Περιμένοντας την πτήση με το Antonov 148-100, στο αεροδρόμιο του Κιέβου Μπορίσπιλ, στη σύγχρονη πτέρυγα των διεθνών ή την παλιά της σοβιετικής εποχής των εσωτερικών δρομολογίων, χάζευα τους γύρω μου στην αίθουσα αναμονής.
Περισσότερο τραβούσαν την προσοχή των επιβατών δύο ορθόδοξοι Εβραίοι, με τα γνωστά πλατύγυρα καπέλα, τις μακριές γενιάδες και τα μακριά μαύρα πανωφόρια. Ο ένας έκανε βόλτες με τρία μικρά παιδιά ντυμένα μεγαλίστικα κι ο άλλος, πολύ νεότερος, τυλίγοντας σφιχτά γύρω από το μπράτσο του ένα δερμάτινο ιμάντα, στήριξε στο μέτωπο, κάτω από το γείσο του καπέλου, ένα φακό κεφαλής, σαν αυτούς που χρησιμοποιούν οι ανθρακωρύχοι, και άρχισε, τρέμοντας ολόκληρος, να προσεύχεται διαβάζοντας σιωπηρά, αλλά κουνώντας έντονα τα χείλη του, από ένα μικρό βιβλιαράκι, αδιαφορώντας για τα βλέμματα των άλλων.
Δύο από τους εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίους που, μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, απαρνήθηκαν την ειρηνική συμβίωση με πολίτες από δεκάδες άλλες εθνικές ομάδες στη φιλόξενη Ουκρανία, για να μεταναστεύσουν -επηρεασμένοι από τη σιωνιστική προπαγάνδα- στη γη της επαγγελίας.
Πολλοί Εβραίοι, που δεν είναι φανατισμένοι θρησκόληπτοι, όταν συνειδητοποίησαν ότι θα ζουν μέσα στα συρματοπλέγματα των κλεμμένων εδαφών της Παλαιστίνης και ότι τα παιδιά τους θα κοιμούνται με πυροβόλα όπλα δίπλα στο κρεβάτι τους, θέλησαν να επιστρέψουν, αλλά ο δρόμος ήταν κλειστός, γιατί τα σπίτια που είχαν πουλήσει στο Κίεβο ή το Λβιβ για λίγες εκατοντάδες δολάρια κόστιζαν πλέον πολύ ακριβά.
Λίγο παραπέρα, ένας ράπερ, έτσι μου φάνηκε εμφανισιακά, με κόκκινο τζόκεϊ καπέλο, φαρδύ τζιν, αλυσίδες και πολλά μεγάλα δαχτυλίδια στα δάχτυλα, περιφερόταν τρώγοντας πατατάκια και κρατώντας ένα πλακέ κουτί που περιείχε ένα καινούριο ασύρματο μικρόφωνο, πράγμα που με ενθάρρυνε να του μιλήσω και να μάθω ότι είναι παντρεμένος με Ουκρανή, ζει στη Ρόδο όπου διευθύνει μία σχολή χορού, κατάγεται από τον Άγιο Δομίνικο, γράφει ισπανικά τραγούδια τα οποία πουλάει σε ένα στούντιο στη Ρωσία, μιλάει καλά ελληνικά και τον λένε Χοσέ. Απέναντί μου, καθόταν μια πολύ όμορφη νεαρή Ουκρανή, ντυμένη μοδάτα και ακριβά, που κρατούσε επιδεικτικά δύο ολοκαίνουρια iPad και iPhone για να δηλώσει ότι η οικογένειά της ανήκει στη μικρή μειοψηφία των πλουσίων που κυβερνούν τη χώρα, όπως και ο γιάπις με το κοστουμάκι και τη γραβάτα που δήθεν συμβουλευόταν το δικό του iPad ακόμα και στη σύντομη διαδρομή του λεωφορείου από το τέρμιναλ στο αεροπλάνο. Σε αντίθεση με τον ψηλό ξανθό άνδρα που με πλησίασε διακριτικά για να μου ζητήσει μερικά δολάρια. Η Ουκρανία των πάνω και των κάτω.
Αυτή η μανία διάκρισης είναι πολύ της μόδας στις κοινωνίες που αναδύθηκαν μέσα από την ανατροπή του προηγούμενου εξισωτικού καθεστώτος. Στην τηλεόραση, υπάρχει εκπομπή που οι κάθε λογής νεόπλουτοι προβάλλουν τα πλούτη τους. Βιομήχανοι, δήμαρχοι, καλλιτέχνες και βουλευτές-επιχειρηματίες, με παιδιά επίσης βουλευτές ελέω χρημάτων και μηχανισμών των πατεράδων τους, σε πανάκριβες βίλες, με λιμουζίνες και τζιπ με φιμέ τζάμια και σοφέρ, αεροπορικά ταξίδια στην πρώτη θέση και σινιέ τσάντες των πέντε χιλιάδων ευρώ που κρατάνε οι σύζυγοι τους, συντηρώντας τις φανταχτερές μπουτίκ στο Κίεβο, την Οδησσό και το Ντονιέτσκ, με ενοίκια μεγαλύτερα από του Κολωνακίου και μισθούς μικρότερους από της Βουλγαρίας.
Αυτές οι επιδείξεις αποτελούν μεγάλη πρόκληση σε μια κοινωνία, με 1-2% πλούσιους και 98-99% φτωχούς έως πολύ φτωχούς, που η ζωή είναι ακόμα ανεκτή χάρη στα σπίτια που έμειναν στους πολίτες από το σοβιετικό καθεστώς και στους συνεταιρισμούς που διαδέχτηκαν τα κολχόζ.
Με μισθούς των 100 έως 180 ευρώ για δουλειές χωρίς ωράριο και συντάξεις μερικών δεκάδων ευρώ, πολλά εκατομμύρια άνθρωποι, ανασφάλιστοι οι περισσότεροι, προσπαθούν να ζήσουν έχοντας χάσει τη δωρεάν περίθαλψη (στα νοσοκομεία πληρώνεις και το βαμβάκι) και πολλές άλλες δωρεάν ή έναντι ενός συμβολικού τιμήματος παροχές (γκάζι, ηλεκτρικό, νερό, θέρμανση, διακοπές κ.ά.). Ακόμα και η τριτοβάθμια δημόσια εκπαίδευση έχει εν μέρει ιδιωτικοποιηθεί ή επιβάλλει δίδακτρα στους σπουδαστές, ιδιαιτέρως υψηλά για πτυχία μάστερ.
Με την μερική αποβιομηχάνιση, εξαγωγή των κερδοσκοπικών κεφαλαίων σε οφ σορ εταιρίες, περιορισμένες ξένες επενδύσεις, αύξηση του μεριδίου των εισαγομένων προϊόντων και υποτίμηση του ουκρανικού νομίσματος περίπου κατά 50% τα τελευταία χρόνια, πάρα πολλά προϊόντα είναι πανάκριβα για το μέσο πολίτη. Έτσι, ενώ κανείς μπορεί να βρει στα καινούρια σουπερμάρκετ ασυγκρίτως περισσότερα προϊόντα απ’ όσα διέθετε το σοβιετικό κατάστημα τροφίμων, η ακρίβεια περιορίζει ασυγκρίτως περισσότερους Ουκρανούς από το να αποκτήσουν τα στοιχειώδη.
Πρόεδροι υπεράνω νόμων
Στην Ουκρανία, είναι πολύ κοινότοπο να μιλήσεις για διαφθορά. Ανεξάρτητα από τι και ποιον ψηφίζει κανείς, συμφωνούν όλοι ότι οι πολιτικοί -σε πολύ μεγάλο ποσοστό- είναι διεφθαρμένοι μέχρι το κόκαλο, αρχής γενομένης από τα πρώην στελέχη του κομμουνιστικού κόμματος που μεθόδευσαν και πραγματοποίησαν την ανατροπή του υπαρκτού σοσιαλισμού και, σε μια νύχτα, έγιναν ένθερμοι θιασώτες του καπιταλισμού.
Η απογοήτευση του κόσμου είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ αυτήν που αποτυπώνεται στο εκλογικό αποτέλεσμα με τα υψηλά ποσοστά αποχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις προεδρικές εκλογές, ο πρώην πρόεδρος της χώρας Βίκτορ Γιούσενκο, πολυδιαφημισμένος ως σωτήρας από τα δυτικά ΜΜΕ και εκλεκτός των ΗΠΑ και της Ευρώπης, καταποντίστηκε με ένα 5,45%! Τώρα, έχει σχεδόν εξαφανιστεί από την πολιτική σκηνή, αφού προηγουμένως είχε έρθει σε σύγκρουση με τη σύμμαχό του Γιούλια Τιμοσένκο, στην οποία είχε αναθέσει την πρωθυπουργία της χώρας.
Ο σημερινός πρόεδρος της Ουκρανίας, εκφραστής των συμφερόντων των ισχυρών «ολιγαρχών» της Ανατολικής Ουκρανίας, ξηλώνει τους αξιωματούχους της προηγούμενης περιόδου, χρησιμοποιώντας τη σχετική νομοθεσία που νομιμοποιεί τις αυταρχικές επιλογές των προέδρων. Νομοθεσία που συνεχώς προσαρμόζεται στις επιδιώξεις των νικητών, με τη συνδρομή του Κοινοβουλίου που αποτελείται από βουλευτές-επιχειρηματίες που εύκολα πωλούν ή ανταλλάσσουν την ψήφο τους και την κομματική τους θέση. Ο πρόεδρος σήμερα, αξιοποιεί το συνταγματικό δικαστήριο όπως έκαναν και οι προκάτοχοί του. Είναι χαρακτηριστικό ότι με ακύρωση του τροποποιητικού νόμου 2222-IV, επανήλθε εμμέσως σε ισχύ το Σύνταγμα του 1996, που ενισχύει τις εξουσίες του προέδρου.
Δύο από τους εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίους που, μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, απαρνήθηκαν την ειρηνική συμβίωση με πολίτες από δεκάδες άλλες εθνικές ομάδες στη φιλόξενη Ουκρανία, για να μεταναστεύσουν -επηρεασμένοι από τη σιωνιστική προπαγάνδα- στη γη της επαγγελίας.
Πολλοί Εβραίοι, που δεν είναι φανατισμένοι θρησκόληπτοι, όταν συνειδητοποίησαν ότι θα ζουν μέσα στα συρματοπλέγματα των κλεμμένων εδαφών της Παλαιστίνης και ότι τα παιδιά τους θα κοιμούνται με πυροβόλα όπλα δίπλα στο κρεβάτι τους, θέλησαν να επιστρέψουν, αλλά ο δρόμος ήταν κλειστός, γιατί τα σπίτια που είχαν πουλήσει στο Κίεβο ή το Λβιβ για λίγες εκατοντάδες δολάρια κόστιζαν πλέον πολύ ακριβά.
Λίγο παραπέρα, ένας ράπερ, έτσι μου φάνηκε εμφανισιακά, με κόκκινο τζόκεϊ καπέλο, φαρδύ τζιν, αλυσίδες και πολλά μεγάλα δαχτυλίδια στα δάχτυλα, περιφερόταν τρώγοντας πατατάκια και κρατώντας ένα πλακέ κουτί που περιείχε ένα καινούριο ασύρματο μικρόφωνο, πράγμα που με ενθάρρυνε να του μιλήσω και να μάθω ότι είναι παντρεμένος με Ουκρανή, ζει στη Ρόδο όπου διευθύνει μία σχολή χορού, κατάγεται από τον Άγιο Δομίνικο, γράφει ισπανικά τραγούδια τα οποία πουλάει σε ένα στούντιο στη Ρωσία, μιλάει καλά ελληνικά και τον λένε Χοσέ. Απέναντί μου, καθόταν μια πολύ όμορφη νεαρή Ουκρανή, ντυμένη μοδάτα και ακριβά, που κρατούσε επιδεικτικά δύο ολοκαίνουρια iPad και iPhone για να δηλώσει ότι η οικογένειά της ανήκει στη μικρή μειοψηφία των πλουσίων που κυβερνούν τη χώρα, όπως και ο γιάπις με το κοστουμάκι και τη γραβάτα που δήθεν συμβουλευόταν το δικό του iPad ακόμα και στη σύντομη διαδρομή του λεωφορείου από το τέρμιναλ στο αεροπλάνο. Σε αντίθεση με τον ψηλό ξανθό άνδρα που με πλησίασε διακριτικά για να μου ζητήσει μερικά δολάρια. Η Ουκρανία των πάνω και των κάτω.
Αυτή η μανία διάκρισης είναι πολύ της μόδας στις κοινωνίες που αναδύθηκαν μέσα από την ανατροπή του προηγούμενου εξισωτικού καθεστώτος. Στην τηλεόραση, υπάρχει εκπομπή που οι κάθε λογής νεόπλουτοι προβάλλουν τα πλούτη τους. Βιομήχανοι, δήμαρχοι, καλλιτέχνες και βουλευτές-επιχειρηματίες, με παιδιά επίσης βουλευτές ελέω χρημάτων και μηχανισμών των πατεράδων τους, σε πανάκριβες βίλες, με λιμουζίνες και τζιπ με φιμέ τζάμια και σοφέρ, αεροπορικά ταξίδια στην πρώτη θέση και σινιέ τσάντες των πέντε χιλιάδων ευρώ που κρατάνε οι σύζυγοι τους, συντηρώντας τις φανταχτερές μπουτίκ στο Κίεβο, την Οδησσό και το Ντονιέτσκ, με ενοίκια μεγαλύτερα από του Κολωνακίου και μισθούς μικρότερους από της Βουλγαρίας.
Αυτές οι επιδείξεις αποτελούν μεγάλη πρόκληση σε μια κοινωνία, με 1-2% πλούσιους και 98-99% φτωχούς έως πολύ φτωχούς, που η ζωή είναι ακόμα ανεκτή χάρη στα σπίτια που έμειναν στους πολίτες από το σοβιετικό καθεστώς και στους συνεταιρισμούς που διαδέχτηκαν τα κολχόζ.
Με μισθούς των 100 έως 180 ευρώ για δουλειές χωρίς ωράριο και συντάξεις μερικών δεκάδων ευρώ, πολλά εκατομμύρια άνθρωποι, ανασφάλιστοι οι περισσότεροι, προσπαθούν να ζήσουν έχοντας χάσει τη δωρεάν περίθαλψη (στα νοσοκομεία πληρώνεις και το βαμβάκι) και πολλές άλλες δωρεάν ή έναντι ενός συμβολικού τιμήματος παροχές (γκάζι, ηλεκτρικό, νερό, θέρμανση, διακοπές κ.ά.). Ακόμα και η τριτοβάθμια δημόσια εκπαίδευση έχει εν μέρει ιδιωτικοποιηθεί ή επιβάλλει δίδακτρα στους σπουδαστές, ιδιαιτέρως υψηλά για πτυχία μάστερ.
Με την μερική αποβιομηχάνιση, εξαγωγή των κερδοσκοπικών κεφαλαίων σε οφ σορ εταιρίες, περιορισμένες ξένες επενδύσεις, αύξηση του μεριδίου των εισαγομένων προϊόντων και υποτίμηση του ουκρανικού νομίσματος περίπου κατά 50% τα τελευταία χρόνια, πάρα πολλά προϊόντα είναι πανάκριβα για το μέσο πολίτη. Έτσι, ενώ κανείς μπορεί να βρει στα καινούρια σουπερμάρκετ ασυγκρίτως περισσότερα προϊόντα απ’ όσα διέθετε το σοβιετικό κατάστημα τροφίμων, η ακρίβεια περιορίζει ασυγκρίτως περισσότερους Ουκρανούς από το να αποκτήσουν τα στοιχειώδη.
Πρόεδροι υπεράνω νόμων
Στην Ουκρανία, είναι πολύ κοινότοπο να μιλήσεις για διαφθορά. Ανεξάρτητα από τι και ποιον ψηφίζει κανείς, συμφωνούν όλοι ότι οι πολιτικοί -σε πολύ μεγάλο ποσοστό- είναι διεφθαρμένοι μέχρι το κόκαλο, αρχής γενομένης από τα πρώην στελέχη του κομμουνιστικού κόμματος που μεθόδευσαν και πραγματοποίησαν την ανατροπή του υπαρκτού σοσιαλισμού και, σε μια νύχτα, έγιναν ένθερμοι θιασώτες του καπιταλισμού.
Η απογοήτευση του κόσμου είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ αυτήν που αποτυπώνεται στο εκλογικό αποτέλεσμα με τα υψηλά ποσοστά αποχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις προεδρικές εκλογές, ο πρώην πρόεδρος της χώρας Βίκτορ Γιούσενκο, πολυδιαφημισμένος ως σωτήρας από τα δυτικά ΜΜΕ και εκλεκτός των ΗΠΑ και της Ευρώπης, καταποντίστηκε με ένα 5,45%! Τώρα, έχει σχεδόν εξαφανιστεί από την πολιτική σκηνή, αφού προηγουμένως είχε έρθει σε σύγκρουση με τη σύμμαχό του Γιούλια Τιμοσένκο, στην οποία είχε αναθέσει την πρωθυπουργία της χώρας.
Ο σημερινός πρόεδρος της Ουκρανίας, εκφραστής των συμφερόντων των ισχυρών «ολιγαρχών» της Ανατολικής Ουκρανίας, ξηλώνει τους αξιωματούχους της προηγούμενης περιόδου, χρησιμοποιώντας τη σχετική νομοθεσία που νομιμοποιεί τις αυταρχικές επιλογές των προέδρων. Νομοθεσία που συνεχώς προσαρμόζεται στις επιδιώξεις των νικητών, με τη συνδρομή του Κοινοβουλίου που αποτελείται από βουλευτές-επιχειρηματίες που εύκολα πωλούν ή ανταλλάσσουν την ψήφο τους και την κομματική τους θέση. Ο πρόεδρος σήμερα, αξιοποιεί το συνταγματικό δικαστήριο όπως έκαναν και οι προκάτοχοί του. Είναι χαρακτηριστικό ότι με ακύρωση του τροποποιητικού νόμου 2222-IV, επανήλθε εμμέσως σε ισχύ το Σύνταγμα του 1996, που ενισχύει τις εξουσίες του προέδρου.
Στην Ουκρανία, ο πρόεδρος έχει τη δυνατότητα, με την πλειοψηφία των βουλευτών, να καταργεί εκλεγμένους δημάρχους και να ορίζει άλλους. Τις μέρες που ήμουν στην Ουκρανία, ξήλωσε τον δήμαρχο του Κιέβου. Έγιναν επίσης πολλές καταγγελίες και διαμαρτυρίες για νοθεία, κάτι μάλλον συνηθισμένο με κορυφαία την «πορτοκαλί επανάσταση» που πριν μερικά χρόνια είχε ακυρώσει με μεγάλες κινητοποιήσεις τις εκλογές που έδιναν από τότε τη νίκη στον σημερινό πρόεδρο. Σήμερα, οι εφημερίδες της κατακερματισμένης αντιπολίτευσης γράφουν για απαγόρευση συμμετοχής πολλών υποψηφίων στις εκλογές, για έλλειψη ψηφοδελτίων και για αλλοίωση του αποτελέσματος με παράνομα ψηφοδέλτια. Είναι γεγονός ότι σε μερικά προπύργια της αντιπολίτευσης, στη δυτική Ουκρανία, δεν στάθηκε δυνατό να συγκροτηθούν ακόμα και συνδυασμοί των υποψηφίων της Τιμοσένκο. Αλλά όλα αυτά έχουν ξανασυμβεί και από τις δύο πλευρές. Με αλησμόνητη τη φάμπρικα της δηλητηρίασης του προηγούμενου προέδρου Γιούσενκο, που αρχικά αποδόθηκε αναπόδεικτα στον αντίπαλό του Γιανουκόβιτς και στη συνέχεια, όταν η συμμαχία Γιούσενκο-Τιμοσένκο ναυάγησε, έγινε απόπειρα να φορτωθεί στην Τιμοσένκο.
Παλιοί και νέοι ολιγάρχες
Αξιωματούχοι, υπουργοί, βουλευτές, διοικητές οργανισμών κ.λπ. κάνουν ταυτόχρονα μπίζνες χωρίς να χρειάζεται να το αποκρύψουν. Ακόμα και ο σημερινός αρχηγός της ισχυρής Κρατικής Υπηρεσίας Πληροφοριών SBU, που αντικατέστησε την KGB στην Ουκρανία, είναι συνιδιοκτήτης του μεγαλύτερου συγκροτήματος ΜΜΕ της χώρας!
Επί κυριαρχίας Γιούσενκο-Τιμοσένκο, σημαντικές βιομηχανικές μονάδες μεταβιβάστηκαν σε ντόπιους ημέτερους, αλλά και σε ξένα μονοπώλια σε ανταπόδοση της υποστήριξης που εξασφάλιζαν από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Μετά τη νίκη του, ο Γιανουκόβιτς προώθησε αμέσως τα συμφέροντα των δικών του υποστηρικτών. Για παράδειγμα, έγιναν ενέργειες για να επανακτηθεί ένα μεγάλο βιομηχανικό μεταλλουργικό συγκρότημα που είχε παραχωρηθεί σε ξένους από την προηγούμενη φιλοδυτική εξουσία. Όμως, μετά την έντονη αντίδραση των δυτικών, η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε, προς το παρόν. Αντιθέτως, η μακρόχρονη προσπάθεια αναγκαστικής εξαγοράς του μεγαλύτερου μεταλλουργικού συγκροτήματος της Μαριούπολης, του Ιλιτσά, από τους βαρόνους του Ντονιέτσκ, επιτεύχθηκε τελικά μετά τις εκλογές, αφού ο βασικός μέτοχος δεν άντεχε πλέον τις πιέσεις των νικητών.
Είναι ενδιαφέρον ότι στο Ιλιτσά, μέτοχοι ήταν και οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο, κάτι πρωτοφανές στην πλήρως ιδιωτικοποιημένη και απορρυθμισμένη οικονομία της χώρας, την οποία διαμοιράζονται οι «ολιγάρχες», παλιοί (προερχόμενοι από την νομενκλατούρα της Σοβιετικής Ένωσης) και νέοι (με πλάτες ξένες ή ντόπιες «ομάδες»), χρησιμοποιώντας κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο.
Σ’ αυτές τις συνθήκες, η δουλειά των δημοσιογράφων που κάνουν κριτική σε πρόσωπα και καταστάσεις παραμένει άκρως επικίνδυνη, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Ούτε οι δολοφονίες εξιχνιάζονται ούτε οι πράξεις βίας σε βάρος τους αποτρέπονται.
Τόσο καθαρή και ασφαλής είναι η μετασοβιετική πολιτική κατάσταση στην Ουκρανία!
Προς το παρόν, με την οικονομία σε στασιμότητα, ο Γιανουκόβιτς εμφανίζεται πολύ περισσότερο συγκροτημένος από τους άλλοτε θορυβώδεις και κραταιούς αντιπάλους του. Τα «συγκροτήματα» που τον στηρίζουν έχουν ανταγωνιστικά συμφέροντα, αλλά τον ευνοεί το γεγονός ότι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα έλυσε δύο από τα πιο ακανθώδη προβλήματα της προηγούμενης περιόδου, σύμφωνα με τις προεκλογικές του εξαγγελίες. Συμφώνησε με τους Ρώσους για τη σχεδόν επ’ αόριστον παράταση της παραμονής των ρωσικών ναυτικών βάσεων στην Κριμαία, προς μεγάλη δυσαρέσκεια του ΝΑΤΟ που εποφθαλμιούσε την Ουκρανία, και για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας με ευνοϊκή ρύθμιση των χρεών και των τιμών του πετρελαίου.
Το «γκολοντόμορ», ο λιμός της δεκαετίας του ’30 που, για πολιτικούς λόγους, είχε τεθεί τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης των Ουκρανών εθνικιστών με τους Ρώσους, εξαφανίστηκε ως δια μαγείας από το δημόσιο λόγο και πέρασε στα ψιλά. Όταν η ιστορία προσαρμόζεται στις πολιτικές σκοπιμότητες, η ίδια είναι το πρώτο θύμα.
Αξιωματούχοι, υπουργοί, βουλευτές, διοικητές οργανισμών κ.λπ. κάνουν ταυτόχρονα μπίζνες χωρίς να χρειάζεται να το αποκρύψουν. Ακόμα και ο σημερινός αρχηγός της ισχυρής Κρατικής Υπηρεσίας Πληροφοριών SBU, που αντικατέστησε την KGB στην Ουκρανία, είναι συνιδιοκτήτης του μεγαλύτερου συγκροτήματος ΜΜΕ της χώρας!
Επί κυριαρχίας Γιούσενκο-Τιμοσένκο, σημαντικές βιομηχανικές μονάδες μεταβιβάστηκαν σε ντόπιους ημέτερους, αλλά και σε ξένα μονοπώλια σε ανταπόδοση της υποστήριξης που εξασφάλιζαν από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Μετά τη νίκη του, ο Γιανουκόβιτς προώθησε αμέσως τα συμφέροντα των δικών του υποστηρικτών. Για παράδειγμα, έγιναν ενέργειες για να επανακτηθεί ένα μεγάλο βιομηχανικό μεταλλουργικό συγκρότημα που είχε παραχωρηθεί σε ξένους από την προηγούμενη φιλοδυτική εξουσία. Όμως, μετά την έντονη αντίδραση των δυτικών, η προσπάθεια εγκαταλείφθηκε, προς το παρόν. Αντιθέτως, η μακρόχρονη προσπάθεια αναγκαστικής εξαγοράς του μεγαλύτερου μεταλλουργικού συγκροτήματος της Μαριούπολης, του Ιλιτσά, από τους βαρόνους του Ντονιέτσκ, επιτεύχθηκε τελικά μετά τις εκλογές, αφού ο βασικός μέτοχος δεν άντεχε πλέον τις πιέσεις των νικητών.
Είναι ενδιαφέρον ότι στο Ιλιτσά, μέτοχοι ήταν και οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο, κάτι πρωτοφανές στην πλήρως ιδιωτικοποιημένη και απορρυθμισμένη οικονομία της χώρας, την οποία διαμοιράζονται οι «ολιγάρχες», παλιοί (προερχόμενοι από την νομενκλατούρα της Σοβιετικής Ένωσης) και νέοι (με πλάτες ξένες ή ντόπιες «ομάδες»), χρησιμοποιώντας κάθε θεμιτό και αθέμιτο μέσο.
Σ’ αυτές τις συνθήκες, η δουλειά των δημοσιογράφων που κάνουν κριτική σε πρόσωπα και καταστάσεις παραμένει άκρως επικίνδυνη, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Ούτε οι δολοφονίες εξιχνιάζονται ούτε οι πράξεις βίας σε βάρος τους αποτρέπονται.
Τόσο καθαρή και ασφαλής είναι η μετασοβιετική πολιτική κατάσταση στην Ουκρανία!
Προς το παρόν, με την οικονομία σε στασιμότητα, ο Γιανουκόβιτς εμφανίζεται πολύ περισσότερο συγκροτημένος από τους άλλοτε θορυβώδεις και κραταιούς αντιπάλους του. Τα «συγκροτήματα» που τον στηρίζουν έχουν ανταγωνιστικά συμφέροντα, αλλά τον ευνοεί το γεγονός ότι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα έλυσε δύο από τα πιο ακανθώδη προβλήματα της προηγούμενης περιόδου, σύμφωνα με τις προεκλογικές του εξαγγελίες. Συμφώνησε με τους Ρώσους για τη σχεδόν επ’ αόριστον παράταση της παραμονής των ρωσικών ναυτικών βάσεων στην Κριμαία, προς μεγάλη δυσαρέσκεια του ΝΑΤΟ που εποφθαλμιούσε την Ουκρανία, και για την ενεργειακή επάρκεια της χώρας με ευνοϊκή ρύθμιση των χρεών και των τιμών του πετρελαίου.
Το «γκολοντόμορ», ο λιμός της δεκαετίας του ’30 που, για πολιτικούς λόγους, είχε τεθεί τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης των Ουκρανών εθνικιστών με τους Ρώσους, εξαφανίστηκε ως δια μαγείας από το δημόσιο λόγο και πέρασε στα ψιλά. Όταν η ιστορία προσαρμόζεται στις πολιτικές σκοπιμότητες, η ίδια είναι το πρώτο θύμα.
Στέλιος Ελληνιάδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ας είμαστε ευγενείς στο σχολιασμό.