Αναδρομική δικαίωση του Καποδίστρια

Του Παντελή Μπουκάλα

Στην πρώτη φάση του «κινήματος της πατάτας» οι παραγωγοί του Νευροκοπίου και της Θήβας διένειμαν δωρεάν πολλούς τόνους του προϊόντος τους. Παρά να σαπίσουν στις αποθήκες ή να τις πουλήσουν στους μεσάζοντες σε τιμή που δεν καλύπτει ούτε το μισό κόστος, επέλεξαν να χαρίσουν τις πατάτες, οδηγημένοι από ένα θυμό που δεν τους στέρησε την ευθυκρισία. Με τη στάση τους, και το πρόβλημά τους ανέδειξαν (το πρόβλημα της αυθαιρεσίας των μεσαζόντων που μαστίζει γενικά την αγορά, αδειάζοντας το οικογενειακό βαλάντιο) και επέδειξαν με απλό και απτό τρόπο την αλληλεγγύη τους, διαφορετική από εκείνη που εκδηλώνουμε αναγκαστικά, με το γνωστό ψευδώνυμο χαράτσι. Και ακριβώς επειδή όλοι συνειδητοποίησαν το βαθύτερο νόημα του διαβήματος και δεν του χρέωσαν λαϊκισμό ή ό,τι άλλο, κανείς απ’ όσους στάθηκαν στην ουρά για ένα τσουβάλι πατάτες ή μια σακούλα κρεμμύδια δεν νοιάστηκε για τις κάμερες και δεν έκρυψε το πρόσωπό του με εφημερίδα ή περιοδικό. Γιατί δεν ένιωθε ότι ζητιανεύει ή ότι εκτίθεται, αλλά ότι, επιτρέποντας στους παραγωγούς να πραγματοποιήσουν το σχέδιό τους, εξέφραζε και αυτός την αλληλεγγύη του. Στη δεύτερη φάση του εγχειρήματος, οι πατάτες δεν χαρίζονται, αλλά προσφέρονται σε τιμή επί της ουσίας χαριστική. Αλλο τα τριάντα λεπτά το κιλό κι άλλο τα εβδομήντα· άλλο ήταν πάντοτε αλλά πολύ περισσότερο τώρα, οπότε, εκτός από όσους δεν δηλώνουν «εκ παραδρομής» το ψωροεκατομμύριο ή τις αστείες διακόσιες χιλιάδες, οι υπόλοιποι το έχουν το προβληματάκι τους. Κι αν η πολιτική ουσία της υπόθεσης έγκειται στον κομματικώς ακαπέλωτο χαρακτήρα της (να πάρουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας δεν λένε κάθε τόσο οι ταγοί μας;), η κοινωνική της αξία είναι η εξής: Στους καταλόγους των δήμων ή του Διαδικτύου δεν γράφονται μόνο όσοι ζορίζονται από την ανάγκη, αλλά και όσοι δεν θα δυσκολεύονταν μεν να αγοράσουν πατάτες ή ρύζι, αρνούνται όμως να συνεχίσουν να τα πληρώνουν σε τιμές πενταπλάσιες από αυτές που τα δίνουν οι παραγωγοί. Αρνούνται να συνεχίσουν να νομιμοποιούν την αισχροκέρδεια του ιδιώτη και την απάθεια της πολιτείας, που τάχα αγωνιά και μάχεται. Πρόκειται δηλαδή για μια άλλη εκδοχή του κινήματος «δεν πληρώνω», αφού και εδώ οι καταναλωτές-πολίτες, συμμετέχοντας στις άνευ μεσαζόντων αγοραπωλησίες, αποφασίζουν να μην πληρώνουν το υπέρογκο, το ετσιθελικό, το κερδοσκοπικό. Λογικό ήταν το κίνημα αυτό να συναντήσει την εχθρότητα της κυβέρνησης, εκπρόσωποι της οποίας ισχυρίστηκαν, τιμώντας κάπως πρώιμα την Πρωταπριλιά, ότι στην Ελλάδα οι τιμές παραγωγού είναι από τις υψηλότερες της Ευρώπης, οι δε τιμές καταναλωτή από τις χαμηλότερες. Και επίσης λογικό να δεχτεί τους μύδρους του ΚΚΕ. Εφόσον ένα είναι το κόμμα, ένα είναι και το δόγμα: «Ο,τι δεν είναι δικό μας είναι αντιδραστικό. Κι ό,τι φοράει το καπέλο μας είναι επαναστατικό»... http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_06/03/2012_431324