Ένα καλό κείμενο από την προχθεσινήΑυγή που βάζει το θέμα των πετρελαίων του Αιγαίου σε σωστή βάση.
Πολλά ακούγονται και γράφονται τελευταία για την πετρελαιοπιθανότητα περιοχών της χώρας μας. Αν γυρίσουμε όμως λίγο πίσω, θα δούμε ότι είχε προηγηθεί μια πλήρηςαπαξίωση της έρευνας υδρογονανθράκων για πάνω από 15 χρόνια. Το θέμα είχε επίσης υποβαθμιστεί και από το σύνολο σχεδόν των ΜΜΕ.
Σημειώνω μερικές εξαιρέσεις μεταξύ των ελαχίστων: Από το περιοδικό«Ενέργεια», Απρίλιος του 2001, όπου μεταξύ άλλων ο εκδότης του, σε άρθρο με τίτλο «Σε απαξίωση η έρευνα υδρογονανθράκων στη χώρα μας», έγραφε:
«(...) Η υπόθεση της Έρευνας και εκμετάλλευσης του πετρελαϊκού δυναμικού της Ελλάδας είναι μία εξόχως σοβαρή υπόθεση για ν' αφεθεί στην τύχη της και στις όποιες προθέσεις και σχέδια ελληνικών και ξένων συμφερόντων».
Επίσης από απάντηση του ΥΠΑΝ (19.4.08) σε ερώτηση του βουλευτή Γ. Δραγασάκη με τίτλο «Σε αδιέξοδο έχει οδηγηθεί η έρευνα υδρογονανθράκων στη χώρα μας» (23.4.08) στην έκθεση της Ειδικής Τεχνικής Επιτροπής για Θέματα Αναζήτησης, Έρευνας και Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων (15.01.08), μεταξύ άλλων αναφερόταν ότι:
«(...) επισημαίνεται η ανάγκη για αναθεώρηση της στρατηγικής και των προτεραιοτήτων της έρευνας και της γενικότερης αναδιοργάνωσης του τομέα υδρογονανθράκων».
Στην «Αυγή» επίσης άρθρα στις 20.12.09 και 21.5.10 με την ίδια θεματολογία, για ν' αναφέρουμε μερικά.
Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά και η πολυπόθητη αναθεώρηση της στρατηγικής, αντί να παίρνει σάρκα και οστά, απομακρυνόταν διαρκώς, μια μειοψηφία επιστημόνων, συνδικαλιστικών φορέων, κομμάτων και ΜΜΕ αγωνίζονταν να πείσουν για το αντίθετο, δηλαδή ότι η Ελλάδα δεν είναι «ψωροκώσταινα», ότι πρέπει να διατηρηθεί η ΔΕΠ-ΕΚΥ Α.Ε. (Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου - Έρευνας & Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων) ως αυτόνομη κρατική εταιρεία και να συμμετέχει στις παραχωρήσεις περιοχών, να παραμείνει η έρευνα ως ξεχωριστός κλάδος στα ΕΛΠΕ, ότι οι έρευνες πρέπει να συνεχιστούν και να περάσουμε στονδεύτερο γύρο παραχωρήσεων κ.ά., όλα αυτά φάνταζαν να μην ακούγονται από κανέναν, όταν ξαφνικά τα πάντα άλλαξαν.
Από το η «Ελλάδα δεν έχει πετρέλαιο», γίναμε ξαφνικά Σαουδική Αραβία, αν πιστέψουμε καθηγητές και επιστήμονες που παρελαύνουν σε εκπομπές της τηλεόρασης και που, ας σημειωθεί, μέχρι χθες συνηγορούσαν για το αντίθετο ή κρατούσαν το στόμα τους κλειστό.
Η χώρα μας ήταν και παραμένει η λιγότερο εξερευνημένη χώρα της Μεσογείου σ' ό,τι έχει σχέση με τους υδρογονάνθρακες. Οι έρευνες που έγιναν από τις ΔΕΠ, ΔΕΠ-ΕΚΥ, ΕΛΠΕ περιορίστηκαν κυρίως στην ξηρά και όχι στη θάλασσα, λόγω κόστους αλλά και προβλημάτων ως προς την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων στο Αιγαίο και αλλού. Απαραίτητη προϋπόθεση για τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων είναι η ύπαρξη σεισμικών καταγραφών, η επεξεργασία και η ερμηνεία τους.
Στις περιοχές που προβλέπουν οι διάφοροι «ειδήμονες» ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου ή δεν υπάρχουν καθόλου σεισμικά ή, αν υπάρχουν, είναι παλαιά, με μικρή διακριτική ικανότητα, που δεν έγιναν με σκοπό την ανεύρεση πετρελαίου, αλλά για τη διαλεύκανση άλλων επιστημονικών θεμάτων. Σε καμία περίπτωση βέβαια δεν δικαιολογούν αυτές τις προβλέψεις.
Αναρωτιέται λοιπόν κανείς από πού αντλούν αυτή τη σιγουριά για τα γιγαντιαία κοιτάσματα, τα οποία θα θέλαμε πρώτοι απ' όλους εμείς, που αντιπαλεύουμε χρόνια τώρα τη θεωρία της «ψωροκώσταινας», να χειροκροτήσουμε. Τα επιστημονικά δεδομένα όμως είναι φτωχά και δεν δικαιολογούν αυτόν τον ενθουσιασμό.
Βέβαια στην προσπάθειά τους να πείσουν αναμειγνύουν ινστιτούτα, μελέτες απόάλλες περιοχές, ερευνητικές επιτυχίες άλλων μεσογειακών κρατών, αλλά όλα αυτά δεν φτάνουν για να γεμίσουν τη σχεδόν ανυπαρξία στοιχείων για τις περιοχές στις οποίες αναφέρονται. Φτάνουν δε σε ακραίες καταστάσεις υποστηρίζοντας ότι με τα έσοδα θα αποπληρώσουμε το χρέος.
Τι να πιστέψουμε; Ότι η επιθυμία τους για την ανεύρεση πετρελαίου είναι τόσο μεγάλη που επηρέασε τη λογική τους; Ότι η φιλοδοξία τους να καταλάβουν θέσεις στον πολυσυζητημένο φορέα είναι τόσο μεγάλη, ώστε γίνονται άθελά τους όργανα σκοτεινών συμφερόντων;
Τα ΜΜΕ, αξιοποιώντας τις υπερβολές που λέγονται, διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και όλο και πιο συχνά ακούμε «να τα βρούμε με τους Τούρκους», «να ταδώσουμε τα πετρέλαια», «να βάλουμε νερό στο κρασί μας».
Είναι τυχαίο που όλη αυτή η καμπάνια παραπληροφόρησης ξετυλίγεται σήμερα που το ΔΝΤ και η ΕΚΤ καθορίζουν τις τύχες της πατρίδας μας; Μήπως η υπεραισιοδοξία για την ανεύρεση μεγάλων κοιτασμάτων τροφοδοτεί μιαυποχωρητικότητα – με την προσδοκία υψηλών εσόδων από το πετρέλαιο – σε θέματα εθνικής κυριαρχίας;
Υπάρχει όμως προϊστορία στην εκμετάλλευση του πετρελαίου στη χώρα μας. Είναι γνωστά
● η καταλήστευση του κοιτάσματος του Πρίνου από την Denison,
● οι υπερτιμολογήσεις,
● ο αγώνας για επαναδιαπραγμάτευση της αρχικής σύμβασης,
● το πώς πέρασε ο Πρίνος στον έλεγχο μιας παρέας «τοπικών» παραγόντων και αργότερα στην πλήρη δικαιοδοσία ενός αμφιλεγόμενου επιχειρηματία,
● οι ψευδείς ανακοινώσεις για ανεύρεση γιγαντιαίου κοιτάσματος και τα παιχνίδια με τη μετοχή της Regal Oil στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου,
● η ποινή για εξαπάτηση των μετόχων από το Χρηματιστήριο,
● η σκανδαλώδης παράταση της σύμβασης το 2008.
Ξέρουμε ότι πολλές πετρελαιοπαραγωγές χώρες ελάχιστα οφέλη έχουν από το πετρέλαιο και ότι σπαράσσονται από πολέμους και εμφύλιες διενέξεις. Ξέρουμε ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι Μη Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας. Γνωρίζουμε ότι είμαστε διαχειριστές ενός πλούτου που ανήκει και στις μελλοντικές γενιές. Οφείλουμε λοιπόν να τον διαχειριστούμε με περίσκεψη, δεν έχουμε το δικαίωμα ούτε να τον καταναλώνουμε αλόγιστα ούτε να τον χαρίζουμε σε εταιρείες και γείτονες.
Ο δρόμος για να οδηγηθούμε σε μια ορθολογική και έντιμη λύση, μια λύση που δεν θα βάζει τα παιδιά μας σε ακόμη μεγαλύτερες περιπέτειες, είναι να δημιουργήσουμε έναν Φορέα Υδρογονανθράκων επαρκώς και αξιοκρατικά στελεχωμένο. Έναν φορέα που θα ελέγχει τις εταιρείες ως προς την εκπλήρωση των συμφωνηθέντων, που θα προωθεί κανονισμούς ασφαλείας των πετρελαϊκών εργασιών, κανονισμούς προστασίας του περιβάλλοντος, που θα διαμορφώνειστρατηγική και τακτική και σταθμίζοντας τις συνθήκες θα οργανώνει την έρευνα προς το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου.
Το έργο που καλείται να επιτελέσει ο φορέας είναι τεράστιο και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από ένα ολιγομελές σχήμα, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες που διαρρέουν στον Τύπο. Μεμψιμοιρίες του τύπου «δεν έχουμε χρήματα για κάτι καλύτερο» δεν γίνονται αποδεκτές, καθόσον τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από έναν σωστά στελεχωμένο φορέα θα είναι πολλαπλάσια.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό: ταυτόχρονα διακυβεύονται θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και, το πιο σημαντικό απ' όλα, θέματα εθνικής κυριαρχίας. Αν τα πράγματα εξελιχθούν έτσι, οδηγούμαστε με βεβαιότητα σε ένα χειρότερο αδιέξοδο. Μπορεί να συμφέρει τις πολυεθνικές, αλλά δεν συμφέρει τον λαό μας.
Και ενώ συνέβαιναν όλα αυτά και η πολυπόθητη αναθεώρηση της στρατηγικής, αντί να παίρνει σάρκα και οστά, απομακρυνόταν διαρκώς, μια μειοψηφία επιστημόνων, συνδικαλιστικών φορέων, κομμάτων και ΜΜΕ αγωνίζονταν να πείσουν για το αντίθετο, δηλαδή ότι η Ελλάδα δεν είναι «ψωροκώσταινα», ότι πρέπει να διατηρηθεί η ΔΕΠ-ΕΚΥ Α.Ε. (Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου - Έρευνας & Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων) ως αυτόνομη κρατική εταιρεία και να συμμετέχει στις παραχωρήσεις περιοχών, να παραμείνει η έρευνα ως ξεχωριστός κλάδος στα ΕΛΠΕ, ότι οι έρευνες πρέπει να συνεχιστούν και να περάσουμε στονδεύτερο γύρο παραχωρήσεων κ.ά., όλα αυτά φάνταζαν να μην ακούγονται από κανέναν, όταν ξαφνικά τα πάντα άλλαξαν.
Από το η «Ελλάδα δεν έχει πετρέλαιο», γίναμε ξαφνικά Σαουδική Αραβία, αν πιστέψουμε καθηγητές και επιστήμονες που παρελαύνουν σε εκπομπές της τηλεόρασης και που, ας σημειωθεί, μέχρι χθες συνηγορούσαν για το αντίθετο ή κρατούσαν το στόμα τους κλειστό.
Η χώρα μας ήταν και παραμένει η λιγότερο εξερευνημένη χώρα της Μεσογείου σ' ό,τι έχει σχέση με τους υδρογονάνθρακες. Οι έρευνες που έγιναν από τις ΔΕΠ, ΔΕΠ-ΕΚΥ, ΕΛΠΕ περιορίστηκαν κυρίως στην ξηρά και όχι στη θάλασσα, λόγω κόστους αλλά και προβλημάτων ως προς την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων στο Αιγαίο και αλλού. Απαραίτητη προϋπόθεση για τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων είναι η ύπαρξη σεισμικών καταγραφών, η επεξεργασία και η ερμηνεία τους.
Στις περιοχές που προβλέπουν οι διάφοροι «ειδήμονες» ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου ή δεν υπάρχουν καθόλου σεισμικά ή, αν υπάρχουν, είναι παλαιά, με μικρή διακριτική ικανότητα, που δεν έγιναν με σκοπό την ανεύρεση πετρελαίου, αλλά για τη διαλεύκανση άλλων επιστημονικών θεμάτων. Σε καμία περίπτωση βέβαια δεν δικαιολογούν αυτές τις προβλέψεις.
Αναρωτιέται λοιπόν κανείς από πού αντλούν αυτή τη σιγουριά για τα γιγαντιαία κοιτάσματα, τα οποία θα θέλαμε πρώτοι απ' όλους εμείς, που αντιπαλεύουμε χρόνια τώρα τη θεωρία της «ψωροκώσταινας», να χειροκροτήσουμε. Τα επιστημονικά δεδομένα όμως είναι φτωχά και δεν δικαιολογούν αυτόν τον ενθουσιασμό.
Βέβαια στην προσπάθειά τους να πείσουν αναμειγνύουν ινστιτούτα, μελέτες απόάλλες περιοχές, ερευνητικές επιτυχίες άλλων μεσογειακών κρατών, αλλά όλα αυτά δεν φτάνουν για να γεμίσουν τη σχεδόν ανυπαρξία στοιχείων για τις περιοχές στις οποίες αναφέρονται. Φτάνουν δε σε ακραίες καταστάσεις υποστηρίζοντας ότι με τα έσοδα θα αποπληρώσουμε το χρέος.
Τι να πιστέψουμε; Ότι η επιθυμία τους για την ανεύρεση πετρελαίου είναι τόσο μεγάλη που επηρέασε τη λογική τους; Ότι η φιλοδοξία τους να καταλάβουν θέσεις στον πολυσυζητημένο φορέα είναι τόσο μεγάλη, ώστε γίνονται άθελά τους όργανα σκοτεινών συμφερόντων;
Τα ΜΜΕ, αξιοποιώντας τις υπερβολές που λέγονται, διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και όλο και πιο συχνά ακούμε «να τα βρούμε με τους Τούρκους», «να ταδώσουμε τα πετρέλαια», «να βάλουμε νερό στο κρασί μας».
Είναι τυχαίο που όλη αυτή η καμπάνια παραπληροφόρησης ξετυλίγεται σήμερα που το ΔΝΤ και η ΕΚΤ καθορίζουν τις τύχες της πατρίδας μας; Μήπως η υπεραισιοδοξία για την ανεύρεση μεγάλων κοιτασμάτων τροφοδοτεί μιαυποχωρητικότητα – με την προσδοκία υψηλών εσόδων από το πετρέλαιο – σε θέματα εθνικής κυριαρχίας;
Υπάρχει όμως προϊστορία στην εκμετάλλευση του πετρελαίου στη χώρα μας. Είναι γνωστά
● η καταλήστευση του κοιτάσματος του Πρίνου από την Denison,
● οι υπερτιμολογήσεις,
● ο αγώνας για επαναδιαπραγμάτευση της αρχικής σύμβασης,
● το πώς πέρασε ο Πρίνος στον έλεγχο μιας παρέας «τοπικών» παραγόντων και αργότερα στην πλήρη δικαιοδοσία ενός αμφιλεγόμενου επιχειρηματία,
● οι ψευδείς ανακοινώσεις για ανεύρεση γιγαντιαίου κοιτάσματος και τα παιχνίδια με τη μετοχή της Regal Oil στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου,
● η ποινή για εξαπάτηση των μετόχων από το Χρηματιστήριο,
● η σκανδαλώδης παράταση της σύμβασης το 2008.
Ξέρουμε ότι πολλές πετρελαιοπαραγωγές χώρες ελάχιστα οφέλη έχουν από το πετρέλαιο και ότι σπαράσσονται από πολέμους και εμφύλιες διενέξεις. Ξέρουμε ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο είναι Μη Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας. Γνωρίζουμε ότι είμαστε διαχειριστές ενός πλούτου που ανήκει και στις μελλοντικές γενιές. Οφείλουμε λοιπόν να τον διαχειριστούμε με περίσκεψη, δεν έχουμε το δικαίωμα ούτε να τον καταναλώνουμε αλόγιστα ούτε να τον χαρίζουμε σε εταιρείες και γείτονες.
Ο δρόμος για να οδηγηθούμε σε μια ορθολογική και έντιμη λύση, μια λύση που δεν θα βάζει τα παιδιά μας σε ακόμη μεγαλύτερες περιπέτειες, είναι να δημιουργήσουμε έναν Φορέα Υδρογονανθράκων επαρκώς και αξιοκρατικά στελεχωμένο. Έναν φορέα που θα ελέγχει τις εταιρείες ως προς την εκπλήρωση των συμφωνηθέντων, που θα προωθεί κανονισμούς ασφαλείας των πετρελαϊκών εργασιών, κανονισμούς προστασίας του περιβάλλοντος, που θα διαμορφώνειστρατηγική και τακτική και σταθμίζοντας τις συνθήκες θα οργανώνει την έρευνα προς το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου.
Το έργο που καλείται να επιτελέσει ο φορέας είναι τεράστιο και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από ένα ολιγομελές σχήμα, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες που διαρρέουν στον Τύπο. Μεμψιμοιρίες του τύπου «δεν έχουμε χρήματα για κάτι καλύτερο» δεν γίνονται αποδεκτές, καθόσον τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από έναν σωστά στελεχωμένο φορέα θα είναι πολλαπλάσια.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οικονομικό: ταυτόχρονα διακυβεύονται θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και, το πιο σημαντικό απ' όλα, θέματα εθνικής κυριαρχίας. Αν τα πράγματα εξελιχθούν έτσι, οδηγούμαστε με βεβαιότητα σε ένα χειρότερο αδιέξοδο. Μπορεί να συμφέρει τις πολυεθνικές, αλλά δεν συμφέρει τον λαό μας.
* Ο Δημήτρης Μπαμπασίκας είναι γεωφυσικός - υπεύθυνος Επιτροπής Ενέργειας του ΣΥΝ
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.