Ενώ ο εμφύλιος της Συρίας συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό και μάλιστα οι κυβερνητικές δυνάμεις φαίνεται να ανακτούν το χαμένο έδαφος, όπως υποστηρίζει η γερμανική ομοσπονδιακή υπηρεσία πληροφοριών BND, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ αποφάσισε την άρση του εμπάργκο όπλων προς τις συριακές αντικαθεστωτικές δυνάμεις (Βρυξέλλες, 27 Μαΐου 2013). Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, η ελληνική πλευρά «υποστήριξε την τροποποίηση του υπάρχοντος καθεστώτος κυρώσεων, υπό όρους και προϋποθέσεις, υπέρ της μετριοπαθούς συριακής αντιπολίτευσης, αφού ληφθεί υπόψη το αποτέλεσμα της Διεθνούς Διάσκεψης για την Συρία, και με τις αναγκαίες ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να μην περιέλθουν όπλα σε χέρια εξτρεμιστών».
Θα πρέπει να τονισθεί ότι η Βρετανία και η Γαλλία υπερασπίστηκαν την άρση του εμπάργκο όπλων προς τους Σύριους αντικαθεστωτικούς, ενώ η Αυστρία, η Σουηδία, η Φινλανδία και η Τσεχία αντιπαρατέθηκαν, καθώς θεωρούν ότι η απόφαση αυτή θα αυξήσει τη συγκρουσιακή κατάσταση στην περιοχή. «Το να λαμβάνεις μια απόφαση αποστολής όπλων σε μια υφιστάμενη σύγκρουση είναι κατά των αρχών της Ευρώπης, η οποία είναι μια κοινότητα ειρήνης», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας Michael Spindelegger. Και είχε απόλυτο δίκαιο, καθώς μέχρι στιγμής ο συριακός εμφύλιος έχει κοστίσει τη ζωή 95.000 ανθρώπων. Από την πλευρά τους, οι Γάλλοι ισχυρίσθηκαν ότι «πρόκειται για μια θεωρητική άρση του εμπάργκο» και ότι «δεν θα υπάρξει απόφαση για τυχόν παραδόσεις όπλων, πριν από την 1η Αυγούστου του 2013».
Όπως αναμενόταν, η απόφαση των 27 Ευρωπαίων εταίρων αντιμετωπίσθηκε θετικά από τους Σύριους αντικαθεστωτικούς και την Τουρκία. Στην Κωνσταντινούπολη, ο εκπρόσωπος του συνασπισμού της συριακής αντιπολίτευσης, Khaled al-Saleh, τόνισε ότι «η απόφαση της ΕΕ είναι η στιγμή της αλήθειας, που περιμένουμε μήνες».
Είναι άξιο απορίας ότι όλα αυτά έλαβαν χώρα τη στιγμή που δρομολογείται μια πολιτική διαδικασία επίλυσης της κρίσης, υπό το φως της αμερικανο-ρωσικής πρωτοβουλίας Kerry-Lavrov, για τη σύγκληση μιας νέας Διεθνούς Διάσκεψης για τη Συρία. Θα ευοδωθεί η διπλωματική δραστηριότητα μετά την απόφαση τηςΕΕ ή θα λειτουργήσει αρνητικά, αφού οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις θα ελπίζουν στην εφαρμογή της, μετά την 1η Αυγούστου; Πως θα αντιδράσει η Μόσχα και πως η Τεχεράνη και η Hezbollah, που έχουν ταχθεί στο πλευρό του Bashar al-Assad; Η εν λόγω απόφαση προωθεί τα ελληνικά συμφέροντα; Όλες αυτά είναι μείζονα ερωτήματα, που θα έπρεπε να απασχολήσουν σοβαρά την ελληνική πλευρά.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Εδώ και περίπου 26 μήνες διεξάγεται ένας εμφύλιος στη γειτονιά μας, που έχει προκαλέσει σοβαρή επιδείνωση της περιφερειακής κατάστασης ασφάλειας, μαζικά μεταναστευτικά ρεύματα (περίπου 1.500.000 Σύριους πρόσφυγες στις γειτονικές χώρες και 3.500.000 εσωτερικούς πρόσφυγες εντός της Συρίας) και δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες απώλειες. Επίσης, είναι σημαντικό και πρέπει να τονισθεί ότι η συριακή κρίση επεκτείνεται πέρα από τη συριακή επικράτεια. Ειδικά, στο Λίβανο, τις τελευταίες εβδομάδες, παρατηρούνται συχνές συγκρούσεις μεταξύ σουννιτών και σιιτών. Δηλαδή, υποστηρικτών των Σύριων αντικαθεστωτικών και υποστηρικτών του Assad, αντίστοιχα. Επιπρόσθετα, σημειώνονται σποραδικές επιθέσεις εντός του τουρκικού εδάφους, αλλά και ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές κατά συριακών ενόπλων δυνάμεων. Η κατάσταση απέχει ελάχιστα από το να χαρακτηρισθεί ως πλήρως ανεξέλεγκτη και να εξελιχθεί σε περιφερειακή σύρραξη. Πέρα απ’ όλα αυτά, οι γειτονικές χώρες ανησυχούν ιδιαίτερα και για την πιθανή χρήση του συριακού βαλλιστικού και χημικού οπλοστασίου, η ύπαρξη του οποίου δεν έχει αντιμετωπισθεί μέχρι στιγμής ως μείζονα ασύμμετρη απειλή σε περιφερειακό επίπεδο. Αντίθετα, φαίνεται ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως «δικαιολογία» εξωτερικής στρατιωτικής επέμβασης, όποτε και αν αποφασισθεί.
Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, δεν είναι απίθανο η Ελλάδα να εμπλακεί με διάφορους τρόπους στη συριακή κρίση. Από την πλευρά της, η Άγκυρα επιδιώκει αφενός τη βίαιη ανατροπή του Assad, αφετέρου τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ σε ένα πόλεμο, προκειμένου να επικρατήσουν οι Σύριοι σουννίτες, τους οποίους θεωρεί ότι θα ελέγχει στη μετά-Assad εποχή. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, χωρίς απόφαση από το ΣΑ του ΟΗΕ, γεγονός που θα σημαίνει ότι η Ρωσία δεν θα έχει συναινέσει, τότε η Ελλάδα ως χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ θα κληθεί να συμμετάσχει. Ίσως, αυτό είναι και το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα, καθώς:
- Θα προκύψει μια περιφερειακή κρίση.
- Θα δημιουργηθούν μαζικότερα προσφυγικά ρεύματα.
- Λόγω των πράξεων αντεκδίκησης, στις οποίες πιθανόν να προβούν οι σουννίτες, αναμένεται τα συρρικνωθεί στο ελάχιστο η ορθόδοξη συριακή κοινότητα.
- Η Ελλάδα πιθανόν να έρθει σε αντιπαράθεση με τη Ρωσία, το Ιράν και τη Hezbollah, με ότι αυτό συνεπάγεται.
- Θα χρησιμοποιηθούν και ίσως στοχοποιηθούν βάσεις στην Κρήτη και στην Κύπρο (πιθανόν από το βαλλιστικό και χημικό οπλοστάσιο του Assad ή από δολιοφθορείς σιίτες του Ιράν και της Hezbollah, κτλ).
- Το ελληνικό πολεμικό ναυτικό πιθανόν να κληθεί να διεξάγει επιχειρήσεις εκκένωσης των Σύριων χριστιανών και αλαουιτών (αντίστοιχες με αυτές που διεξήχθησαν στο Δεύτερο Ισραηλινο-Λιβανικό Πόλεμο του 2006).
- Η Τουρκία θα αναλάβει ηγετικό ρόλο στη διεξαγωγή των επιχειρήσεων, αλλά και στα μετά-Assad πολιτικά δρώμενα της Συρίας.
Το πλέον ευνοϊκό σενάριο για την Ελλάδα και ταυτόχρονα εντός των πλαισίων της διεθνούς νομιμότητας είναι η επίλυση της συριακής κρίσης μέσω μιας απόφασης του ΣΑ του ΟΗΕ. Έτσι, θα περιορισθεί η συγκρουσιακή κατάσταση, δεν θα απαιτηθεί εξωτερική στρατιωτική επέμβαση, η Τουρκία δεν θα πετύχει τους στόχους της, η Ελλάδα δεν θα κληθεί να αναλάβει ρόλο που θα την φέρουν αντιμέτωπη με τη Ρωσία και τους σιίτες (Άραβες και Ιρανούς), και θα μειωθεί σημαντικά η ροή μεταναστευτικών ρευμάτων από τη Συρία.
Είναι προφανές ότι η πρόσφατη απόφαση της ΕΕ για τη Συρία δεν προωθεί την πολιτική επίλυση της συριακής κρίσης. Δεν είναι ούτε προς το συμφέρον των Σύρων σουννιτών, ούτε των αλαουιτών, αλλά και ούτε προς το συμφέρον της Ελλάδας και των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα. Η απόφαση αυτή αυξάνει τις πιθανότητες αποτυχίας της ειρηνικής διευθέτησης της συριακής κρίσης (αμερικανο-ρωσική πρωτοβουλία Kerry-Lavrov), ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί προϋποθέσεις έναρξης περιφερειακής κρίσης, στην οποία θα εμπλακεί σχεδόν το σύνολο των περιφερειακών κρατικών και μη κρατικών δρώντων, καθώς και ένας αριθμός μη περιφερειακών δυνάμεων. Εξάλλου, όταν επιδιώκεις την ειρήνη, δεν αποφασίζεις την αποστολή όπλων. Στην έσχατη περίπτωση, αναλαμβάνεις την «επιβολή της ειρήνης», εφόσον προηγουμένως έχεις τη σύμφωνη γνώμη της διεθνούς κοινότητας, μέσα από αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε αντίθετη περίπτωση, συμβάλλεις στην υποβάθμιση του ρόλου του εν λόγω Οργανισμού, γεγονός που δεν ευνοεί αφενός τις χώρες που συντάσσονται με τη διεθνή νομιμότητα, αφετέρου τις χώρες που δεν διαθέτουν την απαιτούμενη στρατιωτική ισχύ, ώστε να προωθήσουν τα συμφέροντά τους και να εξαλείψουν τις εναντίον τους απειλές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.