Εθνικά επιζήμιες επιλογές

ΝΙΚΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ

Πρόσφατα το υπουργείο Εξωτερικών πρότεινε τη σύγκληση συνόδου κορυφής ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Τουρκία προκειμένου «να ξεπαγώσουν οι διαδικασίες ένταξης της τελευταίας στην Ευρώπη».

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, μάλιστα, έκανε τηνεθνικά επιζήμια δήλωση ότι το δίλημμα «Αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία ή φιλί ζωής στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας» είναι «εικονικό».

Με τέτοιες δηλώσεις η ελληνική κυβέρνηση διά των αρμοδίων δηλώνει, πρώτον, ότι το επόμενο βήμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, πέραν από όσα γίνονται στις μυστικές διαπραγματεύσεις (με περιεχόμενο κάθε άλλο ορθό), θα είναι να συμβάλει η Ελλάδα στο ξεπάγωμα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Μάλιστα! Το ερώτημα είναι ποιος έχει παγώσει αυτή την ενταξιακή πορεία και για ποιο λόγο; Η απάντηση είναι: Η Γαλλία που έχει μεγάλες αμφιβολίες για τις ευρωπαϊκές προοπτικές της Τουρκίας και η Κύπρος που υφίσταται την τουρκική κατοχή και την άρνηση της Αγκυρας να εκπληρώσει τις προκαταρκτικές δεσμεύσεις που έχει ως υποψήφια για ένταξη στην Ε.Ε. Κατά συνέπεια, αυτά που λέει η ελληνική κυβέρνηση στρέφονται εν μέρει ενάντια στη Γαλλία, και πολύ περισσότερο ενάντια στη μεγαλόνησο Κύπρο. Η Κύπρος έχει παγώσει πλευρές της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, διότι η τελευταία δεν ανταποκρίνεται στα προαπαιτούμενα μιας ευρωπαϊκής πορείας. Οπως το γεγονός, ότι διατηρεί παρανόμως κλειστά τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα.

Οι δηλώσεις περί ξεπαγώματος αφορούν εκείνον που έθεσε τον πάγο, δηλαδή την Κύπρο που προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις τουρκικές παρανομίες. Πρόκειται για δημόσιο εκβιασμό έναντι της Κύπρου. Οι δηλώσεις, δηλαδή, αποτελούν ριζική αλλαγή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Αλλαγή που γίνεται χωρίς να ερωτηθεί η Βουλή. Χωρίς να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της. Χωρίς να έχει πάρει χαμπάρι οτιδήποτε το κυβερνών κόμμα, αλλά ούτε το υπουργικό συμβούλιο, έστω το ΚΥΣΕΑ. Κυβερνητικοί παράγοντες αλλάζουν τη γραμμή στην εξωτερική πολιτική καισυμπαρατάσσονται αντικειμενικά στην Τουρκία χωρίς να υπάρχει δημοκρατικά θεμελιωμένη απόφαση.

Δεύτερον, εάν η κυβέρνηση ήθελε να προωθήσει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, δεν είχε παρά να συμβάλει στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της Αγκυρας και στην προώθηση των ήδη συμφωνηθέντων. Η απαλλαγή της Τουρκίας από την κυβέρνηση της Ν.Δ. από τις δεσμεύσεις του Ελσίνκι, και η πρόθεση τώρα κάποιων να απαλλαγεί η Τουρκία από κάθε είδους δεσμεύσεων που ήδη υπάρχουν, κάθε άλλο παρά υπηρετεί το εθνικό συμφέρον, αλλά και αυτή ακόμα την ευρωπαϊκή τουρκική πορεία. Αποτελεί δε πρόκληση, απέναντι σε κάθε δημοκράτη, να θεωρούνται οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Τουρκία έναντι της Ε.Ε. και της Κύπρου ως «εικονική» υπόθεση.

Τέλος στις συνόδους κορυφής για τη διαμόρφωση κοινής στρατηγικής κάνει η Ε.Ε. κατά κανόνα με τρίτες χώρες που αναγνωρίζεται ότι έχουν έναν ιδιαίτερο παγκόσμιο ρόλο. Τέτοιες χώρες είναι οι ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Ινδία. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών καλεί την Ε.Ε. να αποδώσει σε υποψήφιο κράτος-μέλος ανάλογη ιδιότητα. Πρόκειται για διπλωματική ανοησία στο τετράγωνο. Μια τέτοια αναβάθμιση θα μπορούσε να ζητήσει η ίδια η Τουρκία, ή κάποιες δυνάμεις στο εσωτερικό της Ε.Ε. προκειμένου να χρυσώσουν το χάπι της επιλογής τους για «ειδική σχέση» ανάμεσα σε Τουρκία και Ε.Ε.

Ο Νίκος Κοτζιάς είναι συγγραφέας, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Το άρθρο του δημοσιεύτηκε στην “Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία”, στις 5 Δεκεμβρίου 2010