Τι κρύβει ο «πόλεμος» κυβέρνησης-τρόικας

«Τα βλέμματα επιστρέφουν στην Ελλάδα μετά τη διάσωση της Ιρλανδίας», έγραφε σε σχόλιό του στην κυριακάτικη έκδοση των Financial Times ο Τζον Ντίζαρντ. Όμως, αυτό που θα διαβάσουν τα στελέχη των τραπεζών στο Λονδίνο, μόλις ανοίξουν σήμερα τα τερματικά τους και αναζητήσουν ειδήσεις για την Ελλάδα, θα είναι οι έντονες φήμες που αναστάτωσαν την Αθήνα το Σαββατοκύριακο, για ανοικτή σύγκρουση κυβέρνησης-τρόικας, η οποία βρίσκεται πίσω από την αναβολή της προγραμματισμένης σήμερα συνέντευξης τύπου των «τροϊκανών» για την ανακοίνωση της έγκρισης εκταμίευσης της τρίτης δόσης του διεθνούς δανείου…

Ο Πρωθυπουργός ενημερώθηκε από τον Γ. Παπακωνσταντίνου, παρουσία του Λ. Παπαδήμου, για την εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, η οποία κράτησε χθες μέχρι αργά το βράδυ στον έκτο όροφο του υπουργείου Οικονομικών την ομάδα των επιτηρητών, σε μια προσπάθεια να βρεθεί λύση έστω και την ύστατη ώρα. Οι οικονομικοί συντάκτες ενημερώθηκαν, πάντως, ότι η προγραμματισμένη σήμερα συνέντευξη τύπου των «τροϊκανών» μετατέθηκε αύριο «για τεχνικούς λόγους» και η φημολογία για σοβαρή εμπλοκή, που απειλεί ακόμη και την εκταμίευση της τρίτης δόσης, άρχισε να κάνει απειλητική την εμφάνισή της στο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης και να κατακλύζει τα βραδινά δελτία ειδήσεων των καναλιών.

Οι τακτικοί αναγνώστες του “S10” δεν εκπλήσσονται από αυτές τις εξελίξεις, αφού έγκαιρα είχαμε αποκαλύψει τις παρασκηνιακές διεργασίες που κρύβονται πίσω από την καθόλου… αθώα μεταφορά της εκταμίευσης τον Ιανουάριο, μετά την παρέμβαση του Αυστριακού υπουργού Οικονομικών, ο οποίος επέμεινε στην ανάγκη να λάβει πλήρη ενημέρωση το Eurogroup από την τρόικα, πριν αποφασίσει για την εκταμίευση. Άλλωστε, ενώ ο υπουργός Οικονομικών είχε ανακοινώσει την Πέμπτη, ότι στα μέτρα που παρουσίασε συμφώνησε η τρόικα, περιέργως οι εκπρόσωποί της δεν βιάσθηκαν να το επιβεβαιώσουν, αλλά προγραμμάτισαν για σήμερα τη συνέντευξή τους, σε μια σαφή ένδειξη, ότι υπήρχαν ακόμη σοβαρές εκκρεμότητες.

Παρά την εμπλοκή του Σαββατοκύριακου, έγκυρες πληροφορίες του “S10” αναφέρουν ότι, πέρα από κάποια «αλλαγή κλίματος» που αναμένεται να υπάρξει στις ανακοινώσεις της τρόικας, δεν πρόκειται να τεθεί σε αυτή την φάση θέμα αναστολής της εκταμίευσης της τρίτης δόσης. Άγνωστο παρέμενε, όμως, μέχρι αργά χθες βράδυ, με ποιο τρόπο θα ξεπερασθούν οι διαφωνίες των δύο πλευρών για δύο καίρια σημεία τριβής που αφορούν την εφαρμογή του τριετούς οικονομικού προγράμματος, καθώς και αν θα μείνουν «ανοικτά μέτωπα», που ενδεχομένως να επηρεάσουν τις συζητήσεις για την εκταμίευση της τέταρτης δόσης του δανείου.

Το προβληματικό, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, σχέδιο της κυβέρνησης για τις ζημιογόνες ΔΕΚΟ των Συγκοινωνιών, αλλά και η ανοικτή διαφωνία της Λούκας Κατσέλη με τη «συνταγή» της τρόικας για τα εργασιακά, που εκφράσθηκε δημόσια με άρθρο της υπουργού Εργασίας στο «Βήμα της Κυριακής», αποτελούν σοβαρές εστίες έντασης, όπως «διαρρέει» από κύκλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Κομισιόν και της ΕΚΤ:

n  Το σχέδιο για τις ΔΕΚΟ δεν έχει πείσει την τρόικα, όχι μόνο για τεχνικούς λόγους ανάγνωσης των στοιχείων και προβλέψεων του προϋπολογισμού, όπου γίνεται η φιλόδοξη πρόβλεψη εξοικονόμησης 800 εκατ. ευρώ το 2011 χωρίς επαρκή τεκμηρίωση, αλλά και επειδή το σχέδιο για τον ΟΣΕ, που αποτελεί τον «πιλότο» για τις αλλαγές σε όλες τις ΔΕΚΟ του ίδιου τομέα και έχει κοινοποιηθεί ανεπίσημα στην Κομισιόν για διαβούλευση, προκαλεί ισχυρές ενστάσεις των Βρυξελλών.

n  Ειδικότερα, η τρόικα επιμένει να λάβει πλήρη στοιχεία για τον αριθμό των υπαλλήλων που θα μεταταχθούν από ΔΕΚΟ στο Δημόσιο και το ποσό που θα εξοικονομηθεί με αυτό τον τρόπο από τις μειώσεις των αποδοχών τους, αμφισβητώντας τις προβλέψεις της κυβέρνησης για τεράστιες εξοικονομήσεις, οι οποίες τεκμηριώνονται ως τώρα με εξαιρετικά γενικόλογο τρόπο. Επιπλέον, επισημαίνει ότι, αν πρόκειται να προστεθεί νέο προσωπικό στο Δημόσιο με μετατάξεις, ο αριθμός των νέων υπαλλήλων θα πρέπει να υπαχθεί στον κανόνα των πέντε συνταξιοδοτήσεων για κάθε νέα πρόσληψη. Έτσι, η τρόικα ζητεί να «ψαλιδιστούν» οι προβλεπόμενες από τον προϋπολογισμό του 2010 προσλήψεις προσωπικού, αφού με τις μετατάξεις καλύπτονται σχεδόν κατά το ήμισυ οι θέσεις που επιτρέπεται να καλυφθούν με νέο προσωπικό, βάσει του κανόνα των πέντε προσλήψεων για κάθε αποχώρηση.

n  Επιπλέον, το σχέδιο για τον ΟΣΕ, σύμφωνα με πληροφορίες, προσκρούει σε πλήθος ενστάσεων της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν και είναι απίθανο να εγκριθεί, διότι κρίνεται ότι με την παρούσα μορφή του περιλαμβάνει την καταβολή από το Δημόσιο παράνομων κρατικών ενισχύσεων. Το σχέδιο της κυβέρνησης μπορεί να περάσει από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού μόνο αν πεισθεί, ότι η ανάληψη χρεών της προβληματικής ΔΕΚΟ από το Δημόσιο και τα άλλα μέτρα που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως παράνομη κρατική ενίσχυση θα επιτρέψουν στο Δημόσιο να εκμηδενίσει τις ζημιές του ΟΣΕ και να αποκρατικοποιήσει την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αξιοποιώντας παράλληλα την ακίνητη περιουσία του ομίλου, ώστε στο τέλος της διαδικασίας να καλυφθούν σε μεγάλο βαθμό οι ενισχύσεις. Επειδή, όμως, ακόμη η κυβέρνηση δεν έχει πείσει ότι αυτό μπορεί να συμβεί, το σχέδιο για τον ΟΣΕ, που είναι και ο «πιλότος» για όλες τις ΔΕΚΟ του τομέα, παραμένει μετέωρο.

n  Σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, δεν είναι μόνο η κ. Κατσέλη που έχει «σηκώσει λάβαρο αντίστασης» στο μνημόνιο. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γ. Πεταλωτής, εκφράζοντας συνολικά την κυβερνητική πολιτική στο θέμα των επιχειρησιακών συμβάσεων, έχει καλύψει πλήρως την υπουργό Εργασίας, τονίζοντας ότι «θα πρέπει να υπάρχουν αποκλίσεις (σ.σ.: αμοιβών μεταξύ επιχειρησιακών, κλαδικών και εθνικών συμβάσεων) με πολύ προσεκτικό και ελεγχόμενο τρόπο, μόνο σε επιχειρήσεις οι οποίες κινδυνεύουν να κλείσουν, που σημαίνει ότι θα έχουμε απώλεια θέσεων εργασίας. Να μην υπάρχει ανεξέλεγκτη μείωση μισθών. Και φυσικά, η θέση της ελληνικής κυβέρνησης ότι οι κλαδικές συμβάσεις διασφαλίζουν και τον υγιή ανταγωνισμό, παραμένει».

n  Τα ίδια περίπου επιχειρήματα, με πιο «σκληρό» τρόπο ανέπτυξε η κ. Κατσέλη στο χθεσινό της άρθρο στο «Βήμα», τονίζοντας ότι αν γίνει λάθος διάγνωση ενός προβλήματος, θα δοθεί και λάθος φάρμακο στον ασθενή. Με τον τρόπο αυτό, η υπουργός Εργασίας ήθελε να καταδείξει, ότι είναι σφάλμα να εντοπίζεται το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας της οικονομίας στις αμοιβές των εργαζομένων. Όμως, το πρόβλημα για την κυβέρνηση, σε αυτή την προσπάθεια επαναδιαπραγμάτευσης ενός βασικού σημείου του μνημονίου, είναι ότι έχει ήδη αποδεχθεί να υπερισχύουν στο εξής οι επιχειρησιακές συμβάσεις  και αυτή η γενική πρόβλεψη πήρε ισχύ νόμου με την κύρωση του μνημονίου (ν. 3845/10).

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρωθυπουργός, παρότι αρχικά είχε εγκρίνει το σχέδιο της Λ. Κατσέλη για επαναδιαπραγμάτευση, τα τελευταία 24ωρα, διαπιστώνοντας τον κίνδυνο ανοικτής σύγκρουσης με την τρόικα, έχει αποδεχθεί ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει πίσω. Το ερώτημα είναι αν η κ. Κατσέλη θα δεχθεί να «κατεβάσει τα όπλα», ή θα φθάσει ως την «ηρωική έξοδο», διαφωνώντας ως το τέλος, κάτι που φημολογείται έντονα τα τελευταία 24ωρα.

Σε κάθε περίπτωση, έγκυρες κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι σε αυτή την φάση δεν υπάρχει ενδεχόμενο να φθάσει η σύγκρουση κυβέρνησης – τρόικας στα άκρα, καθώς αυτό θα ακύρωνε κάθε προσπάθεια σταθεροποίησης των αγορών, με τη διάσωση της Ιρλανδίας, και θα γύριζε πίσω τις αγορές της περιφέρειας στο ανελέητο «σφυροκόπημα» από τις αγορές, δημιουργώντας νέες αμφιβολίες για το μέλλον της Ευρωζώνης.

Πάντως, το πιθανότερο είναι ότι τα προβλήματα θα εμφανισθούν ξανά με ιδιαίτερη ένταση τον Φεβρουάριο, στη διαπραγμάτευση για την τέταρτη δόση, καθώς οι καθυστερήσεις, οι αστοχίες και οι δισταγμοί της κυβέρνησης στην πλήρη εφαρμογή του μνημονίου δημιουργούν έντονες αμφιβολίες για το αν η χώρα θα αποφύγει τελικά την ελεγχόμενη χρεοκοπία ή αναδιάρθρωση χρέους. Ο Τζον Ντίζαρντ, πάντως, για να επιστρέψουμε στο ιδιαίτερα ενδιαφέρον χθεσινό του σχόλιο στους “F.T.” εκτιμά –με αρκετή δόση μαύρου χιούμορ- ότι η εγκατάλειψη του μνημονίου και η αναδιάρθρωση του χρέους της χώρας θα έχει γίνει πραγματικότητα πριν τις καλοκαιρινές του διακοπές τον Αύγουστο…

SOFOKLEOUS10