Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014

«Νέα Ευρώπη» και «Σχέδιο Β»

Του Γ. Καπόπουλου

Από τη Δευτέρα 1η Δεκεμβρίου ο πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ είναι πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διαδεχόμενος τον Βέλγο Βαν Ρομπάι. Μια επιλογή πλήρης συμβολισμών αλλά και ουσίας, καθώς η Βαρσοβία είναι εκτός Ευρωζώνης και έτσι θα έχουμε το παράδοξο στις Συνόδους Κορυφής των «18» να προεδρεύει αξιωματούχος προερχόμενος από μια χώρα που έχει επιλέξει για το ορατό μέλλον να μείνει εκτός ΟΝΕ.
Η Πολωνία είναι η πιο ισχυρή χώρα της Ανατολικής Ευρώπης, πρωτοστατεί σήμερα στην ψυχροπολεμική κλιμάκωση Δύσης-Ρωσίας και πρωτοστάτησε το 2003 στη φιλοαμερικανική κατά του γαλλογερμανικού άξονα ανταρσία, στηρίζοντας την επικείμενη εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ. Τότε ο υπουργός Άμυνας του Μπους υιού Ράμσφελντ είχε μιλήσει για την ανάδυση μιας «Νέας Ευρώπης» που ισορροπούσε προφανώς την ανταρσία της παλαιάς.
Τα χρόνια κύλησαν και η Βαρσοβία χωρίς να προδώσει ποτέ τον ατλαντισμό - φιλοαμερικανισμό της αναδείχθηκε παρά την εμμονή της να μείνει εκτός Ευρωζώνης προνομιακός σύμμαχος της Γερμανίας, σε σημείο που στις αρχές του χρόνου η γαλλική Μοντ δημοσίευσε τρισέλιδο αφιέρωμα, όπου ο Άξονας Βερολίνου-Βαρσοβίας εμφανιζόταν να έχει ήδη σκιάσει τον απονευρωμένο γαλλογερμανικό άξονα.
Τη στρατηγική σημασία της Πολωνίας είχε κατά νου η Γαλλία των Σιράκ-Ζοσπέν, όταν στη Σύνοδο Κορυφής της Νίκαιας τον Δεκέμβριο του 2000 επέβαλε την ισοτιμία ψήφων στη λήψη αποφάσεων για τη Βαρσοβία και τη Μαδρίτη με το Λονδίνο, Βερολίνο και Ρώμη προκαλώντας τότε έκρηξη οργής του καγκελαρίου Σρέντερ, ένα προνόμιο που τερματίσθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, με την πολωνική πλευρά να αντιστέκεται σκληρά μέχρι την τελευταία στιγμή.
Εντός ή εκτός Ευρωζώνης η Βαρσοβία μαζί με τις τρεις Βαλτικές Χώρες, τη Φινλανδία και πιθανόν και τη Σουηδία είναι μια ευρύτατη περιοχή, στην οποία μπορούν να προστεθούν η Τσεχία, η Σλοβακία, αλλά και αν αυτό καταστεί δυνατόν, η Ουκρανία, η Λευκορωσία και η Μολδαβία, προνομιακής επιρροής κατά κύριο λόγο του Βερολίνου και κατά δεύτερο της Πολωνίας.
Έτσι η «Νέα Ευρώπη» του Ράμσφελντ δεν είναι μόνον αιχμή του δόρατος στον νέο Ψυχρό Πόλεμο κατά της Ρωσίας, δεν είναι μόνον ο βασικός παράγοντας που εξωθεί τη Γερμανία να διακινδυνεύσει την οριστική και μη αντιστρέψιμη Ειδική Σχέση με τη Μόσχα. Είναι ένα με τα σημερινά δεδομένα, ετεροχρονισμένο «Σχέδιο Β» της Γερμανίας σε περίπτωση που η κρίση στην Ευρωζώνη θρυμματίσει ανεπανόρθωτα τη δυναμική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Σε αντίθεση με τον Νότο της Ευρωζώνης, που ασφυκτιά με τη διαχείριση της Κρίσης που επέβαλαν οι Μέρκελ ? Σόιμπλε, η Ανατολική Ευρώπη μόνον οφέλη μπορεί να προσδοκά από τις γερμανικές επενδύσεις και κυρίως από τη μεταφορά παραγωγικών δραστηριοτήτων.
Έτσι ανεξάρτητα από τις προσωπικές του απόψεις ή την πρακτική που θα ακολουθήσει στην εξάσκηση των καθηκόντων του, ο Ντόναλντ Τουσκ είναι μια ακραία συμβολική επιλογή. Με κύρια ξένη γλώσσα τα γερμανικά, ο Τουσκ φρέσκαρε τα ανεπαρκή αγγλικά του τις τελευταίες εβδομάδες. Θα είναι ο πρώτος στην ιστορία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης κοινοτικός αξιωματούχος που δεν είναι γαλλόφωνος ή δεν γνωρίζει γαλλικά, ένας συμβολισμός και αυτός για το ειδικό βάρος του Παρισιού στους ενδοευρωπαϊκούς συσχετισμούς.
Το πρόβλημα για το Βερολίνο είναι ότι για να μπορέσει η Νέα Ευρώπη ( Η Παλαιά Μεσευρώπη δηλαδή!) να λειτουργήσει ως Ευρωπαϊκό Σχέδιο Β χρειάζεται χρονικός ορίζοντας τουλάχιστον δεκαετίας.
Σε κάθε περίπτωση, ο Άξονας Βερολίνου - Βαρσοβίας και η Νέα Μεσευρώπη μάς βοηθούν να απαντήσουμε στο ερώτημα τι σκέπτεται η Γερμανία στην περίπτωση που καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Νότος της Ευρωζώνης έχει απαγορευτικό, για τα ζωτικά της συμφέροντα, κόστος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.