Η ακηδία της πλειοψηφίας

Tου Νικου Γ. Ξυδακη Απομακρυνόμενος από την Αθήνα μαθαίνεις περισσότερα: για την πόλη που ζεις, για τις πόλεις που επισκέπτεσαι, για τους ανθρώπους που κρατούν όρθια ακόμη τη χώρα. Ιδίως αυτές τις θερμές στιγμές, εκλογών και πολιτικών ανακατατάξεων, υπόγειων κοινωνικών μετασχηματισμών και αναδιατάξεων του φαντασιακού. Ενας παλιός φίλος αφηγείται τον εφιάλτη που ζει τα τελευταία πέντε - έξι χρόνια στο σπίτι του επί της οδού Ηπείρου: Ολα άλλαξαν ραγδαία μετά το 2004, ξαφνικά ξύπνησα στο Ισλαμαμπάντ... Στα διαμερίσματα του ορόφου μου, δυάρια και τριάρια, μένουν δέκα-είκοσι-τριάντα άνθρωποι, δεν ξέρω πια, δεν ξέρω ποιοι είναι, πούθε έρχονται, τι γλώσσα μιλάνε, πηγαινοέρχονται και αλλάζουν, δεν τους καταλαβαίνω και δεν με καταλαβαίνουν, δεν μπορούμε καν να τσακωθούμε όταν θορυβούν στις 2 η ώρα τα μεσάνυχτα, όταν κοπανάνε το καταμεσήμερο, όταν το εστιατόριο απέναντι έχει μετατραπεί σε ντισκοτέκ· δεν μπορώ να κοιμηθώ ούτε με ωτοασπίδες, δεν μπορώ να δω τηλεόραση, μου έχουν ανοίξει το σπίτι δυο φορές, μ’ έχουν ληστέψει στην Αχαρνών· το πουλάω 35 χιλιάδες, ό,τι πιάσει, είναι εφιάλτης, ντρέπομαι που το λέω, μένω στη γειτονιά από τη δεκαετία ’70, το σπίτι το αγόρασα το ’90, ντρέπομαι που σου τα λέω, θα νομίζεις ότι είμαι χρυσαυγίτης, αλλά δεν με νοιάζει κιόλας πια, δεν αντέχω... Σε μια άλλη συνάντηση, νέος επιχειρηματίας, προκομμένος, υποστήριζε ότι το Σύνταγμα χρησιμοποιείται εναντίον του πολίτη. Υποστήριζε με ζέση τη δουλειά του, τον χώρο του, δεν ήταν σε θέση να ακούσει λέξη για δημόσιο χώρο, κοινά αγαθά, αισθανόταν υπό τη διαρκή απειλή ενός κράτους αναξιόπιστου, ακατανόητου, απόμακρου, εχθρικού. Ηταν μόνος εναντίον όλων. Ημασταν μαζί και εντελώς χώρια, πιθανόν και ενάντιοι. Δεν μας συνέδεε κάτι μονιμότερο, αρχές, πλαίσιο, συνομολογία κοινών αξιών. Ουτε καν το Σύνταγμα. Κι όμως τρώγαμε και γελούσαμε· στον αφρό. Οι Ελληνες ξυπνούν βίαια από το όνειρο της αιώνιας ευμάρειας· και ξυπνούν μέσα σε έναν εφιάλτη. Δεν πιστεύουν ότι «αυτό» τούς συμβαίνει. Οι αντιδράσεις ποικίλλουν: Αλλοι γυρνάνε απ’ το άλλο πλευρό και συνεχίζουν τον πρότερο ύπνο – κι ας μην ξυπνήσουν ποτέ. Αλλοι παγώνουν από τον φόβο και μένουν παγωμένοι μες στον εφιάλτη. Αλλοι μυκτηρίζουν όλους τους άλλους, εκτός από τους εαυτούς τους: το κράτος, τους δημόσιους υπάλληλους, το κακό ριζικό. Αλλοι αναχωρούν από τη στενόχωρη πραγματικότητα, την περιδιαβάζουν μα δεν την ακουμπούν. Αλλοι πνίγονται από θυμό, άλλοι πνίγονται από αδυναμία κατανόησης. Τέτοιες αντιδράσεις, θυμικές, όρισαν την εκλογική συμπεριφορά, με προεξάρχουσα την ηχηρή, τη βροντώδη και δυσοίωνη αποχή. Αυτή την αποχή την ονομάζω πάγωμα, κατάθλιψη, αδράνεια, ακηδία. Ακηδία, αυτό προ πάντων: ψυχική και πνευματική νωθρότητα, οκνηρία, ολιγωρία, απουσία εγρήγορσης, αδιαφορία, αθυμία, ανορεξία. Σε αυτή την αμαρτία–ασθένεια έχουμε υποπέσει πλειοψηφικά, σε αυτήν έχουμε αφεθεί και βουλιάζουμε, στη νάρκη του εθισμένου και ανήμπορου, του αιφνιδιασμένου. Μέχρι στιγμής.