Από το ντόμινο στο τσουνάμι; Τεκτονικό σεισμό θα προκαλέσει η ανατροπή στη Συρία

Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος
Κapopoulos@pegasus.gr

Την ώρα που στο Λονδίνο αναζητούνταν κοινή γραμμή των Συμμάχων για την πολιτικοδιπλωματική μάχη κατά του Καντάφι, και την ώρα που Αγορές και αναλυτές προβληματίζονταν για το έλλειμμα ηγεσίας που προκύπτει από τοπικές εκλογές και δημοσκοπήσεις στη Γερμανία και τη Γαλλία, πλήρης αβεβαιότητα υπάρχει για την τροπή που θα πάρουν οι αντικαθεστωτικές διαμαρτυρίες στη Συρία.

Το μπααθικό καθεστώς κυβερνά στη Δαμασκό μισό αιώνα, ενώ η οικογένεια Ασαντ βρίσκεται στην εξουσία για παραπάνω από σαράντα χρόνια. Επιπλέον από την εποχή της γαλλικής διοίκησης στο Μεσοπόλεμο και με όλα τα καθεστώτα που ακολούθησαν, η εξουσία στη Συρία ανήκει στους Αλαουίτες Μουσουλμάνους που είναι περίπου το 10% του πληθυσμού της χώρας. Ετσι, μοιραία η πίεση για εκδημοκρατισμό ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό με την προσπάθεια των Σουνιτών να ανατρέψουν μια δικτατορία της μειοψηφίας.

Όλα τα παραπάνω είναι αρνητικά δεδομένα για τον Ασαντ, που όμως έχει σημαντικά πλεονεκτήματα στην προσπάθειά του να χειραγωγήσει και να ελέγξει τη δυσαρέσκεια: Στη συντριπτική του πλειοψηφία ο διεθνής παράγων φοβάται την αποσταθεροποίηση και πολύ περισσότερο την ανατροπή του Ασαντ, καθώς μια Συρία υπό τον έλεγχο ενός θρησκευτικοπολιτικού σουνιτικού ριζοσπαστισμού μπορεί να καταστήσει το σημερινό ντόμινο ανατροπών στον ισλαμικό κόσμο ανεξέλεγκτο Τσουνάμι:

Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ προτιμούν ένα σκληρό και απαιτητικό σε κάθε διαπραγμάτευση, αλλά προβλέψιμο, Ασαντ, παρά μια Συρία μητρόπολη ενός σουνιτικού ριζοσπαστισμού που θα απλωθεί στην Αραβική Χερσόνησο και στην Ιορδανία. Το ίδιο ισχύει και για το μεταβατικό καθεστώς της Αιγύπτου που παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις στη Δαμασκό.

Την επιβίωση του Ασαντ έχει ως ζωτικό στρατηγικό συμφέρον και το Ιράν, σύμμαχος της Συρίας εδώ και δεκαετίες. Χωρίς τη Δαμασκό είναι αδύνατη η επιρροή στη Μέση Ανατολή και πιο συγκεκριμένα η χειραγώγηση της Χεζμπολάχ στο Λίβανο.

Ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ σημαίνει ανεξέλεγκτη αποσταθεροποίηση στο Λίβανο, όπου η Συρία ασκεί από το 1990 -αλλά και μετά την αποχώρηση των στρατευμάτων της το 2005- επιδιαιτητικό – μεσολαβητικό ρόλο ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες της χώρας.

Σταθερότητα και ήπια εκτόνωση της κρίσης στη Συρία επιθυμεί και η Τουρκία, που έχει προσεγγίσει τη Δαμασκό μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 και έχει οικοδομήσει μια στενή διμερή σχέση. Είναι παρ’ όλα αυτά, υποχρεωμένη να πάρει κάποιες αποστάσεις ως σουνιτική χώρα που απευθύνεται στο ομόδοξο ακροατήριο στον αραβικό κόσμο. Ενας αραβικός σουνιτικός ριζοσπαστισμός στην εξουσία στη Δαμασκό είναι θανάσιμη ανταγωνιστική απειλή για τις περιφερειακές φιλοδοξίες της Τουρκίας.

Ο μόνος απρόβλεπτος παράγων στην υπό εξέλιξη κρίση στη Συρία είναι η Γαλλία του Σαρκοζί, που ζει στην ευφορία της επέμβασης στη Λιβύη, η οποία -τουλάχιστον σε επικοινωνιακό επίπεδο- έβαλε ξανά τη χώρα στο χάρτη των μεγάλων δυνάμεων. Το γεγονός ότι η Συρία μαζί με το Λίβανο ήταν γαλλικές αποικίες από το 1920 μέχρι το 1941 κάνει τον πειρασμό της εκεί παρέμβασης μεγαλύτερο:

Το Παρίσι έχει παλιούς λογαριασμούς με το μπααθικό καθεστώς της Δαμασκού, που δεν του επιτρέπει να ασκεί ρόλο στο Λίβανο ως προστάτη της χριστιανικής κοινότητας αλλά και των Δρούζων. Πρόσφατα το 2005 ο Σιράκ με αφορμή τη δολοφονία Χαρίρι ηγήθηκε της προσπάθειας έξωσης της Συρίας από το Λίβανο, αλλά και καθεστωτικής ανατροπής στη Δαμασκό. Είναι όμως βέβαιο ότι από η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ δεν πρόκειται να παρακολουθήσουν ως θεατές γαλλικές πρωτοβουλίες υψηλού κινδύνου.

Η Αγκυρα ανησυχεί
Σταθερότητα και ήπια εκτόνωση της κρίσης στη Συρία επιθυμεί και η Τουρκία που έχει προσεγγίσει τη Δαμασκό μετά την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 και έχει οικοδομήσει μια στενή διμερή σχέση. Είναι παρ’ όλα αυτά υποχρεωμένη να πάρει κάποιες αποστάσεις ως σουνιτική χώρα που απευθύνεται στο ομόδοξο ακροατήριο στον αραβικό κόσμο. Ενας αραβικός σουνιτικός ριζοσπαστισμός στην εξουσία στη Δαμασκό είναι θανάσιμη ανταγωνιστική απειλή για τις περιφερειακές φιλοδοξίες της Τουρκίας

http://www.imerisia.gr