Αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος - Κατακρήμνιση ΠΑΣΟΚ, νίκη στα σημεία ΝΔ, κέρδη ΚΚΕ, τεράστια αποχή

Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Πολλούς ανοιχτούς λογαριασμούς αφήνει το αποτέλεσμα των εκλογών στην Αυτοδιοίκηση, όμως κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι αυτές δεν είχαν πολιτικά μηνύματα. Είχαν και μάλιστα πολλά. Το πρώτο και πιο ηχηρό ήταν η επιβεβαίωση του μεγάλου ποσοστού της αποχής που όλοι προεξοφλούσαν. Δεν πάει καιρός που γράφαμε στο «Π», με αφορμή τη δημοσκοπική «πρωτοπορία του... «Κανένα», ότι μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας έχει βγει στο «ξέφωτο» και περιμένει. Αυτό ακριβώς υποδηλώνει το ότι 4 στους 10 ψηφοφόρους δεν πήγε καν στην κάλπη.
Με δεδομένη την περαιτέρω πτώση των δύο μεγάλων κομμάτων από τα ποσοστά των εθνικών εκλογών του 2009 – με το ΠΑΣΟΚ να κατακρημνίζεται από το 43,92% σε «εκλογική επιρροή» κάτω από 35% και μάλιστα σε μικρότερο, λόγω αποχής, εκλογικό σώμα και τη Ν.Δ. να αγωνίζεται για να φτάσει το περσινό «ιστορικό χαμηλό» 33,48% – είναι προφανές ότι η εμπιστοσύνη προς τον γνωστό μας «δικομματισμό» διαρκώς μειώνεται.
Δεδομένου όμως ότι σε άλλα δημοσιεύματά μας θα βρείτε πιο αναλυτικά τα αποτελέσματα, ας δούμε όμως τι ακριβώς σημαίνουν αυτά για κάθε μια από τις πολιτικές δυνάμεις, με βάση τα στοιχεία που καταγράφονταν λίγο πριν από την ενσωμάτωση του 50% των εκλογικών τμημάτων:

Θολή προοπτική
Άκυρο τελικά το «δίλημμα» του πρωθυπουργού, ο οποίος αναγκάστηκε να το αποσύρει παρ’ ότι και η πολιτική ηγεμονία του υπέστη ένα ισχυρότατο πλήγμα και ο στόχος της διαφοράς τουλάχιστον 5% από τη Ν.Δ. δεν επετεύχθη και η... ευχή του για «πρασίνισμα» του χάρτη στον πρώτο γύρο θόλωσε, ενώ η προοπτική του δεύτερου γύρου παραμένει ασαφής.
Κανένας στόχος λοιπόν δεν επετεύχθη, κι όμως το «δίλημμα» απεσύρθη και μπήκε στο ντουλάπι για να ανασυρθεί εν ευθέτω χρόνω – αν υπάρχει χρόνος και αν μπορεί να χαρακτηριστεί... εύθετος.
Επιπλέον το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται ακόμη πολύ μακριά από το να πείσει για την ορθότητα της πολιτικής του, αφού μόνο για το 26% των ερωτηθέντων, σύμφωνα με έρευνα της Public Issue, το Μνημόνιο είναι μονόδρομος. Ακόμη χειρότερα, το κυβερνών κόμμα θα πρέπει να διαχειριστεί ένα σαφές στραπατσάρισμα σε συνθήκες διαρκούς απειλής για πτώχευση και νέων πολύ σκληρών μέτρων που θα ανακοινωθούν μέσα στον Νοέμβριο.
Τέλος, είναι σαφές ότι ο προεκλογικός εκβιασμός περί εκλογών θα κυνηγά τον Γ. Παπανδρέου σε κάθε του βήμα με τον «κίνδυνο» να μετατραπεί – όπως επεσήμανε και ο Γ. Πρετεντέρης στο χθεσινό «Βήμα» – σε «αυτοεκπληρούμενη προφητεία».

Ζητούμενη η ηγεμονία
Νίκη «στα σημεία» μπορεί να θεωρεί ότι πέτυχε η Ν.Δ., η οποία είχε λιγότερες διαρροές από το ΠΑΣΟΚ – παρ’ ότι οι Μητσοτάκηδες την αντιπάλεψαν πάση δυνάμει εν όψει του νέου κόμματος της Ντόρας – και ως εκ τούτου κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο της περιφέρειας Αττικής τον «ξοφλημένο» Κικίλια και να αποκτήσει προβάδισμα σε πέντε περιφέρειες διεκδικώντας ακόμη και την πλειοψηφία σε κερδισμένες περιφέρειες στον δεύτερο γύρο.
Έχοντας σαφώς ωφεληθεί από τον παπανδρεϊκό προεκλογικό εκβιασμό, που είχε αποτέλεσμα και τη δική της συσπείρωση, η Ν.Δ. μπορεί να κατάφερε κι αυτή να συγκρατήσει έναν πολύ σκληρό πυρήνα της, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί μέχρι στιγμής ότι μεταβάλλεται σε ηγεμονική δύναμη. Ο δρόμος της είναι μακρύς και τα εμπόδια πολύ περισσότερα απ’ όσα φαίνονται με την πρώτη ματιά.

Περισσός στα... χάι του
Στον Περισσό έχουν κάθε δικαίωμα να πανηγυρίζουν, αφού το ΚΚΕ κερδίζει κάπου 4% εκλογικής επιρροής συγκριτικά με τις περσινές βουλευτικές. Είναι το μόνο από τα μικρότερα κόμματα με σαφές εκλογικό κέρδος και φαίνεται ότι έχει την – από καιρό ζητούμενη – ευκαιρία να αναδειχθεί σε ισχυρό τρίτο πόλο, αρκεί βεβαίως να θεραπεύσει ορατές αδυναμίες του, τις οποίες άλλωστε δεν αρνήθηκε ούτε η Αλέκα Παπαρήγα στη χθεσινή της ομιλία για το αποτέλεσμα.
Σε κάθε περίπτωση το ΚΚΕ, παρ’ ότι ομολογουμένως έχει υποστεί τις περισσότερες μιντιακές και κυβερνητικές επιθέσεις από κάθε άλλο κόμμα ή σχηματισμό της Αριστεράς, μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του δικαιωμένο για τη συγκρουσιακή στρατηγική του όλη την προηγούμενη περίοδο. Ο δρόμος ωστόσο είναι και θα παραμείνει ανηφορικός για όλους, επομένως και για το ΚΚΕ.

Δύσκολη η προοπτική του ΛΑΟΣ
Ο ΛΑΟΣ τοποθετήθηκε επί του αποτελέσματος με την... ανακούφιση ότι «συγκράτησε τις δυνάμεις του και σε κάποιες περιπτώσεις την αύξησε». Δικαιολογημένη η ανακούφιση, δεδομένου ότι τα πράγματα ζορίζουν και, αν ο Σαμαράς ενισχύσει τη συσπείρωση της παραδοσιακής Δεξιάς γύρω από τη Ν.Δ., το καρατζαφέρειο κόμμα θα αισθανθεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση στο μέλλον.
Μπορεί χθες βράδυ ο Καρατζαφέρης και οι δικοί του να υπενθύμιζαν στη Ν.Δ. ότι όπου συμμάχησαν τα πήγαν καλά, αλλά στον Δήμο Αθηναίων αυτό δεν ισχύει: ο Κακλαμάνης πήρε πολύ χαμηλότερο ποσοστό απ’ αυτό που προσδοκούσε. Μια άλλη συμμαχία του ΛΑΟΣ, με το ΠΑΣΟΚ αυτή τη φορά και με υποψήφιο τον Τατούλη στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, δεν επιβεβαίωσε τις «προβλέψεις» για νίκη από τον πρώτο γύρο και το παιχνίδι στον δεύτερο θα είναι ντέρμπι. Συνεπώς το πόσο καθοριστικό ρόλο θα έχει το κόμμα αυτό στο μέλλον σαφώς αμφισβητείται.
Και κάτι που ίσως αποδειχθεί πολύ σημαντικότερο για το μέλλον του ΛΑΟΣ: Στον Δήμο Αθηναίων, στο 50% των τμημάτων, η Χρυσή Αυγή έπαιρνε περισσότερες από 6.000 ψήφους και ποσοστό 5,3%, την ώρα που το ποσοστό του Κακλαμάνη αγκομαχούσε για να πιάσει το απροσδόκητα χαμηλό 35%. Ο λόγος της ανησυχίας του ΛΑΟΣ είναι προφανής. Όπως προφανές ήταν το γιατί τα στελέχη του στα κανάλια χθες το βράδυ ήταν πολύ περισσότερο... «μεταναστοφάγα» απ’ όσο στη συνήθη καθημερινότητά τους.

Άλλη μια ευκαιρία για τον ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ εσχάτως έχει δει τον χάρο με τα μάτια του όχι μόνο εξ αιτίας της διάσπασης που υπέστη με την αποχώρηση μεγάλου μέρους των Ανανεωτικών (Δημοκρατική Αριστερά), οι οποίοι μάλιστα ως είχαν σε κάποιες περιοχές καλύτερες επιδόσεις απ’ αυτές του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε κυρίως λόγω της εσωτερικής αμφισβήτησης που συνάντησε η υποψηφιότητα Μητρόπουλου. Ο εφιάλτης αφορούσε το ότι είδε τον Αλαβάνο να κατεβαίνει χωριστά στην Περιφέρεια Αττικής προαναγγέλλοντας κατ’ ουσίαν μια ακόμη διάσπαση. Η «ωραία» εικόνα συμπληρωνόταν από το ότι και σε άλλες περιπτώσεις υπήρξαν διαφορετικά ψηφοδέλτια για τον ΣΥΝ και προερχόμενους από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η Κουμουνδούρου είδε επιπλέον τον Αλέξη Μητρόπουλο στην Αττική, που είχε εκκινήσει με στόχο να περάσει στον δεύτερο γύρο, να περιορίζεται λίγο πάνω από το 6%, ποσοστό που ισούται με το άθροισμα των δύο διασπάσεων του ΣΥΡΙΖΑ: ανανεωτικών και Αλαβάνου.
Παρ’ όλα αυτά, σε επίπεδο συνολικών ποσοστών απέφυγε τον «ξαφνικό θάνατο», ενώ είδε και υποψηφίους του να διεκδικούν με αξιώσεις δημαρχιακού θώκους στον δεύτερο γύρο. Σαφέστατα η περίοδος που έρχεται είναι πολύ δύσκολη, όμως η αντοχή του χώρου είναι μέχρι στιγμής αξιοσημείωτη. Αν δεν έχουμε νέους γύρους κερματισμού, τότε ίσως, με αφορμή το εκλογικό αποτέλεσμα στην Αυτοδιοίκηση, να προκύψει η αντιστροφή πορείας. Χρειάζεται όμως να πέσουν πολλές... μύτες, αφού η κοινωνία, δίνοντας άλλη μια ευκαιρία, είναι λογικό να ζητήσει το σχετικό πολιτικό αντίκρισμα!

Η υπόλοιπη Αριστερά
Οι Οικολόγοι Πράσινοι έδειξαν ότι έχουν τις προϋποθέσεις να αποτελέσουν μια βιώσιμη πολιτική δύναμη. Σε μια εκλογική αναμέτρηση με πολλές τοπικές ιδιαιτερότητες κατάφεραν σε πάρα πολλές περιπτώσεις να κάνουν αισθητή την παρουσία τους και να επιτύχουν αποτελέσματα άνω του ορίου εισόδου στη Βουλή, αν και η τελική αποτίμηση θα γίνει από σήμερα και μετά.
Αν μπορεί να τεθεί ένα ερώτημα για το μέλλον του σχήματος, αυτό είναι αν θα έχει τις αντοχές να διευρύνει την επιρροή του σε συνθήκες ακόμη οξύτερης κρίσης και, κατά πάσαν πιθανότητα, ακόμη εντονότερης πόλωσης. Στο χέρι τους είναι να αποδείξουν ότι μπορούν να σταθούν.
Σε κατάσταση ανάλογη με αυτήν των Οικολόγων βρίσκεται και η Δημοκρατική Αριστερά, η οποία τσίμπησε κάποια ενδιαφέροντα ποσοστά, έδειξε ότι έχει πιθανότητες μακροπρόθεσμης επιβίωσης σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό σκηνικό, αλλά επίσης θα πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να επιβιώσει στις όλο και δυσκολότερες συνθήκες που διαμορφώνονται.
Η επίδοση του Αλαβάνου στην Περιφέρεια Αττικής είναι περίπου απαγορευτική για μια νέα πολιτική απόπειρα,
Για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ οι επιδόσεις της σε όλη την Ελλάδα δείχνουν ότι σε αυτή τη φάση αποτέλεσε έναν ενδιαφέροντα δέκτη διαμαρτυρίας.
Πάντως το συνολικό συμπέρασμα δεν είναι αισιόδοξο γι’ αυτήν, καθώς όλα τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι το πολιτικό σύστημα συνεχώς αποδιαρθρώνεται με συνέπεια να δημιουργούνται σοβαρά ερωτήματα για τις αντοχές του σε περίπτωση εντονότερων κραδασμών από τους σημερινούς. Πολύ περισσότερο αν συνεχίσει να μιλά μια γλώσσα που αντιστοιχεί σε παλαιότερες εποχές και συνεχίσει να δίνει παλιές απαντήσεις σε νέα ερωτήματα...


ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ