Μια Τουρκία που… ζητάει τα πάντα

‘Κάθε φορά που βρίσκω τη λύση στο Ιρλανδικό ζήτημα, οι Ιρλανδοί τροποποιούν το ζήτημα’. Με αυτή τη φράση φέρεται να εξέφρασε την απορία και απογοήτευσή του ο Βρετανός Πρωθυπουργός στο δεύτερο μισό του δεκάτου ενάτου αιώνα, και επιφανής ελληνιστής, Γκλάντστον, απέναντι στις συνεχείς υπαναχωρήσεις και αλλαγές στη στάση των εμπλεκόμενων πλευρών στο φλέγον για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή του, πρόβλημα. Ένα πρόβλημα που ακόμη μέχρι σήμερα, απασχολεί τη Μεγάλη Βρετανία και την Ιρλανδία και παραμένει άλυτο επί της ουσίας.
Το ίδιο πρόβλημα με τον Γκλάντστον, αντιμετωπίζει η Ελλάδα στις σχέσεις της με την Τουρκία.
Τις τελευταίες ημέρες η Άγκυρα, με επίσημες τοποθετήσεις μελών της κυβέρνησης και αξιωματούχων, έχει ευθέως θέσει ζήτημα ανταλλαγμάτων για  το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, και την αντιμετώπιση των χριστιανικών μειονοτήτων στην τουρκική επικράτεια, με αντίστοιχη δημιουργία τεμένους για τους μουσουλμάνους πολίτες και μετανάστες που διαβιούν στην Αθήνα. Στο πλαίσιο, βέβαια, του δόγματος Νταβούτογλου που, στην πράξη, επιδιώκει ηγετικό ρόλο για τη χώρα του ανάμεσα στις μουσουλμανικές χώρες με την Τουρκία-μέλος ήδη των G20- προστάτιδα δύναμη των ομόθρησκών του, ανεξαρτήτως δόγματος.
Παράλληλα, η Τουρκία σε ένα επιθετικό κρεσέντο ‘φιλίας’ και real politik, καλεί, ομολογουμένως όχι για πρώτη φορά, για συνεκμετάλλευση με τη χώρα μας του υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου στο Αιγαίο. Ξεχνώντας ηθελημένα το casus belli με το οποίο απειλεί, στην περίπτωση που η Ελλάδα ασκήσει το νόμιμο δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων της στα 12 ναυτικά μίλια, όπως ορίζει ρητώς το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.  Αγνοώντας τη Συνθήκη του Μοντέγκο Μπέι που έχει δώσει λύση, οριστικά και αμετάκλητα στο θέμα των χωρικών υδάτων, που επηρεάζει άμεσα τη διευθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Μία Συνθήκη που έχει τεθεί σε ισχύ ήδη από το 1994 και έχει επικυρωθεί από 160 χώρες μέχρι σήμερα.
Την ίδια στιγμή, και λίγο πριν τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη, του Προέδρου Χριστόφια με τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Ντερβίς Έρογλου και τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-μουν, η τουρκική πλευρά επιβεβαιώνει τις προθέσεις της ‘για εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό’ αλλά και την ετοιμότητά της αν χρειαστεί να αντιμετωπίσει οιαδήποτε ‘ένταση’. Επιβεβαιώνοντας την κλασική ρήση στη θεωρία των διεθνών σχέσεων ότι, η διπλωματία, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να υποστηρίζεται από δύναμη. Οι συνομιλίες της Νέας Υόρκης πάντως, μετά και την ολοκλήρωσή τους, δεν φαίνεται ότι θα αποτελέσουν ούτε υποσημείωση στην μακρόχρονη ιστορία χαμένων ευκαιριών για την Κύπρο.
Κορωνίδα της ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και απτή επιβεβαίωση των συνεχιζόμενων και τροποποιούμενων διεκδικήσεων της γείτονος χώρας αποτελούν οι θέσεις της στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ της Λισαβώνας. Απλά ζητούν τα πάντα. Δεν τα δημοσιοποιούν παρά μόνο την τελευταία στιγμή πριν τη Σύνοδο. Και θα αισθανθούν ‘αδικημένοι’ ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
Θέλει η Βορειοατλαντική Συμμαχία να εγκαταστήσει ραντάρ και εκτοξευτήρες αντιβαλλιστικών πυραύλων στο έδαφος της Τουρκίας; Η Άγκυρα διαπραγματεύεται την ανάληψη της χρηματοδότησης από το ΝΑΤΟ, αντίθετα με την επικρατούσα αρχή, ότι κάθε χώρα αναλαμβάνει τις δικές της δαπάνες. Επίσης, ζητά την διοίκηση του Κέντρο Ελέγχου από Τούρκο αξιωματικό εξυπηρετώντας πολλαπλούς σκοπούς, ιδίως εσωτερικούς. Επιπροσθέτως, επιδιώκει την εγκατάσταση του Κέντρου στην Σμύρνη, ώστε να μην καταργηθεί το εκεί στρατηγείο, όπως προβλέπεται από τη νέα δομή της Συμμαχίας, ώστε να διατηρήσει λόγο στον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου και να εξισορροπήσει οιαδήποτε ετεροβαρή σχέση που μπορεί να αναπτυχθεί με το Στρατηγείο της Λάρισας. Και εφ’ όσον όλα τα ζητήματα που θέτει η Άγκυρα είναι εκτός Ατζέντας της Συνόδου της Λισαβώνας, η Τουρκία προχωρά ένα βήμα μπροστά για να τα διασφαλίσει. Ζητά χορήγηση ειδικού καθεστώτος για την Τουρκία με σύναψη συμφωνίας Ασφάλειας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε, σε μεγάλο βαθμό να αδρανοποιήσει τα πλεονεκτήματα Ελλάδας και Κύπρου. Και επίσης αιτείται συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης σε ζητήματα ασφάλειας και άμυνας σε αντάλλαγμα δικαιώματος συμμετοχής της Κύπρου στη διαδικασία αποφάσεων του ΝΑΤΟ. Όλα αυτά επισφραγισμένα με ειδική αναφορά στο κεφάλαιο για τη Συνεργασία ΝΑΤΟ-Ευρωπαϊκής Ένωσης στα συμπεράσματα της Συνόδου.
Η επίτευξη οποιουδήποτε από τους στόχους της Τουρκίας είναι ικανή να τροποποιήσει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ποια θα είναι η αντίδραση της Ελλάδας; Θα προωθήσουμε τα στρατηγικά μας συμφέροντα; Θα καταφέρουμε να προασπίσουμε αποτελεσματικά τις θέσεις μας εν μέσω της πρωτοφανούς για τη χώρα μας οικονομικής κρίσης;

STATESMEN