Τετάρτη 30 Μαρτίου 2016

Ποιος μπορεί να αποκλείσει μια προβοκάτσια στην Ειδομένη;


Δημήτρης Κωνσταντίνου
Μέσα στο σάλο που ξεσήκωσε η δήλωση του Υφυπουργού  Εξωτερικών Δ. Μάρδα περί προσφύγων-επενδυτών πέρασε σχεδόν απαρατήρητη μια δήλωση με πολύ σοβαρότερο περιεχόμενο, ενός άλλου κυβερνητικού στελέχους, που έγινε την ίδια μέρα.
Πρόκειται για τη  δήλωση του εκπροσώπου τύπου της Συντονιστικής για το Προσφυγικό, Γ. Κυρίτση, που με αφορμή όσα γίνονται τις τελευταίες μέρες στην Ειδομένη, είπε σε πρωινή εκπομπή ότι "κάποιοι μπορεί να παίζουν παιχνίδια σε βάρος της χώρας".
Αυτό που δεν είπε βέβαια ο εκπρόσωπος, είναι τι κάνει η κυβέρνηση για να αποτρέψει αυτά τα παιχνίδια, αφού η δουλειά της δεν είναι να διαπιστώνει, αλλά να προτείνει και να εφαρμόζει λύσεις.
Κρίνοντας από το αποτέλεσμα, η κυβέρνηση δεν κάνει παρά ελάχιστα ή τουλάχιστον όχι αρκετά για αντιμετωπίσει ένα σοβαρό και πολυσύνθετο πρόβλημα που δεν κατάφερε να αντιληφθεί εγκαίρως και να δράσει αναλόγως.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η πολύπαθη Ειδομένηγίνεται θέατρο ανησυχητικών γεγονότων, ωστόσο δύο απ' αυτά ξεχωρίζουν.
Το πρώτο έλαβε χώρα δύο βδομάδες περίπου πριν, όταν κυκλοφόρησε μεταξύ των προσφύγων φυλλάδιο (με χάρτη και οδηγίες στα αραβικά) που τους ξεσήκωσε να περάσουν στα Σκόπια, με τα γνωστά αποτελέσματα.Χίλιοι περίπου πρόσφυγες επιχείρησαν και πέρασαν τελικά στη FYROM, αλλά συνελήφθησαν σχεδόν αμέσως κι αφού η αστυνομία των γειτόνων τους χτύπησε ανελέητα, τους έστειλε πίσω, ενεργοποιώντας τη συμφωνία του 2007 μεταξύ FYROM και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό από ποιον κυκλοφόρησε το φυλλάδιο. Κανείς δεν γνωρίζει αν γίνονται έρευνες και τι είδους είναι αυτές.
Το δεύτερο γεγονός, συνέβη πριν από λίγες μόλις μέρες, όταν πάλι μεταξύ των προσφύγων, διαδόθηκε η φήμη ότι από μέρα σε μέρα θα ανοίξουν τα σύνορα, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί αναστάτωση και αναβρασμός μεταξύ των εγκλωβισμένων. Όσοι διέσπειραν τις φήμες ήταν τόσο πειστικοί, ώστε πρόσφυγες καλούσαν συγγενείς τους από άλλους καταυλισμούς (Καβάλα), να έρθουν στην Ειδομένη για να φύγουν μαζί. Μέχρι στιγμής, ούτε και για αυτή την περίπτωση είναι γνωστοί οι υπαίτιοι.
Χαρακτηριστική της ανεξέλεγκτης (και γι' αυτό επικίνδυνης) κατάστασης που επικρατεί, είναι η χτεσινή δήλωση μιας προσφυγοπούλας, που ενημέρωσε σε άπταιστα αγγλικά, ότι "αυτός που έκανε το μεταφραστή (ποιός άραγε;) μας παρότρυνε να επιτεθούμε στην αστυνομία".
Τα γεγονότα από μόνα τους δίνουν το κλίμα.
Στον προσφυγικό καταυλισμό της Ειδομένης βρίσκονται αυτή τη στιγμή ΜΚΟ και "ΜΚΟ", διακινητές, τυχοδιώκτες, προβοκάτορες, πράκτορες, ανθρωπιστικές οργανώσεις και άνθρωποι που έχουν κάνει την ανθρωπιστική βοήθεια και την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των προσφύγων, προσοδοφόρο επάγγελμα.
Με άλλα λόγια,  σ' αυτήν την ευαίσθητη περιοχή, μερικές εκατοντάδες μέτρα απ' τα ελληνικά σύνορα, βρίσκονται (και κατά την παραδοχή του Γ. Κυρίτση κάνουν παιχνίδι), οι πάντες, πλην της ελληνικής κυβέρνησης. Παρόλα αυτά μόλις πριν λίγες μέρες η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα στείλει στην Ειδομένη μεταφραστές και διερμηνείς.
Γιατί δεν το έκανε τόσο καιρό; Γιατί η κυβέρνηση δεν ανέλαβε εξ’ αρχής να ενημερώνει υπεύθυνα και άφηνε τους πρόσφυγες στο έλεος των φημών και των κάθε λογής επιτήδειων; Το δε πολυδιαφημισμένο αραβόφωνο δελτίο της ΕΡΤ, προφανώς δεν πέτυχε το σκοπό του, να ενημερώσει δηλαδή τους πρόσφυγες ώστε να προλαμβάνονται τέτοια φαινόμενα,  αφού περιορίστηκε κυρίως στο να  δημιουργήσει  εντυπώσεις,  αντί να παράγει ουσία.
Ανησυχία προκαλεί ακόμα το γεγονός ότι ανάλογα περιστατικά έχουν συμβεί στον επίσης πολυπληθή προσφυγικό καταυλισμό του Πειραιά, αλλά ευτυχώς δεν πήραν διαστάσεις. Τι θα συμβεί αν αντίστοιχα γεγονότα αρχίσουν να συμβαίνουν ταυτόχρονα και σε άλλες ευαίσθητες γεωγραφικά περιοχές, όπως τα νησιά;
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι αμείλικτα και η κυβέρνηση καλείται να δώσει πειστικές απαντήσεις και να αναλάβει άμεσα δράση, γιατί η εικόνα παραλυσίας και απουσίας κρατικού ελέγχου που παρατηρείται μέχρι σήμερα, ενθαρρύνει όσους κατά τα λεγόμενα του Γ. Κυρίτση, παίζουν παιχνίδια σε βάρος της χώρας.
Ανεξάρτητα όμως από τις απαντήσεις, αυτό που διαφαίνεται είναι  πόσους κινδύνους μπορεί να εγκυμονείη παραμονή στη χώρα μεγάλου αριθμού προσφύγων, όταν η πολιτεία δεν έχει τον έλεγχο και αδυνατεί να τους προσφέρει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης (στέγη, σίτιση, περίθαλψη κτλ) , τόσο για την εθνική ασφάλεια,  όσο και για τη κοινωνική σταθερότητα, αφού οι πολίτες παρότι πασχίζουν φιλότιμα να υποδεχτούν και να βοηθήσουν ετερόκλητες ομάδες πληθυσμού, ανησυχούν, βλέποντας πόσο εύκολο είναι όσοι εγκλωβίζονται, να γίνουν αντικείμενο χειραγώγησης, από στοιχεία που θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν τη δυστυχία και την ανασφάλειά τους για να πετύχουν τους σκοπούς τους.
Είναι προφανές ως τώρα ότι η κυβέρνηση δεν ελέγχει την  κατάσταση στην ευαίσθητη περιοχή των συνόρων και δεν είναι σε θέση να αποτρέψει δυσάρεστες καταστάσεις.
Εντέλει φάνηκε πόσο εύκολο είναι οποιοσδήποτε θέλει να δημιουργήσει απ' τη μια στιγμή στην άλλη, από σοβαρό διμερές επεισόδιο, μέχρι αποσταθεροποίηση.
Ποιός μπορεί να διαβεβαιώσει αν αυτά που συνέβησαν, είναι μεμονωμένα γεγονότα ή προβοκάτσια που δοκιμάζει τα όρια της κυβέρνησης;
Ποιός μπορεί να διαβεβαιώσει ότι δεν θα  ακολουθήσει και κάτι άλλο ακόμα σοβαρότερο;

Ο ανθρωπισμός και ο καιροσκοπισμός


Δημήτρης Κωνσταντίνου

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της περασμένης Παρασκευής, επισφράγισε ουσιαστικά τρία πράγματα: 
 
Το πρώτο είναι η μετατροπή της Ελλάδας σε ευρωπαϊκό προσφυγικό καταυλισμό, τοδεύτερο το οριστικό κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου και των βορείων συνόρων και το τρίτο τη στροφή προς το ρεαλισμό της γερμανικής πολιτικής στο προσφυγικό.

Παγίωσε επίσης μια σειρά από πολύ δυσάρεστες για την Ελλάδα καταστάσεις, όπως τη μετακύλιση του βάρους της διαχείρισης του προσφυγικού αποκλειστικά στη χώρα μας, τη μετατροπή του θέματος από Ευρωπαϊκό σε διμερές (Ελληνοτουρκικό), την τουρκική παρουσία στο Αιγαίο και τα νησιά κ.α.
 
Για να συμβούν όλα τα παραπάνω, που ο πρωθυπουργός σύμφωνα με δηλώσεις του χαρακτήρισε διπλωματική νίκη (!), χρειάστηκε η συνεργασία ή μάλλον καλύτερα η θυσιαστική προσφορά της Ελλάδας.
 
Η διαφορά είναι ότι τα ανταλλάγματα για όλες αυτές τις σοβαρές υποχωρήσεις (όπως συνήθως συμβαίνει στη διπλωματία), δεν τα πήρε η χώρα, αλλά η κυβέρνηση.

Όλα ξεκίνησαν πέρσι τον Οκτώβριο όταν Αλ. Τσίπρας, βρέθηκε πιεσμένος ανάμεσα σε σοβαρές Συμπληγάδες, του προσφυγικού απ' τη μία, που ήδη είχε πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και των νέων σκληρών μέτρων που έφερνε η συμφωνία του καλοκαιριού, απ' την άλλη.
Την ίδια εποχή, η πολιτική των ανοιχτών συνόρων που εφάρμοζε η Γερμανία, είχε δημιουργήσει σοβαρά πολιτικά προβλήματα στην καγκελάριο Μέρκελ που ξεκινούσαν από μεγάλη πτώση της δημοτικότητάς της και έφταναν μέχρι την ευθεία αμφισβήτησή της στους κόλπους του κυβερνητικού συνασπισμού.
 
Για το λόγο αυτό αναζητούσε ένα εύσχημο τρόπο πολιτικής μεταστροφής, που θα της επέτρεπε να περιορίσει ή και να σταματήσει εντελώς τις προσφυγικές ροές προς τη χώρας της. Η συγκυρία ήταν τέτοια ώστε ο μοναδικός που θα μπορούσε να τη βοηθήσει να το πετύχει, ήταν η Ελλάδα κι ο άσπονδος φίλος της Αλ. Τσίπρας. 

Ο έλληνας πρωθυπουργός απ' την πλευρά του επιθυμούσε διακαώς να τελειώσει η αξιολόγηση το δυνατόν γρηγορότερα και ανώδυνα ώστε να αρχίσει σε ορατό ορίζοντα η συζήτηση για το χρέος. Έβλεπε όμως ότι ούτε το ένα θα μπορούσε να πετύχει ούτε το άλλο.
Η αξιολόγηση και τα νομοσχέδια που θα προέκυπταν απ' αυτή θα ήταν πολύ επώδυνα, τόσο που ίσως κλόνιζαν την κυβέρνηση σε σημείο κατάρρευσης. Οι αντιδράσεις είχαν αρχίσει ήδη, και στην κοινωνία επικρατούσε αναβρασμός. Η δε συζήτηση για το χρέος δεν θα ξεκινούσε στην καλύτερη περίπτωση, νωρίτερα απ' το Φθινόπωρο.

Όπου όμως λείπει η μεθοδικότητα κι ο σοβαρός πολιτικός σχεδιασμός, περισσεύει ο καιροσκοπισμός.
 
Έτσι το προσφυγικό, στο μυαλό των ηγετικών στελεχών της κυβέρνησης άρχισε επιπόλαια, από μεγάλο πρόβλημα να φαντάζει ως ανέλπιστο δώρο,αγνοώντας  εγκληματικά τις συνέπειες τόσο για τους πρόσφυγες που στοιβάζονται εξαθλιωμένοι απ' την έλλειψη υποδομών και προετοιμασίας, όσο και για τη χώρα.
 
Μετατρέποντας τη χώρα σε ευρωπαϊκό προσφυγικό καταυλισμό, όπως τελικά έγινε, διευκολύνει τη γερμανίδα καγκελάριο που με τη σειρά της βοηθάει τον Αλ. Τσίπρα να περάσει τον κάβο της αξιολόγησης, πείθοντας με την επιρροή της τους Θεσμούς να βάλουν νερό στο κρασί τους, σε ήσσονος σημασίας ζητήματα.
 
Επιπλέον κι υπόλοιποι ευρωπαίοι ηγέτες είναι διατεθειμένοι, αφού ουσιαστικά τον μουτζούρη της συνολικής διαχείρισης του προσφυγικού, τον αναλαμβάνει αποκλειστικά πλέον η Ελλάδα να κάνουν μια υποχώρηση στο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους, δίνοντας ένα φτηνό πολιτικό δώρο στην κυβέρνηση, για να το χρησιμοποιεί ως «τυράκι» τόσο στην κοινοβουλευτική του ομάδα, όσο και στην κοινωνία και τους πολιτικούς του αντιπάλους.
 
Ίσως έτσι εξηγείται και η σπουδή του προηγούμενου Eurogroup να ανακοινώσει έναρξη συζήτησης για το χρέος τον Απρίλιο, με προοπτική να τελειώσει το Μάϊο!

Μ' αυτά τα δεδομένα, ποιός βουλευτής του κυβερνητικού συνασπισμού θα τολμήσει να καταψηφίσει τα νομοσχέδια που θα προκύψουν απ' την αξιολόγηση, όσο σκληρά κι αν είναι, αφενός μέσα στο εκρηκτικό περιβάλλον που έχει δημιουργήσει στη χώρα το προσφυγικό, αφετέρου έχοντας μπροστά του την (έστω άοριστη) υπόσχεση για ελάφρυνση του χρέους;

Την ώρα λοιπόν, που οι φτωχοί Έλληνες πολίτες δίνουν μαθήματα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης η κυβέρνηση δίνει μαθήματα καιροσκοπισμού. 
 
Παρότι ομνύει στον ανθρωπισμό και προσπαθεί, κατακλύζοντας μέσω διαύλων της στα ΜΜΕ και στα social media με εικόνες ταλαιπωρημένων παιδιών, μανάδων, ακόμα και αναπήρων, να απευθυνθεί στο συναίσθημα των πολιτών, έτσι ώστε να χωνευτεί όσο γίνεται ομαλότερα η μετατροπή της χώρας σε στρατόπεδο προσφύγων, ουσιαστικά τους χρησιμοποιεί ως παίγνιο και αντάλλαγμα για να προσπορίσει μηδαμινά (σε σχέση με το δράμα των ανθρώπων) πολιτικά οφέλη. 

Το πιο επικίνδυνο όμως απ' όλα είναι ότι η κυβέρνηση κι ο πρωθυπουργός προκειμένου να εξασφαλίσουν την παραμονή τους στην εξουσία βάζουν τη χώρα και τους πολίτες, σε μια περιπέτεια που ούτε ο πιο οξυδερκής πολιτικός αναλυτής, είναι σε θέση να προσδιορίσει το μέγεθος και τις επιπτώσεις της.