Θα έπρεπε να το έχω συνηθίσει αλλά εξακολουθώ να βγάζω σπυράκια κάθε φορά που ακούω ή διαβάζω περισπούδαστους αναλυτές (δημοσιογράφους ή πολιτικούς) να κάνουν λόγο για "κρίση χρέους". Δυστυχώς, αυτή η επιμονή τους έχει πιάσει τόπο ανάμεσα στους ανυποψίαστους πολίτες, οι οποίοι αναπαράγουν την εν λόγω μπούρδα στις καθημερινές τους συζητήσεις.
Και καλά η Ελλάδα. Ας δεχτούμε ότι τραβάει όσα τραβάει με τα μνημόνια επειδή έπαθε "κρίση" το χρέος της, σκαρφαλώνοντας στο 140% του ΑΕΠ. Πάει καλά; Τότε, γιατί η Κύπρος υποχρεώθηκε να υπογράψει κι αυτή μνημόνιο, αφού το χρέος της ήταν μόλις στο 83,3% του ΑΕΠ της; Διότι, βέβαια, με το μααστριχτικό όριο στο 60%, σε καμμία περίπτωση το 83,3% δεν συνιστά κρίση.
Να το χοντρύνουμε λίγο το θέμα; Εκτός από την Ελλάδα, ποιά άλλη χώρα θα λέγατε ότι βρίσκεται σε εξ ίσου (για να μη πω περισσότερο) άθλια κατάσταση; Φυσικά η Ισπανία, έτσι; Ωραία. Μιλάμε για την τέταρτη σε μέγεθος οικονομία τής ευρωζώνης, η οποία απειλεί να συμπαρασύρει τα πάντα σε ενδεχόμενη κατάρρευσή της. Μιλάμε για την χώρα με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας εδώ και χρόνια. Και μιλάμε για την χώρα όπου έχουν επιβληθεί εξοντωτικά αντιλαϊκά μέτρα, παρ' ότι δεν έχει υπογράψει επίσημα κανένα μνημόνιο και την οποία πιέζουν θεοί και δαίμονες να ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης. Πώς διάβολο συμβαίνουν όλα αυτά, λοιπόν, εφ' όσον το χρέος τής Ισπανίας δεν ξεπερνάει το 76% του ΑΕΠ της;
Τα παραδείγματα της Κύπρου και της Ισπανίας καθιστούν σαφές ότι τα μέτρα που λαμβάνονται διεθνώς δεν οφείλονται σε καμμία "κρίση χρέους". Αν διαβάσουμε ανάποδα αυτό το δεδομένο, θα συμπεράνουμε εύκολα ότι κανένα μέτρο δεν πρόκειται να ανακληθεί όσο κι αν μειωθεί το χρέος. Είναι πλέον καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι το χρέος και τα αντιλαϊκά μέτρα των μνημονίων δεν έχουν καμμιά σχέση μεταξύ τους. Στόχος των μέτρων δεν είναι η μείωση του χρέους αλλά η μείωση της τιμής τής εργατικής δύναμης. Με απλά λόγια: τα μέτρα αποσκοπούν στο να φτηνύνει η εργασία ώστε να διευρυνθεί το περιθώριο κέρδους τού κεφαλαίου, το οποίο εκμεταλλεύεται την εργατική δύναμη. Τόσο απλά.
Πάμε παρακάτω. Άσχετα με το παραμύθι περί "κρίσης χρέους", μας λένε ότι έτσι κι αλλοιώς πρέπει να πληρώσουμε γιατί χρωστάμε. Ας αφήσουμε κατά μέρος το πόσα χρωστάμε κι ας δούμε λίγο το τί χρωστάμε, δηλαδή το γιατί και το πώς δημιουργήθηκε αυτό το τρελλό χρέος.
Η λήψη βάρβαρων μέτρων και η καταβαράθρωση της αμοιβής τής εργασίας υπονοούν -άμεσα και έμμεσα- ότι το χρέος δημιουργήθηκε από τις υπερβολικές συντάξεις, τους παχυλούς μισθούς και τα υπερμεγέθη μεροκάματα. Πάνω σ' αυτό το ψεύδος έχουμε πει πολλά σε τούτο το ιστολόγιο κι έχουμε αποδείξει με αριθμούς ότι ποτέ η εργασία δεν πληρώθηκε όσο έπρεπε. Άλλωστε, κάτι τέτοιο αποδεικνύεται περίτρανα και από την μαρξική ανάλυση περί "υπεραξίας τής εργασίας". Με απλά λόγια: εφ' όσον πάντοτε οι εργαζόμενοι πληρώνονταν λιγώτερα απ' όσο άξιζε εκείνο το οποίο παρήγαγαν, ποτέ δεν χρειάστηκαν δανεικά για την πληρωμή τους. Έτσι απλά. Κι αυτή η νομετελειακή αλήθεια δεν ανατρέπεται ούτε από την ύπαρξη ενός μικρού αριθμού δήθεν εργαζομένων αλλά τοις πράγμασι κηφήνων που πληρώνονταν δίχως να παράγουν.
"Τότε, πώς δημιουργήθηκε το χρέος;" θα ρωτήσει εύλογα κάποιος. Η απάντηση δεν μπορεί να δοθεί σε λίγες γραμμές αλλά μπορούμε να βάλουμε λίγο το μυαλουδάκι μας να δουλέψει. Σίγουρα θυμάστε την θαυμάσια ελληνική ταινία "Ο ρωμηός έχει φιλότιμο", με τον διάσημο υπουργό Μαυρογιαλούρο. Θυμηθείτε, λοιπόν, ότι το αίτημα των κατοίκων για την επισκευή ενός παλιογεφυριού πήγε στα αζήτητα προκειμένου να προωθηθεί η κατασκευή μιας Γεωργικής Σχολής, επειδή έτσι θα κονόμαγαν κάποιοι παρατρεχάμενοι. Θυμηθείτε, επίσης, την έκπληξη του κομματόσκυλου Γκρούεζα, όταν τον ρώτησε ο υπουργός τι δουλειά κάνει. "Μα εγώ είμαι του κόμματος", διαμαρτυρήθηκε το κομματόσκυλο. Πήρατε κάποιες απαντήσεις; Ωραία. Ας το τραβήξουμε λίγο ακόμη.
Σίγουρα έχετε διαπιστώσει πόσο "δυσκοίλιο" γίνεται το κράτος προκειμένου να χαλάσει πέντε φράγκα για να φτιάξει αντιπλημμυρικά έργα, έργα πυροπροστασίας, παιδικούς σταθμούς κλπ. Σίγουρα, επίσης, έχετε διαπιστώσει με πόση άνεση κατασκευάζονται καινούργιοι δρόμοι, εκσυγχρονίζονται λιμάνια κλπ. Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτή η στάση του κράτους για το τι πρέπει να φτιαχτεί επειγόντως και τι όχι; Προφανώς, δυσκολεύεστε να απαντήσετε επειδή εκτιμάτε ότι μίζες μπορούν να βγουν τόσο από έναν δρόμο όσο και από ένα αντιπλημμυρικό έργο. Σωστά. Για σκεφτείτε, όμως, ποιό έργο χρειάζεται περισσότερο ένας βιομήχανος; Έναν παιδικό σταθμό ή έναν δρόμο για να μεταφέρει ευκολώτερα τα προϊόντα του; Ένα πάρκο ή ένα λιμάνι; Ένα σωστό αποχετευτικό δίκτυο σε μια πόλη ή οργανωμένες υποδομές σε μια βιομηχανική περιοχή; Έλα ντε...
Τελικά, μπορεί ο καπιταλισμός, υπό την μορφή τού νεοφιλελευθερισμού, να καταδικάζει το κράτος και να ομνύει υπέρ της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, αλλά δίχως την συνδρομή τού κρατικού κορβανά δεν υπάρχει καμμία ιδιωτική επένδυση. Αν δεν ήταν το κράτος να χρεώνεται ασύστολα, πώς θα κονόμαγαν τα μονοπώλια πολεμικού υλικού; Αν δεν ξόδευε το κράτος, ποιός θα έφτιαχνε τις υποδομές ενέργειας που χρειάζεται ένα εργοστάσιο; Αν δεν φορτωνόταν το κράτος το κόστος των άγονων γραμμών, ποιός ιδιώτης θα έβαζε χειμωνιάτικα καράβι για τα Κουφονήσια; Αν δεν επωμιζόταν το κράτος το "άρρωστο" κομμάτι τής Αγροτικής Τράπεζας, πώς θα έπαιρνε το "υγιές" η Τράπεζα Πειραιώς; Και, γενικά, αν δεν ερχόταν το αστικό κράτος να πληρώσει τους τζερεμέδες, ποιός ιδιώτης θα έκανε "επενδύσεις";
Τελειώνω. Βάλτε δίπλα σε όσα προαναφέραμε και τις φοροαπαλλαγές τις οποίες απολαμβάνουν οι "ολίγοι" και οι "εκλεκτοί" (π.χ. εφοπλιστές), βάλτε και την προνομιακή φορολογική αντιμετώπιση του μεγάλου κεφαλαίου (π.χ. το ελεεινό 10% που πληρώνουν οι ανώνυμες εταιρείες ως φόρο αδιανέμητων κερδών), βάλτε και τις ων ουκ έστιν αριθμός επιδοτήσεις κι επιχορηγήσεις των τάχα-δήθεν επενδυτών (π.χ. τον πακτωλό τού ΕΣΠΑ) κλπ και θα γίνει σαφές και το πώς αλλά και για το χατήρι ποιών δημιουργήθηκε το χρέος. Αυτό το χρέος είναι που κάποιοι λένε πως θα "επαναδιαπραγματευτούν".
Μόνο που εμείς, ο απλός εργαζόμενος λαός, δεν χρωστάμε δεκάρα. Επειδή ποτέ δεν πήραμε δεκάρα δανεικιά. Εκτός αν δεχτούμε πως έπρεπε να δώσει το κράτος τα λεφτά του ντε και καλά στους "ολίγους" και "εκλεκτούς", οπότε δανείστηκε για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις...
Και καλά η Ελλάδα. Ας δεχτούμε ότι τραβάει όσα τραβάει με τα μνημόνια επειδή έπαθε "κρίση" το χρέος της, σκαρφαλώνοντας στο 140% του ΑΕΠ. Πάει καλά; Τότε, γιατί η Κύπρος υποχρεώθηκε να υπογράψει κι αυτή μνημόνιο, αφού το χρέος της ήταν μόλις στο 83,3% του ΑΕΠ της; Διότι, βέβαια, με το μααστριχτικό όριο στο 60%, σε καμμία περίπτωση το 83,3% δεν συνιστά κρίση.
Να το χοντρύνουμε λίγο το θέμα; Εκτός από την Ελλάδα, ποιά άλλη χώρα θα λέγατε ότι βρίσκεται σε εξ ίσου (για να μη πω περισσότερο) άθλια κατάσταση; Φυσικά η Ισπανία, έτσι; Ωραία. Μιλάμε για την τέταρτη σε μέγεθος οικονομία τής ευρωζώνης, η οποία απειλεί να συμπαρασύρει τα πάντα σε ενδεχόμενη κατάρρευσή της. Μιλάμε για την χώρα με το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας εδώ και χρόνια. Και μιλάμε για την χώρα όπου έχουν επιβληθεί εξοντωτικά αντιλαϊκά μέτρα, παρ' ότι δεν έχει υπογράψει επίσημα κανένα μνημόνιο και την οποία πιέζουν θεοί και δαίμονες να ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης. Πώς διάβολο συμβαίνουν όλα αυτά, λοιπόν, εφ' όσον το χρέος τής Ισπανίας δεν ξεπερνάει το 76% του ΑΕΠ της;
Τα παραδείγματα της Κύπρου και της Ισπανίας καθιστούν σαφές ότι τα μέτρα που λαμβάνονται διεθνώς δεν οφείλονται σε καμμία "κρίση χρέους". Αν διαβάσουμε ανάποδα αυτό το δεδομένο, θα συμπεράνουμε εύκολα ότι κανένα μέτρο δεν πρόκειται να ανακληθεί όσο κι αν μειωθεί το χρέος. Είναι πλέον καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι το χρέος και τα αντιλαϊκά μέτρα των μνημονίων δεν έχουν καμμιά σχέση μεταξύ τους. Στόχος των μέτρων δεν είναι η μείωση του χρέους αλλά η μείωση της τιμής τής εργατικής δύναμης. Με απλά λόγια: τα μέτρα αποσκοπούν στο να φτηνύνει η εργασία ώστε να διευρυνθεί το περιθώριο κέρδους τού κεφαλαίου, το οποίο εκμεταλλεύεται την εργατική δύναμη. Τόσο απλά.
Πάμε παρακάτω. Άσχετα με το παραμύθι περί "κρίσης χρέους", μας λένε ότι έτσι κι αλλοιώς πρέπει να πληρώσουμε γιατί χρωστάμε. Ας αφήσουμε κατά μέρος το πόσα χρωστάμε κι ας δούμε λίγο το τί χρωστάμε, δηλαδή το γιατί και το πώς δημιουργήθηκε αυτό το τρελλό χρέος.
Η λήψη βάρβαρων μέτρων και η καταβαράθρωση της αμοιβής τής εργασίας υπονοούν -άμεσα και έμμεσα- ότι το χρέος δημιουργήθηκε από τις υπερβολικές συντάξεις, τους παχυλούς μισθούς και τα υπερμεγέθη μεροκάματα. Πάνω σ' αυτό το ψεύδος έχουμε πει πολλά σε τούτο το ιστολόγιο κι έχουμε αποδείξει με αριθμούς ότι ποτέ η εργασία δεν πληρώθηκε όσο έπρεπε. Άλλωστε, κάτι τέτοιο αποδεικνύεται περίτρανα και από την μαρξική ανάλυση περί "υπεραξίας τής εργασίας". Με απλά λόγια: εφ' όσον πάντοτε οι εργαζόμενοι πληρώνονταν λιγώτερα απ' όσο άξιζε εκείνο το οποίο παρήγαγαν, ποτέ δεν χρειάστηκαν δανεικά για την πληρωμή τους. Έτσι απλά. Κι αυτή η νομετελειακή αλήθεια δεν ανατρέπεται ούτε από την ύπαρξη ενός μικρού αριθμού δήθεν εργαζομένων αλλά τοις πράγμασι κηφήνων που πληρώνονταν δίχως να παράγουν.
"Τότε, πώς δημιουργήθηκε το χρέος;" θα ρωτήσει εύλογα κάποιος. Η απάντηση δεν μπορεί να δοθεί σε λίγες γραμμές αλλά μπορούμε να βάλουμε λίγο το μυαλουδάκι μας να δουλέψει. Σίγουρα θυμάστε την θαυμάσια ελληνική ταινία "Ο ρωμηός έχει φιλότιμο", με τον διάσημο υπουργό Μαυρογιαλούρο. Θυμηθείτε, λοιπόν, ότι το αίτημα των κατοίκων για την επισκευή ενός παλιογεφυριού πήγε στα αζήτητα προκειμένου να προωθηθεί η κατασκευή μιας Γεωργικής Σχολής, επειδή έτσι θα κονόμαγαν κάποιοι παρατρεχάμενοι. Θυμηθείτε, επίσης, την έκπληξη του κομματόσκυλου Γκρούεζα, όταν τον ρώτησε ο υπουργός τι δουλειά κάνει. "Μα εγώ είμαι του κόμματος", διαμαρτυρήθηκε το κομματόσκυλο. Πήρατε κάποιες απαντήσεις; Ωραία. Ας το τραβήξουμε λίγο ακόμη.
Σίγουρα έχετε διαπιστώσει πόσο "δυσκοίλιο" γίνεται το κράτος προκειμένου να χαλάσει πέντε φράγκα για να φτιάξει αντιπλημμυρικά έργα, έργα πυροπροστασίας, παιδικούς σταθμούς κλπ. Σίγουρα, επίσης, έχετε διαπιστώσει με πόση άνεση κατασκευάζονται καινούργιοι δρόμοι, εκσυγχρονίζονται λιμάνια κλπ. Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτή η στάση του κράτους για το τι πρέπει να φτιαχτεί επειγόντως και τι όχι; Προφανώς, δυσκολεύεστε να απαντήσετε επειδή εκτιμάτε ότι μίζες μπορούν να βγουν τόσο από έναν δρόμο όσο και από ένα αντιπλημμυρικό έργο. Σωστά. Για σκεφτείτε, όμως, ποιό έργο χρειάζεται περισσότερο ένας βιομήχανος; Έναν παιδικό σταθμό ή έναν δρόμο για να μεταφέρει ευκολώτερα τα προϊόντα του; Ένα πάρκο ή ένα λιμάνι; Ένα σωστό αποχετευτικό δίκτυο σε μια πόλη ή οργανωμένες υποδομές σε μια βιομηχανική περιοχή; Έλα ντε...
Τελικά, μπορεί ο καπιταλισμός, υπό την μορφή τού νεοφιλελευθερισμού, να καταδικάζει το κράτος και να ομνύει υπέρ της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, αλλά δίχως την συνδρομή τού κρατικού κορβανά δεν υπάρχει καμμία ιδιωτική επένδυση. Αν δεν ήταν το κράτος να χρεώνεται ασύστολα, πώς θα κονόμαγαν τα μονοπώλια πολεμικού υλικού; Αν δεν ξόδευε το κράτος, ποιός θα έφτιαχνε τις υποδομές ενέργειας που χρειάζεται ένα εργοστάσιο; Αν δεν φορτωνόταν το κράτος το κόστος των άγονων γραμμών, ποιός ιδιώτης θα έβαζε χειμωνιάτικα καράβι για τα Κουφονήσια; Αν δεν επωμιζόταν το κράτος το "άρρωστο" κομμάτι τής Αγροτικής Τράπεζας, πώς θα έπαιρνε το "υγιές" η Τράπεζα Πειραιώς; Και, γενικά, αν δεν ερχόταν το αστικό κράτος να πληρώσει τους τζερεμέδες, ποιός ιδιώτης θα έκανε "επενδύσεις";
Τελειώνω. Βάλτε δίπλα σε όσα προαναφέραμε και τις φοροαπαλλαγές τις οποίες απολαμβάνουν οι "ολίγοι" και οι "εκλεκτοί" (π.χ. εφοπλιστές), βάλτε και την προνομιακή φορολογική αντιμετώπιση του μεγάλου κεφαλαίου (π.χ. το ελεεινό 10% που πληρώνουν οι ανώνυμες εταιρείες ως φόρο αδιανέμητων κερδών), βάλτε και τις ων ουκ έστιν αριθμός επιδοτήσεις κι επιχορηγήσεις των τάχα-δήθεν επενδυτών (π.χ. τον πακτωλό τού ΕΣΠΑ) κλπ και θα γίνει σαφές και το πώς αλλά και για το χατήρι ποιών δημιουργήθηκε το χρέος. Αυτό το χρέος είναι που κάποιοι λένε πως θα "επαναδιαπραγματευτούν".
Μόνο που εμείς, ο απλός εργαζόμενος λαός, δεν χρωστάμε δεκάρα. Επειδή ποτέ δεν πήραμε δεκάρα δανεικιά. Εκτός αν δεχτούμε πως έπρεπε να δώσει το κράτος τα λεφτά του ντε και καλά στους "ολίγους" και "εκλεκτούς", οπότε δανείστηκε για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.