Φόβοι Αμερικανών και Ευρωπαίων για το Σκοπιανό

Tου Σταυρου Λυγερου

Μπορεί η επίσκεψη του διαμεσολαβητή Νίμιτς να είχε διερευνητικό χαρακτήρα και στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών, αλλά κατέδειξε ότι ο Γκρούεφσκι είναι αποφασισμένος να εκμεταλλευθεί την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για να διεκδικήσει την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ. Για τον σκοπό αυτό προετοιμάζει διπλωματικά το έδαφος για να τεθεί το αίτημα στη σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας τον Μάιο στο Σικάγο. Επειδή τα Σκόπια έχουν επίγνωση ότι είναι αδύνατον να ενταχθούν ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ζητούν να ενταχθούν με το προσωρινό όνομα ΠΓΔΜ. Υπενθυμίζουμε ότι όπου συνέβη αυτό, αμέσως μετά οι Σλαβομακεδόνες προσπάθησαν να επιβάλλουν αυθαιρέτως το συνταγματικό όνομά τους. Προς το παρόν, η πολιτική του Γκρούεφσκι δεν βρίσκει ανταπόκριση. Θεσμικά υπάρχει το εμπόδιο της απόφασης του Βουκουρεστίου (Απρίλιος 2008), η οποία προβλέπει ότι προϋπόθεση για την ένταξη της ΠΓΔΜ είναι η επίλυση του προβλήματος της ονομασίας. Το θεσμικό εμπόδιο είναι σημαντικό, αλλά δεν είναι από μόνο του ικανό εάν δεν συνοδεύεται από αντίστοιχη πολιτική βούληση των ισχυρών. Στην περίπτωσή μας φαίνεται ότι για τους δικούς τους λόγους η Ουάσιγκτον, οι μεγάλες χώρες-μέλη της Ευρωζώνης και ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Ράσμουσεν εμφανίζονται αποφασισμένοι να μην ανοίξουν τέτοιο θέμα στη σύνοδο κορυφής του Σικάγου. Οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί φοβούνται ότι μία ταπείνωση στο Μακεδονικό θα μπορούσε να πυροδοτήσει την οργή που συνεχώς συσσωρεύει η κρίση στην ελληνική κοινωνία και να προκαλέσει έκρηξη. Μία τέτοια έκρηξη δεν θα επέφερε ανατροπές μόνο στο εσωτερικό, αλλά θα είχε πιθανότατα και αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις στους άλλους αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης, με αποτέλεσμα να παροξύνει την ήδη οξεία κρίση του ευρώ. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που η Ουάσιγκτον δεν ανταποκρίνεται στις εκκλήσεις των Σκοπίων. Αυτός είναι ο λόγος που η Μέρκελ, όταν προ ημερών συνάντησε τον Γκρούεφσκι στο Βερολίνο, του συνέστησε να τα βρει με την Αθήνα πριν ξαναχτυπήσει την πόρτα του ΝΑΤΟ. Η επίκληση της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου δεν επαρκεί παρότι αναμφισβήτητα δίνει ένα επιχείρημα στους Σλαβομακεδόνες αξιωματούχους όταν συνομιλούν με Δυτικούς. Τόσο ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας όσο και οι Αμερικανοί, όμως, δεν θέλουν να αναγορεύσουν μία απόφαση της Χάγης σε αποφασιστικό κριτήριο. Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε ανεπιθύμητο προηγούμενο. Οι μεγάλες χώρες-μέλη της Συμμαχίας μπορεί να μην ενθαρρύνουν την κυβέρνηση Γκρούεφσκι, αλλά ούτε και την αποθαρρύνουν κατά τρόπο αποφασιστικό. Αυτός είναι ο λόγος που τα Σκόπια επιδιώκουν να προκαλέσουν ρήγμα στη γραμμή του γενικού γραμματέα. Εχοντας την υποστήριξη της Τουρκίας (επιβεβαιώθηκε στην πρόσφατη συνάντηση του προέδρου Ιβάνοφ με τους Γκιουλ και Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη) και της Σλοβενίας, επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την υποστήριξη και άλλων χωρών-μελών, με σκοπό στη σύνοδο του Σικάγου να τεθεί το ζήτημα της ένταξης ή τουλάχιστον να εξασφαλισθεί μία αναβάθμιση της υφιστάμενης σχέσης που έχει σήμερα η ΠΓΔΜ με το ΝΑΤΟ. Τα Σκόπια δείχνουν να υπολογίζουν και στην υποστήριξη του Λονδίνου, το οποίο προς το παρόν δεν ανοίγει τα χαρτιά του. Ελληνικές πηγές, πάντως, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η βρετανική διπλωματία να κινηθεί στην τελική ευθεία υπέρ των Σκοπίων. Ορισμένοι συνδέουν μία τέτοια κίνηση εκ μέρους της Βρετανίας και με γεωπολιτικά - γεωοικονομικά παιχνίδια που υπερβαίνουν τον βαλκανικό ορίζοντα και αφορούν την ίδια την Ευρωζώνη. Ο χρόνος θα δείξει. http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_26/02/2012_429900