Για όλα φταίνε... οι δημόσιοι υπάλληλοι

Στην κοινή γνώμη κυριαρχεί η αντίληψη πως μόνο στην Ελλάδα οι δημόσιοι υπάλληλοι απολαμβάνουν μισθούς μεγαλύτερους από εκείνους των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα και φυσικά "υψηλή προστασία" από το ενδεχόμενο της απόλυσης. Πόσο, όμως, ισχύουν όλα αυτά; Ώσπου ένα άρθρο του economist, το οποίο δημοσιεύθηκε στις αρχές της εβδομάδας ήρθε να τα ανατρέψει όλα!

Το άρθρο .... ήθελε να δείξει πως ο συνδικαλισμός των δημοσίων υπαλλήλων σε όλο τον κόσμο ενισχύεται, γιατί πολύ απλά "κάνει τη δουλειά", ασκεί δηλαδή αποτελεσματική πίεση στους εργοδότες (την κυβέρνηση) για καλύτερους μισθούς και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Αποδεικνύει με στοιχεία ότι αυτό που νομίζουμε πως ισχύει μόνο στην Ελλάδα είναι τελικά δομικό χαρακτηριστικό (ή πρόβλημα, για όσους θέλουν να το χρωματίσουν αρνητικά) του καπιταλισμού.

Όπως φαίνεται στο άρθρο του economist, το ζήτημα των καλύτερων απολαβών και της καλύτερης προστασίας των δημοσίων υπαλλήλων είναι συνυφασμένο με τις πολύ αποτελεσματικές πιέσεις, τις οποίες μπορεί να ασκήσει το συνδικαλιστικά τους κίνημα. Γι' αυτό το λόγο το συνδικαλιστικό κίνημα των δημοσίων υπαλλήλων σε όλο τον κόσμο έχει μεγάλη δυναμική και ισχυρή παρουσία των εργαζομένων, ενώ το αντίστοιχο των ιδιωτικών υπαλλήλων πνέει τα λοίσθια.

Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα θα χρησιμοποιήσουμε από το μεγάλο αυτό άρθρο, ένα από την Μ. Βρετανία και ένα από τις ΗΠΑ, δύο χώρες που θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως "μητροπόλεις" του καπιταλισμού.

Στην Αγγλία, όπως λέει το άρθρο, όταν ανέλαβαν οι εργατικοί του Μπλερ το 1997, το ποσοστό των δαπανών του δημοσίου επί του ΑΕΠ ήταν στο 40%. Το 2010, όταν έφυγαν από την εξουσία, το άφησαν στο 50% και αύξησαν κατά ένα εκατομμύριο τους δημοσίους υπαλλήλους. Οι συντάκτες του άρθρου, βέβαια, αναγνωρίζουν ότι μέρος αυτής της αλλαγής επί του ποσοστού του ΑΕΠ οφειλόταν στην οικονομική κρίση και την ύφεση, που συρρίκνωσε το βρετανικό ΑΕΠ.

Αν και δεν υπάρχει συνταγματικά κατοχυρωμένη μονιμότητα, όπως στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ η προστασία των υπαλλήλων του δημοσίου είναι πάρα πολύ ισχυρή. Μία δικηγόρος της Καλιφόρνια η Mary Jo McGrath  δήλωσε ότι η δίκη για να απολυθεί ένας προβληματικός δάσκαλος στις ΗΠΑ κάνει τη δίκη του O.J. Simpson (μια τεράστιας δυσκολίας υπόθεση) να φαίνεται παιχνιδάκι." Επίσης, ότι "Μέσα στο 2000-2010, στο Los Angeles ξοδεύτηκαν από την πολιτεία 3,5 εκατ. δολάρια για να ξεφορτωθούν 7 από τους 33 χιλιάδες δασκάλους και κατάφεραν τελικά να διώξουν μόνο τους 5 από αυτούς".

Σε πάρα πολλές χώρες, λοιπόν, ισχύουν προνόμια για τους δημόσιους υπαλλήλους, συγκριτικά με εκείνους του ιδιωτικού τομέα: Καλύτερες άδειες, καλύτερα ωράρια, καλύτεροι μισθοί, καλύτερες και πιο γρήγορες συντάξεις (στην Πολωνία οι αξιωματικοί συνταξιοδοτούνται με 15 χρόνια υπηρεσία και μπορούν να βγουν στη σύνταξη από 33 χρονών!)

Βλέπουμε λοιπόν ότι δεν υπάρχει μόνο στην Ελλάδα ζήτημα με τους δημοσίους υπαλλήλους. Αν κι έχουν στοχοποιηθεί για όλα τα δεινά της οικονομίας, στην Ελλάδα, σαν να είναι η χώρα μας ειδική περίπτωση, όπως αποδεικνύεται και στον υπόλοιπο κόσμο, οι διαφορές αυτές ως προς την αντιμετώπιση ιδιωτικού και δημόσιου υπαλλήλου είναι προφανείς.

Οφείλουμε όμως να αναρωτηθούμε κάποια πράγματα: Η ανισότητα στις απολαβές δημοσίων και ιδιωτικών υπαλλήλων είναι η μόνη - και κυρίως η πιο κραυγαλαία- ανισότητα που γεννάει ο καπιταλισμός; Όχι. Μόνο από αυτήν ξεκινούν όλα τα δεινά των οικονομιών παγκοσμίως; Επίσης, όχι.  Και κυρίως, είναι τόσο ηθικά κατακριταία αυτή η ανισότητα, ώστε να χύνεται τόσο μελάνι γι' αυτήν; Ή μήπως εφαρμόζεται ένα επικοινωνιακό παιχνίδι του τύπου "διαίρει και βασίλευε" μεταξύ των εργαζομένων, που ίσως ευνοεί τα συμφέροντα άλλων, πιο ισχυρών οικονομικά, ομάδων πίεσης;

Είναι προφανές πως οι δημόσιοι υπάλληλοι σε όλο τον κόσμο είναι καλύτερα προστατευμένοι, γιατί έχουν καλύτερο εργοδότη. Τον τελευταίο καιρό ο εργοδότης- κράτος δέχεται τρομερές πιέσεις από τις αγορές και δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Τα κράτη πιέζονται από τα χρέη τους και τις αγορές και αυτό προκαλεί πιέσεις και στους εργαζομένους τους, τους δημοσίους υπαλλήλους. Με κάποιον τρόπο θα πρέπει να ενοχοποιηθούν για όλα τα δεινά της οικονομίας, ώστε να φαίνεται ηθικά δίκαιη η υποβάθμιση του επιπέδου ζωής τους. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, παίζει το ρόλο της η στοχοποίηση του δημόσιου τομέα σε παγκόσμιο- και όχι μόνο σε εθνικό- επίπεδο στα μάτια της κοινής γνώμης, δηλαδή της ευρείας μάζας των ψηφοφόρων

http://www.reporter.gr/