνει όλα στο τζάκι: μπριζόλες, λουκάνικα κλπ. Τηλ. 2634052333). Το τοπίο δίπλα στο ποτάμι είναι ιδανικό για περπάτημα : πλατάνια, σχίνοι και πανύψηλα πουρνάρια ξεκουράζουν το μάτι. Αμέσως μετά τη γέφυρα φεύγει προς τα δεξιά ένας δρόμος που μας οδηγεί στο Κροκύλειο και στο φράγμα του Μόρνου, μια διαδρομή που περιγράφεται σεξεχωριστή ανάρτηση.

Εμείς θα συνεχίσουμε για Λιμνίτσα. Άλλη διακλάδωση προς τα αριστερά οδηγεί στα λεγόμενα Λεβεντοχώρια (Κοκκινοχώρι, Χρύσοβο,Ασπριά, Κεντρική, Σέλλο, Αναβρυτή και Καταφύγιο). Τώρα πια αρχίζει συνεχής ανηφορικός δρόμος που περνά διαδοχικά τα χωριά Λιμνίτσα (πολύ καλή η ταβέρνα Το Τζάκι, τηλ. 2634052322, σπεσιαλιτέ της κας Τασίας το χοιρινό με καμβρολάχανα, η μακαρονόπιτα και η μυζυθρόπιτα αλλά και η ταβέρνα Το Πέτρινο, τηλ. 2634052588), Τερψιθέα και Ελατού ενώ πληθαίνουν οι βελανιδιές, οι καστανιές, οι κέδροι και τα έλατα. Μόλις βγούμε από την Ελατού θα συναντήσουμε το μοντέρνοεστιατόριο Lolos (σπεσιαλιτέ της κας Θεώνης το χοιρινό μουσταρδάτο, το κουνέλι στιφάδο, τα σουτζουκάκια σμυρνέικα κλπ.). Φτάνουμε σε διάσελο όπου και βλέπουμε τώρα από μακρυά την Άνω Χώρα. Διανύουμε τα τελευταία κατηφορικά χιλιόμετρα μέσα σε πυκνό ελατόδασος και μπαίνουμε στο πιο ζωντανό χωριό της περιοχής που ως το 1928 λεγόταν Μεγάλη Λομποτινά και σήμερα είναι έδρα του Δήμου Αποδοτίας.

ΑΝΩ ΧΩΡΑ

Είμαστε στα 1050 μ. υψόμετρο και γύρω-γύρω είμαστε περικυκλωμένοι από έλατα και καστανιές. Στην πλατεία στέκεται αγέρωχος και ο πολύ όμορφος ναός της Αγ.Παρασκευής με τα δύο καμπαναριά, ενώ ακριβώς δίπλα ξεκουράζεται ο ηρωικός "καρνάβαλος", δηλαδή το λεοφωρείο που έκανε τα δρομολόγια από τη Ναύπακτο μέχρι και το 1983. Στον ίδιο χώρο φιλοξενείται και μία μικρή έκθεση φωτογραφίας παλαιών λεοφωρείων.

Ο περιβόητος "καρνάβαλος"

Ακολούθως διασχίζουμε την πάλαι ποτέ "αγορά": θα βρούμε εδώ αρκετά μαγαζάκια, ένα-δυο καφενεία, ένα μπακάλικο, το κατάστημα της Αντωνίας με τα παραδοσιακά προϊόντα (τηλ. 2634041524) και τρία ταβερνάκια:

Ταβέρνα Το Πλατάνι, τηλ. 2634041002 ανοιχτά μόνο τα Σαβ/κα.

Ταβέρνα Η Αποδοτία, τηλ. 2634041328

Ταβέρνα Βασίλης Πατούχας, τηλ. 2634041392 πάντα ανοιχτά.

Η γύρω περιοχή είναι ιδανική για πεζοπορία. Να σημειώσουμε το μονοπάτι μέσα στο ρέμα του Κάκαβου, το οποίο ενώνει την Άνω Χώρα με την Αμπελακιώτισσα μέσα σε πυκνό δάσος με τρεχούμενα νερά, αλλά και το μονοπάτι του "Οινέα" που ενώνει την Άνω Χώρα με την Κάτω Χώρα.

Αν βρεθείτε στην Άνω Χώρα το δεύτερο σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου, θα απολαύσετε τη "γιορτή κάστανου και τσίπουρου", ενώ αν έρθετε το πρώτο σαββατοκύριακο του Φεβρουαρίου θα συμμετέχετε στη "γιορτή τσιγαρίθρας" και μπομπότας.

ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑ

Από την Άνω Χώρα αξίζει να πάρουμε τον πολύ ωραίο δρόμο που μπαίνει στο δάσος και θα μας βγάλει σε 13 χλμ. στην Αμπελακιώτισσα που βρίσκεται στα 900 μ. υψόμετρο και είναι ένα από τα αρχαιότερα χωριά της Ορεινής Nαυπακτίας. Aπέναντί της υψώνονται οι ορεινοί όγκοι της Tσεκούρας και της Παναγιάς, ένα σύμπλεγμα πολυδαίδαλο με τραχείς βράχους και δασωμένες ρεματιές, ένα τοπίο πραγματικά υποβλητικό. Tο παλιό της όνομα «Kοζίτσα» σήμαινε στα σλάβικα γιδότοπος. Tο νέο της όνομα το οφείλει στη Μονή της Παναγίας της Αμπελακιώτισσας και σ' ένα εικόνισμα της Παναγίας που χάθηκε από τα Aμπελάκια της Θεσσαλίας (το πέταξαν οι Τούρκοι στον Πηνειό) και βρέθηκε σαν από θαύμα εκεί στις 15/8/1455 κρεμασμένη στα κλαδιά της βελανιδιάς που βρίσκεται πίσω από το ιερό του ναού. Άλλα κειμήλια είναι το δεξί χέρι του Αγίου Πολυκάρπου και ο Επιτάφιος του 1753 από Πολίτισσα κεντήστρα.

Από εδώ θα ανηφορίσουμε σε καλοπατημένο χωματόδρομο μέσα στα έλατα, θα περάσουμε τη ράχη της Τσεκούρας και θα κατεβούμε στην Περδικόβρυση (σύνολο 17 χλμ. σε χώμα).

Από την Άνω Χώρα άλλος ασφάλτινος δρόμος μας συνδέει σε 5΄ με την Κάτω Χώρα (όπου αξίζει να καθίσουμε για καφέ ή και για φαγητό στόσυγκρότημα Ξένιος). Από εδώ συνεχίζει χωματόδρομος για ταΚρυονέρια και τον οικισμό Λάλικα, όπου και θα γνωρίσουμε το Φόντα τον "ινδιάνο" και τη φάρμα του. Ανεβαίνουμε πάλι σε ράχη ψηλά στούψωμα Τσεκούρα, πάντα μέσα σε αιωνόβια έλατα, οπότε αρχίζει η κατάβαση για την Περδικόβρυση. Κατεβαίνοντας έχουμε θέα ανάμεσα από τα έλατα προς τον ποταμό Εύηνο (που λέγεται και Φίδαρης επειδή πριν εγκλωβιστεί από το φράγμα είχε φιδίσιο...κορμί) και την τεχνητή του λίμνη που τροφοδοτεί με νερό τη λίμνη του Μόρνου και από κει όλη την Αθήνα.

Η τεχνητή λίμνη Ευήνου

Έχουμε πλέον πατήσει σε άσφαλτο και μπορούμε αν έχουμε χρόνο να περάσουμε απέναντι να κάνουμε το γύρο, περνώντας από την Κλεπά, την Αράχοβα (όχι του Παρνασσού αλλά το κεφαλοχώρι της Ορεινής Ναυπακτίας...), τις Κρανές και το Νεοχώρι (θα καθίσουμε κάτω από το πλατάνι της πλατείας όπου βρίσκονται δύο ταβέρνες: "το στέκι των κυνηγών", τηλ.2634048352 και η κα "Σταυρούλα", τηλ.2634048582). Θα περάσουμε και το φράγμα και θα συναντηθούμε με το δρόμο που έρχεται απ'ευθείας από την Περδικόβρυση (λειτουργεί η ταβέρνα "Πλατάνι", μόνο το καλοκαίρι).

Από την Αράχοβα υπάρχει καλός δρόμος που αρχικά περνάει από τις "τρεις βρύσες" και στη συνέχεια βγάζει ψηλά στη θέση "Ψηλός Σταυρός" στα 1400 μ. με εκπληκτική θέα στη λίμνη Ευήνου κι από κει πλέον σε Ευρυτανικό έδαφος μπαίνουμε στη Δομνίστα.

Πίσω στο φράγμα του Ευήνου. Αρχίζουμε την ανάβαση για Άγ.Δημήτριο, περνάμε το Χάνι του Λιόλιου (ο Αντώνης δε λείπει ποτέ: χειμώνα - καλοκαίρι κάτι θα βρεις για φαγητό. Τηλ. 2634048408), συναντούμε αριστερά έναν δρόμο για τη Χόμορη (θα βρούμε την ταβέρνα "τα Πλατανάκια" όπου η κα Ειρήνη πάντα κάτι θα έχει να μας ψήσει στα κάρβουνα, καμιά σαλάτα, τηγανητές πατάτες κλπ.), μετά δεξιά άλλη διασταύρωση για Περίστα και τελικά μπαίνουμε στονΠλάτανο, ακόμη ένα κεφαλοχώρι της Ορεινής Ναυπακτίας.

ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ

 

Η περιτριγυρισμένη από πέτρινα σπίτια κεντρική πλατεία του Πλάτανου

Ο Πλάτανος, έδρα του ομώνυμου Δήμου, είναι κτισμένος σε πλαγιά του βουνού Αλωνάκι, σε υψόμετρο 900 μ. και κάτω από ωραιότατο δάσος. Λειτουργούν σχολεία δημοτικό, γυμνάσιο, ειρηνοδικείο, υποθηκοφυλακείο, αστυνομία, ταχυδρομείο και ΟΤΕ. Στην πλατεία θα βρούμε την εκκλησία του Αγ.Νικολάου με τα εντυπωσιακά κωδωνοστάσια, δύο καφενεία, δύο ταβερνάκια, έναν ξενώνα, ένα περίπτερο, ένα μπακάλικο, ένα μικρό μουσείο και μια ωραία πέτρινη βρύση.

Αφήνοντας τον Πλάτανο με κατεύθυνση το Αχλαδόκαστρο μπορούμε να κατεβούμε ως την κοίτη του Εύηνου για να θαυμάσουμε το πέτρινο γεφύρι της Αρτοτίβας, πολύ κοντά στη σμίξη του ποταμού με τον παραπόταμό του Κότσαλο. Πίσω στον Πλάτανο για να πάρουμε νότια πορεία, να περάσουμε τον Κότσαλο και να φτάσουμε στην Ποκίστα(απέχει 17 χλμ. από τον Πλάτανο, μπορούμε να ξαποστάσουμε για καφέ ή για κανένα μεζέ στο Καφέ Οινομαγειρείο Ψητοπωλείο "Το Σπιτικό"). Συνεχίζουμε και βρίσκουμε διασταύρωση : θα πάμε δεξιά για να κάνουμε έναν κύκλο. Θα περάσουμε διαδοχικά Δορβιτσιά (με την ταβέρνα "Πλατανόβρυση", τηλ. 6979938615), Στράνωμα, Άνω Κάμπο, Κάτω Κάμπο και Φαμήλα. Από εδώ μπορούμε να κάνουμε μια μεγάλη παράκαμψη περνώντας Πόρο, Διάσελλο, Ριγάνι, Κλεφτάλωνο, Πιτσιναίικα και να βγούμε στον Εύηνο στη θέση Χάνι Μπανιά. Τώρα είτε περνάμε τη γέφυρα Μπανιά για να ανεβούμε στα Δουνέικα είτε συνεχίζουμε για Τρίκορφο, Χάλκεια και βγαίνουμε στο δρόμο που συνδέει το Αντίρριο με το Μεσολόγγι. Στρίβουμε αριστερά, περνάμε την Καλαβρούζα και φτάνουμε στη Ναύπακτο. Αλλιώς από Φαμήλα εύκολα φτάνουμε στα Λουτρά Στάχτης. Υπάρχει ιαματική πηγή θερμοκρασίας 26°C γνωστή από τους Ομηρικούς χρόνους. Το καλοκάιρι έχει πολλή κίνηση. Μετά τα λουτρά περνάμε Πλατανιά, Κάμπο, Παλαιοχώρι και φτάνουμε στο Σίμο, για να κλείσει ο κύκλος που λέγαμε. Και ο Σίμος είναι μεγάλο χωριό. Είναι η έδρα του Δήμου Πυλήνης, έχει αστυνομία, αγροτικό ιατρείο, δασική υπηρεσία, ταχυδρομείο και γραφείο ΟΤΕ. Συνεχίζουμε για Παλαιόπυργο, Παλαιοχωράκι και μπαίνουμε στη Ναύπακτο.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Στο καθιστικό του ξενώνα ΞΕΝΙΟΣ

ΑΝΩ ΧΩΡΑ

Ξενοδοχείο CRYSTAL MOUNTAIN HOTEL, το πρώτο που άνοιξε σε όλη την Ορεινή Ναυπακτία, το 1992, με 60 δωμάτια, εστιατόριο, εξωτερική πισίνα, γήπεδα μπάσκετ, τένις, παιδότοπο, συνεδριακό κέντρο κλπ. Μείναμε εδώ τον Ιούλιο του 2002 τρία άτομα στο δωμάτιο Νο 103 προς 54 € με πρωινό και μας άφησε άριστες εντυπώσεις.

Ξενώνας Village Inn, 8 δωμάτια με κουζινάκι, TV και τηλέφωνο. Τα 4 από αυτά έχουν και τζάκι.

Ξενώνας Το Κανναβέικο, 7 διαμερίσματα με αυτόνομη θέρμανση, τζάκι, TV και κουζινάκι.

Ξενώνας Τα Πέτρινα, δωμάτια (και μεζονέτες με πατάρι) με τζάκι, TV, DVD, κουζινάκι και μπάνιο με υδρομασάζ.

Ξενώνας Αλθαία, 4 διαμερίσματα με τζάκι, κουζινάκι, TV και αυτόνομη θέρμανση.

Ενοικιαζόμενα Διαμερίσματα Βασίλης Μάτος, 4 διαμερίσματα με κουζίνα, τηλεόραση, αυτόνομη θέρμανση. Τζάκι στα 3 από τα 4.

ΚΑΤΩ ΧΩΡΑ

Ξύλινες κατοικίες Ξένιος, με συνολικά 13 φιλανδικά ξύλινα σπίτιαδύο ή και τριών χώρων. Τζάκι στα μεγαλύτερα. Στο εστιατόριο θα απολαύσετε εξαιρετικά πιάτα υπό το φως των κεριών.

ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑ

Πανδοχείο Δρυάδες, με αυτόνομη θέρμανση, κουζινούλα και μπαλκονάκια. Στο ισόγειο λειτουργεί και ταβέρνα (παραγγέλνουμε στον Παναγιώτη να μας ετοιμάσει ό,τι θέλουμε: ακόμη και ψάρι!).

ΤΕΡΨΙΘΕΑ

Ξενοδοχείο Τερψιθέα

ΛΙΜΝΙΤΣΑ

Ξενώνας Το Πέτρινο, διαμερίσματα δύο χώρων με υπνοδωμάτιο, καθιστικό με κουζινάκι, τηλεόραση και κεντρική θέρμανση. Έχουν και ωραία ταβέρνα.

ΕΛΑΤΟΥ

Ξενοδοχείο Ελατού, 16 δίκλινα δωμάτια από 50€ με πρωινό. Έχουν και εστιατόριο στο ισόγειο.

ΛΑΛΙΚΑ ΚΡΥΟΝΕΡΙΩΝ

Φάρμα Μίχου, ο Φόντας εκτρέφει και αγριογούρουνα τα οποία πότε πότε τα βγάζει και για βόλτα! Θα απολαύσετε ωραίο πρωινό με τραχανά, τηγανίτες και ομελέτα με χωριάτικο λουκάνικο συνοδείαινδιάνικης μουσικής. Αλλά τον καφέ θα τον κάνετε μόνοι σας. Επίσης θα συνδράμετε και στο πλύσιμο των πιάτων! Στο βουνό πρέπει όλοι να βοηθούν.

ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ

Ξενώνας Ζορμπάς, 7 δωμάτια με αυτόνομη θέρμανση, τηλεόραση, A/C και ψυγείο.

Αγρόκτημα Πινακάδες

ΠΛΑΤΑΝΟΣ

Ξενώνας Αλωνάκι, 15 δωμάτια και εστιατόριο από κάτω. Ωραία γίδα βραστή.

Τα σπιτάκια της Ιφιγένειας, 10 πέτρινα σπιτάκια ενός ή δύο χώρων με τζάκι, κουζίνα, TV, A/C, mini bar και μπαλκόνια.

Ενοικ. Δωμάτια Γρηγορόπουλος, δωμάτια με τηλεόραση και ψυγείο. Υπάρχει και κοινόχρηστη κουζίνα και χτιστή ψησταριά (BBQ).

ΚΑΜΠΟΣ ΣΙΜΟΥ

Ξενώνας Γρίβας, 8 ανεξάρτητα σπιτάκια μέσα στο πράσινο. Έχουν και άλογα για ιππασία.

ΚΛΕΦΤΑΛΩΝΟ ΦΑΜΗΛΑΣ

Παραδοσιακός ξενώνας Το Μπαλκόνι του Ευήνου, έχει και ταβέρνα.

ΠΑΛΑΙΟΠΥΡΓΟΣ

Ξενώνας Η Ορεινή Ναυπακτία, διαμερίσματα 80 τ.μ. με τζάκι, κουζίνα, τηλεόραση κλπ. Πρωινό φτιάχνετε μόνοι σας με τα υλικά που σας παρέχονται στο δωμάτιο.

ΓΕΦΥΡΑ ΜΠΑΝΙΑ

Χάνι Μπανιά, 6 δίκλινα από 50€ με πρωινό. Στην ταβέρνα θα δοκιμάσετε από πίτες και χοιρινό στη γάστρα μέχρι κόκορα κρασάτο και αρνάκι λαδορίγανη.

ΔΟΥΝΕΪΚΑ

Ξενώνας Φιλοξενία, 6 δίκλινα με κεντρική θέρμανση, κουζινάκι, TV, A/C και ασύρματο internet. Στην ταβέρνα η κα Τασία ετοιμάζει πίτες, κόκορα με χυλοπίτες, αγριογούρουνο στη γάστρα κλπ.

ΤΡΙΚΟΡΦΟ ΧΑΛΚΕΙΑΣ

Αγρόκτημα Πινακάδες, 8 ξύλινα φιλανδικά σπιτάκια με όλα τα κομφόρ: κουζίνα, καλοριφέρ, A/C, τζάκι, υδρομασάζ, TV, DVD, CD, NOVA, επιτραπέζια παιχνίδια και πλυντήριο ρούχων! Στο αγρόκτημα θα βρείτε 12 άλογα, ένα γαϊδουράκι και μπόλικα ελάφια!

ΚΑΛΑΒΡΟΥΖΑ

Ελαιώνας Ζέλιου, τεράστιος χώρος με ξενοδοχείο, ταβέρνα και αίθουσα συνεστιάσεων για γάμους, βαφτίσια, μνημόσυνα κλπ. Επίσης γήπεδο τένις, spa υπό κατασκευή και ένα υπαίθριο θέατρο 900 ατόμων όπου διοργανώνονται συναυλίες, φεστιβάλ κλπ.

http://partetavouna.blogspot.com