Ο Σημίτης μοιράζει ακόμα την μπάλα

Από τον Παπαδήμο και τον Στουρνάρα μέχρι τον Χαρδούβελη. Η παρέα του πρώην κάνει παιχνίδι Το «εκσυγχρονιστικό μπλοκ» είναι εδώ, ενωμένο, δυνατό. Μετά τον Βασίλη Ράπανο (που έφτασε μια ανάσα το 2012 και τελικά δεν ανέλαβε) και τον Γιάννη Στουρνάρα (που τελικά ανέλαβε το 2012 και μόλις αποχώρησε), ήρθε η ώρα του τρίτου «εκπροσώπου» της παρέας του Κώστα Σημίτη για τον υπουργικό θώκο του υπουργείου Οικονομικών κατά την περίοδο διακυβέρνησης του... Αντώνη Σαμαρά. Αν συνυπολογίσουμε και τον Λουκά Παπαδήμο, ο οποίος έγινε πρωθυπουργός από τις 11 Νοεμβρίου 2011 μέχρι τις 16 Μαΐου 2012, συνομολογώντας ένα PSI και το ένα από τα δύο μνημόνια που έχουν βυθίσει τη χώρα στην οικονομική καταστροφή, τότε η παρέα Σημίτη αποδεικνύεται ίσως η πιο πολυπληθής και μακροχρόνια στη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής τα χρόνια των μνημονίων. Ποιος θα το φανταζόταν πριν από 15 χρόνια; Με τη Νέα Δημοκρατία να κυβερνά, το πιο σημαντικό υπουργείο της κυβέρνησης να περνά από «εκσυγχρονιστή» σε «εκσυγχρονιστή». Από τον έναν συνεργάτη του Σημίτη στον άλλο.Νέος ένοικος της οδού Νίκης είναι λοιπόν από προχθές ο Γκίκας Χαρδούβελης. «Το πρόσωπο άλλαξε. Σηματοδοτεί αυτό κάτι για την πολιτική;» είναι το εύλογο ερώτημα που ανέκυψε αμέσως μόλις ολοκληρώθηκαν η ορκωμοσία και η τελετή παράδοσης - παραλαβής. Όλα τα στοιχεία και οι ενδείξεις λένε ότι η απάντηση είναι πολύ εύκολη. Η ομάδα Σημίτη έχει ταυτόσημες απόψεις όσον αφορά τους κεντρικούς άξονες: ◆ Οι «μεταρρυθμίσεις» θα συνεχιστούν. ◆ Η πολιτική των πρωτογενών πλεονασμάτων επίσης. ◆ Η επιστροφή στην ανάπτυξη θα γίνει μέσα από τις επενδύσεις των ιδιωτών και την ενίσχυση των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Τέλος στο μοντέλο της κατανάλωσης και του «εύκολου χρήματος» από τον δανεισμό. Τα ξένα μέσα ενημέρωσης, που από την πρώτη στιγμή καθησυχάζουν την Ευρώπη για τη συνέχιση των «μεταρρυθμίσεων», μάλλον θα δικαιωθούν, ενώ και οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών, που θα καταφθάσουν στην Αθήνα για το τελευταίο Ecofin επί ελληνικής προεδρίας, μάλλον θα έχουν λυμένες τις απορίες τους, τουλάχιστον ως προς τα βασικά ζητήματα. Νέο δάνειο Μόνο σε ένα θέμα υπάρχει... κενό ενημέρωσης. Ο Γκίκας Χαρδούβελης έχει ταχθεί στο παρελθόν υπέρ της εκταμίευσης ενός νέου δανείου από τους δανειστές, ύψους περίπου 11 δισ. ευρώ, ώστε να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό χωρίς να χρειαστεί να καταφύγουμε στην «ακριβή» λύση της έκδοσης ομολόγων ή την αξιοποίηση των «αποθεματικών» του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Νέο δάνειο σημαίνει νέο μνημόνιο – το λέει και ο Σόιμπλε –, αλλά αυτό έρχεται σε σύγκρουση με το νέο επικοινωνιακό δόγμα, που διαλαλεί ότι θα αφήσουμε πίσω μας την εποχή των μνημονίων. (Στην πραγματικότητα τέτοιο ζήτημα δεν υπάρχει, καθώς, ακόμη και αν λήξει το μνημόνιο, οι υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό θα παραμείνουν. Το μνημόνιο μόνο ως... έννοια θα φύγει από τη ζωή μας. Βεβαίως, επικοινωνιακά η κυβέρνηση πιστεύει πως λειτουργεί υπέρ της το να πρεσβεύει ότι δεν θα υπάρξει άλλο μνημόνιο. Δυστυχώς γι’ αυτήν, όμως, μόλις μερικά εικοσιτετράωρα πριν από τις εκλογές Σαμαράς, Στουρνάρας και Προβόπουλος συνυπέγραφαν επιστολή προς το ΔΝΤ δηλώνοντας ότι θα αναλάβουν οποιοδήποτε μέτρο χρειαστεί, «καθώς οι συνθήκες αλλάζουν»). ◆ Θα επιμείνει ο Χαρδούβελης στη θέση που διατύπωνε πριν γίνει υπουργός Οικονομικών ή θα προσαρμοστεί στην κυβερνητική... επικοινωνιακή στρατηγική; ◆ Μήπως μέχρι τον Σεπτέμβριο η κυβερνητική στρατηγική θα είναι αυτή που θα πλησιάσει στις απόψεις Χαρδούβελη; Και αυτή την απάντηση μάλλον την πήραμε την Τρίτη, κατά την τελετή παράδοσης - παραλαβής του υπουργείου. «Η φιλοσοφία δεν αλλάζει» ήταν μια από τις πρώτες δηλώσεις του νέου υπουργού Οικονομικών, επιβεβαιώνοντας τον Γιάννη Στουρνάρα στο ότι οι Θερμοπύλες θα φυλαχτούν. Δηλαδή, η διαπραγμάτευση για το χρέος θα γίνει με αρραγές το μέτωπο «Σαμαρά - Χαρδούβελη», όπως ακριβώς σχηματίστηκε και το μέτωπο «Σαμαρά - Στουρνάρα». Εύκολο λοιπόν το πρώτο συμπέρασμα: Τι Στουρνάρας, τι Χαρδούβελης. Η ίδια οικονομική πολιτική θα συνεχιστεί απαρέγκλιτα, τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση των δύο δόσεων, ύψους 1 δισ. εκάστη, θα ικανοποιηθούν και η διαπραγμάτευση – αρχής γενομένης από το φθινόπωρο ή τον χειμώνα – για την επόμενη αναδιάρθρωση του χρέους θα αναχθεί σε... εθνική υπόθεση. Διπλό πρόβλημα Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, ο Σαμαράς προσπαθεί να πείσει ότι βρήκε στον Χαρδούβελη τη λύση ενός διπλού προβλήματος: 1. Ένα πρόσωπο «καινούργιο» στα μάτια της κοινής γνώμης, η οποία με την ψήφο της 25ης Μαΐου έδειξε ότι θέλει κάτι να αλλάξει. Ποια κίνηση θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αλλαγή παρά η αντικατάσταση του υπουργού Οικονομικών; Ο Χαρδούβελης έχει στο παρελθόν ταχθεί υπέρ αυτών που εξήγγειλε προεκλογικά ο Σαμαράς περί μείωσης των φορολογικών συντελεστών και θα είναι αυτός που θα υλοποιήσει και τις πρώτες μειώσεις, καθώς υπάρχουν «ανέξοδες» κινήσεις οι οποίες μπορούν να γίνουν άμεσα και να στείλουν «μήνυμα» στην κοινή γνώμη. Μόνο που αυτές οι μειώσεις δεν θα αφορούν το μεγαλύτερο μέρος της... κοινής γνώμης, δηλαδή των φορολογικών υποζυγίων. Πολύ απλά διότι οι πρώτες μειώσεις φόρων θα είναι η αποκλιμάκωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων (μέτρο περιορισμένου δημοσιονομικού κόστους, καθώς η φοροδοτική ικανότητα των επιχειρήσεων έχει περιοριστεί στο 1,5 δισ. ευρώ) και η μείωση του ανώτατου συντελεστή της φορολογικής κλίμακας. Και αυτό το μέτρο είναι ανέξοδο. Διότι η κλίμακα αφορά πλέον τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους και όχι το σύνολο των φορολογουμένων. Και μάλιστα τους μισθωτούς και συνταξιούχους με ετήσιο εισόδημα άνω των 42.000 ευρώ (μόνο από μισθούς και συντάξεις, καθώς τα υπόλοιπα εισοδήματα φορολογούνται ξεχωριστά). Τώρα το αν η κοινή γνώμη θα... εκτιμήσει ένα νέο περιβάλλον, στο οποίο οι επιχειρήσεις θα πληρώνουν λιγότερα αλλά τα νοικοκυριά θα εξακολουθήσουν να επιβαρύνονται με την εισφορά αλληλεγγύης για τουλάχιστον έναν χρόνο ακόμη, είναι κάτι που θα φανεί άμεσα. 2. Ένα πρόσωπο το οποίο θα βλέπουν οι Ευρωπαίοι εταίροι και θα αισθάνονται ήσυχοι ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει στο ίδιο μονοπάτι, αυτό των «μεταρρυθμίσεων». Η παρακάτω δήλωση (απόσπασμα από ομιλία) θα μπορούσε να είχε γίνει και από τον Στουρνάρα και από τον Σαμαρά. Έγινε όπως από τον Χαρδούβελη: «Για να ακολουθήσει γρήγορη ανάπτυξη στη μετά το 2014 εποχή, απαιτείται να ολοκληρωθούν σύντομα οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το ρίσκο λοιπόν είναι να μην ολοκληρωθούν, να κυριαρχήσουν τα συμφέροντα των συντεχνιών, να εξακολουθήσει η καπηλεία της κοινωνίας από παλαιοκομματικές αντιλήψεις, χωρίς αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα, χωρίς μείωση της γραφειοκρατίας κ.λπ. Το ρίσκο μεγεθύνεται από το γεγονός ότι μέχρι σήμερα οι μεταρρυθμίσεις δεν έγιναν κτήμα του ελληνικού λαού, εμφανίστηκαν ως έξωθεν επιβαλλόμενες, σαν να αφορούν κάποιους άλλους, όχι εμάς, σαν κάποιοι “κακοί” να τις επιβάλλουν. Έτσι, καθώς τα πρωτογενή πλεονάσματα θα αυξάνονται, θα μειώνεται η πολιτική δύναμη της τρόικας να μπορεί να επιμένει στις μεταρρυθμίσεις και θα μεγαλώνει η πιθανότητα να αδρανήσουμε, να μην φτιάξουμε τη διάρθρωση της οικονομίας μας όπως απαιτείται, ώστε να μπορούμε να ανταγωνιζόμαστε αποτελεσματικά διεθνώς». Τέτοια ακριβώς θέλει να ακούει και η τρόικα. Όπως επίσης ότι ο δρόμος για τη σωτηρία της χώρας είναι η ενίσχυση των εξαγωγών και των ιδιωτικών επενδύσεων. Και αυτό το υποστηρίζει ο Χαρδούβελης: Πρέπει να δοθεί έμφαση στην αύξηση των επενδύσεων και στην ενίσχυση των εξαγωγών. Η κατανάλωση – κυρίως η ιδιωτική κατανάλωση – πρέπει να συνεχίσει να αυξάνεται, αλλά με μικρότερο ρυθμό από το ΑΕΠ, ώστε σταδιακά το μερίδιο της κατανάλωσης στη διαμόρφωση του εγχώριου προϊόντος να διαμορφωθεί σε πιο λογικά επίπεδα. Οι προτεραιότητες Κατά την τελετή παράδοσης - παραλαβής ο νέος υπουργός Οικονομικών, έστω και αστειευόμενος, έδειξε να μην γνωρίζει το μέγεθος του «φορτίου» που του παρέδωσε ο Στουρνάρας. Οι περίπου 180 φάκελοι που πήρε στα χέρια του ασφαλώς θα του έδωσαν μια σαφή ένδειξη. Άλλο όμως τι λένε τα χαρτιά και άλλο η πραγματική ζωή. Ο Χαρδούβελης αναλαμβάνει υπουργός με σύνθημα «το βάρος στη μικροοικονομία», δηλαδή στην επιχείρηση, στον απλό φορολογούμενο, στη «μονάδα». Την ώρα όμως που θα επιχειρεί να αλλάξει την ατζέντα, θα εξαπολύεται η προγραμματισμένη φορολογική λαίλαπα: ◆ 6 εκατομμύρια ειδοποιητήρια για την πληρωμή του φόρου εισοδήματος. ◆ 7 εκατομμύρια ειδοποιητήρια για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων. ◆ 1 εκατομμύριο ειδοποιητήρια για την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας. Και όλα αυτά για να πληρωθούν μέχρι το τέλος του χρόνου. Τα ληξιπρόθεσμα προς την εφορία θα συνεχίσουν να αυξάνονται με ρυθμό ταχύτερο του 1 δισ. ευρώ μηνιαίως, τα αιτήματα για γενναιότερες ρυθμίσεις θα πέφτουν βροχή από τις εξασθενημένες τάξεις των φορολογουμένων και ο Χαρδούβελης θα πρέπει να πείσει την τρόικα να χαλαρώσει τη στάση της εγκρίνοντας ένα ευνοϊκότερο πλαίσιο για τους οφειλέτες. Άλλο ζήτημα: οι φόροι στα ακίνητα. Σε πρόσφατο συνέδριο ο Χαρδούβελης είχε ταχθεί κατά της υπερφορολόγησης των ακινήτων. Δικά του είναι τα ακόλουθα λόγια: «Παραμονεύει ο κίνδυνος εκποίησης περιουσιακών στοιχείων λόγω υψηλής φορολογίας και η δημιουργία φαύλου κύκλου στις τιμές κατοικιών και την οικονομική δραστηριότητα». Όμως η ανάληψη των καθηκόντων του νέου υπουργού συμπίπτει χρονικά με την είσπραξη του ΕΝΦΙΑ και την επιβολή φόρων ύψους τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ στα ακίνητα. Συμπίπτει χρονικά με τα άπειρα διαδικαστικά προβλήματα, καθώς έτσι όπως έγιναν τα πράγματα, θα φτάσουμε στο σημείο να έχουν καταλογιστεί οι φόροι των 2,5 δισ. σε 7 εκατομμύρια ιδιοκτήτες και να μην έχουν σταλεί καν τα ειδοποιητήρια για την πληρωμή. Και όταν τελικώς θα φτάσουν τα εκκαθαριστικά, θα γίνει αντιληπτό από όλους ότι τα λάθη στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ είναι... εκατομμύρια. Πώς θα διορθωθούν; Θα δοθεί χρόνος, λένε από το υπουργείο Οικονομικών, για διόρθωση χωρίς πρόστιμο. Καλό κι αυτό. Έλα όμως που τον Σεπτέμβριο θα είναι εδώ η τρόικα και θα ζητάει να μάθει την εισπρακτική απόδοση του ΕΝΦΙΑ και αν βρει κάτι που δεν της αρέσει θα ζητάει «διορθωτικές κινήσεις»...Ο υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνος Στην έκθεσή του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανέδειξε σε υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το ζήτημα των «κόκκινων δανείων» προς τις τράπεζες. Με απόλυτη σαφήνεια ξεκαθάρισε ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα κεφαλαιακή ενίσχυση, κάτι που αναμένεται να φανεί το φθινόπωρο, οπότε είναι προγραμματισμένο να γίνουν τα νέα stress test υπό την επίβλεψη της Κομισιόν. Σύντομα το ζήτημα θα πάψει να τίθεται στο κλειστό δωμάτιο της κυβερνητικής επιτροπής που έχει συσταθεί για το ζήτημα και θα μπει στην πραγματική ζωή: ◆ Τι θα γίνει με τα κόκκινα δάνεια των νοικοκυριών; Ποιοι θα χάσουν τα σπίτια τους και ποιοι όχι; ◆ Τι θα γίνει με τα κόκκινα δάνεια των επιχειρήσεων; Ποιες θα διασωθούν και ποιες θα κλείσουν; Θα είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις; ◆ Θα δοθεί το φιλί της ζωής στους μικρομεσαίους και, αν ναι, σε ποιους; Η κοινή γνώμη περιμένει με μεγάλο ενδιαφέρον να δει ποια θα είναι η θέση του νέου υπουργού πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα, πόσο μάλλον όταν οι φορολογούμενοι γνωρίζουν ότι ο υπουργός έχει εργαστεί επί σειρά ετών ως σύμβουλος στον χώρο των τραπεζών. Δύσκολοι καιροί και για... υπουργούς Οικονομικών. Και, κυρίως, για τις κυβερνήσεις τις οποίες καλούνται να υπηρετήσουν... http://www.topontiki.gr/article/76974/O-Simitis-moirazei-akoma-tin-mpala