Το τελεσίγραφο της Gazprom, η "έκκληση" και ο "εμφύλιος"

Ενεργειακό "κραχ" στην Ουκρανία από τη Μόσχα φοβούνται Κίεβο και Ε.Ε, εκτιμώντας από κοινού ότι η Ρωσία εντείνοντας τις πιέσεις και αντιδρώντας στα μέτρα των δυτικών μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, θα κλείσουν τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου στην Ουκρανία.

Υπό το κλίμα αυτό αναμένεται να συνεδριάσουν σήμερα ευρωπαίοι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες, παρουσία του ουκρανού υπουργού Ενέργειας, προκειμένου να αποτιμήσουν το σχετικό ενδεχόμενο ενώ η Μόσχα προειδοποιεί με "εμφύλιο" εάν κατασταλούν βιαίως οι διαδηλώσεις στην ανατολική Ουκρανία.

Τα μεσάνυχτα πάντως, η Ουκρανία δεν έχει προχωρήσει σε αποπληρωμή ώστε να μειωθεί το χρέος της προς την Gazprom, για τις προμήθειες φυσικού αερίου, συνολικής αξίας 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, οπότε και έληξε το "τελεσίγραφο" που είχε ορίσει ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας στο Κίεβο.

Εκπρόσωπος της Gazprom αρνήθηκε να διευκρινίσει τα πιθανά μέτρα που θα λάβει η κρατική ρωσική εταιρεία, εάν το Κίεβο δεν τηρήσει την προθεσμία αποπληρωμής τμήματος του χρέους, η οποία συμπίπτει με την έβδομη ημέρα κάθε μήνα, που έχει οριστεί ως ημερομηνία εξόφλησης του μηνιαίου λογαριασμού της Ουκρανίας.«Η Ουκρανία δεν έχει πληρώσει τίποτε», είπε ο εκπρόσωπος της Gazprom. Το Κίεβο και κατά το παρελθόν έχει «παραβεί τις προθεσμίες» αποπληρωμής των οφειλών της, χωρίς να υπάρξει τότε κάποιο είδος τιμωρίας — αλλά η Gazprom έχει προειδοποιήσει ότι πιθανόν θα ζητήσει από το Κίεβο να προπληρώνει το φυσικό αέριο που θα της χορηγείται. Η Gazprom διέκοψε την παροχή φυσικού αερίου προς την Ουκρανία δύο φορές κατά το παρελθόν, τη χειμερινή περίοδο 2005-2006 και 2008-2009, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις καθώς διαταράχθηκε η ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς το βασικό πελάτη της Ρωσίας, τη δυτική Ευρώπη.

Η Gazprom αύξησε την περασμένη εβδομάδα την τιμή του φυσικού αερίου που παρέχει στην Ουκρανία κατά 80 δολάρια, φτάνοντας το στα 485 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα , τη στιγμή που παρέχει φυσικό αέριο προς τους ευρωπαίους πελάτες του, με τιμές 370 έως 380 δολαρίων ανά 1000 κυβικά μέτρα.

Η κίνηση αυτή αύξησε την πίεση προς την Ουκρανία τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά. Θεωρείται δε προφανές αντίμετρο της Ρωσίας στις δυτικές κυρώσεις απόρροια της προσάρτησης της περιοχής της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία που προκάλεσε ταυτόχρονα το πιο σοβαρό ρήγμα μεταξύ της Ανατολής και της Δύσης από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου το 1991.

Ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσένι Γιάτσενιουκ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η αύξηση στην τιμή του φυσικού αερίου είναι απαράδεκτη και προειδοποίησε ότι η Ρωσία θα εντείνει την πίεση, περιορίζοντας την ροή προς την Ουκρανία εξ αιτίας πολιτικών λόγων και μετά την κρίση με την προσάρτηση της Κριμαίας. Η Ουκρανία εισάγει περίπου το ήμισυ των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, η οποία με τη σειρά της εξυπηρετεί περίπου το 30% της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου της δυτικής Ευρώπης, με το 40% αυτών των αναγκών να ρέει μέσω της Ουκρανίας.

Σύσκεψη στην Ε.Ε υπό τον φόβο κλεισίματος της στρόφιγγας

Στο μεταξύ εντείνονται οι φόβοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι η αύξηση των εντάσεων μεταξύ Μόσχας και Κιέβου μπορεί να οδηγήσει σε διακοπή του εφοδιασμού της Ουκρανίας με φυσικό αέριο. Σε αυτό το πλαίσιο γίνεται η αυριανή συνάντηση αξιωματούχων της ΕΕ με τον υπουργό Ενέργειας της Ουκρανίας, όπου θα εξεταστεί η τρέχουσα κατάσταση.

Αξιωματούχοι της ΕΕ, μιλώντας υπό τον όρο της τήρησης της ανωνυμίας τους, ανέφεραν ότι ο υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας Γιούρι Προντάν θα συναντηθεί με τον επίτροπο Ενέργειας της ΕΕ Γκίντερ Έτινγκερ, ο οποίος έχει προτείνει εναλλακτικό δρόμο μέσω της Σλοβακίας για να τροφοδοτείται η Ουκρανία. Ήδη ο Έτινγκερ από τον περασμένο μήνα έχει δηλώσει ότι η συμφωνία για την αντιστροφή της ροής του αγωγού που μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Σλοβακία στην Ουκρανία θα μπορούσε να επιτευχθεί πριν από το τέλος του Απριλίου. Οι Ουκρανοί λένε ότι η πρόοδος για την συγκεκριμένη εναλλακτική οδό είναι πολύ αργή.

Επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρουν ότι το αποθεματικό σε φυσικό αέριο της ΕΕ ανέρχεται σε περίπου 36 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, με τους αναλυτές να θεωρούν ότι μια βραχύβια διακοπή της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση των στρατηγικών αποθεμάτων καθώς και από εναλλακτικές πηγές. Ταυτόχρονα τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ είναι σε θέση να ανταποκριθούν πλήρως σε πιθανή ενεργειακή κρίση βοηθούμενα και από τον πολύ ήπιο χειμώνα, αλλά και από την αλλαγή της εποχής.

Παραταύτα η ΕΕ έχει δημιουργήσει μια ομάδα συντονισμού στην οποία συμμετέχουν ειδικοί από τα 28 κράτη μέλη της για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια και τον εφοδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ομάδα συνεδρίασε τον Μάρτιο, όταν αξιωματούχοι από ορισμένες χώρες της ΕΕ , όπως η Πολωνία και η Ελλάδα, είχαν επισημάνει ότι υπάρχει ανησυχία για πιθανές ελλείψεις φυσικού αερίου και οικονομική ζημία, αν η Ρωσία διακόψει τη χορήγηση φυσικού αερίου στην Ουκρανία.

Ευθείες βολές J. Kerry κατά Ρωσίας 

Στην αντίπερα ακτή του Ατλαντικού, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, John Kerry «βλέπει» ρωσικό δάκτυλο, πίσω από τις αναταραχές στην Ανατολική Ουκρανία, σημειώνοντας ότι οι ρωσικές ενέργειες, μπορεί να είναι «σκηνοθετημένη κρίση» που χρησιμοποιείται για να δικαιολογήσει μια ρωσική στρατιωτική επέμβαση, όπως έγινε στην Κριμαία.

«Είναι ξεκάθαρο ότι οι ειδικές δυνάμεις της Ρωσίας και Ρώσοι πράκτορες έχουν αποτελέσει τον καταλύτη πίσω από το χάος που επικρατεί τις τελευταίες 24 ώρες» δήλωσε ο John Kerry. «Αυτό που βλέπουμε από τη Ρωσία είναι παράνομο, μια παράνομη προσπάθεια αποσταθεροποίησης του κράτους και δημιουργίας μιας σκηνοθετημένης κρίσης» δήλωσε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, ενώπιον της επιτροπής της Γερουσίας για της εξωτερικές σχέσεις.

Όπως σημείωσε, οι ΗΠΑ θα θεωρήσουν υπεύθυνη τη Ρωσία για τις πράξεις της στην Ουκρανία. «Δεν θα διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε εργαλεία του 21ου αιώνα για να καταστήσουμε τη Ρωσία υπόλογη για συμπεριφορά του 19ου αιώνα».

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι διπλωματικές προσπάθειες εντείνονται και στο πλαίσιο αυτό, θα συναντηθεί σε ευρωπαϊκό έδαφος με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, Sergei Lavrov, τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους συμμάχους για να συζητήσουν την αποκλιμάκωση και την συνταγματική μεταρρύθμιση, προκειμένου να αμβλυνθούν οι εντάσεις.

Χάρκοβο, Ντονέτσκ, ..εκκλήσειςστον Putin και "εμφύλιος"

Στο μεταξύ, κι ενώ στο Ντονέτσκ διαδηλωτές ζητούν δημοψήφισμα για την αυτονόμηση της περιοχής, στο Χάρκοβο, οι ουκρανικές αρχές εξαπέλυσαν "αντιτρομοκρατικό" κυνηγητό συλλαμβάνοντας περίπου 70 "αυτονομιστές". Λίγες ώρες νωρίτερα, οι αρχές είχαν απομακρυνει  ομάδα ρωσόφιλων καταληψιών από το κυβερνείο της πόλης.

Όπως μετέδωσε το πρακτορείο Interfax, οι συλληφθέντες θεωρούνται ύποπτοι για "παράνομη δραστηριότητα που συνδέεται με αποσχιστικές κινήσεις, οργάνωση της μαζικής αταξίας, και βλάβη στην ανθρώπινη υγεία".

Είχαν προηγηθεί βίαια επεισόδια στο κέντρο του Χαρκόβου μεταξύ φιλορώσων και φιλοευρωπαίων διαδηλωτών ενώ σύμφωνα με ρωσικά ΜΜΕ, οι αυτονομιστές απηύθυναν έκκληση στον Vladimir Putin να αποστείλει "ειρηνευτική δύναμη".

Η Ρωσία πάντως προειδοποίησε το Κίεβο ότι οποιαδήποτε χρήση βίας όπου οι μαχητές έχουν καταλάβει κυβερνητικά κτίρια, θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα σε εμφύλιο πόλεμο.

«Ζητάμε την άμεση παύση κάθε στρατιωτικής προετοιμασίας, οι οποίες μπορεί να εγείρουν τον κίνδυνο εμφυλίου πολέμου» αναφέρει σε δήλωσή του το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.

Το ρωσικό ΥΠΕΞ μάλιστα, ανέφερε ότι έχει πληροφορίες πως η Ουκρανία έχει στείλει εσωτερικές δυνάμεις ασφαλείας και εθελοντές από την Εθνοφρουρά, συμπεριλαμβανομένων μαχητών του Δεξιού Τομέα, στη νοτιοανατολική Ουκρανία καθώς και ότι έχει αναπτύξει αμερικανικές δυνάμεις ασφαλείας μεταμφιεσμένες σε ουκρανικές.

Πηγή:www.capital.gr