Αλβανία, στη δίνη της κρίσης

Edi Rama (πρωθυπουργός Αλβανίας, αριστερά) – Martin Schulz (πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεξιά)

Η Αλβανία είναι σχεδόν απόλυτα εξαρτημένη από τα εμβάσματα των μεταναστών. Παρά το ότι δε πολλοί Αλβανοί εργάζονται στην κεντρική Ευρώπη, το μερίδιο αυτών που έχουν μεταναστεύσει στην Ελλάδα, είναι το συντριπτικά υψηλότερο. Κατ’ επακόλουθο, η χώρα επιβιώνει κυρίως από τα εμβάσματα των Αλβανών που διαμένουν στην Ελλάδα – γεγονός που σημαίνει ότι, η οικονομική κατάσταση της Αλβανίας έχει επιδεινωθεί, σαν αποτέλεσμα της ελληνικής κρίσης.

Περαιτέρω, ο σημασία της Ελλάδας για την Αλβανία είναι κάτι περισσότερο από μεγάλη. Για παράδειγμα το 2005, πριν από την κρίση δηλαδή, το 55% των επενδύσεων στην Αλβανία προερχόταν από την Ελλάδα. Αν και το 2011 δε οι επενδύσεις αυτές είχαν περιορισθεί στο 27%, η Ελλάδα συνέχιζε να προηγείται της Ιταλίας (15% των επενδύσεων) και της Αυστρίας (14% των επενδύσεων).

Η επιστροφή τώρα πολλών Αλβανών μεταναστών στη χώρα τους από την Ελλάδα, οι οποίοι εργάζονταν κυρίως στις οικοδομές (περί τους 30.000 το 2011 και 60.000 το 2012), οφειλόταν κυρίως στην οικονομική κρίση – αν και αρκετοί Αλβανοί θεωρούν τα ρατσιστικά κινήματα εναντίον τους, ως μία βασική αιτία.

Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή αυτή δημιούργησε μεγάλα προβλήματα στη χώρα – αφενός μεν επειδή περιορίσθηκαν τα μεταναστευτικά εμβάσματα, αφετέρου επειδή δεν υπάρχουν δυνατότητες απασχόλησης τους.

Σε γενικές γραμμές, ο ρυθμός ανάπτυξης στην Αλβανία, μεταξύ των ετών 2004 και 2008, ήταν της τάξης του 6% – ενώ περιορίσθηκε στο 3% το 2009-2011, καταλήγοντας στο 0,5% το 2012.

Για μία τόσο φτωχή οικονομία, με μηδενικές σχεδόν υποδομές, ο ρυθμός αυτός είναι απολύτως απογοητευτικός – πόσο μάλλον όταν τα μεταναστευτικά εμβάσματα, τα οποία ήταν της τάξης του 15% του ΑΕΠ πριν από την κρίση (περί τα 2 δις $), μειώθηκαν στο 8% το 2010 (προερχόμενα κυρίως από Αλβανούς που διαμένουν στην Ελλάδακαι στην Ιταλία).

Στον Πίνακα που ακολουθεί φαίνονται ορισμένα οικονομικά μεγέθη της Αλβανίας, σε σύγκριση με αυτά δύο άλλων χωρών των Βαλκανίων.

ΠΙΝΑΚΑΣ: Οικονομικά μεγέθη για το 2012, σε δολάρια

Οικονομικά Μεγέθη	Αλβανία	Σερβία	Σκόπια
ΑΕΠ	12,69 δις	37,4 δις	9,67 δις
ΑΕΠ κατά κεφαλήν	8.200	10.600	10.800
Εργαζόμενοι	1.088.000	3.170.000	936.000
Ανεργία	13,3%	25,9%	31,3%
Έλλειμμα προϋπολογισμού	-3,3%	-7,7%	-3,8%
Δημόσιο χρέος	59,3%	59,2%	33,8%
Πληθωρισμός	2%	7,3%	3,1%
‘Έλλειμμα τρεχουσών συν.	-1,45δις	-3,89 δις	-323 εκ.
Εξαγωγές	921εκ.	11,33 δις	4,06 δις
Εισαγωγές	4.234 εκ.	18,36 δις	6,23 δις
Εμπορικό έλλειμμα	-3.313 εκ.	-7,03 δις	-2,07 δις
Εμπορικό έλλειμμα / ΑΕΠ	-26,00%	-18,79%	21,4%
Εξωτερικό χρέος	5,91 δις	33,69 δις	6,81 δις
Εξωτερικό χρέος / ΑΕΠ	46,6%	90,1%	70,4%
Συναλλαγματικές ρεζέρβες	2,6 δις	14,1 δις	2,89 δις

 Πηγή: World FB

Συνεχίζοντας, στον τομέα της γεωργίας απασχολείται σχεδόν το 50% των εργαζομένων, αλλά «παράγεται» μόλις το 20% του ΑΕΠ – ενώ χαρακτηρίζεται από μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, με σοβαρές ελλείψεις σε σύγχρονο εξοπλισμό.

Η Αλβανία έχει επίσης μεγάλα ενεργειακά ελλείμματα,  εξαρτώμενη κυρίως από την υδροηλεκτρική παραγωγή ρεύματος – με τις υποδομές της γενικότερα να είναι απαρχαιωμένες και σε άθλια κατάσταση, με αποτέλεσμα να μην προσελκύονται ξένες επενδύσεις.

Η ολοκλήρωση ενός νέου θερμοηλεκτρικού σταθμού βοήθησε στη διαφοροποίηση της παραγωγικής ικανότητας της χώρας, ενώ υπάρχουν σχέδια για την αναβάθμιση των γραμμών μεταφοράς μεταξύ της Αλβανίας, του Μαυροβούνιου και του Κοσσυφοπεδίου. Με τη βοήθεια δε της ΕΕ λαμβάνονται μέτρα βελτίωσης του πολύ κακού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου της.

Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, η Αλβανία είναι σε άθλια οικονομική κατάσταση, σχεδόν απόλυτα εξαρτημένη από την Ελλάδα – όπως συμβαίνει και με τις άλλες χώρες των Βαλκανίων, το ΑΕΠ των οποίων, όλων μαζί, δεν φτάνει το ελληνικό.

Αν και το δημόσιο χρέος τους δε ως προς το ΑΕΠ είναι χαμηλό, η ανυπαρξία υποδομών, καθώς επίσης τα μηδενικά περιουσιακά στοιχεία που ευρίσκονται απέναντι του, στην άλλη πλευρά δηλαδή του ισολογισμού, είναι ακόμη χαμηλότερα – με αποτέλεσμα να μην αποτελεί απολύτως κανένα πλεονέκτημα.

Ολοκληρώνοντας, τόσο οι ευθύνες, όσο και οι δυνατότητες της χώρας μας, η οποία έχει επενδύσει αρκετά χρήματα στα Βαλκάνια, είναι μεγάλες – αρκεί να καταφέρει να καταπολεμήσει την κρίση και να εκμεταλλευθεί σωστά το δικό της «ζωτικό» χώρο, εντός του οποίου είναι ο απόλυτος κυρίαρχος.

Σημείωση: Οι χώρες των Βαλκανίων ή της χερσονήσου του Αίμου, όπως αναφέρεται, είναι η Ελλάδα, η Αλβανία, η Σερβία, τα Σκόπια, η Βοσνία Ερζεγοβίνη, η Βουλγαρία, η Κροατία και το Μαυροβούνιο (χάρτης)

-

-

Ενίοτε αναφέρεται και η Ρουμανία, η Σλοβενία, καθώς επίσης το ευρωπαϊκό μέρος της Τουρκίας – ένα μεγάλο μέρος του οποίου συνιστά τη Λευκή Τουρκία.

http://www.analyst.gr/