Οι εκλογές της 7ης Νοεμβρίου σε συνδυασμό με τις αλλαγές που έχει επιφέρει η νέα σχεδίαση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) δηλαδή το σχέδιο «Καλλικράτης», αποτελούν κομβικό σημείο για το μέλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της χώρας.
Θα ανέμενε λοιπόν κανείς, μπροστά σε μια τέτοια ιστορική συγκυρία, οι εκλογές αυτές να χαρακτηρίζονται από μια εκτεταμένη δημόσια συζήτηση για το παρόν και το μέλλον της αυτοδιοίκησης, για τις σύγχρονες τάσεις και το μελλοντικό προσανατολισμό της. Ακόμη, θα ανέμενε, να υπάρχει μια εκτεταμένη και σε βάθος δημόσια συζήτηση για τα συγκεκριμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες των Δήμων και των Περιφερειών και προβληματισμός σχετικός με τις πιθανές απαντήσεις τους.
Σε αυτή τη λογική, η μετάβαση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από μια παραδοσιακού τύπου διαχειριστική διοίκηση σε μια σύγχρονου τύπου πολιτική οντότητα θα είχε ουσιαστικό περιεχόμενο αλλά και χειροπιαστό αποτέλεσμα καθώς είναι κοινή παραδοχή ότι η καθημερινότητα όλων μας σε μεγάλο βαθμό καθορίζεται από τις αποφάσεις που λαμβάνονται ή μπορούν ενδεχομένως να ληφθούν σε άμεσο, τοπικό επίπεδο.
Μια περιήγηση, όμως, στην προεκλογική περίοδο θα μας οδηγήσει σε διαπιστώσεις που δημιουργούν, στην καλύτερη περίπτωση, βαθιά και γνήσια απορία. Για να διαχειριστεί, να εκτιμήσει ή να κατανοήσει κανείς αυτήν την απορία πρέπει να δει πιο προσεκτικά τα χαρακτηριστικά τριών «διαστάσεων» οι οποίες καθορίζουν τις επερχόμενες εκλογές.
Διάσταση 1: Οι Υποψήφιοι και οι προτάσεις τους.
Βλέποντας τους υποψήφιους, τους συνδυασμούς των μεγάλων πόλεων και περιφερειών αλλά και ενδεικτικά κάποιων περιφερειακών αυτό που παρατηρούμε είναι ότι όλοι αυτοί οι οποίοι τελικά θα διαμορφώσουν ή θέλουν να διαμορφώσουν την πορεία προς το μέλλον είναι – με απλά λόγια – εγκλωβισμένοι στο παρελθόν.
Δοκιμασμένες κομματικές συνταγές αποτυχίας, τοπικού ή εθνικού επιπέδου, επαγγελματίες με ισχυρή «πολιτική πελατεία» (γιατροί, δικηγόροι κλπ) που αντιμετωπίζουν την εμπλοκή τους στην διαδικασία αντιπροσώπευσης ως δραστηριότητα ελεύθερου χρόνου, αλλά και κάθε λογής «διασημότητες» (πολιτικάντηδες παντός καιρού και πάσης εκλογής, ηθοποιοί, τραγουδιστές, αθλητές, γόνοι «γνωστών» πολιτικών οικογενειών κλπ κλπ) συνιστούν το περίεργο μείγμα υποψηφίων που ζητάει την εξουσιοδότηση να κατευθύνει την κοινή μας πορεία για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Οι κατευθύνσεις που προτείνονται παραμένουν αυτές της δεκαετίας του εβδομήντα και του ογδόντα – μιας και δεν διαθέτουμε εμπειρία προηγούμενων δεκαετιών – με μόνη ηχηρή απουσία την πρόταση για διαμόρφωση Δήμων Αποπυρηνικοποιημένων Ζωνών. Ίσως και κλειστών γυμναστηρίων! Το μενού ακόμη και σήμερα περιλαμβάνει πεζοδρόμια, αναπλάσεις, φωτισμούς, πλατείες, φεστιβάλ, πράσινο (πολύ πράσινο) αλλά και θεαματικές αλλαγές σε σχολεία, παιδικούς σταθμούς και δημοτικά ιατρεία. Επίσης, η «κρίση» αποτελεί σήμερα πηγή έμπνευσης για την καινοτομία του αιώνα: τα κοινωνικά παντοπωλεία.
Μεγάλο αγκάθι για όλα αυτά: «τα λεφτά». Υπάρχουν, δεν υπάρχουν, δεν γνωρίζει κανείς. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο πολίτες θα κληθούν να καταβάλλουν αυξημένες εισφορές σε φόρους, χρηματοδοτώντας στην ουσία ένα ανύπαρκτο, ένα κενό σχέδιο διαμόρφωσης μιας τοπικής κοινωνίας.
Είναι σαφές από τα παραπάνω, ότι, σε αυτή τη βάση δεν μπορεί να γίνει σοβαρή συζήτηση γα την προοπτική της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών γενικότερα.
Δυστυχώς, για όλους εμάς, το μέλλον έχει ήδη καθοριστεί από το παρελθόν.
Διάσταση 2: Τα Πολιτικά Κόμματα
Τα πολιτικά κόμματα για μια ακόμη φορά κατάφεραν να περιχαρακώσουν τις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση και να τις μεταφέρουν στο δικό τους πεδίο ενδιαφέροντος μέσω του περίφημου «χρίσματος». Το «χρίσμα» αποτελεί το βασικό διακύβευμα κομματικής επιβίωσης και εξέλιξης για τις τοπικές κοινωνίες και τα τοπικά κομματικά στελέχη. Αποτελεί την βάση στην οποία οι τοπικές εξαρτήσεις παράγονται, αναπαράγονται, διαλύονται και ξαναδημιουργούνται. Σε δουλειά να βρισκόμαστε!
Σχέσεις πολιτικού τύπου μεταξύ γενικών πολιτικών και προτεινόμενων τοπικών κατευθύνσεων και προτάσεων δεν έχουν ανιχνευθεί πουθενά, καθώς δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να εντοπιστούν τοπικές πολιτικές ενταγμένες στο πλαίσιο γενικότερων πολιτικών ακόμη και στα κομματικά επιτελεία πολιτικού σχεδιασμού (αν υπάρχουν τέτοια).
Διάσταση 3: Η Κεντρική Κυβέρνηση
Η κεντρική κυβέρνηση κατάφερε αυτή τη φορά το ακατόρθωτο. Κατάφερε να μετατρέψει τις εκλογές για την αυτοδιοίκηση, στην καλύτερη περίπτωση, σε μια τεράστια πανελλήνια δημοσκόπηση και στη χειρότερη, σε ένα δημοψήφισμα για τις πολιτικές που έχει ακολουθήσει τους δώδεκα περίπου μήνες μετά την εκλογή της. Αυτό δείχνει από τη μια πλευρά, ότι, αδιαφορεί πλήρως για την τοπική αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες ενεργώντας με τρόπο που εξυπηρετεί τις κομματικές κυβερνητικές και εξουσιαστικές της επιδιώξεις και από την άλλη, ότι, ακυρώνει στην πράξη την δική της «νέα αρχιτεκτονική» στην αυτοδιοίκηση υποβαθμίζοντας το νόημα, την ουσία αυτών των εκλογών και τη σημασία τους για το μέλλον των τοπικών κοινωνιών.
Υπάρχει μια ακόμη διάσταση που πρέπει να εκτιμηθεί για να συμπληρωθεί το παζλ της γενικής απορίας: Οι εκλογείς, πολίτες. Όμως, αυτή η διάσταση θα γίνει δυνατό να εκτιμηθεί μετά τις εκλογές, όταν πια δεν θα διακυβεύονται και πολλά, μιας και οι αντιπρόσωποι που θα έχουμε εκλέξει θα μας «οδηγούν» για όλο το διάστημα της θητείας τους. Και δυστυχώς, σε αυτή την περίπτωση, οι δυνατότητες μας να προκαλέσουμε πρόωρες εκλογές είναι πολύ περιορισμένες.
Με δεδομένη λοιπόν
την τραγική μοίρα της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών
και για να χαρακτηριστούμε αισιόδοξοι,
για μια ακόμη φορά,
ελπίζουμε για την επόμενη φορά.
*O Γιώργος Γιούλος είναι Κοινωνιολόγος, με Μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις και Υποψήφιος Διδάκτορας στην Οικονομική Θεωρία.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.